جوجه کشي و تعيين ظرفيت دستگاه جوجه کشي در مزارع پرورش بلدرچين
افرادي که علاقمند به پرورش بلدرچين جهت توليد گوشت باشند بايد جوجه هاي آن را خودشان توليد و تکثير نمايند .زيرا در حال حاضر محلي در ارتباط با توليد انبوه جوجه بلدرچين و يا کارخانه جوجه کشي ويژه بلدرچين وجود ندارد. جهت ايجاد تاسيسات مربوط به پرورش بلدرچين بايستي محلي را که داراي آب ، برق و راه بوده و در مکاني خلوت قرار گرفته باشد را انتخاب نمود. همچنين در انتخاب مکان احداث مي بايست دوري و نزديکي آن به بازارهاي مصرف را مد نظر قرار داده و از طرفي مزرعه به دليل ايجاد بوي نامطبوع و جذب مگس در محلي خارج و دور از محل سکونت احداث گردد.

همچنين به دلايل بهداشتي و مديريتي نياز به ايجاد سالن هاي جداگانه جهت پرورش مولدين، جوجه ها و تاسيسات مي باشد و اين واحدها را مي توان بر اساس ظرفيت شان به صورت مجزا و يا بصورت واحد هاي جداگانه داخل يک ساختمان ايجاد کرد.
سمت و سوي سالن ها از نظر آفتابگير بودن مهم و با اهميت مي باشد. به طور مثال در مناطق گرمسير قسمت طولي سالن ها بايد در جهت شرق و غرب ساخته شود. اگر سايبان ساختمان هم مقداري طولاني در نظر گرفته شود از افزايش دماي داخل سالن در فصل تابستان کاسته خواهد شد زيرا در اين فصل خورشيد مدار عمودي را طي مي کند. اما در مناطق سردسير طول سالن در جهت شمال و جنوب ساخته مي شود با اين کار سالن ها در فصل زمستان آفتاب گير خواهند شد .مناطق بادخيز ، ارتفاعات و کناردريا محلي مناسب براي پرورش بلدرچين محسوب نمي گردد . مکان پرورش را مي توان بصورت بسته و باز ساخت . داخل سالن پرورش بر اساس برنامه و نحوه پرورش (داخل قفس و يا کف سالن ) ، ظرفيت جوجه ريزي مورد نظر، سرمايه موجود پرورش دهنده و ... آماده سازي مي گردد. اگر روش پرورش در کف سالن مد نظر باشد از بستر استفاده مي شود. در اين سيستم ارتفاع بستر در فصل تابستان 5 – 3 سانتيمتر و در فصل زمستان 8- 5 سانتيمتر در نظر گرفته شده و با کاه ، تراشه نجاري ، پوسته برنج و يا خاک اره پوشانده مي شود . درجه حرارت مطلوب در پرورش بلدرچين بالغ مابين 27 – 21 درجه سانتي گراد مي باشد .

