چکيده :
 

تجارت الکترونيک انجام کليه فعاليت هاي تجاري با استفاده از شبکه هاي ارتباطي کامپيوتري به ويژه اينترنت است. تجارت الکترونيک به نوعي تجارت کاغذ است. به وسيله تجارت الکترونيک تبادل اطلاعات خريد و فروش و اطلاعات لازم براي حمل و نقل کالا ها با زحمت کمتر و مبادلات بانکي با شتاب بيشتر انجام خواهد شد.شرکت ها براي ارتباط با يکديگر محدوديت هاي فعلي را نخواهند داشت و ارتباط آنها با يکديگر ساده تر و سريعتر صورت مي پذيرد.ارتباط فروشندگان با مشتريان نيز ميتواند به صورت يک به يک با هر مشتري باشد. به عبارت ديگر تجارت الکترونيک نامي عمومي براي گستره اي از نرم افزارها و سيستم ها است که خدماتي مانند جستجوي اطلاعات مديريت تبادلات بررسي وضعيت اعتبار اعطاي اعتبار پرداخت به صورت online گزارش گيري و مديريت حساب ها را در اينترنت به عهده مي گيرند.اين سيستم ها زير بناي اساسي فعاليت هاي مبتني بر اينترنت را فراهم مي آورند.هدف از به کار گيري تجارت الکترونيک ارائه روشي جديد در انجام امور بازرگاني و مبادلات تجاري مي باشد.اين روش يک پل الکترونيکي را بين مراکز تجاري ايجاد نموده است که به واسطه آن تاجران قادرند محصولات و خدمات خود را به شکل تمام وقت و به تمام خريداران در سراسر جهان مستقل از مرزهاي جغرافيايي و مليت ها عرضه کنند.تجارت الکترونيک با حجم کمتري از اطلاعات که لزوما در قالب يکساني نبوده و بين مردم عادي ردو بدل مي شود سرو کار دارد. مقدمه بسياري از اقتصاد دانان و متخصصان بر اين عقيده اند که در سالهاي اخير انقلابي مشابه انقلاب صنعتي به وقوع پيوسته که جهان را وارد عصر اطلاعات ساخته و بسياري از جنبه هاي اقتصادي اجتماعي و فرهنگي حيات بشر را دستخوش تحولي عميق نموده است.يکي از ابعاد اين تحول تغييرات بنياديني است که در روابط اقتصادي بين افراد دولت ها و موسسات به وجود آمده است.مبادلات تجاري بين افراد و شرکت ها و موسسات و دولت ها با يکديگر به سرعت از حالت سنتي خود که عمدتا مبتني بر اسناد و مدارک کاغذي خارج شده وبه سوي انجام مبادلات از طريق بهره گيري از سيستم هاي مبتني بر اطلاعات الکترونيکي در حرکت است.تجارت الکترونيکي در زمينه هاي مختلف فعاليت هاي بازرگاني نفوذ کرده واز معاملات الکترونيکي ميان خريداران خرد و بازرگانان و مراکز اطلاع رساني و انجمن هاي مجازي گرفته تا مبادلات ميان دولت ها و ملت ها گسترش يافته است.
