تيمي از منجمان اروپايي ادعا مي کند که نخستين عکس مستقيم از سياره اي در خارج از منظومه شمسي را تهيه کرده است.
‘سياره’ تازه (راست) در نزديکي يک ستاره نسبتا جوان مشاهده مي شود
به گفته اخترشناسان اين “سياره خارجي” در اطراف سياره اي به نام “جي کيو لوپ” (GQ Lup)، که نوع جوانتر خورشيد است، مي گردد.
ساير پژوهشگران در گذشته ادعاهاي مشابهي را مطرح کرده اند اما برخي دانشمندان به اين ادعاها بدبين هستند و مي گويند که اين عکس ها تنها نشان دهنده اشيايي است که از نقطه نظر زميني ها با ستاره مورد نظر در يک امتداد قرار گرفته است، نه اينکه دور آن بگردد.
اما تيم تحت سرپرستي رالف نوهاسر طي مقاله اي در نشريه “نجوم و اخترفيزيک” مي گويند اطمينان زيادي دارند شيئي که در مجاورت “جي کيو لوپ” مشاهده کرده اند يک سياره است.
“جي کيو لوپ” در فاصله 400 سال نوري زمين، در ناحيه اي که ستارگان تازه در آن متولد مي شوند، قرار دارد.
منجمان مي گويند از سال 1999 تاکنون سرگرم رصد و بررسي اين “سياره” بوده اند.
تيم محققان براي مطالعات خود از عکس هاي رصدخانه جنوبي اروپايي موسوم به “وي ال تي” در شيلي، تلسکوپ فضايي هابل و تلسکوپ ژاپني سوبارو در هاوايي استفاده کرده اند.
جوان بودن اين منظومه باعث شده است سياره نسبتا داغ باشد. اين مساله به تيم محققان کمک کرد سياره را در نور خيره کننده ستاره رديابي کنند.
اين سياره از ستاره مرکزي فاصله زيادي دارد که تقريبا 100 برابر فاصله زمين از خورشيد است. اين مساله نيز به محققان کمک کرد بتوانند نور دو شيء را از يکديگر تفکيک کنند.
منجمان طي يک دهه گذشته در حدود 130 سياره خارجي را رديابي کرده اند، که وجود آنها نه به طور مستقيم، بلکه از “تکان هايي” که با اعمال جاذبه در ستاره مرکزي ايجاد مي کنند استنباط شده است.
محدوديت هاي فني و ضعف تکنولوژي، رويت سيارات خارجي به صورت مستقيم را بسيار دشوار مي سازد.
اما انتظار مي رود با پرتاب نسل بعدي تلسکوپ هاي فضايي در دهه آينده امکان مشاهده مستقيم آنها فراهم شود.
برخي از دانشمندان اين مساله را که شيء مجاور “جي کيو لوپ” يک سياره است زير سوال برده اند.
پرفسور مارک مک کاگرين از دانشگاه اکستر در بريتانيا گفت او در مورد جرم اين شيء، که به اقرار تيم محققان ممکن است تا 42 برابر مشتري باشد، نگراني هايي دارد.
وي گفت: “تقريبا کليه مدل هاي نظري جرم اين شيء را چيزي ميان 15 تا 40 برابر مشتري رقم مي زند. بنابراين احتمال غالب اين است که يک کوتوله قهوه اي (يک ستاره سوخته) باشد نه يک سياره.”
منجمان اروپايي درحالي خبر از تهيه عکس مستقيم از يک سياره خارجي مي دهند که در حدود دو هفته قبل دو تيم از ستاره شناسان گفتند براي نخستين بار نور اشيايي را در خارج از منظومه شمسي رديابي کرده اند که به اعتقاد بسياري متعلق به سياراتي است که حول ساير ستارگان مي گردند.