سيستم نگهداري در قفس در انواع مختلف ( پرورش نيمچه گوشتي – تخمگذار – و ... ) متداول مي باشد. با توجه به وجود قفسهاي صنعتي در ابعاد و ظرفيتهاي گوناگون، مي توان با توجه به ظرفيت مزرعه قفس مورد نظر را جهت پرورش انتخاب کرد. قفسهاي صنعتي پرورش بلدرچين هم اکنون بوسيله سازندگان داخلي در کشور توليد مي گردند که براي مزارعي با ظرفيتهاي پائين و متوسط مناسب هستند اما در نظر داشته باشيد که کساني که قصد احداث مزارعي با ظرفيتهاي بالا و يا قصد توسعه مزارع خود را دارند بايستي جهت جلوگيري از ريسک در سرمايه گذاري اقدام به تهيه قفسهاي صنعتي از کارخانجات معتبر نمايند. زيرا بديهي است که سازندگان حرفه اي تجهيزات پرورش طيور خاص در جهان با در نظر گرفتن کليه استانداردهاي لازم و انجام تحقيقات بسيار اقدام به ساخت قفسهائي در ابعاد و اندازه هاي استاندارد مي نمايند که همين امر منجر به افزايش درصد بهره وري در مزارع خواهد شد و ناگفته پيداست که افزايش بهره وري در مزارع بزرگ اگر هم در مقياس عددي ناچيز باشد اما در بعد ريالي بسيار قابل توجه خواهد بود. در اينگونه قفس ها که عمدتا در اندازه هاي 4 و 5 طبقه توليد مي گردند، تجهيزات ويژه اي جهت جمع آوري فضولات ، آبخوري و دانخوري اتوماتيک و حتي در برخي مدل ها، مادر مصنوعي جهت تامين حرارت در هر طبقه به طور جداگانه نصب گرديده است. قسمت تحتاني هر قفس با کف فلزي پوشانده مي شود و فضولات جمع شده يا بصورت اتوماتيک و يا بصورت دستي تخليه و پاک سازي مي شود . در قفس هاي تيپ کاليفرنيا ، مدفوع مستقيما به کف سالن ريخته و در آنجا جمع مي شود تخليه مستمر فضولات توليد شده از نظر تهويه و تامين هواي پاکيزه داخل سالن موثر است .همچنين در قفسهاي پرورش پرندگان مولد و تخمگذار، سيني هائي جهت جمع آوري سريع و آسان تخم تهيه گرديده است.
توليد مثل بلدرچين:
جهت اينکار از دستگاههاي جوجه کشي استفاده مي شود بلدرچين در کوتاه مدت به بلوغ جنسي مي رسد جنس ماده در 42 روزگي شروع به تخم گذاري مي کند . توليد اسپرم در بلدرچين نر در 36 روزگي شروع مي شود و جهت تکثير و توليد مثل از بلدرچين مادر و تخم هاي بدست آمده از آن استفاده مي شود .