همه اين موارد باعث شده تا اين مبحث به عنوان مهمترين مسئله و دانش روز مطرح شود و دغدغه بنيادين کشورهاي توسعه نيافته و يا در حال توسعه باشد زيرا اين گونه کشورها مي دانند کوتاهي در اين زمينه به زودي به طور کامل از ميدان تجارت جهانيکنار رفته و اندک بهره خود را نيز به کشئرهاي توسعه يافته صنعتي که همگام با اين تجارت نوين گام برداشته اند خواهند سپردبرخي پژوهش هاي انجام شده در اين زمينه نشان ميدهد که حرکت به سوي بازرگاني الکترونيکي براي شرکت هاي سراسر جهان دست کم 25/1 تريليون دلار حفظ سرمايه تا سال 2002 به همراه داشته است.گزارش ديگري که توسط شرکت سيسکو ارائه شده نشان مي دهد که ساليانه بيش از 800 ميليون دلار با استفاده از نرم افزارهاي بازرگاني الکترونيکي در هزينه ها صرف جويي مي شود. تجارت چيست؟ براي آشنايي با مفهوم تجارت الکترونيکي و انواع آن شايسته است که نخست مروري بر تجارت در معناي عام آن داشته باشيم.براي واژه تجارت در اکثر واژه نامه ها تعاريف ذيل ارائه شده است: - مبادلات اجتماعي: عبارت است از تبادل ايده ها و عقايد و تمايلات. - مبادله يا خريد و فروش کالا در مقياس بالا که شامل ترابري از يک نقطه به نقطه ديگر است. در ادامه تعريف دوم ارائه شده براي تجارت را به عنوان محور بحث انتخاب و بر روي آن متمرکز خواهيم شد.تجارت در ساده ترين نگاه مبادله کالا و خدمات به منظور کسب درآمد است.زندگي انسان مملو از فرآيند هاي تجاري بوده و تجارت به صورت هاي مختلف در آن نمود پيدا کرده است .زمانيکه کالاي مورد نظر خود را از يک فروشگاه خريداري مي کنيم در تجارت شريک و فرآيند هاي آن درگير شدهايم.درصورتيکه در شرکت وموسسه يا کارخانه اي مشغول به کار هستيم که کالايي را توليد مي نمايد درگير يکي ديگر از زنجيره هاي تجارت شده ايم.صورت هاي مختلف تجارت فارغ از رويکرد و سياستي که در پس آنها نهفته است در ويژگي هاي زيل مشترکند: - خريداران: افرادي که با استفاده از پول خود قصد خريد کالا و يا استفاده از خدمات را دارند. - فروشندگان: افراديکه کالا و خدمات مورد نياز خريداران را ارائه مي نمايند.فروشندگان را مي توان در دو گروه عمده طبقه بندي نمود: - خرده فروشان: کالا و خدمات را مستقيما در اختيار متقاضيان قرار مي دهند. - عمده فروشان: کالا و خدمات خود را در اختيار خرده فروشان و ساير موسسات تجاري قرار ميدهند. - توليد کنندگان: افرادي که کالا و يا خدماتي را توليد مي نمايند تا فروشندگان آنها را در اختيار خريداران قرار دهند.يک توليد کننده با توجه به ماهيت خود همواره يک فروشنده نيز خواهد بود.توليد کنندگان کالاي توليدي خود را به عمده فروشان و خرده فروشان و يا مستقيما به مصرف کنندگان مي فروشند.
همان گونه که مشاهده مي گردد تجارت از اين ديد داراي مفاهيم ساده اي است.تجارت از خريد يک محصول ساده نظير بستني تا موارد پيجيده اي نظير اجاره ماهواره را شامل ميگردد.تمام جلوه هاي تجارت از ساده ترين سطح تا پيچيده ترين حالت آن بر مقولاتي همچون خريداران و فروشندگان و توليد کنندگان متمرکز خواهد بود. موارد زير تمام عناصر مربوط به يک فعاليت تجاري معمولي را تشريح مينمايد. در اين حالت فعاليت شامل فروش برخي محصولات توسط يک خرده فروش به مصرف کننده است: - لازمه فروش در اختيار داشتن کالا و يا ارائه خدمات خاصي است.کالا مي تواند هر چيزي را شامل گردد.فروشنده ممکن است کالاي خود را مستقيما از توليد کننده و يا از طريق يک عامل فروش (واسطه و نمايندگي) تهيه کرده باشد. در برخي حالات نيز ممکن است فروشنده خود کالايي را توليد و به فروش برساند. - فروشنده براي فروش کالا و يا خدمات مي با يست محل مناسبي در اختيار داشته باشد.مکان مورد نظر مي تواند در برخي حالات موقتي باشد.مثلا يک شماره تلفن خود به منزله يک محل است.