بنا بر کشفيات باستان شناسان حداقل در حدود سه هزار سال قبل لوح هايي در ميان مردم توزيع مي شد که وظيفه تبليغات را برعهده داشتند
سه هزار سال قبل از آن که آدمک هاي تبليغاتي ناگهان وسط مانيتور ما سردر بياورند و يا با چشمک زدن هاي مداوم ما را گيج کنند و به حرکات ماوس هم توجهي نکنند و خود به خود بعد از مدت زماني محو شوند، هزاران سال قبل از آنکه صاحبان صنعت تبليغات حتي اي ميل هاي خصوصي ما را جست وجو کنند تا کلماتي را که به محصول مشتريانشان نزديک است يافته و تبليغ آن محصول را در صندوق پستي ما قرار دهند و بالاخره سال ها قبل از آن که ما روزانه بيشتر وقتمان را به پاک کردن تبليغات ناخواسته و پناه گرفتن از دست بمباران آگهي ها اختصاص دهيم هم تبليغات وجود داشته است.
بنا بر کشفيات باستان شناسان حداقل در حدود سه هزار سال قبل لوح هايي در ميان مردم توزيع مي شد که وظيفه تبليغات را برعهده داشتند گاه پماد روغني و گاه تعريف از کسي که در دوختن کفش مهارت دارد و يا لوح هايي که مويد تبليغ تماشاي جنگ گلادياتورها و يا راي دادن به يک سياستمدار بود.
از آن زمان تاکنون هر چند ابزارهاي تبليغاتي از لوح به مانيتور و از تيشه به ماوس تغيير کرده اما محتواي تبليغات تقريباً ثابت مانده و امروزه نيز بخش هايي از لوازم مصرفي و بهداشتي گرفته تا سرويس هاي خدماتي و بالاخره تبليغات سياسي در سطح رسانه ها ديده مي شود. در اين ميان البته نقاط عطف مختلف در طول تاريخ در اين صنعت نيز تاثير داشته مثلاً اختراع ماشين چاپ توسط گوتنبرگ باعث تسهيل و گسترش تبليغات چاپي شد و يا اختراع تلويزيون به تبليغات تلويزيوني انجاميد و امروز نيز تبليغات بخش عمده و ويژه اي در رسانه هاي نوين و ابزارهاي ارتباطي مثل اينترنت ايفا مي کند.تبليغات اينترنتي نيازي به معرفي و توضيح ندارند.
هر کسي که حتي يک بار به اينترنت مراجعه کرده باشد مي تواند بين يک تبليغ و يا مطلب عادي تفاوت قائل شود.
تبليغات اينترنتي در حقيقت نمايش علايم تجاري، کلمات و يا تصاويري است که در سايت هاي پربيننده قرار مي گيرد و کاربران را به کليک کردن روي آن و خريد دعوت مي کند. آگهي هاي اينترنتي از زماني که پا به گستره اينترنت گذاشته اند به شکل ها و اندازه هاي گوناگوني ظاهر شده اند گاه در قالب اي ميل، گاه به صورت تصاوير گرافيکي در کنار يا بالا و پايين صفحات اينترنتي قرار مي گيرند و با شکل و شمايل چشم نواز سعي بر جلب توجه کاربران مي کنند.
بر خلاف ديگر سيستم هاي تبليغاتي در رسانه هايي مثل روزنامه و يا حتي تلويزيون که ميزان دقيق کساني که يک تبليغ را مي توانند ببينند مشخص نمي کند در اينترنت حتي ميزان دقيق افراد کليک کننده روي تبليغات قابل دستيابي است و به همين دليل حتي شرکت هاي تبليغاتي بر همين اساس يعني بر اساس تعداد کليک روي تبليغاتشان به سايت ها پول مي پردازند به همين دليل گاه حتي سايت ها به ازاي هر کليک به افراد پول مي پردازند تا ميزان ديده شدن تبليغات اينترنتي افزايش يابد. امروزه ميزان تبليغات در سايت هاي اينترنتي حجم قابل توجهي از تجارت را دربر مي گيرد گفته مي شود در سال گذشته سود حاصل از تبليغات آن لاين چيزي در حد 7 ميليارد دلار بوده است. شايد يکي از دلايلي که تبليغات اينترنتي طي سال هاي اخير در دنيا با رشد قابل توجهي روبه رو شده گسترش تجارت الکترونيک و افزايش حجم سفارش و خريدهاي آن لاين بوده که باعث شده تا بنگاه ها و مراکز خدماتي، صنعتي و توليدي روز به روز بيشتر به اينترنت و تبليغات آن لاين روي بياورند.
