تقويم سنگي مربوط به روم باستان
ايده استفاده از تقويم از ديرباز براي مشخص کردن زمانهاي آينده و گذشته وجود داشته است. براي مشخص کردن اينکه چه مدت به برگزاري مراسم يا جشنهاي مذهبي و ... باقي مانده است و يا چه مدت زمان از وقوع يک حادثه گذشته است. شايد تعجب کنيد اگر بدانيد که تقويم هاي مختلفي که هم اکنون وجود دارد، اغلب با توجه به شرايط جغرافيايي بوجود آمده است. بعنوان مثال در کشور هاي سردسير مفهوم سال با پايان زمستان مشخص مي شود و در کشورهاي گرمتر که مفهوم فصل کمتر مشاهده مي شود ملاک محاسبه تقويم، حرکت ماه مي باشد.
قديمي ترين معيار ساخت تقويم نوع قمري (Lunar) مي باشد که بر اساس حرکت ماه و پيداشدن ماه جديد در آسمان مي باشد هرچند قبل از آن مصري ها دريافته بودند که طغيان نيل داراي نظم مشخصي مي باشد و مي توانند از آن بعنوان معياري براي گذشت زمان استفاده کنند.
تقويم مصري
مصريان باستان از تقويمي استفاده مي کردند که در آن يکسال شامل 12 ماه 30 روزه بود. آنها متوجه مشکلاتي که اين تقويم داشت شده بودند چرا که بتدريج تغيير فصل در روزهاي غير مشابه سال انجام مي شد و گويي زمان تغيير فصل در تقويم در حال حرکت مي باشد. آنها در حدود 4000 سال پيش از ميلاد تصميم گرفتند که در پايان هر سال 5 روز به سال اضافه کنند تا مشکل تغيير فصل را حل کنند. اين 5 روز براي آنها جز روزهاي جشن و تعطيلات محسوب مي شد و در اين روزها کار نمي کردند.
جاي تعجب است اما پاپيروس هاي مصري نشان مي دهد که مصريان باستان مدت زمان گردش زمين بدور خورشيد را دقيقآ معادل 356 و يک چهارم روز تعيين کرده بودند ولي متاسفانه براي حل مشکل کسري يک چهارم روز انديشه خاصي نکرده بودند. به همين دليل پس از گذشت 1460 سال خورشيدي - معادل چهار بازه 365 سال خورشيدي - تعداد سالهاي گذشته شده مصري معادل 1461 سال ميشد. نتيجه آنکه تقويم تابستان را نشان مي داد حال آنکه آب و هوا، وضعيت زمستان را!
قسمتي از يک پاپيروس حاوي تقويم مصري
مصريان باستان علاوه بر تقويم خورشيدي از نوعي تقويم مذهبي نيز استفاده مي کردند که مبناي آن حرکت ماه بدور زمين بود. آنها اين حرکت را معادل بسيت و نه و نيم (29.5) روز مي دانستند. اهميت اين تقويم در آن بود که با پديده هايي که در آسمان مي ديدند مانند حرکت و چرخش ستارگان و صور فلکي هماهنگتر بود.
تقويم رومي
هنگامي که رومي ها بصورت يک قدرت بزرگ در جهان مطرح شدند، مشکل داشتن تقويم مناسب براي آنها بيشتر احساس شد بخصوص که رومي ها اغلب به خرافات اعتقاد داشتند و همواره به مسائل پيچيده نگاه مي کردند. براي چند لحظه به نحوه ابداع نگارش اعداد آنها فکر کنيد و ببيينيد که چقدر ناکارآمد است! (XXVIIM ...)
آنها اينگونه عمل کردند که ماه هاي سال 29 يا 31 روز است به غير از فوريه که 28 روز مي باشد. بنابراين چهار ماه را 31 روزه، هفت ماه را 29 روزه و يک ماه را 28 روزه در نظر گرفتند! با اين وجود يکسال آنها معادل 12 ماه و يا 355 روز مي شد، لذا مجبور شدند که يک ماه جديد تعريف کنند که آنرا مرسدونيوس (Mercedonius) نام نهادند که يکسال در ميان 22 يا 23 روز آنرا محاسبه ميشد.
حتي با وجود داشتن مرسدونيوس دقت تقويم کم بود و استفاده از آن بسيار مشکل. لذا به فرمان پادشاه وقت در سال 45 قبل از ميلاد يکي از منجمان پيشنهاد کرد که آن سال را معادل 445 روز در نظر بگيرند تا مشکلاتي که پيش آمده بود حل شود و تقويم به حالت اوليه و متناسب با تغييرات فصول در آيد. پس از آن آنها ماه هاي سال را 30 يا 31 روز در نظر گرفتند (به غير از فوريه) و چون به اين مسئله آگاه بودند که يکسال خورشيدي معادل 365 روز و 6 ساعت مي باشد هر چهار سال يکبار يک روز به سال اضافه مي کردند.
تغيير ديگري که آنها در اين زمان بر روي تقويم خود قرار دادند اين بود که ابتداي سال را به اول ژانويه منتقل کردند حال آنکه تا قبل از آن اواخر ماه مارچ که معادل بود با اول بهار بعنوان ابتداي سال در نظر گرفته مي شد.
http://www.senmerv.com/archives