بلدرچين هاي مادر خريداري شده نبايد بيشتر از 3 – 2 هفته سن داشته باشند توليد تخم در روزهاي 60 – 56 تخمگذاري به اوج خود مي رسد .
در صورت افزايش مدت زمان روشنايي از فروردين لغايت شهريور 100- 50 تخم مي گذارند پس از اين مدت به اصطلاح وارد مقطع تولکي 5/1 ماهه مي شوند . در پرورش مدرن و در شرايط صنعتي در طول سال از يک قطعه بلدرچين 300 – 250 تخم يرداشت مي شود . شرايط ايده ال نوردهي و ايجاد روشنايي در سالن 18 – 14 ساعت در روز مي باشد . در انتخاب تخم ها جهت استفاده در جوجه کشي بايد به نکاتي همچون پاکيزگي تخم ، سالم بودن و وزن آن توجه نمود. اگر مجبور به ذخيره تخم هاي بدست آمده از مادران مولد باشيم بايد آنها را در شرايط مناسب يعني در دماي 18 – 16 درجه سانتي گراد و رطوبت 80 – 75% نگهداري کرد . اگر تعداد تخم توليد شده کمتر از ظرفيت ماشين جوجه کشي باشد مي توانيم تخم هاي بدست آمده را تا 15 – 10 روز در شرايط محيطي فوق الذکر ذخيره و نگهداري نمائيم .تخم ها در روي راک بطرز افقي يا بشکلي که نوک تيز آن در قسمت پائين باشد، قرار مي گيرند. درصورتي که تخم بلدرچين بيشتر از يک هفته جهت جوجه کشي ذخيره و نگهداري شود بايد هر روز با جابجا نمودن ، وضعيت آنها تغيير داده شود . در توليد جوجه بلدرچين توسط ماشين جوجه کشي رعايت 4 شرط دما ، رطوبت و تهويه مناسب و جابجا کردن الزامي است تخم بلدرچين بعد از 18 – 17 روز هچ مي شود . دماي ماشين جوجه کشي بايستي 5/37 درجه سانتي گراد باشد اما در دو روز آخر درجه حرارت جوجه کشي کاهش داده مي شود .
تهويه توسط يک يا چند سوراخ ايجاد شده در سقف دستگاه انجام مي گيرد . همچنين FAN تعبيه شده داخل دستگاه منجر به ورود هواي تميز به داخل و خروج هواي کثيف به خارج آن خواهد شد . در 14 روز اول تخم هاي داخل ستري بلافاصله هر 4 – 2 ساعت يکبار و يا حداقل روزي 5 بار جابجا مي شوند اگر اين کار توسط دستگاه و به صورت اتوماتيک باشد به ازاء هر يک ساعت يکبار انجام خواهد گرفت، دو روز آخر تخم ها به هچري انتقال داده مي شوند .
تعداد جوجه هاي هچ شده بازاء هر يکصد تخم راندمان هچ و تعداد تخم هاي بارور بازاء هر يکصد تخم نيز ميزان باروري را تعيين مي کند. بهترين موقع تعيين درصد ( باروري و راندمان هچ ) انتقال تخم ها از ستري به هچري مي باشد
تعيين ظرفيت دستگاه جوجه کشي و محاسبه اندازه گله مادر اگر بر اساس ارزيابي هاي بعمل آمده فرضا نياز هفتگي بازار در حدود 1000 قطعه بلدرچين برآورد و مشخص شود، بايد 10% افزون بر اين نياز بلدرچين توليد و عرضه کرد . زيرا تلفات 10 – 5% جوجه ها را در طول پرورش نبايد فراموش نمود. به همين منظور جهت تامين 1000 قطعه جوجه بلدرچين در هفته و با در نظر گرفتن 90% ميزان باروري تخم و 80 % ميزان هچ، به تعداد متوسط 1550 عدد تخم نياز مي باشد .
با اين حساب بايستي روزانه 225 عدد تخم از گله مادر توليد و پس از يک هفته ذخيره کردن به دستگاه جوجه کشي منتقل مي نمائيم . اگر ميزان بارور بودن 1550 عدد تخم هاي جمع آوري شده در طول هفته که در داخل ماشين جوجه کشي گذاشته شده اند را 90% تخمين بزنيم، در آخر پانزدهمين روز تعداد 1400 – 1376 عدد تخم بارور از ستري به قسمت هچري منتقل خواهد شد. به همين منظور ظرفيت هچري بايد باندازه 1400 عدد تخم در نظر گرفته شود از طرف ديگر چون هفته اي يکبار تخم ها جمع آوري و داخل دستگاه گذاشته مي شود ظرفيت ستري را بايد دو برابر توليد هفتگي تخم در نظر گرفت. همچنين جهت تکميل ظرفيت دستگاه در هفته يعني جمع آوري و ذخيره 250 عدد تخم در روز به پرورش 360 – 350 قطعه بلدرچين مادر نياز مي باشد . اگر در هر قفس يک نرو يک ماده پرورش دهيم باندازه تعداد ماده به بلدرچين نر نياز داريم، اما توجه داشته باشيد که در اکثر مزارع صنعتي معمولا به ازا هر نر ، 2 تا 3 ماده در نظر مي گيرند. توجه داشته باشيد که کليه ارقام ذکر شده در فوق بر اساس 90% باروري و 80% توان هچ و 70% توليد تخم محاسبه گرديد و بديهي است که در صورت کسب نتايج متفاوت در درصدهاي گفته شده، نتايج ذکر شده در فوق نيز مي توانند تغيير نمايند.شايان ذکر اينکه کسب ارقام ذکر شده در توليد بسيار مشکل و در عين حال مطلوب مي باشد .
نگهداري و پرورش