? اولين اعتراض
شايد نامه سرگشاده مهدي رودکي مدير سايت Iranseo جرقه اي در مورد مطرح شدن بحث تبليغات اينترنتي در سايت هاي ايراني بود. کاربران ايراني تبليغ قرمز رنگ با نوشته «اعتراض» او را به ياد مي آورند و جملاتي در نکوهش رکود صنعت تبليغات و مخاطبان سايت هاي ايراني که در اين زمينه کاري انجام نمي دهند. او در مطلبي در اين باره نوشت : از اخبار، مقالات و نوشته هاي ما استفاده مي کنند، با طنزها و کاريکاتورهاي ما مي خندند، اما در سايت هاي ما تبليغ نمي کنند!
به عقيده رودکي دليل اصلي رکود در صنعت تبليغات اينترنتي عدم فرهنگ سازي لازم در اين زمينه است در حقيقت مديران و تصميم گيران بخش هاي مختلف هنوز به اين باور نرسيده اند که تبليغ در اينترنت هم مي تواند موثر باشد جالب است بدانيد که صنعت تبليغات اينترنتي در آمريکا تنها سه سال بعد از تولد وب (1991) يعني در سال 1994 مطرح شد و شرکتي مثل ياهو در سال 1998 در اين زمينه درآمدهاي بسياري کسب کرد و همچنان اين بحث آنجا جدي است.در ايران اما اينترنت عملاً در سال 1376 راه اندازي شده است. آيا مي توانيم اميدوار باشيم که تا سال 1386 اين صنعت در ايران هم رونق يابد؟عطا خليقي يکي از مديران پرشين بلاگ اعتقاد دارد حجم وسيعي از تبليغات اينترنتي موجود به سايت هاي خرده فروشي تعلق دارد به همين دليل سايت هاي اينترنتي ايراني (که از داخل کشور هدايت مي شوند) به علت نبود اين سايت ها از تبليغات آنها محرومند. اما مشتري ديگر تبليغات اينترنتي در داخل، شرکت ها و موسسات آموزشي مرتبط با امور اينترنتي و رايانه اي و البته کمي ضعيفتر، شرکت هاي غيرمرتبط هستند به نظر مي رسد آنها نيز چندان تمايلي به تبليغ در اين عرصه ندارند.
عطا خليقي در اين مورد مي گويد: به عنوان کسي که به صورت جدي با تبليغات اينترنتي در ارتباط هستم، مي توانم بگويم که حتي شرکت هايي که به صورت مستقيم با اينترنت سر و کار دارند (مانند ISPها، شرکت هاي ارائه دهنده خدمات ميزباني وب و...) هنوز با تبليغات اينترنتي آشنايي ندارند و حتي از اصطلاحات و توانايي هاي موجود در اين زمينه نيز، ناآگاهند با اين حساب ديگر انتظاري از بقيه شرکت ها و موسسات نمي رود. با بررسي سايت ها و شرکت هايي که به سايت پرشين بلاگ تبليغ داده اند، به اين نکته پي خواهيم برد که بيش از 80 درصد از اين تبليغ دهندگان، براي اولين بار بوده است که از تبليغات اينترنتي استفاده نموده اند.
? ديد شخصي نه تجاري
موضوع تبليغات اينترنتي آنقدر براي سايت هاي ايراني موضوع جالب توجهي بود که وقتي فرهنگسراي آيي تي و سايت آي تي ايران اواخر هفته گذشته اقدام به برگزاري يک جلسه درباره چالش هاي تبليغات اينترنتي در سايت هاي ايراني کردند بلافاصله تعداد قابل توجهي از فعالان و صاحبان سايت هاي ايراني در آن حاضر شدند.