در چنين مواردي متقاضي کالا و يا خدمات با تماس تلفني با فروشنده قادر به ثبت سفارش و دريافت کالاي مورد نظر خود خواهد بود.براي اکثر کالاهاي فيزيکي محل ارائه کالا بايد يک مغازه و يا فروشگاه باشد. - براي فروش کالا و يا خدمات فروشندگان مي بايست از راهکار هائي براي جذب افراد استفاده نمايند که اين فرايند را بازاريابي ميخوانند.درصورتيکه افراد از محل فروش يا ارائه کالا و خدمات آگاهي نداشته باشند امکان فروش هيچ کالايي وجود نخواهد داشت. انتخاب يک مرکز تجاري پر رفت و آمد براي فعاليت و استفاده از شيوه هاي مختلف تبليغات از راه کارهاي معرفي و جذب هرچه بيشتر افراد است. - فروشنده نيازمند راهکاري براي دريافت سفارشات مشتري است.حضور فيزيکي در محل فروش کالا و خدمات از جمله روش هاي سنتي براي ثبت سفارش کالا است.دريافت سفارش از طريق تلفن يا نامه نيز امکان پذير است.پس از ثبت سفارش فعاليت هاي لازم توسط پرسنل شاغل در شرکت و يا موسسه ارائه دهنده کالا و خدمات انجام خواهد گرفت. - فروشنده نيازمند راهکاري براي دريافت پول است.استفاده از چک يا کارت اعتباري و يا پول نقد روش هاي موجود در اين زمينه مي باشد.در برخي از فعاليت هاي تجاري از فروشنده تا زمان تحويل کالا پولي دريافت نمي گردد. - فروشنده نيازمند راهکاري براي توزيع کالا و يا خدمات مي باشد.در برخي از سيستم ها به محض انتخاب کالا توسط مشتري و پرداخت وجه آن عمليات توزيع کالا به صورت اتوماتيک انجام خواهد شد.در سيستم هاي ثبت سفارش مبتني بر تلفن يا نامه کالاي خريداري شده پس از بسته بندي به مقصد مشتري ارسال خواهد شد.در مواردي که حجم کالا زياد نباشد مي توان از مبادلات پستي نيز بدين منظور استفاده نمود.براي توزيع کالا هاي حجيم عموما از وسايط نقليه سنگين ويژه حمل بار مانند کاميون و يا قطار و کشتي استفاده مي شود. - در برخي موارد خريداران يک کالا تمايل و علاقه اي نسبت به آن چيزي که خريداري نموده اند نداشته و قصد مرجوع نمودن آن را دارند.فروشندگان کالا و يا خدمات مي بايست از راه کار هايي براي قبول موارد مرجوعي استفاده نمايند. - در برخي موارد ممکن است کالائي در زمان توزيع آسيب ديده باشد.
فروشندگان مي بايست از راهکار هايي براي نتظيم و گارانتي استفاده نمايند. - برخي از کالاهاي ارائه شده به مشتريان داراي پيچيد گي هاي خاص خود بودهو نيازمند استفاده از خدمات پس از فروش و يا حمايت فني مي باشند.در چنين مواردي وجود واحد هاي خاص ارائه اين نوع سرويس ها در شرکت و يا موسسه ارائه دهنده کالا ويا خدمات الزامي خواهد بود.کامپيوتر يکي از نمونه کالاهايي است که نيازمند خدمات پس از فروش و پشتيباني فني مي باشد. فارغ از زمينه فعاليت کليه عناصر فوق الذکر را مي توان در شرکت هاي تجاري سنتي مشاهده نمود.اما امروز پا به پاي تجارت در معناي سنتي آن و حتي بيش از ان اصطلاح تجارت الکترونيک را مي شنويم و يا به کار مي بريم.تجارت الکترونيکي طي ساليان اخير با استقبال گسترده جوامع بشري روبرو شده است.امروزه کمتر شخصي را مي توان يافت که با اين اصطلاح بيگانه باشد.نشريات و راديو و تلويزيون به صورت روزانه موضوعاتي در رابطه با تجارت الکترونيکي منتشر مي کنند و کارشناسان از زواياي متفاوت به بررسي اين مقوله مي پردازند.از طرف ديگر شرکت ها و موسسات ارائه دهنده کالا خدمات نيز همگام با سير تحولات جها ني در زمينه تجارت الکترونيکي در تلاش براي تغيير ساختار منطقي و فيزيکي سازمان خود در اين زمينه مي باشند.اما تجارت الکترونيکي چيست ؟ تجارت الکترونيکي .تعاريف و ويژگي ها تجارت الکترونيک واژه اي است که امروزه در مقالات و ادبيات بازرگاني و تجارت و رسانه هاي عمومي بسيار به گوش مي رسد.اين پديده نوين هم به علت نوپا بودن و هم به علت کاربردها و زمينه هاي بسيار متنوع فعاليت نزد مراجع گوناگون تعاريف مختلفي دارد.

