تخم مرغهاي بستر
متاسفانه درصدي از تخم مرغ هاي توليدي روي بستر توليد مي گردند اين تعداد بستگي به فاکتورهاي مديريتي زيادي دارد .
- عدم لانه گذاري بموقع و مرتب نبودن پله لانه هاي مزبور .
- عدم هماهنگي بلوغ جنسي مرغها و خروسها .
- مشکل يکنواختي نور در تمامي قسمتهاي آشيانه .
- صحيح نبودن اندازه طول دانخوري با توجه به توصيه کمپانيها که معمولا 15 سانتي متر براي هر مرغ مي باشد.
- عدم هماهنگي تحريک نوري با وزن مرغها .
- عدم تناسب درصد مرغ و خروس ( جفت گيري بيش از حد موجب افزايش تخم مرغ بستر ميگردد ).
- عدم تناسب زمان توزيع دان با پيگ تخم گذاري ، زمان توزيع دان بايد 5 تا 6 ساعت پس از روشنايي باشد تا مرغها براي دان خوردن از لانه خارج نشوند .
- عدم جمع آوري مرتب تخم مرغهاي بستر در شروع توليد . ( حداقل 7 بار در روز)
يادمان باشد يک تخم مرغ کثيف قابل جوجه کشي نمي باشد .
نگهداري تخم مرغ
پس از جمع آوري تخم مرغها و ضدعفوني انها بايد در مدت 30 دقيقه به سردخانه مجهز به سيستم کنترل حرارت و رطوبت انتقال داده شود بعضي از مشکلات عادي در اين مورد عبارتند از :
- بعضي از تخم مرغها در لانه مي مانند و سرد مي شوند و سپس مرغ ديگري براي تخم گذاري وارد لانه مي شود در نتيجه تخم مرغ دوباره گرم مي گردد.
- تهويه ضعيف لانه هاي تخم گذاري که امکان دارد درجه حرارت اين لانه ها به بالاي 27 درجه سانتي گراد برسد.
- جمع آوري تخم مرغها در شانه هاي کاغذي که مدت زمان خنک شدن تخم مرغ در اين شانه ها زياد است ( حدود 6 ساعت)
- مواقعي ديده شد که تخم مرغهاي جمع آوري شده بدون دليل در سالن مانده اند .
- در مواقعي که حمل باگاري است با تکميل شدن گاري تخم مرغهاي قبلي در شرايط نامناسب نگهداري شده اند .
- مناسب نبودن درجه حرارت بخاطر ايزولاسيون ضعيف .
- گردش ناقص هوا .
براي نگهداري تخم مرغها به مدت طولاني پايين آوردن درجه حرارت سردخانه کمک خوبي در حفظ کيفيت تخم مرغ خواهد داشت .
جريان صحيح هوا که در بالا ذکر شد براي رسيدن و نگهداري رطوبت و حرارت در حد مطلوب با حداقل تغييرات درمدت نگهداري تخم مرغ نقش اساسي را ايفا مي کند.
- حرارت بيش از حد موجب رشد باکتريها مي گردد.
- حرارت پايين خطر ايجاد شبنم روي تخم مرغ را دارد .
- رطوبت بيش از حد موجب رشد قارچ مي گردد.
- گردش هواي کم موجب گرم شدن دوباره تخم مرغ مي گردد.
- محل تخليه و بارگيري تخم مرغ بايد سرپوشيده باشد .
دستگاههايي وجود دارد که مخصوص اندازه گيري وثبت درجه حرارت مي باشند که براي کنترل و ارزيابي بسيار با ارزش هستند.
انبار نگهداري و سردخانه بايستي بقدر کافي بزرگ باشند که بتوانند براحتي تعداد تخم مرغهاي توليدي را در خود جاي دهد .
لازم است بين ديوارها و رديف هاي تخم مرغ حدود 40 تا 50 سانتي متر فضاي خالي وجود داشته باشد فاصله سطح تخم مرغهاي انبار شده با سقف انبار بايستي حداقل 5/1 متر باشد.