جوجه ها بايد در قفسهاي هاي چند طبقه مجهز به مادر مصنوعي و يا در کف سالن پرورش داده شوند. در هر صورت دماي محل بايد در اوايل پرورش 36 – 35 درجه سانتي گراد باشد . سپس حرارت سالن بازاء هر هفته 3 درجه سانتي گراد کاهش مي يابد اما به هيچ وجه نبايد دماي سالن به کمتر از 22 دجه سانتي گراد کاهش يابد. پرورش در قفس هاي بزرگ کف شبکه اي نيز امکان پذير است .
جهت جلوگيري از نوک زدن يا کاني باليسم انجام نوک چيني و کاهش شدت نور سالن و يا آويزان نمودن دسته هاي يونجه خشک مفيد مي باشد. 20 عدد بلدرچين سه هفته را مي توان در فضاي به وسعت 30*30 سانتي متر جا داد. پس از گذشت 5 هفته، بلدرچين ها به قفس هاي مخصوص تخم گذاري منتقل مي گردند اما اگر پرورش درکف سالن در نظر گرفته شود بايد قوطي هاي ويژه تخمگذاري بلدرچين تهيه شده و داخل آنها بايستي کاه يا علف گذاشته شود .
براي تامين روشنايي داخل سالن در هفت روز اول، 5 – 2 لامپ بصورت 24 ساعت و 40 – 8 روز بعدي طول طبيعي روز و يا 8 ساعت با 2 لامپ ، بعد از 41 روز 16 ساعت با 2 لامپ مناسب مي باشد .
به هر حال توجه داشته باشيد که عليرغم کليه اطلاعات فوق، بهره گيري از کارشناسان خبره در شروع و حتي ادامه کار مي تواند نقش به سزائي در افزايش راندمان مزرعه شما و کاهش ريسک داشته باشد. پس سرمايه گذاري در بخشهاي فني را نه بعنوان هزينه بلکه بعنوان يک سرمايه گذاري نگاه کنيد.
مرگ ومير در جوجه هاي تازه تفريخ شده
مقدمه:
انتخاب برگزيدن انواع خوب جوجه هاي تازه از تخم در آمده ، اولين قدم براي ايجاد دسته هاي عالي وبرگزيده ي طيور مي باشد ، مرغ هاي بي نژاد و درهم مرغدار را ورشکست مي نمايد . مسئله ي انتخاب نژاد يکي از مسائل مهم و اساسي مرغداري است و هيچگاه مرغدار نبايد وقت و عمر و پول خود را صرف نگاهداري و پرورش جوجه هاي ضعيف کند . صفات مطلوب در نژادهاي گوشتي سريع الرشد بودن آنهاست که در مدت هر چه کمتر به ميزان رشد مطلوب و لازم برسند و راندمان تبديل غذايي به گوشت زياد بوده و با غذاي هر چه کمتر گوشت زياد تري بدست دهد . صفات مطلوب در نژاد هاي تخمي اينست که بايد هر چه زودتر به تخم بيايند . هفته اول زندگي يک جوجه بسيارحياتي است بنابر اين قبل از آوردن جوجه ها به محل پرورش بايد محل را آماده نمود و از لحاظ بهداشتي آنجا را ضدعفوني کرد و از هر جهت براي سالم نگه داشتن آنان وسائل لازم را تهيه نمود . با توليد يک جوجه با کيفيت و خوب يک قدم به سوي کسب سود بالاتر برداشته ايم . جوجه ها بايد خوصوصياتي مانند يکنواختي ، چشمان روشن وشاد ، پرو بال خوب و بدن فربه با وزن متناسب با سن دارا باشند .
افزايش ثابت رشد روزانه خصوصا در جوجه هاي گوشتي باعث شده است تا پرندگان در مدت کوتاه تري به وزن کشتار برسند و علي رقم تغذيه کم بتوانند رشد وتوليد بيشتري را کسب نمايند . جهت درک بهتر اين موضوع بايد خاطر نشان کرد که چند روز ابتدا يي زندگي يک جوجه بسيار با اهميت مي باشد زيرا پايه و اساس رشد مطلوب و سلامتي در يک جوجه بستگي به اين چند روز دارد . در زمان تفريخ جوجه از تخم 20% وزن بدن را مواد باقيمانده از زرده تشکيل مي دهند . تمام مواد موجود در زرده به راحتي د ر3 تا 5 روز اول زندگي جوجه مصرف مي شوند بعد از اين مدت نتيجتا کيسه زرده فاقد مواد مغذي بوده که بايد مواد مغذي مورد نياز براي جوجه ها بوسيله ي دان تامين شود بعد از جذب کيسه زرده جوجه ها بايد دانه هاي سفت ومحکم حاصل از تغذيه را هضم کنند که اندام هاي هضمي و کبد در هفته هاي ابتدايي زندگي توصئه يافته و در نهايت بخش عمده ي بافت هاي عضلاني شروع به افزايش مي کنند . روده تقريبا ضد عفوني شده است و بايستي به حالت طبيعي خود دست پيدا کند . پاتوژن ها ( عوامل بيماريزا ) به عنوان يک چالش اصلي در مقايسه با ميکرو فلورا با سرعت بيشتري در بدن جوجه تکثير پيدا مي کند . تمام اين فاکتور ها و عواملي که در بالا بدان اشاره شد هفته ي اول را حياتي مي سازد .
مرگ و ميرجوجه هاي تازه تفريخ شده:
مرگ ومير جوجه ها در طول هفته هاي اول از مشکلات بزرگ اقتصادي براي مرغداران به حساب مي آيد که با توجه به آن امري قابل ملاحظه است . مرگ ومير جوجه هاي تازه تفريخ شده نتيجه ي عوامل مرتبط به هم بسياري مي باشد . اگر چه با رعايت زواياي مختلف مديريتي ، تغذيه ، کنترل بيماري و ... مي شود بر اين مشکلات فائق آمد ولي کنترل مرگ و مير جوجه هاي تازه تفريخ شده امري مشکل مي باشد .
*********
دلائل مرگ ومير :
دلائل بسياري پيرامون مرگ ومير جوجه هاي تازه تفريخ شده وجود دارد . برخي از اين دلائل عبارتند از :