همچنين تجارت الکترونيک پديده اي چند رشته اي است که از طرفي با پيشرفته ترين مفاهيم فناوري اطلاعات و از سوي ديگر با مباحثي مثل بازاريابي و فروش و مباحث مالي و اقتصادي و حقوقي پيوستگي دارد.از اين رو تعابير گوناگوني از آن پديد آمده است.برخي فکر مي کنند تجارت الکترونيک به معني انجام امور تجاري بدون استفاده از اسناد و مدارک کاغذي است.برخي ديگر تبليغات بر روي اينترنت و حتي خود اينترنت را مترادف با تجارت الکترونيک مي دانند.برخي ديگر تصور مي کنند تجارت الکترونيک يعني سفارش دادن کالا ها و خدمات و خريد آنها به وسيله کامپيوتر.اگر چه همه اين ديدگا ه ها بخشي از مفهوم تجارت الکترونيک را پوشش ميدهند اما کامل نيستند. تجارت الکترونيکي انقلاب صنعتي سده بيست و يکم ناميده مي شود که با پيدايش اينترنت در سده بيستم به سرعت رو به سرعت رو به پيشرفت و گسترش نهاده است.در تجارت الکترونيکي اطلاعات و فرآورده ها و خدمات به کمک شبکه هاي کامپيوتري خريد و فروش مي شوند و اين خريد و فروش ميتواند عمده يا خرده شامل کالا هاي فيزيکي مثل کتاب و غير فيزيکي مانند نرم افزار و ارائه سرويس هاي گوناگون به خريداران مانند مشورت هاي پزشکي يا حقوقي و ديگر موارد بازرگاني مانند مناقصه ها و مزايده ها و يا خريد و فروش اطلاعات باشد.به طور کلي مي توان تراکنش هاي مالي و بازرگاني و اطلاعاتي و خدماتي ميان موسسات و خريداران و جوامع مجازي را در قالب تجارت الکترونيکي گنجاند.با توجه به گستره بزرگ تجارت الکترونيکي تعابير و تعاريف پر شماري از آن مطرح شده است که ذيلا به چند مورد اشاره مي گردد: - تجارت الکترونيکي عبارت است از يافتن منابع و ارزيابي و مذاکره و سفارش و تحويل و پرداخت و ارائه خدمات پشتيباني که به صورت الکترونيکي انجام مي پذيرد. - تجارت الکترونيک مجموعه اي است از ارتباطات و مديريت داده ها و سرويس هاي امنيتي در بزرگراه اطلاعات. - تجارت الکترونيکي يعني استفاده از کامپيوتر هاي يک يا چند شبکه براي ايجاد و انتقال اطلاعات بازرگاني که بيشتر با خريد و فروش اطلاعات و خدمات از طريق اينترنت مرتبط هستند. رسالت تجارت الکترونيکيتنها يک ارتباط نيست بلکه پي ريزي و تقويت روابط بازرگاني است.