بهداشت و ضدعفوني تخم مرغهاي قابل جوجه کشي
توجه دقيق به ضد عفوني اين تخم مرغها موجب افزايش درصد جوجه دراوري و بالا رفتن کيفيت جوجه هاي توليدي خواهد شد نفوذ باکتري از پوسته موجب تلفات اوليه و تضعيف جنين و افزايش جوجه هاي درجه 2 وعفونت کيسه زرده و مرگ جنين در هفته اخر دوران جوجه کشي و همينطور افزايش تخم مرغ انفجاري و در نتيجه افزايش آلودگي بقيه تخم مرغها موجود در دستگاه جوجه کشي خواهد شد . محلهايي که مي توانند موجب اين آلودگي گردند و بايدکنترل شوند عبارتند از پوشال لانه ها ، تسمه جمع آوري در لانه هاي اتوماتيک ، شانه هاي جمع آوري و نگهداري تخم مرغ ، تخم مرغهاي بستر، مه پاش هاي سالن ، رطوبت سازها ، اطاق تخم مرغ و نگهداري تخم مرغ ، هواکشها و تيغه هاي آن .
بهترين حالت و ايده آل ترين زمان براي ضدعفوني تخم مرغها ، بلافاصله پس از جمع آوري که هنوز گرم هستند مي باشد وقتي تخم مرغ سردشد محتويات آن مقبض شده و در نتيجه هر باکتري که روي پوسته باشد بلافاصله از طريق منافذ وارد تخم مرغ شده و موجب آلودگي ميگردد تميز کردن تخم مرغهاي کثيف بوسيله سمباده – کارد – سيم هاي ظرفشويي هر چند اجرا مي گردد ولي مي تواند عامل ورود باکتري به درون تخم مرغ باشد و موجب آلودگي گردد يک تخم مرغ تميز تخم مرغي است که هيچ وقت کثيف نبوده باشد .
راههاي زيادي براي ضدعفوني تخم مرغ وجود دارد هر کدام را انتخاب مي کنيد بايد موارد زير را در نظر بگيريد.
1- قادر باشد حداقل 90% از باکتريها را از بين ببرد .
2- براي جنين خطرناک نباشد.
3- براي افرادي که آن را اجرا مي کنند زيان آور نباشد .
4- موجب خرابي کوتيکول نگردد.
5- پوسته تخم مرغ را مرطوب نکند.
6- موجب افزايش درجه حرارت تخم مرغ نگردد.
در صورتي که تخم مرغهاي روي بستر بعنوان تخم مرغ قابل جوجه کشي مورد استفاده قرار ميگيرد بهتر است از تخم مرغهاي تميز جدا شوند و ترجيحا در لايه هاي پاييني ستر چيده شوند انتظار از يک تخم مرغ اين است که حفاظت فيزيکي و تغذيه جنين را به عهده گرفته و ان را در مقابل عفونت هاي باکتري يابي محافظت کند در نهايت جنين را در يک شرايط مناسب درون پوسته نگهداري نمايد .
بهداشت هچ و هچري (قسمت اول )
بهداشت مرغ هاي مادر و مراقبت از تخم مرغ هاي هچ :
درصد بالايي از موفقيت در هچ به کيفيت تخم مرغ وابستگي دارد. بهداشت تخم مرغ از سالن مادر شروع مي شود و نياز مبرم به دقت و توجه و مديريت آشيانه هاي تخم گذاري دارد. جنس آشيانه ها، جابه جايي دقيق تخم مرغ ها و انبار سازي آنها به شرايطي فراتر از سطح استاندارد نياز دارد. مديريت توليد کننده در گله هاي مادر براي توليد تخم مرغ هاي تميز خيلي حياتي است. در خيلي از مناطق به علت اينکه برنامه اي براي بهداشت ندارند و يا از شيوه هاي نامطلوب استفاده مي کنند يا کمترين سطح مديريت را داشته اند، درصد هچ آنها خيلي پايين بوده است. امروزه با وارد شدن دستگاه هاي اتوماتيک شرايطي را بوجود آورده است که خيلي از مسائل مديريتي را حل کرده است و بيشترين سطح بهداشتي را فراهم آورده است. ولي هزينه زيادي که اين گونه دستگاه ها دارند معمولا توليد کنندگان اشتياقي براي بکار بردن آنها در سالن هاي خويش ندارند.
