کارآفريني در دانشگاه‌ها علاوه بر اثرات مثبتي که مي‌تواند در زمينه‌ي توسعه‌ي نوآوري، افزايش رفاه، رشد اقتصادي، و ايجاد اشتغال در اقتصاد محلي و فراتر از آن در اقتصاد کشور داشته باشد، يک منبع درآمدي پايدار نيز براي دانشگاه به حساب مي‌آيد. براي تشريح چگونگي اين درآمدزايي لازم است درباره‌ي فرآيند تجاري‌سازي تکنولوژي توضيح داده شود. فرآيند تجاري‌سازي عبارت است از تبديل فن‌آوري‌هاي دانشگاه به محصولات/خدمات/کسب و کارهاي جديد که از يک سو اثرات مثبتي بر رفاه جامعه دارد و از سوي ديگر درآمدهايي ايجاد مي‌کند که هم مخترع، هم دانشگاه، و هم نهادهاي اثرگذار بر کارآفريني از آن برخوردار مي‌شوند و مي‌توانند فعاليت‌هاي خود را گسترش دهند.
در اين بخش گام‌هاي عمومي يک فرآيند تجاري‌سازي تکنولوژي ذکر مي‌گردد:
1- تحقيق :
مشاهدات و تجربيات بدست آمده در خلال فعاليت‌هاي تحقيقاتي غالباً منجر به کشفيات و اختراعات مي‌شود. يک اختراع عبارت است از هر فرآيند، ماشين يا ترکيبي از مواد که مفيد و سودمند باشد. بيشتر مواقع چند محقق در يک اختراع سهيم هستند.
2- افشاي اوليه :
برقراري ارتباط اوليه با دفتر ثبت تکنولوژي براي بحث در خصوص اختراع و کسب راهنمايي درباره‌ي نحوه‌ي افشا، ارزيابي و فرآيند حفاظت که در ذيل توضيح داده مي‌شوند.
3- افشاي اختراع :
ابلاغ کتبي اختراع به دفتر ثبت تکنولوژي که نقطه‌ي شروع فرآيند رسمي انتقال تکنولوژي است. اين اعلاميه به عنوان يک سند محرمانه حفظ مي‌شود و در آن بايد تمامي جوانب طرح با جزئيات، شرح داده شود تا امکان بررسي گزينه‌هاي مختلف تجاري‌سازي و اقناع مشتري فراهم آيد.
4- ارزيابي :
به دوره‌اي گفته مي‌شود که در آن متخصصين ثبت تکنولوژي به مرور اطلاعات افشا شده، جستجو در حق اختراع‌هاي ثبت شده، تحليل بازار و تکنولوژي‌هاي رقيب مي‌پردازند تا پتانسيل تجاري سازي اختراع را تعيين کنند. بر مبناي اين ارزيابي استراتژي واگذاري حق‌امتياز به يک شرکت موجود يا راه‌اندازي يک شرکت جديد مشخص مي‌شود.
5- حفاظت :
فرآيندي است که براي حفاظت اختراع پيگيري مي‌شود تا انگيزه‌ي لازم در شخص ثالث براي تجاري سازي ايجاد شود. روش رايج براي حفاظت حق اختراع است که براي اين کار بايد در دفتر حق اختراع کشور محل اختراع پرونده تشکيل داد و در صورت لزوم در ساير کشورها نيز آن را به ثبت رسانيد.
6- بازاريابي :
پس از معرفي تکنولوژي به دفتر ثبت تکنولوژي، کارشناسان شرکت‌هايي را که تجربه، منابع و شبکه‌هاي کسب‌وکار لازم براي عرضه‌ي تکنولوژي به بازار را دارا هستند شناسايي مي‌کنند. اين کار ممکن است به واگذاري حق‌امتياز به يکي از اين شرکت‌ها يا شکل‌گيري يک شرکت جديد منتهي شود.
7- الف) :
اگر ايجاد يک کسب‌وکار جديد به عنوان مسير بهينه‌ي تجاري‌سازي انتخاب شد، دفتر ثبت تکنولوژي به بنيانگذاران شرکت جديد در برنامه‌ريزي و ايجاد شرکت و تأمين سرمايه‌ي مورد نياز براي راه‌اندازي کمک مي‌کنند.
7- ب) :
اگر بهترين راه تجاري‌سازي استفاده از يک يا چند شرکت موجود بود، کارشناس دفتر گيرندگان بالقوه‌ي امتياز را شناسايي کرده و علايق، هدف‌ها و برنامه‌هاي مشترک براي تجاري سازي کامل تکنولوژي را شناسايي مي‌کند.
8- واگذاري حق امتياز :
تفاهم‌نامه‌ي واگذاري حق امتياز قراردادي است مابين دانشگاه و شخص ثالثي که طي آن حقوق دانشگاه بر تکنولوژي در ازاي منافع مادي يا غيرمادي به آن شخص واگذار مي‌گردد. اين تفاهم‌نامه در هر دو حالت بيان‌شده در قسمت 7 کاربرد دارد. مفهومي به نام تفاهم‌نامه‌ي اختيار نيز وجود دارد که از آن براي دادن فرصت به شخص ثالث براي ارزيابي تکنولوژي و بازار آن پيش از خريد حق امتياز استفاده مي‌شود.
9- تجاري‌سازي :
شرکت گيرنده‌ي حق امتياز به توسعه‌ي تکنولوژي و سرمايه‌گذاري در آن براي توليد محصول يا خدمت مي‌پردازد. اين مرحله ممکن است در برگيرنده‌ي، تحقيق و توسعه، کسب مجوزهاي قانوني، بازاريابي و فروش، پشتيباني، آموزش و نظاير آن باشد.
10- درآمد :
درآمد دريافتي از محل حق امتياز ميان سرمايه‌گذاران و دانشکده‌ها و مراکز تحقيقاتي و بودجه‌ي عمومي دانشگاه توزيع مي‌شود تا در فعاليت‌هاي بعدي به کار گرفته شوند.
منبع:www.isanat.com ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت : Alirezarajabipoor