- تجارت الکترونيکي به کارگيري مجموعه کاملي از نرم افزارها و سخت افزارها و خطوط مخابراتي و استانداردهاي تبادل اطلاعات است که مجموعا امکان بازرگاني به صورت الکترونيکي در شبکه هاي رايانه اي را فراهم مي آورند. - از ديدگاه تجاري: ابزاري است که کسب و کارهاي مختلف و شرکاي آنها و مشتريان آنها را قادر مي سازد که موضوعاتي چون کيفيت خدمات و سرعت تحويل و...را ارتقا و مو ضوعاتي همچون هزينه ها را کاهش دهند. - از ديدگاه ارتباطات: تحول خدمات و کالا و محصولات اطلاعاتي از طريق خطوط تلفن و شبکه هاي کامپيوتري و ساير وسائل ارتباطي. - از ديدگاه فناوري اطلاعات : آن دسته از کاربردهاي فن آوري اطلاعات که به صورت سيستمي براي پشتيباني و پيشرفت دادن جريان کاري و مبادلات تجاري ايجاد شده است. سازمان ها و موسسات علمي و تحقيقاتي و مراکز تجاري معتبر جها ني و پژوهشگران فعال در زمينه تجارت الکترونيک نيز چندين تعريف از آن ارائه نموده اند که پاره اي از آن ها در جدول زير مشاهده مي شود.

در حقيقت مجموعه متنوع وسيعي از تعاريف و مفاهيم براي تجارت الکترونيک وجود دارد که موضوعات و کاربردها و مدل هاي گوناگوني را در بر مي گيرد. در برخي از اين موارد کوشيده شده است که تعاريف عامي ارائه شود و در برخي ديگر تعاريف به نوع فعاليت امکانات ارتباطي و تجهيزات مورد استفاده و محدوده سازماني فعاليت ها و زير ساختار ها وابسته است. فرد/گروه/سازمان تعريف ارائه شده براي تجارت الکترونيک لينچ وليندکوئيست تجارت الکترونيک به معناي مبادله محصولات و خدمات در مقابل پول با استفاده از توانايي هاي اينترنت است. کالا کوتا و وينسون تجارت الکترونيک واژه معادلي است براي خريد و فروش محصولات و خدمات و اطلاعات به وسيله زير ساخت هاي شبکه اي. ولادمير زواس تجارت الکترونيک به معني سهيم شدن در اطلاعات و حفظ ارتباطات تجاري و هدايت مبادلات بازرگاني به وسيله شبکه هاي ارتباطي است. گروه کاري فناوري زير ساختهاي اطلاعاتي و کاربرد آن تجارت الکترونيک ارتبااطات و مديريت داده ها و خدما ت ايمني را يکپارچه مي سازد تا کاربران تجاري در سازمان هاي گوناگون بتوانند به صورت خودکار اطلاعات را مبادله کند. اتحاديه اروپا هر شکلي از مبادله تجاري که در آن طرفين ذينفع به جاي تبادلات فيزيکي يا تماس مستقيم فيزيکي به صورت الکترونيکي تعامل کنند.
با توجه به تعاريف فوق الذکر شايد بتوان تجارت الکترونيک را اين گونه تعريف کرد: تجارت الکترونيک به معني اطلاع رساني و تبليغات و خريد و فروش کالا ها و خدمات و حفظ و برقراري روابط تجاري از طريق سيستم هاي مخابراتي و ابزارهاي پردازش داده ها است. به عبارت ديگر تجارت الکترونيکي عبارتست از تعامل سيستم هاي ارتباطي و سيستم هاي مديريت اطلاعات و امنيت که به واسطه آنها امکان مبادله اطلاعات تجاري در رابطه با فروش محصولات و يا خدمات ميسر مي گردد. بنابر اين اجزاي اصلي تجارت الکترونيک عبارتند از: - سيستم هاي ارتباطي - سيستم هاي مديريت داده ها - امنيت ويژگي اصلي همه اين فعاليت ها تسهيل فرآيند هاي تجاري و حذف فرآيند هاي غير ضروري در انجام امور بازرگاني و کاهش هزينه ها از طريق بهبود و افزايش هماهنگي و کاهش هزينه هاي اداري به ويژه هزينه مکاتبات و کاغذ بازي و بهبود دسترسي به بازار و افزايش تنوع براي مشتريان به معناي عام است.مهم ترين ويژگي تجارت الکترونيک از ديدگاه بازار يابي در واقع برقراري ارتباط سازمان يا فرد با کل مخاطبان و سازگار ساختن محصولات و خدمات با نيازهاي يکايک آنهاست.برآيند اين کار ,رقابت شديد ,تنوع عرضه کنندگان و محصولات و خدمات آنها و در نتيجه کاهش هزينه ها و افزايش رضايتمندي مشتريان خواهد بود.نکته مهمي که بايد به آن توجه داشت اين است که موضوع تجارت الکترونيک, موضوع فناوري و دانش فني نيست.در بحث تجارت الکترونيک بيشتر هدف شناخت الگوهاي جديد تجارت و ارتباطات موجود در محيط الکترونيکي است.
