واژه کايزن
معني اصلي واژه کايزن ساده و گوياست: کايزن يعني بهبود مستمر ، بهبود مستمري که تمامي افراد يعني مديران کارکنان و کارگران را در بر مي گيرد : فلسفه کايزن براين اصل استوار است که شيوه زندگي انسان شامل زندگي شغلي ، زندگي اجتماعي ، و زندگي خانوادگي بايد پيوسته و مداوم بهبود يابد . فرهنگ کايزن و تعامل آن در بين لايه ها و سازمانهاي مختلف اجتماعي در ژاپن باعث شده است تا کارخانه به دانشگاه تبديل شود و دانشگاه به کارخانه ، کارگر از مدير بياموزد و مدير از ايده هاي کارگر بهره مند گردد. پژوهشگر لباس کار بپوشد و به جاي نشستن در برج عاج به صحنه توليد بيايد و فعالان صحنه هاي توليد به فکر و تدبير در باب بهبود کار خويش بپردازند و به پژوهش روي آورند. پيام استراتژي کايزن در اين جمله خلاصه مي شود که حتي يک روز را نبايد بدون ايجاد نوعي بهبود در يکي از بخشهاي سازمان يا شرکت سپري نمود.
پروفسور دمينگ چرخه دمينگ را که يکي از ابزارهاي مهم کنترل کيفيت جهت بهبود مداوم محسوب مي شود را در ژاپن ارائه نمود که به PDCA هم مشهور است (plan – Do – check – Act) به معناي طراحي – اقدام به پياده سازي کنترل نتيجه به آنچه در طراحي پيش بيني کرده بوديم و در نهايت اقدام اصلاحي جهت رفع نواقصات و خطاها. اين سيکل دوباره تکرار مي شود و محصول هميشه بهبود مي يابد. البته اين چرخه در اصل حول يک استوانه رو به بالا حرکت مي کند چرا که محصولي که يک دور اين چرخه را طي کرده اينک از نظر کيفي در رتبه بالاتري قرار دارد و نواقصاتش رفع شده اند.
انتظارات کايزني
در پروژه هاي کايزني ، از تمامي کارکنان انتظار مي رود که در فعاليت هاي بهبود مستمر نظير : 1- حذف فعاليتهايي که ارزش افزوده اي ندارد . 2- کشف روشهاي بهتر کاري. 3- حل مسائل محيط کار شرکت جوينده. کايزن يک تئوري ايستا نيست بلکه مفهومي است که تفکري عملياتي و اجرايي را القاء مي کند.
مفهوم کايزن
استراتژي "کايزن" مهمترين مفهوم در مديريت ژاپني و رمز موفقيت رقابتي کشور است. کايزن به معناي بهبود پيوسته و مداوم، توان با مشارکت همه افراد در يک شرکت يا سازمان (مديريت ارشد، مديران، کارگران) مي باشد. کايزن وظيفه اي همگاني است. راز ادراک تفاوتهاي موجود ميان روشهاي مديريتي در ژاپن و غرب ، کايزن است. کايزن و نظام تفکر روندگرا در ژاپن ، در مقابل نوآوري و نظام تفکر نتيجه گرا ، رشد جهشي غرب قرار دارد. در فضاي رقابتي امروز ، تأخير در بکارگيري آخرين تکنولوژي ها، مستلزم پرداخت بهايي سنگين است. همچنانکه شرکتهاي ژاپني آهسته ولي محکم حرکت مي کنند و سرنوشت محتوم آنها پيمودن راه پيشرفت و ترقي است. در ساير کشورها نيز شرکت هاي برجسته اي وجود دارند که هدفشان ايجاد استانداردهاي جديد براي کيفيت توليدات و خدمات است. اين تفاوتها ناشي از اختلافات مليت نيست بلکه منوط به اختلاف در روحيه و طرز تفکر است. کشورها هم اکنون با بکارگيري کايزن و نوآوري ، با بيشترين نرخ رشد در راه توسعه صنعتي گام بر مي دارند.
کايزن و کنترل کيفيت جامع (فراگير) (TQM) هدف کنترل کيفيت جامع ، بهبود کارائي مديريت در تمامي سطوح است.
در راستاي اين هدف مباحث 9 گانه مورد توجه است که عبارتند از:
1- تضمين کيفيت
2- کاهش هزينه ها
3 - تحقق مقادير توليد
4 - تحقق جدول زماني تحويل
5 - ايمني
6 - ساخت توليدات جديد
7 - بهبود بهره وري
8 - مديريت تدارکات
9- بازاريابي و فروش
کايزن و مديريت
مديريت از دو عنصر اصلي تشکيل يافته است. نگهداري و بهبود
نگهداري به فعاليت هاي تداوم بخش استانداردهاي موجود در تکنولوژي ، مديريت و عمليات اطلاق مي شود. بهبود نيز به تدابيري اطلاق مي شود که براي بهبود اين استانداردها بکار گرفته مي شوند.
کايزن و نوآوري
بهبود يعني کايزن و نوآوري. هر شرکت و يا سازماني براي بقا و پيشرفت و رشد خود بايستي هم از کايزن و هم از نوآوري استفاده کند. کايزن به اصطلاحات جزئي بعمل آمده در وضع موجود از طريق تلاشهاي بي وقفه. و نوآوري به اصلاحات کلي بعمل آمده در وضع موجود از طريق سرمايه گذاري وسيع در تکنولوژي يا تجهيزات جديد اطلاق مي شود.
کايزن در برابر نوآوري
براي دستيابي به پيشرفت دو نگرش متفاوت وجود دارد: پيشرفت تدريجي (کايزن) و پيشرفت مبتني بر جهش بزرگ (نوآوري) در مجموع شرکت هاي ژاپني پيشرفت تدريجي را ترجيح مي دهند و شرکتهاي غربي به نوآوري اعتقاد دارند.
کايزن همراه با نوآوري
يکي از ويژگيهاي جالب کايزن ، عدم نياز قطعي آن به تکنولوژي پيچيده يا آخرين دستاوردهاي تکنولوژيک است. براي تحقق کايزن "عقل سليم" همه آن چيزي است که مورد نياز مي باشد. در مقابل نوآوري اغلب به تکنولوژي بسيار و سرمايه گذاري عظيم نياز دارد.
کايزن و QC (کنترل کيفيت)
کايزن در کارگروهي بيانگر نگرش دائمي هسته هاي کنترل کيفيت و ساير فعاليتهاي گروهي کوچک است که براي حل مسايل از ابزارهاي آماري مختلف استفاده مي کنند. اين نگرش دائمي به اجراي کامل چرخه برنامه ريزي ، اجرا ، بررسي نتايج و عمليات نياز دارد و مستلزم تلاش اعضاي تيم در جهت تشخيص مسايل و هم در جهت شناخت علل و تحليل آنها و نيز آزمايشات و ارائه راه حلهاست. اين تلاش ها بايد به تثبيت استانداردها و يا دستورالعمل هاي جديد منجر شوند.
منبع:www.industryinfobase.ir
ارسالي از طرف کاربر محترم : sm1372
/ع