1- دلائل ژنتيکي:
 

چسبندگي نطفه ها در چهار روز آخري که در دستگاه انکوباکتور ( دستگاه جوجه کشي ) قرار دارند حدود نصفي از آنها در طول 2يا 3 روز قبل از زمان تفريخ از دنيا مي روند . لرزشهاي مادرزادي عامل مرگ ومير 90 % از جوجه ها تا پايان ماه اول از تفريخ مي باشد . اگر تخم مرغ ها در يک شرايط يکسان دريک دستگاه جوجه کشي کنترل شود حد اکثر تفاوت ها در جوجه کشي تا مرز25 % کاهش خواهد يافت .

2- دلائل مديريتي:
 

الف) پرورش و درجه حرارت مربوط به آن :
 

پرورش جوجه ها روي سطح زمين نياز به يک بستر خشک وتمييز به ضخامت 3 اينچ دارد و از مصرف زياد خاک اره و ساير مواد بستر ساز به علت جلوگيري از خفه شدن جوجه ها بايد پرهيز شود . نگهداري جوجه ها بر روي سطوحي مانند روزنامه يا سطوح چوبي به جهت نداشتن اصطکاک مناسب ، توصيه نمي شود چرا که ممکن است منجر به ضرر هاي دائمي شود .
- افزايش درجه حرارت سالن پرورش باعث مشکلات ذيل مي گردد :
آب زدايي: 70 % بدن جوجه هاي تازه متولد شده از آب تشکيل شده است . تداوم يافتن دماي بالا منجر به از دست رفتن آب بدن مي شود که با کاهش آب بدن 10 % جوجه ها بر اثر آب زدايي تلف مي شوند .
انسداد مقعد : دماي بالاي سالن سبب خشک شدن مدفوع و در نهايت انسداد مقعد شده که مي تواند مرگ جوجه ها را در بر داشته باشد .
- کاهش درجه حرارت سالن باعث مشکلات ذيل مي گردد:
ذات الريه: دماي زير نرمال در جوجه هاي تازه متولد شده منجر به ذات الريه و آبي شدن تاج ها مي گردد.
خفگي : تحت تاثير کاهش دما ، جوجه ها جهت حفظ دماي بدن خود در هم فرو مي روند که اين امر باعث خفگي و نهايتا مرگ جوجه ها مي شود .
جوجه هاي سرما ديده در مقايسه با جوجه هايي که در دماي طبيعي هستند داراي بورسا ( کيسه موجود در بالاي کلوآک ) کوچکتري مي باشند. نگهداري صحيح جوجه ها در جذب زرده و جلوگيري ازعفونت کيسه زرده کمک مي نمايد.
-جلوگيري از مشکلات مربوط به درجه حرارت :
جهت ممانعت از آبزدايي ، انسداد مقعد ، ذات الريه و خفگي بايد 24 ساعت قبل از جوجه ريزي ، سالن را گرم نگه داريم و در طول مدت گرم نگهداشتن، دماي سالن را بصورت نرمال حفظ نماييم.