آشيانه ها هميشه بايد تميز نگه داشته شوند و بستر در يک پايه منظم و با قاعده به طور مرتب جايگزين شود. از استفاده يونجه خشک ويا کاه خود داري نماييد زيرا که ممکن است که آلوده به هاک آسپرژيلوس باشند. بهترين انتخاب براي بستر مناسب ، تراشه نرم چوب است. تخم مرغ ها بايد به طور منظم از آشيانه ها جمع آوري شوند و اين کار بايد حداقل روزي چهار بار صورت گيرد. و آشانه ها در انتها با توجه ويژه اي ضد عفوني شوند.
بهترين نتيجه در هچ وقتي حاصل مي شود که بلافاصله بعد از جمع آوري تخم مرغ ها آنها را ضد عفوني نمود. در اين صورت ميزان مرگ و مير، عفونت بند ناف و هر عاملي که سبب مرگ و مير شده در هچ کاسته مي شود. يکي از اطلاعات خيلي مهم اين است که در باره ضد عفوني کردن با آلدهيد ها منع مصرف وجود دارد زيرا که سلامتي را با مشکل ايجاد مي کند. در بعضي مناطق به ضد عفوني اهميت نمي دهند و با يک شستشوي ساده و سطحي و بدون رويه خاص هچ را انجام مي دهند . اين گونه از مناطق هميشه ممکن است با آلودگي هاي سالمونلايي سرو کار داشته باشند. بنابراين وقتي که به روال و رويه خاصي ضد عفوني را انجام ندهيم نبايد که انتظار بهترين نتايج را داشته باشيم. در حال حاضر ضد عفوني آشيانه ها با اسپري هاي شيميايي يکي از روشهاي تميز کردن و پاکيزه کردن است که بهترين نتايج را در پي داشته است.
بهداشت دست در طي کليه مراحل دست به دست شدن تخم مرغ ها از دست کارگر سالن به دست کارگر کارخانه جوجه کشي فوق العاده مهم است و براي اين کار بايد حتما از تدارک کافي و آمادگي نسبي برخوردار باشيد.
تميز کردن، ضد عفوني و دود دهي منظم محل ذخيره سازي تخم مرغ ها و تجهيزات آن امري ضروري و واجب است. بخصوص مکان هايي که تخم مرغ هاي چندين سالن در آن انبار مي شوند. در وسيله حمل ونقل تخم مرغ ها نيز بايد سطح نسبي از استاندارد بالا حفظ شود. اين استاندارد بالا بايد تا زماني که تخم مرغ ها به انبار کارخانه جوجه کشي مي رسند حفظ شود.
نکات مديريتي کارخانه جوجه کشي :
کارخانه جوجه کشي يکي از مراکز مهمي است که تخم مرغها و تجهيزاتي که وارد آن مي شود بايد کاملا از استاندارد هاي امنيت زيستي برخوردار و ميزان پاتوژني که بروي آنها وجود دارد کاملا برسي شود. بنابراين کارخانه جوجه کشي يکي از مراکزي است که استعداد زيادي به آلودگي را دارا است و ممکن است يکي از فاکتورهاي منابع آلودگي جوجه هايي باشد که از کارخانه تهيه مي شود.
همان اندازه که نکات مديريتي پايه اي براي احداث يک سالن مرغ داري وجود دارد ، نکات پايه اي فراواني نيز براي احداث کارخانه جوجه کشي نيز وجود دارد که مي تواند به بهتر فراهم آوردن استاندارد هاي بهداشتي کارخانه کمک هاي فراواني نمايد.
1- محل احداث : کارخانه تا جاي که ممکن است بايد از سالن هاي مرغ داري دور تر احداث شود در حاليکه به راحتي بتواند تخم مرغ هاي سالن هاي مادر را جمع آوري کند.
2- نقشه ساختمان : طراحي دقيق نوع ساختمان و محيط کارخانه مي توان کمک شاياني را به کاهش آلودگي و با جدا ساختن دو منطقه آلوده با تميز کمک به فراهم آوردن بهداشت کند.
