براي كساني كه با پروژه‌هاي نرم‌افزاري سروكار دارند، اصطلاح نفر – ماه ، اصطلاحي شناخته شده است. همچنين تركيبات ديگري نظير نفر - ساعت يا نفر - روز كه براي سنجش ميزان كار موردنياز به كار مي‌روند، نزد اهل فن عباراتي آشنا هستند. اما كسي كه اين عبارت را وارد پروژه‌هاي نرم‌‌افزاري نمود و اساس مديريت چنين پروژه‌هايي را براي نخستين بار تبيين كرد ، Frederick P.Brooks است. وي كتاب نفر - ماه افسانه‌اي را به همين منظور به نگارش درآورد. دكتر فردريك بروكز در سال 1931 در دورهام كاليفرنياي شمالي متولد شد. با علاقه‌اي كه به فيزيك داشت ، در سال 1953 مدرك كارشناسي ارشد خود را در اين رشته دريافت نمود و سپس تحصيلات خود را تا مقطع دكتري ادامه داد و در سال 1956 از دانشگاه هاروارد، مدرك دكتري در علوم كامپيوتر را دريافت كرد. وي از همان سال جذب شركت IBM شد و به‌مدت ده سال براي آن شركت كار كرد. وي در اين زمان كار بسيار بزرگي را براي IBM انجام داد و آن مديريت و سرپرستي تيم توسعه كامپيوترهاي بسيار موفق 360/System و سيستم‌عامل ويژه آن يعني 360/OS بود. همين كار درخشان پايه‌گذار كامپيوترهاي Main Frame نسل‌هاي بعدي گرديد و زبان ماشين و سيستم‌عامل آن تا همين چند سال قبل در دانشگاه‌ها تدريس مي‌شد. وي براي اين كار مدال ملي تكنولوژي را دريافت نمود. وي با ساخت اين كامپيوترها، براي اولين‌بار اصطلاح <معماري كامپيوتر> را نيز ابداع كرد و آن را بارها در نوشته‌هاي خود به كار برد. ادامه كار تحقيق و توسعه وي روي سيستم‌هاي 360 باعث گرديد كه بتواند نخستين نمونه‌هاي نرم‌افزار واژه‌پرداز و طرح اوليه زبان 1/PL را نيز آماده كند و ضمن توسعه قابليت‌هاي سخت‌افزاري System/360، اولين ادوات ورودي خروجي 8 بيتي را نيز طراحي نمايد. دامنه فعاليت‌هاي بروكز در زمينه ساخت و توسعه سيستم‌هاي كامپيوتري به سري 360/IBM محدود نگرديد و او سال‌هاي بعد را به تحقيق در زمينه‌هاي سيستم‌هاي بلادرنگ، گرافيك كامپيوتري سه‌بعدي و محيط‌هاي مجازي گذراند. تحقيقات وي باعث شد كه زيست‌شيميدان‌ها بتوانند معماي ساختارهاي پيچيده مولكول‌ها را حل كنند و با استفاده از محيط مجازي و گرافيك، بتوانند روي مدل‌هاي مولكولي كار كنند. اما كار بزرگ ديگري كه فردريك بروكز انجام داد، مستندسازي موفقيت‌ها و شكست‌هاي پروژه 360/System تحت عنوان كتاب نفر ماه افسانه‌اي بود. اين كتاب كه در سال 1975 منتشر گرديد تا مدت‌هاي مديد به عنوان بهترين مرجع در زمينه‌ مهندسي نرم‌افزار محسوب مي‌گرديد.
انتشار اين كتاب باعث شد كه توجه بسياري به مهندسي نرم‌افزار و ظرايف نهفته در آن معطوف شود. بروكز در اين كتاب با ذكر مثال‌هاي متعدد و واقعي از روند توليد 360/System كه در نوع خود در زمره پروژه‌هاي مهندسي عظيم محسوب مي‌شد، مفاهيم مهندسي نرم‌افزار را با زباني شيوا و لحني مناسب بيان مي‌كند. كتاب نفر ماه افسانه‌اي آن‌قدر در علوم كامپيوتر مهم است كه جملاتي از آن به ضرب‌المثل تبديل شده است.
در اين كتاب ضمن تشريح كلي يك پروژه نرم‌افزاري، در طي چندين فصل به بيان نقاط كليدي توسعه يك پروژه مي‌پردازد. در جايي عدم استفاده تيم‌هاي درگير پروژه از زبان نوشتاري يكسان را به برج بابل تشبيه مي‌كند و مي‌گويد: پروژه ساخت برج بابل نتوانست با موفقيت به پايان برسد زيرا سازندگان آن با صدها زبان مختلف با يكديگر گويش مي‌كردند و در نتيجه نمي‌توانستند مقصود يكديگر را درك كنند. يكسان نبودن زبان‌ها باعث شد كه برج بابل به مصيبت‌بارترين پروژه ساخت‌وساز تبديل شود. اگر در كار پروژه‌هاي نرم‌افزاري نيز قسمت‌هاي مختلف تيم نتوانند از زبان علمي يا فني و نگارشي يكساني بهره ببرند، لاجرم عاقبت طرح آن‌ها نيز همانند برج بابل خواهد بود. همچنين در جاي ديگري از تأخيرهاي به‌وجودآمده در طي توسعه پروژه سخن مي‌گويد و اشاره مي‌كند كه همواره افزودن نفرات جديد به يك پروژه نرم‌افزاري كه از زمان‌بندي تعيين شده عقب است ، برخلاف تصور ، باعث عقب‌افتادگي بيشتر آن پروژه خواهد شد. و يا در جاي ديگري، ضمن تشريح وظايف تيم توسعه‌دهنده نرم‌افزار در مقابل تيم سفارش‌دهنده نرم‌افزار مي‌گويد: هرگز تحت فشار، متقبل امور غيرممكن نشويد!بروكز به غير از كتاب مذكور (كه آن را در سال 1995 و به مناسبت بيست سالگي انتشار آن با تجديد نظر مجدد به چاپ رساند)، كتاب‌هاي داده‌پردازي خودكار(1963) ، داده‌پردازي خودكار در سيستم 360 (1965) و مفاهيم معماري كامپيوتر(1997) را نيز به رشته تحرير درآورده است. فردريك بروكز در سال 1965 دپارتمان مهندسي كامپيوتر را در دانشگاه كاليفرنياي شمالي پايه‌گذاري كرد و به مدت 20 سال رياست آن‌را برعهده داشت. جوايز متعددي كه وي كسب كرده است و عضويت در مجامع گوناگون ، نيز دليل ديگري براهميت اين دانشمند علوم كامپيوتر است: مدال ملي تكنولوژي (1985)، جايزه تورينگ (1999)، مدال فون نويمان (1993)، جايزه مك داول (1970)، دكتري افتخاري از انستيتو مهندسي فدرال سويس (1991)، عضو آكادمي سلطنتي مهندسي بريتانيا (1994)، عضو آكادمي ملي علوم (2001)، عضو آكادمي ملي مهندسي (1976)، جايزه پيشبرد علوم كامپيوتر مؤسسه IEEE سال (1982)، جايزه موزه تاريخ كامپيوتر (2001) ، مرد سال علوم كامپيوتر (1970) و ... . دكتر فردريك بروكز به عنوان محقق در زمينه تعامل انسان و كامپيوتر و گرافيك كامپيوتري تعاملي سه‌بعدي نيز معروفيت جهاني دارد.
منبع:ماهنامه شبکه
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت: sm1372