اگر يک پيکان مدل 57 داشته باشيد، احتمالاً با اين مشکل، يعني ترک خوردن داشبورد روبرو شده‌ايد. اين موضوع، همه جا به همين شکل است. پس چرا داشبورد پيکان مدل 57 ترک مي‏خورد، ولي داشبورد يک پرايد مدل 79 تا زمان زيادي سالم مي‏ماند؟
همان طور که احتمالاً حدس زده‌ايد اولين عامل نور خورشيد است. در ساليان گذشته، خودروسازان، خطرات مربوط به قرار داشتن مداوم در معرض تابش آفتاب و افزايش دماي ناشي از آن را نمي‌دانستند. علاوه بر افزايش دما ، اشعه‌ي ماوراء بنفش هم عامل مهمي است. تابش طولاني مدت اشعه‌ي ماوراء بنفش مي‌تواند پيوندهاي شيميايي يک پليمر را بشکند و موجب تخريب آن شود. اما در حقيقت، مشکل اصلي در اين است که سطح داشبورد کاملاً خشک مي‌شود. افزودني‌هاي پليمري به نام نرم‌کننده‌ها با گذشت زمان از داخل داشبورد به محيط اطراف پراکنده مي‌شوند.

نرم کننده ها
 

نرم‌کننده ها موادي هستند که جهت کاهش دماي انتقال شيشه‌اي به يک پليمر افزوده مي‏شوند. قسمتي از يک لوله‏ي سخت پلي(وينيل کلرايد) (PVC) را با پرده‏ي حمام که آن هم از PVC است، مقايسه کنيد. پرده‏ي پلاستيکي، نرم کننده‏اي به عنوان افزودني دارد که آن را نرم و انعطاف پذير مي‏کند. نرم کننده‏ها معمولاً مولکول‏هاي آلي کوچک هستند. بيس-(2-اتيل هگزيل) فتالات، يا به اختصار DOP، عموماً همراه با PVC، به عنوان مصرف مي‏شود. ضمناً DOP ماده‏ي شيميايي‏اي است که بوي خاص نو بودن سفره، مشخصه‏ي آن است.

بيس- (2-اتيل هگزيل) فتالات آکا دي اکتيل فتلات (DOP)
حالا چه حدسي مي‌زنيد؟ پوشش خارجي داشبورد شما از PVC ساخته شده است. در طي سال‌ها که آفتاب تابستان به آن مي‌تابد، نرم کننده تبخير مي‌شود و در نتيجه... خُب، خودتان مي‌دانيد.

داشبوردها پيچيده هستند
 

داشبورد يک ماشين، از سه لايه تشکيل شده است. شما لايه ي زيرين را نمي بينيد. اين لايه از يک ترموپلاستيک تقويت شده با الياف شيشه، ساخته شده است. روي آن لايه اي از فوم پلي يورتان قرار دارد. لايه‏ي رويي در اتومبيل‏هاي قديمي، حتماً از جنس PVC است. اخيراً رويه هاي داشبورد از آلياژ PVC با ماده اي به نام ABS، ساخته شده اند.
ABS مخفف نام يک کوپليمر بل ساخته شده از آکريلونيتريل، بوتادي ان، و استايرن است. PVC آلياژ شده با ABS در عمل کار PVC همراه با نرم کننده را انجام مي‏دهد، ولي در اين مورد، ABS تبخير نمي‏شود. بنابراين داشبورد ماندگاري بسيار بيشتري پيدا مي‏کند.

تعمير و نگهداري PVC-ABS
 

سابقاً درباره‌ي کارايي محصولات تميز‌کننده اتومبيل ، بحثي پيش آمده بود. يک ادعا اين بود که اين مواد به جاي آنکه روغن نرم‌کننده داشبورد را تعويض کنند، در حقيقت روغن‌ها را به سطح مي‌آورند و موجب تبخير سريع‌تر آنها مي‌گردند. البته ، تحقيق ديگري کاملاً عکس اين مطلب را نشان داد. وازلين در بين بسياري از علاقه‌مندان به اتومبيل، مورد توجه است. ارزان است و هيچ ويژگي منفي نشان نمي‌دهد. در همين بين ايده‌ي استفاده از موادي مشابه کرم ضد آفتاب هم مطرح شد. در آن زمان، اين ايده به اندازه‌ي کافي منطقي به نظر مي‌آمد، چرا که بالاخره اين کرم از مضرات اشعه‌ي ماوراء بنفش جلوگيري مي‌کند. اما مشکل اينجاست که کرم ضد آفتاب جانشين روغن‌ها نمي شود و يا آنها را نگه نمي‌دارد، و علاوه بر اين پسماند نامطلوبي بر جاي مي‌گذارد. شايد راه حل نهايي اين باشد که متخصصين پليمر مواد بهتري را ابداع کنند!
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سايت با نام کاربري : benjamin