عليرضا شيرازي مدير سايت پارسيک در اين جلسه به مشکلاتي که از بابت عدم تبليغات و درآمدزايي متوجه سايت هاي ايراني شده اشاره کرد و گفت: ويژگي خاص سايت هاي فارسي اين است که با ديد تجاري ايجاد نشده و برخي با ديد شخصي به وجود آمده است به همين خاطر اکنون با مشکلات مالي زيادي روبه رو هستند. در صورتي که فعاليت پايگاه اينترنتي تا سال دوم و سوم نيز ادامه پيدا کند معضلات بسياري ايجاد مي کند زيرا با افزايش فعاليت سايت، با استقبال بيشتري روبه رو مي شود و اين امر هزينه زيادي را بر مسئولان آن تحميل خواهد کرد. نکته اي که شايد تقريباً همه حاضران در اين جلسه بر آن تاکيد کردند عدم بازاريابي براي تبليغات اينترنتي بود.
عليرضا شيرازي در اين باره اعتقاد دارد: يکي از دلايل کمرنگ بودن تبليغات در پايگاه هاي اينترنتي فارسي، جوان بودن و ناآشنايي صاحبان پايگا ه هاي اينترنتي ها و روش هاي بازاريابي است به همين دليل فاصله اي ميان سايت هاي ايراني و صاحبان صنايع مختلف وجود دارد که در غياب بازاريابان تبليغاتي عملاً بر شکاف آن افزوده شده است. تابان خواجه نصيري روزنامه نگار و مدير سايت www.webfaqt.com اما در اين جلسه به مشکل ديگر اين عرصه اشاره کرد و آن فقدان بسترسازي براي حرکت صحيح در اين عرصه است. او گفت: واقعيت اين است که ما هنوز در زمينه زيرساخت هاي مخابراتي مشکل داريم و در حالي که ما هنوز به روش هاي ابتدايي تبليغات اينترنتي نرسيده ايم دنيا در حال گذر از روش هاي مدرن به روش هاي فوق مدرن در اين زمينه است.
خواجه نصيري همچنين با اشاره به اين که مردم امروزه از تبليغات بيزار شده اند و سعي مي کنند به تبليغات توجه نکنند و اين موضوع کار در اين صنعت را بسيار دشوار کرده افزود: شايد برخي راه حل ها بتواند در اين زمينه مشکل گشا باشد از جمله به عنوان مثال استفاده از کلماتي مثل «رايگان» و «شما» در تبليغات نتايج اعجاب انگيزي به همراه خواهد داشت.
اما در اين جلسه وقتي يکي از حاضران خطاب به برگزارکنندگان گفت که شما مثل صاحبان خودرو هستيد و در مورد خرابي خودرو جلسه گذاشته ايد بدون آنکه از يک تعميرکار (در اينجا منظور متخصص امر تبليغات) دعوت کنيد، عزيزي مدير عامل شرکت تبليغاتي کلک خيال به جمع سخنرانان پيوست تا مسئله را از ديد يک فرد آگاه به مسائل تبليغات نيز ارزيابي کند.وي به مشکلات تبليغات اينترنتي در سايت هاي ايراني اشاره کرد و گفت که اساساً رسانه اينترنت وارد جدول رسانه اي شرکت هاي تبليغاتي نشده بنابراين آنها هنگامي که مشغول پيشنهاد به مشتريان متقاضي تبليغات در رسانه ها هستند اساسا اينترنت را به عنوان يک فضاي تبليغاتي به مشتريان پيشنهاد نمي کنند. به همين دليل شما مي بينيد که مثلاً در مقايسه با گردش مالي بسيار بالاي تبليغات در رسانه اي مثل تلويزيون حجم گردش مالي حاصل از تبليغات در سايت هاي ايراني چيزي در حد صفر است از همين رو تبليغات اينترنتي در ايران نسبت به ميزان توجهي که جامعه به اين رسانه مي کند بسيار عقب تر است.