همچنين بايد توجه داشت که تجارت الکترونيک مجموعه اي است ازفناوري هاي مخابراتي , پردازش و ذخيره داده ها در ارتباط با بازارها , سازمان ها , مشتريان , واسطه ها و سيستم هاي پرداخت الکترونيکي. تارخچه تجارت الکترونيک ارتباط بين تجارت و تکنولوژي دير زماني است که وجود داشته و ادامه دارد. در واقع , يک پيشرفت تکنيکي باعث رونق تجارت شد و آن هم ساخت کشتي بود.در حدود 2000 سال قبل از ميلاد , فينيقيان تکنيک ساخت کشتي را بکار بردند تا از دريا بگذرند و به سرزمين هاي دور دست يابند.با اين پيشرفت , براي اولين بار مرزهاي جغرافيايي براي تجارت باز شد و تجارت با سرزمين هاي ديگر آغاز گرديد. تجارت الکترونيک در ابتداي پيدايش خود چيزي بيش از يک اطلاع رسا ني ساده تجاري نبود و هر کس مي توانست محصولات خود را با استفاده از صفحات وب بر روي اينترنت تبليغ نمايد.آمار منتشره از 500 شرکت نشان مي دهد که حدود 34 درصد از آنها در سال 1995 و حدود 80 درصد در سال 1996 از اين روش براي تبليغ محصولات خود استفاده کرده اند و جالب اين که تا پايان سال 2001 بيش از 220 بيليون دلار معاملات مالي توسط صدها سايت تجاري بر روي اينترنت انجام پذيرفته است.اما استفاده از فناوريهاي الکترونيکي در انجام امور بازرگاني نيز پيشينه اي نسبتا طولاني دارد.
در حقيقت نياز به تجارت الکترونيکي از تقاضاهاي بخش هاي خصوصي و عمومي براي استفاده از تکنولوژي اطلاعات به منظور کسب رضايت مشتري , و هماهنگي موثر درون سازماني نشات گرفته است.مي توان گفت اين نوع تجارت , از سال 1965 آغاز شد که مصرف کنندگان توانستند پول خود را از طريق ماشين هاي خود پردازدريافت کرده و خريدهاي خود را با کارت هاي اعتباري انجام دهند.پيش از توسعه تکنولوژي هاي مبتني براينترنت در سالهاي آغازين دهه 90 ,شرکت هاي بزرگ دست به ايجاد شبکه هاي کامپيوتري با ارتباطات مشخص , محدود و استاندارد شده براي مبادله اطلاعات (از جمله اطلاعات تجاري) ميان يکديگر زدند.اين روش مبادله الکترونيکي داده ها ناميده شد.در آن سالها لفظ تجارت الکتروکنيکي , مترادف با مبادله الکتروکنيکي داده ها بود.مهم ترين اين شبکه ها در دهه 1960 جهت انجام همکاري هاي تحقيقاتي ميان واحد هاي نظامي گوناگون در وزارت دفاع آمريکا شکل گرفت.اين شبکه که آرپانت نام ذاشت (Advanced Research Projects Agency net) مبناي اوليه اينترنت امروزي به شمار مي رود. در واقع مبادله الکترونيک داده ها را مي توان پدر تجارت الکترونيکي امروز به حساب آورد. با گذشت زمان و پديد آمدن ابزارهاي ذخيره و بازاريابي و پردازش داده ها و دسترسي عامه مردم و سازمان ها و همچنين پيشرفت فناوري هاي مخابراتي و شبکه هاي رايانه اي گسترده , فرصتي پديد آمد که بازيگران صحنه تجارت آن را بسيار سودمند يافتند.مهمترين هدف در تجارت چه از روش هاي بسيار پيشرفته الکترونيکي استفاده کند و چه از روش هاي سنتي , همانا دسترسي به پول و سود بيشتر است. طبيعتا در اين ميان نقش بانکها و موسسات اقتصادي در نقل و انتقال پول بسيار حياتي است. هنگامي که در سال 1994 , اينترنت قابليت هاي تجاري خود را علاوه بر جنبه هاي علمي و تحقيقاتي به نمايش گذاشت , موسسات تجاري و بانکها در کشورهاي پيشرفته اولين نهاد هايي بودند که تلاش جدي خود را براي استفاده هر چه بيشتر از اين جريان به کار انداختند.محصول تلاش آنها نيز همان بانکداري الکترونيکي امروزي است.