3- تهويه : ايجاد يک تهويه با برقراري جريان مناسب هوا در يک دستور العمل خاص مي تواند خيلي کمک کننده به کاهش و به حد اقل رساندن جابه جاي عفونت باشد. وسايل تهويه بايد هواي تازه و تميز را تهيه کند و هواي داخل سالن هاي هچري را به بيرون هدايت کنند تا جاي که کمترين امکان برگشت را داشته باشند. به همين تر تيب هواي که خارج مي شود نبايد به وسايلي که غير قابل مصرف هستند راه يابد. البته بعضي از کار خانه ها از سيستم چرخشي جريان هوا همراه با ضد عفوني آن استفاده مي کنند.
4- انهدام مواد بي مصرف : موادي که در کارخانه استفاده نمي شوند بايد دور ريخته شوند، اين مواد نبايد در مکانها يي که در نزديکي سالن هاي مرغ داري است ريخته شوند و يا نبايد براي محيط زيست مشکلي ايجاد کنند.
5- ايجاد امنيت براي کارخانه : مصل هر سالن مرغ داري که به ايجاد امنيت و کنترل رفت و آمد نياز دارد کارخانه هم به امنيت نياز دارد و اين بسيار کمک کننده است. فراهم آوردن وسايل دوش گرفتن براي هر کسي که مي خواهد وارد کار خانه شود و يا حد اقل فراهم آوردن امکاني را که پيش گيري انجام شود.
کلياتي بر جوجه کشي
به دو صورت طبيعي و مصنوعي وجود دارد.
در نوع طبيعي مرغ كرچ مدت زماني را روي تخمها مي خوابد تا جوجه ها از تخم خارج شوند اما درجوجه كشي مصنوعي ازماشينهاي جوجه كشي استفاده مي شود.
محاسن روش مصنوعي:
1) نيازي به مرغ كرچ وجود ندارد .
2) هربارتعداد زيادي تخم را مي توان به جوجه تبديل كرد.
3) بهداشت ومقابله با بيماريها آسانتر است.
جنين براي رشد و نمو خود به تمام عناصر غذايي نيازمند است كه آنها را ازتخم مرغ مي گيرد و فقط اكسيژن است كه ازهوا تامين مي شود.
تا روز چهارم جوجه كشي قندها منبع اصلي انرژي هستند.
از روز پنجم تا نهم پروتئين به عنوان منبع انرژي مي باشد.
از روز نهم تا پايان دوره چربي ها انرژي مورد نياز را تامين مي كنند.
كلسيم مورد نياز در دوره جنيني ازپوسته تامين مي شود کلسيم موجود در زرده بعد ازخروج جوجه ازتخم مورد استفاده قرار مي گيرد.
نياسين و ويتامين C توسط جنين ساخته مي شود و بقيه ويتامينها ازطريق تخم مرغ در اختيار جنين قرار مي گيرد.
ميزان تلفات
تلفات جنين در طي دوره جوجه كشي متفاوت مي باشد و بيشتر تلفات را طي مراحل زير مشاهده مي كنيم:
- روز دوم تا چهارم: به علت عدم توانايي سازگاري جنين با تغييرات فيزيولوژيكي وبيوشيميايي به وجود آمده در مراحل رشد( كمبود ويتامين A و E منجربه افزايش تلفات مي شود)
- روزهاي يازدهم تا چهاردهم: به علت کمبود عناصر غذايي
- روزهاي هفدهم تا بيست ويكم: به علت تغييرات حرارت و رطوبت و… در ماشينهاي جوجه كشي ( براي كاهش تلفات در اين مرحله از باز و بسته كردن زياد ماشينهاي جوجه كشي بايد خودداري نمود).
مراحل تکامل اعضاي جنين
مرحله رشد اعضاي بدن
روز اول تشکيل جنين ، ظهور لوله هاي اوليه ، ستون فقرات ، اغصاب ، سر و چشم
روز دومتشکيل قلب و گوش و شروع ضربان قلب
روز سوم تشکيل بيني ، بالها و پاها
روز چهارم تشکيل زبان
روز پنجم تشکيل دستگاه تناسلي و تمايز جنسي
روز ششم تشکيل و شکل گرفتن منقار و پنجه ها
روز هفتم تشکيل پرها
روز دهمتشکيل منقار
روز سيزدهم شروع به رشد پنجه ها و فلسها
روز چهاردهم قرار گرفتن جنين در موقعيت اصلي خود در داخل تخم مرغ (سر به طرف قسمت بزرگ تخم مرغ قرار مي گيرد.)
