اوايل شكلگيري زمين، غبارها نقش مهمي در شكلگيري اصل و سرچشمه حيات داشتهاند. غبارها با ايجاد سپر حفاظتي، مواد آلي را از تابشهاي مضر و خطرناك ماوراي بنفش محافظت كردهاند. دانستن اطلاعات بيشتر در ارتباط با شرايط جوي، پيش از گسترش زندگي روي زمين ميتواند در ارتباط با چگونگي رشد و پيشرفت زندگي روي سياره زمين سرنخ درستي به دانشمندان بدهد. بسياري از محققان معتقدند، زمين در روزهاي اوليه خود وضعيت غبارآلودي داشته است.
غبارها بر اثر برخورد نور خورشيد با گازهاي مشخصي در جو به وجود ميآيند. نوع غبار شكلگرفته طي اين فرآيند فتوشيميايي بستگي به نوع تركيبات و مولفههاي مخصوص جو دارد. تركيب و ميزان غبار باعث ميشود، اين پديده در گرم يا سرد شدن آب و هواي سياره زمين موثر باشد. مطالعات جديد نشان ميدهد، برخلاف پيشبينيهاي قبلي ميزان غبارهاي اوليه زمين به اندازهاي نبود كه باعث خنكسازي زمين شود.
![](/userfiles/Article/1389/06esfand/03/00047591.JPG)
به منظور درك بهتر غبار آلي كه احتمالا در روزهاي اوليه زمين وجود داشته است، محققان، تيتان بزرگترين قمر سياره زحل را مورد بررسي قرار دادند.
اين قمر داراي يك لايه اتمسفر ضخيم شامل 95 درصد نيتروژن، 3 درصد متان و 2 درصد هيدروژن و ديگر هيدروكربنهاست. همچنين فشار اتمسفر در آنجا 6/1 برابر فشار اتمسفر زمين است. غير از زمين، تيتان تنها جسم سيارهاي است كه داراي سطحي پوشيده از مايع است با اين تفاوت كه سطح مايع روي زمين آب است و در تيتان اين سطح مايع، شامل اتان و متان است.
مقايسه جو زمين و تيتان نشان ميدهد كه اين دو شبيه هم هستند، با اين تفاوت كه در جو زمين دياكسيد كربن وجود دارد كه در تيتان نيست. تاكنون توسط مدلهاي زياد ميزان غباري كه به واسطه نسبتهاي مختلفي از اين 3 ماده (دي اكسيد كربن متان هيدروژن) ميتوانست تشكيل شود، محاسبه شده است.
در مطالعات جديد براساس يك مدل جوي ساده 2 سناريو مورد بررسي قرار گرفت. اول تركيبي از مقدار بالاي هيدروژن با دياكسيد كربن و مقدار كمي متان و دوم اثر هيدروژن روي همان تركيب با متان كم. سپس هر دوي اين تركيبات در معرض تابش اشعه ماوراي بنفش قرار گرفت و ميزان غبار توليدشده اندازهگيري شد.
نتايج نشان داد، افزايش ميزان هيدروژن باعث كاهش غبار توليد شده ميشود. همچنين محققان به اين نتيجه رسيدند كه مقدار هيدروژن موجود در جو روزهاي اوليه زمين، بيشتر باعث افزايش دماي سطح زمين شده است. غبارهاي توليد شده در شرايط اوليه زمين، منبع مهمي براي مواد آلي موجود در سطح زمين فراهم كردهاند. محققان معتقدند اين مواد آلي نقش مهمي در سرچشمه حيات روي سياره ما داشتهاند.
درك بهتر اين موضوع ميتواند در جهت جستجوي حيات روي ديگر اجسام آسماني بسيار مفيد و هدايتكننده باشد. امروزه ما فقط ميدانيم در تمام گيتي تنها جايي كه حيات اوليه قابل شكلگيري و گسترش بوده زمين است. دانشمندان درباره محيط زمين در ميلياردها سال قبل به اندازه كافي مطلع نيستند تا بتوانند شرايط جوي آن روزها را به شكل دقيق شبيهسازي كنند.
نتايج اين تحقيق ميتواند در درك اثرات كنوني تغييرات آب و هوايي زمين موثر باشد. بعضي دانشمندان معتقدند ميزان دياكسيدكربن و متان موجود در جو زمين ميلياردها سال قبل بيش از مقدار كنوني بوده است.
* ارسال مقاله توسط عضو محترم سايت با نام کاربري : sm1372