سپس به سرعت مشخص شد که اينترنت بستر بسيار مناسبي براي انواع فعاليت هاي بانکداري و اقتصادي به شمار مي رود. در بررسي تاريخچه تجارت الکترونيک در مي يابيم که بورس هاي اوراق بهادر نيز موسسات ديگري بودند که به سرعت فعاليت خود را با روند پيشرفت اينترنت هماهنگ کردند و موفق شدند که در عرض مدت کوتاهي , با توجه به برتري هاي اينترنت در مقايسه با روش هاي قديمي , به دليل سرعت و دقت بالا , به موفقيت هاي بي نظيري دست يابند. ايجاد و توسعه اينترنت و وب , باعث خلق فرصت هاي زيادي براي توسعه و پيشرفت زير ساخت ها و کاربردهاي تجارت الکترونيک گرديد. طي بيست سال گذشته يکي از روند هاي عمده در گسترش تجارت الکترونيک , کاهش چشمگير قيمت سخت افزارهاي رايانه اي و مهمتر از آن ايجاد استانداردهاي جهاني براي توسعه سخت افزار ها بوده است.چنين فرآيندي را استاندارد سازي يکپارچه سيستم هاي باز مي نامند. در مورد نرم افزارها نيز چنين روندي وجود داشته است اما استانداردهاي نرم افزاري هنوز به اندازه استانداردهاي سخت افزاري يکپارچه و سازگار نيستند.روند بعدي پس از يکپارچه سازي و استاندارد کردن , پديد آمدن امکانات شبکه اي و توانايي ارتباط ميان سيستم هاي گوناگون رايانه اي بوده است.
چارچوب نظري تجارت الکترونيک چارچوب تجارت الکترونيک از سه سطح عالي تشکيل شده است: -زير ساختار: نرم افزار،سخت افزار ،پايگاههاي داده اي و ارتباطاتي را شامل مي شود که براي انجام وظيفه در قالب صفحات وب بر روي اينترنت يا پشتيباني از مبادله الکترونيکي داده ها و ساير اشکال پيام گذاري و پيام گيري بر روي اينترنت يا ساير شبکه ها بکار مي روند. -خدمات: پيام گذاري و پيام گيري و دامنه گسترده اي از خدمات که توانايي پيدا کردن و ارائه اطلاعات(در صورت نياز در قالب تجاري آن) را فراهم مي آورند و شامل جستجو براي شرکاي تجاري بالقوه و همچنين مذاکره و توافق در مورد مبادلات تجاري هستند.- -محصولات و ساختارهاي تجارت الکترونيک: پيش بيني و تدارک مستقيم کالاها و خدمات تجاري وابسته به اطلاعات براي مشتريان و شرکاي تجاري، همکاري و سهيم شدن در اطلاعات داخل و خارج سازمان و سازماندهي محيط بازاري الکترونيکي و زنجيره تهيه و پشتيباني. در اين چارچوب تجارت الکترونيک و نتايج حاصل از آن سه زمينه را پوشش مي دهند: - امور بازرگاني با گرايش به مصرف کننده نهايي. - تجارت ميان شرکتها يا فعاليت هاي بازرگاني عمده. - امور تجاري درون سازمان ها. مهم ترين و بازارگراترين کاربرد هاي عملي تجارت الکترونيک پخش مصرف کننده گراي آن است. اين کاربرد ها شامل خريد از راه دور، عمليات بانکي، دلالي سهام و تبليغات مستقيم مي شوند. به هر حال همان طور که انتظار مي رفت پتانسيل عظيم