روز شانزدهم جذب کامل سفيده
روز هفدهم کاهش مايع آمنيون
روز نوزدهم ورود کيسه زرده به حفره بدني
روز بيستم جنين همه فضاي تخم مرغ به جز کيسه هوا را پر مي کند و سر زير بال راست قرار مي گيرد.در اثر انقباض ماهيچه گردن و زائده منقار بالا پوسته سوراخ مي شود.
روز بيست و يکم خروج جنين از تخم
ويژگي هاي تخم مرغ مناسب جهت جوجه كشي
1) نطفه داري:
تخم مرغ نطفه دار شامل تخم مرغي مي شود كه اسپرم و تخم در ناحيه شيپور با هم تركيب شده باشند.
اين مورد در نژادهاي سبك مثل لگهورن حدود90% و در نژادهاي سنگين حدود80% است.
عوامل موثربرنطفه داري
- مرغها وخروسهاي مولد:
توجه در انتخاب مرغها وخروسهاي مولد حائز اهميت مي باشد. بايد از خروسهاي جوان استفاده كرد تا به اندازه كافي فعال باشند و به اندازه كافي اسپرم توليد كنند ،جهت استراحت كافي خروسها بايد از آنها به طور متناوب استفاده نمود زيرا قدرت باروري خروسها از سال دوم به بعد كاهش مي يابد.
در نژادهاي سبک به ازاي هر 15 مرغ يک خروس ، در نژادهاي سنگين به ازاي هر 8 تا10مرغ يك خروس ودر نژادهاي د ومنظوره به ازاي هر12 مرغ يك خروس به كار مي رود.
- تغذيه گله:
كمبود برخي ويتامينها به خصوص A و E و پروتئين جيره باعث كاهش نطفه داري مي شود.
- شرايط آب وهوايي:
از عوامل موثر در توليد اسپرم مي باشد. در هواي سرد به علت يخ زدن تاج خروس ميزان توليد اسپرم كاهش مي يابد، از اين روبراي جلوگيري از اين مشكل تاج خروس را قطع مي كنند. هواي گرم نيز منجربه كاهش توليد اسپرم مي شود، همچنين در هواي بسيار گرم جمع آوري تخم مرغ جهت جوجه كشي صورت نمي پذ يرد.
- نور:
نور كافي در سالنهاي پرورش ازجمله عوامل موثر بر نطفه داري مي باشد. نور با تاثير بر ترشح هورمونهاي هپوفيز موجب رشد بيضه ها و افزايش توليد اسپرم مي شود.
- توليد تخم مرغ:
با افزايش ميزان تخمگذاري ، درصد نطفه داري نيز افزايش مي يابد.
- سن مرغ:
در اوايل تخمگذاري، اندازه تخم مرغها كوچك و ميزان نطفه داري پايين است و در طول دوره تخمگذاري با افزايش وزن تخم مرغ درصد نطفه داري نيز افزايش مي يابد. در مرغهاي جوان درصد نطفه داري پايين است و با افزايش سن نيز درصد نطفه داري كاهش مي يابد.
- نژاد:
نطفه داري در نژادهاي گوناگون متفاوت مي باشد.
معمولا در نژادهاي سنگين به دليل تمايل كمتر براي جفتگيري ميزان باروري كمتر از نژادهاي سبك است.
- روش هاي جفتگيري:
خويش جفتي اثر منفي بر ميزان نطفه داري دارد. در نتيجه با افزايش همخوني نطفه داري كاهش مي يابد وآميخته گيري منجر به افزايش ميزان نطفه داري مي شود. ميزان نطفه داري در جفتگيري گله اي بيش ازساير روشها از جمله جفتگيري لانه اي و تجربي است.
2) شكل ظاهري تخم مرغ:
از جمله عوامل موثر در جوجه كشي مي باشد. از اين رو رعايت نكات زير در اين زمينه ضروري است:
- اندازه:
تخم مرغهاي جوجه كشي بايد اندازه متناسب داشته باشند يعني در حقيقت نه خيلي بزرگ و نه خيلي كوچك باشند.
- وزن:
وزن مناسب جهت تخم مرغهاي جوجه كشي 60-50 گرم مي باشد كه در نژادهاي سنگين بيشتر است.