ب) مسموميت:
 

- مسموميت غذايي : غذاي آلوده ي قارچي و مواد سمي در جيره باعث مسموميت غذايي مي شود .
-مسموميت با نمک : اين نوع مسمويت با افزايش نمک در آب نوشيدني و غذا ايجاد مي شود که منجر به مرگ جوجه ها مي گردد .
- مسموميت با آمونياک : پائين کشيدن پرده ها در تمام ساعت ، درجه حرارت بالاي سالن ، افزايش PH بستر و افزايش يا کاهش رطوبت سالن منجر به تشديد توليد آمونياک در سالن مي گردد که باعث تحريک غشاء مخاطي و چشمها ، مصرف کم غذا، کاهش ميزان رشد ، تحريک مژه هاي داخل ناي ، خونريزي و مرگ ومير در غلظت بالاي 100 PPM ( قسمت در ميليون ) مي گردد بنا براين غلظت آمونياک بايد کمتر از 25 PPM باشد .
- مسموميت بستر ( Tannin ): هضم مواد سمي مانند تانن در خاک اره باعث مرگ ومير مي گردد.
-جراحات: عملکرد هاي مختلفي مانند واکسيناسيون ، حذف تاج و نوک چيني ها را بايد با دقت لازم انجام داد چون ممکن است باعث جراحت شده و منجر به مرگ ومير شود .

ج) رطوبت نسبي :
 

رطوبت نسبي بالا در سالن پرورش باعث نمناکي موا د بستر مي شود که رشد ميکروارگانييسم ها را تسهيل نموده و در نهايت منجر به عفونت مي گردد .

د) حيوان شکار چي يا صياد :
 

سالن مرغداري بايد بر عليه شکارچياني مانند موش صحرايي ،سگ و گربه به درستي محافظت شود زيرا ورود اين حيوانات به داخل سالن آلودگي ايجاد کرده و باعث مرگ ومير جوجه ها مي گردد .

و) آب :
 

آب يک نقش اصلي در حفظ سلامتي و عملکرد پرندگان ايفا مي نمايد و به عنوان يک محيط واسط براي تغذيه و سوخت وساز بدن مي باشد . به حفظ دماي بدن در طول هواي گرم کمک کرده و نقش مهمي در بدست آوردن وزن جوجه هاي گوشتي ايفا مي نمايد . آب منبع مواد معدني مانند سديم ، کلر ، پتاسيم و... نيزمي باشد.

ح) سطح ناکافي جايگاه هاي آبخوري و غذا خوري :
 

کمبود سطح فضا عامل ديگري در مرگ ومير جوجه ها مي باشد که منحجر به تجمع جوجه ها در يک نقطه و رطوبت مواد بستر شده و مکان مناسبي را براي تکثير ميکرو ارگانيسم ها مهيا مي کند که باعث کوکسيديوز و ... مي شود . کمبود فضاي آبخوري و غذا خوري باعث ايجاد رقابت بين جوجه ها مي شود و ممکن است از شدت گرسنگي ، کاهش وزن در آنها رخ دهد ...