اين بخش بيشتر انگيزه هاي مرتبط با تجارت الکترونيک را به خود جلب مي کند. در بخش امور تجاري و فعاليت هاي ميان تهيه کنندگان مواد اوليه و مصرف کنندگان ، ارتباطاتي که به وسيله EDI برقرار مي شوند، بهترين گروه کاربردهاي تجارت الکترونيک هستند. همکاري و سهيم شدن در اطلاعات بوسيله اينترنت ها و اکسترانت ها ، سريع ترين رشد را در اين سطح از تجارت الکترونيک داراست. شبکه هاي اينترنت از گشايش پايگاههاي داده اي و انبارهاي داده اي در داخل شرکت ، نشر و گسترش اطلاعات در قالب صفحه هاي وب و همکاري گروه گرايانه و مستقل از موقعت جغرافيايي، در محدوده مرزهاي اطلاعاتي شرکت را پشتيباني مي کنند. در قلب چارچوب تجارت الکترونيک، محيط هاي بازاري الکترونيکي و سلسله مراتب الکترونيکي وجود دارند که ارتباطات بازرگاني و مبادلات ميان شرکت ها را تسهيل مي کنند.
محيط هاي بازاري الکترونيکي به منظور تسهيل مبادلات از طريق شبکه هاي ارتباطي ميان خريداران و تهيه کنندگان متعدد پديد آمده اند. سلسله مراتب الکترونيک ، ارتباطات طولاني مدت تهيه کنندگان – مصرف کنندگان بين شرکت ها هستند که بوسيله شبکه هاي ارتباطي حفظ شده و بيشتر بوسيله مديران هماهنگ مي شوند تا بوسيله نيروهاي بازار، شکل گيري سلسله مراتب الکترونيکي ميان سازمانها بواسطه باب شدن زنجيره هاي ارزشي يکپارچه و پيشرفت توليد به موقع بوده و با نيروي سفارش هاي مشتريان ، پشتباني مي شود. زنجيره هاي ارزشي شرکاي تجاري تا حد قابل توجهي بوسيله کاربرد سيستم هاي اطلاعاتي و شبکه هاي مخابراتي يکپارچه شده اند. آينده نگري در تعيين سطوح موجودي انبارها از طريق مديريت زنجيره ارزشي، در به حداقل رساندن موجودي انبارها و کاهش سرمايه در گردش کمک مي کند. اين شکل از عمليات ، محدوديت هاي شديدي را بر هماهنگي درون و ميان سازماني تحميل مي کند و انتظار بر اين است که اينترنت ها، اکسترانتها و در کل اينترنت نقش مهمي در آن بازي کنند.
از طريق ايجاد ارتباط ايمن ميان شبکه هاي فرعي و شبکه هاي شرکاي تجاري در يک اکسترانت، که تکيه بر توانايي ارتباطات اينترنتي و نرم افزار هاي آن دارند، سازمان و شرکاي تجاري سهيم، مي توانند گسترش و توسعه محصول، توليد و توزيع يا تحويل را هماهنگ سازند. از سوي ديگر اين نوع عمليات و سهيم شدن در اطلاعات منجر به رقابت بسيار شديد در بازار مي شود. سازمان ها در اين بازار ديگر نمي توانند با روش هاي سنتي مديريت موفق باشند. نتيجه پيدايش سازمان هاي مسطح، ساختار سازماني مجازي، کار از راه دور، تيمهاي کاري گسترده در تمام نقاط دنيا، و استفاده از منابع خارج سازمان براي تامين تقاضا ها خواهد بود.
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت: kianpars