- اختلالات شكل ظاهري:
از به كار بردن تخم مرغهاي با ظاهرغيرطبيعي (كشيده ـ گرد ـ موج دار) بايد اجتناب گردد. اين امر در زمينه اصلاح نژاد براي جلوگيري از به وجود آمدن تخم مرغهاي غير طبيعي از جوجه هاي حاصله موثر مي باشد.
- ضخامت پوسته:
تخم مرغهاي داراي پوسته بسيار ضخيم و نازك مناسب جوجه كشي نيستند. نازك بودن پوسته منجر به تبخير آب بيشتر و كاهش درصد جوجه در آوري مي شود، از طرفي در اين حالت كلسيم كافي براي رشد جنين تامين نمي گردد. ضخيم بودن پوسته سبب بوجود آمدن مشكل در زمان خروج جوجه از تخم مي شود.
- اختلالات تخم مرغ:
تخم مرغهايي كه سفيده غليظ تري دارند و يا زرده آنها رنگي تر مي باشد به علت همراه داشتن ميزان مواد غذايي بيشتر جهت رشد و نمو جنين درصد جوجه درآوري بيشتر دارند.
3) ذخيره سازي تخم مرغهاي قابل جوجه کشي:
تخم مرغها پس ازجمع آوري بلا فاصله در ماشينهاي جوجه كشي قرار نمي گيرند بلكه مدتي نگهداري مي شوند و يكباره به ماشين جوجه كشي منتقل مي شوند.
از جمله عوامل موثر بر نگهداري تخم مرغ موارد زير مي باشد:
- حرارت:
دماي مناسب محل نگهداري تخم مرغ حدود15- 10 درجه مي باشد و در اين دما امكان نگهداري تخم مرغ براي يك هفته فراهم است. به دنبال افزايش زمان نگهداري دماي محيط را بايد اندكي كاهش داد. البته افزايش مدت زمان نگهداري منجر به كاهش جوجه درآوري مي شود. شايان ذکر است اگر دماي محيط بيش از 21درجه سانتي گراد باشد رشد جنين آغاز شده و به علت عدم مناسب بودن شرايط رشد پس از مدتي متوقف مي گردد و جنين از بين مي رود.
- رطوبت:
رطوبت نسبي در اتاقهاي نگهداري تخم مرغ حدود 80-75% مي باشد. کاهش ميزان رطوبت منجر به تبخير آب داخل تخم مرغ و در نتيجه کاهش ميزان جوجه در آوري مي شود.
4) وضعيت قرار گرفتن تخم مرغها:
تخم مرغها در محل نگهداري به صورتي قرار مي گيرد که قسمت پهن تخم آنها رو به بالا باشد. البته طي زمان نگهداري بايد تخم مرغها را روزي چند بار چرخاند ، زيرا عدم توجه به اين موضوع منجر به چسبيدن جنين به پوسته و کاهش جوجه در آوري مي باشد.
5) حمل و نقل تخم مرغهاي جوجه کشي:
عمل نقل و انتقال تخم مرغها بايد با احتياط کامل صورت گيرد.
عدم توجه به اين موضوع و وجود تکانهاي شديد ضمن حمل و نقل ممکن است منجر به پاره شدن کيسه هاي هوايي و يا ايجاد تغييراتي در داخل تخم مرغ و به دنبال آن کاهش جوجه در آوري شود. از اين رو بايد با قرار دادن قسمت پهن تخم مرغ به طرف بالا بايد در بسته بنديهاي مناسب حمل شوند.
سالنهاي جوجه کشي
سالن جوجه کشي شامل قسمتهاي زير مي شود:
- اتاق دود دادن
- اتاق درجه بندي
- اتاق نگهداري تخم مرغ
- اتاق شستشو
- اتاق انكوباتور(ستر)
- اتاق هچر
- اتاق نگهداري جوجه
مراحل جوجه كشي
1) ستر:
در كارخانه هاي جوجه كشي 18روزاول ( ازساعت 440-0) تخم مرغها رادرداخل دستگاه ستر (تخم مرغ گير) كه دماي آن2/37 ورطوبت آن60%است قرارمي دهند.
ارسال توسط کاربر محترم سايت : mashhadizadeh ادامه دارد... /ج