دلائل تغذيه اي :
 

کيسه زرده به عنوان منبع تغذيه اي در 48 ساعت تا 78 ساعت اوليه بعد از هچ مورد توجه مي باشد ، اگر چه به عنوان منبع غني اي از آنتي بادي هاي مادري و ويتامين ها تلقي مي گردد ولي تغذيه کامل را فراهم نمي نمايد . استفاده از مکمل هاي تغذيه اي در ابتداي امر مي تواند در بزرگ شدن روده ها و ايمني سلامتي کلي کمک نمايد .
قابل ذکر است که رشد جوجه هاي تازه تفريخ شده بستگي زيادي به تغييرات آناتومي لوله هاي گوارشي دارد . توسعه روده ها در آغاز ، فاکتور مهمي در کنترل رشد بالقوه بعدي به حساب مي آيند . چون تکامل رشد در طول چند روز اول صورت مي گيرد ، هر گونه خطا در طول اين دوره مي تواند براي بهره وري بعدي فجايعي را ايجاد نمايد . يک تاخير در جابه جايي 24 ساعته علاوه بر مرگ و مير جوجه هاي تازه متولد شده تا 50 % از وزن کيسه زرده و وزن را در 3 الي 7 هفته اول مي کاهد . استفاده از آب به ميزان صحيح مي تواند اين مسئله را تا حدي بهبود نمايد . براي گله هاي بزرگتر ، سيستم آبخوري نيپل ونصب آن در يک ارتفاع معين با توجه به سن گله پيشنهاد مي گردد . جوجه هاي تازه متولد شده با ديدن قطرات کوچک درخشان بر روي آبخوري نيپل کنجکاوي نشان داده و به آن نوک مي زنند و بدين وسيله جوجه ها علاقه مند به استفاده از آبخوري مي شوند . مکان و ارتفاع نيپل از عوامل ضروري در ممانعت از مرگ ومير جوجه هاي تازه تفرخ شده به حساب مي آيد . اگر به اين نکات توجه نشود، جوجه ها مواد مرطوب بستر نزديک نيپل ها را استفاده مي نمايند و اين مسئله ناتواني بلع مواد و سرانجام مرگ جوجه ها را به همراه خواهد داشت . اين مشکل را با پايين آوردن نيپل ها و افزايش تعداد آنها مي توان رفع نمود .

الف ) خوراک:
 

جايگاه هاي غذاخوري را نزديک منبع حرارتي قرار دهيد اما توجه کنيد که مستقيما زير لامپ قرار نگيرد .بايد قبل از مصرف غذا به تارخ مصرف آن توجه شود تا گذشته نباشد ، وجود گرد وخاک به ميزان زياد بر روي غذاي جوجه ها بواسطه ي مسدود نمودن راه حلق منجر به خفگي ونهايتا مرگ آنها مي گردد . تغذيه ذرات درشت غلات خصوصا ذرت باعث انباشتگي چينه دان مي گردد که مي تواند سبب مرگ در جوجه ها شود .

ب ) ويتامين ها :
 

کمبود شديد ويتامين هاي ( A , D , E ,K ) منجر به مرگ مي شود در حاليکه کمبود جزئي باعث پردرآوري خشن ، ريزش اشک ، نرمي استخوان ، انسفالومالاسي ( مغز نرمي ) ،ادم ( خيززير پوستي ) ، کم خوني و ... مي گردد. به همين ترتيب کمبود شديد اين نوع ويتامين ها ( B کمپلکس و C ) باعث مرگ جوجه ها و کمبود جزئي آن کاهش وزن ، رشد ضعيف پرها ، التهاب پوست ، علائم عصبي و کم خوني و... را در بردارد .
علايم کمبود ويتامين ها