عزيزي همچنين به ميزان درصد بيشتري که از طرف رسانه هاي ديداري و نوشتاري مثل تلويزيون و روزنامه ها نصيب شرکت هاي تبليغاتي مي شود اشاره کرده و مي گويد: در رسانه اي مثل تلويزيون صحبت از درصدهاي ميليوني براي شرکت هاي تبليغاتي است براي همين آنها ترجيح مي دهند روي تبليغاتي از اين دست وقت و فرصت زيادي بگذارند و در عوض مزد بيشتري هم به دست بياورند در حالي که سايت هاي اينترنتي تعرفه بالايي ندارند که بخواهند درصد بالايي را نصيب شرکت هاي تبليغاتي کنند.در روزي که در حضور مديران سايت هاي ايراني کم کاري آنها در زمينه تبليغات مرتباً به رخ کشيده مي شد صحبت هاي معاون فني خبرگزاري ايسنا نيز ضربه ديگري بود. او با اشاره به اين موضوع که اگر سايت هاي ايراني تبليغ چنداني ندارند شايد به خاطر اين است که خود سايت ها از نظر محتوايي چندان قوي عمل نکرده اند خاطر نشان کرد: من تصور مي کنم دوران بلوغ اينترنت در ايران نرسيده و هنوز ما حتي صاحبان صنايع را با اينترنت به خوبي آشنا نکرده ايم و به همين دليل تبليغات در اينترنت هنوز سودآور نيست. وي در ادامه گفت: ما نبايد خودمان را با سايت هاي بزرگتر خارجي مثل گوگل و ياهو مقايسه کنيم و توقع داشته باشيم وقتي وضعيت تبليغاتي آنها اينچنين خوب است ما هم بايد وضعيت خوبي داشته باشيم چون ما گوگل و ياهو نيستيم و هنوز هم اينترنت در کشور ما خيلي رشد نکرده است.
? مزاحمان ضروري
روزگاري مفهوم کار چيزي در حد يک فعاليت فيزيکي بود اما امروزه در هند زنان بيکار توسط شرکت هاي تبليغاتي استخدام مي شوند تا روي بنرهاي تبليغاتي کليک کنند. بسياري از آنها ماهيانه تا 10 هزار روپيه (200 هزار تومان) درآمد دارند. هر چند اين زنان هيچ کدام از محصولاتي را که مشاهده مي کنند خريداري نمي کنند اما حداقل بر ميزان آمار بازديد از تبليغات اينترنتي مي افزايند. اين زنان هندي در حالي مجبور به ديدن تبليغات اينترنتي مي شوند که بسياري از مردم جهان سعي مي کنند چشمان خود را بر آنها ببندند.رئيس انجمن تبليغات کالاهاي هند در اين باره اعتقاد دارد: اين روش از نگاه اخلاقي درست نيست زيرا مستخدمان اين کار در حقيقت شرکت هايي را که کالاهاي خود را تبليغ مي کنند گول مي زنند زيرا اين کليک کنندگان هندي هيچ کدام از اين کالاها را خريداري نمي کنند.
به رغم همه اينها، واقعيت اين است که تبليغات اينترنتي به همان اندازه که مزاحم اند و تنفر مي آفرينند براي گذران زندگي بسياري از افراد آن لاين و غير آن لاين ضروري هستند، روند رو به رشد تبليغات در سراسر جهان حتي سايت هاي ايراني را که چند سالي بيشتر از قوام آنها نمي گذرد به اين انديشه فرو برده که چه زماني نوبت رونق آنها فرا مي رسد، از درآمد مالي که بگذريم شايد آنها نيز مي خواهند براي کساني که سه هزار سال ديگر در ميان کاوش هاي باستانشناسي روش هاي تبليغاتي را در اين زمان جست و جو مي کنند حداقل نقشي به يادگار داشته باشند.
منبع:www.itpaper.ir
ارسال توسط کاربر محترم سايت : omidayandh