نرمي و انعطاف پذيري نوک و چنگال ، ضعف شديد پاها	D 3
رشد آهسته ، بزرگ شدن پرها بصورت ناموزون ، چسبندگي پلک ها به هم ، دمل هاي پوستي بد شکل درگوشه ي دهان وچشم	اسيد پانتوتنيک
کاهش رشد ، خواب آلودگي ، ناهماهنگي ، لاغري و پر هاي خشن	A
پردرآوري ضعيف ، رشد آهسته و کم خوني	اسيد فوليک
آشفتگي سيستم عصبي مرکزي ، ادم زير پوستي و غير طبيعي شدن عضلات	E
رشد آهسته ، زخم سنگدان ، تجمع چربي در قلب ، کبد وکليه و پر درآوري ضعيف	B 12

همه ي اين مواد غذايي نتنها براي رشد مهم و حياتي مي باشند بلکه براي مقاومت بدن نيز لازم هستند.آمينو اسيد ها بخصوص آرژنين ، ترئونين و متيونين براي توسعه سيستم ايمني مهم مي باشند . اسيد هاي چرب ضروري مانند امگا 3 و امگا 6 به گونه اي مثبت بر روي پاسخ هاي ايمني تاثير گذاراست .
دلائل بيماري :
بيماري هاي عفوني نقش حياتي را در زندگي جوجه ها ايفا مي نمايند و يک عامل محدود کننده اي بر روي برنامه هاي وسيع مرغداران در سراسر دنيا بويژه در کشور هاي استوايي به حساب مي آيند . زيان هاي اقتصادي ميتواند در کاهش توليد گوشت و تخم مرغ تاثير گذار باشد عفونت هاي باکتريايي ريه، عفونت کيسه زرده ، التهاب کيسه هاي هوايي و پر خوني ريه ها وکبد ممکن است منجر به مرگ جوجه هاي تازه تفريخ شده شود .بسياري از عفونت ها بصورت انتقال عمودي از والدين و برخي از آنها در سالن جوجه کشي ايجاد مي شوند سالمونلا ، مايکوپلاسما وعفونت هاي آدنوويرال ازجمله اين عفونت ها مي باشند حتي تخم مرغ هاي آلوده به ميکروارگانيسم ها نقش مهمي را در پاتولوژي صنعت طيور بازي مي کنند . ميکروارگانيسم ها باعث افزايش مرگ رويان ها ، کاهش جوجه در آوري و افزايش مرگ و مير جوجه هاي تازه تفريخ شده مي شوند .
- 30الي 35 % مرگ ومير جوجه ها به واسطه ارگانيسم هاي آنتروباکتريال ( روده ها ) مي باشد . سالمونلا به تنهايي بعنوان يک دليل کثيروالوقوع در کنار کلي باسيلوس مورد توجه قرار گرفته است که در طول 3 الي 4 روز اول زندگي يک جوجه اتفاق مي افتد .
- باکتري E.Coli به همراه ارگانيسم هاي ديگر در عفونت کيسه زرده مشارکت دارد و 5الي 6 % مرگ ومير جوجه ها را شامل مي شود
- ديگر ميکروارگانيسم هاي غير معمول مسئول مرگ ومير جوجه هاي تازه تفريخ شده شامل pseudomonas ( 6-8 % ) و klebsiella (3-4 % ) مي باشند. - باکتري مايکوپلاسما و بيماري مزمن تنفسي ( CRD ) سبب بيماري هاي تنفسي در 3 الي 4 روز اول زندگي مي شود که منجر به مرگ ومير شديدي خواهند شد .
- در گروه هاي مختلف سني جوجه ها که واکسيناسيون بيماري برونشيت عفوني ( IB ) انجام مي گيرد ، IB باعث مشکلات تنفسي ونقرس ( تجمع اسيد اوريک ) مي شود .
- بيماري عفوني بورس گامبرو ( IBD ) باعث مرگ ومير در طول 3 الي 4 هفته اول مي شود .
ارسال توسط کاربر محترم سايت : mashhadizadeh
ادامه دارد...
/ج