بررسي خوردگي شيميايي و مقام سازي بتن در مقابل خوردگي ناشي از اسيد)

چکيده
 

مسأله ي استفاده از بتن هاي مقاوم در مقابل خوردگي ناشي از اسيد و نياز روز افزون به توليد آن به لحاظ وسعت صنايع به کار گيرنده و نيازمند اين نوع از بتن در کشور نظير صنايع پتروشيمي، باطري سازي هاي سربي اسيدي، اسيد شويي در صنايع مختلف و غيره، به عنوان يکي از موارد مهم و بسيار قابل توجه در عرصه ي ساخت و توليد مصالح معدني مطرح است.
در محيط هاي اسيدي و در صورت استفاده از بتن معمولي، در اثر واکنش اسيد با سيمان پرتلند که خود خاصيت قليايي دارد، نمک هاي محلول در آب ايجاد، و اين واکنش منجر به تخريب و خوردگي بتن مي گردد. در اين ارتباط جهت حفاظت بتن معمولي از خوردگي ناشي از اسيد بايد تماس سيمان پرتلند و اسيد را توسط يک لايه ي محافظ و مناسب به حداقل رساند. انتخاب لايه ي محافظ تابعي از نوع مواد شيمياي مخرب و عوامل محيطي و نيز بارهاي وارده است. روش ديگر در ارتباط با اين مساله، استفاده از مواد جايگزين چسباننده ي مصالح دانه اي به جاي سيمان پرتلند است که در مقابل حملات اسيدي مقاومت مورد نظر را دارا باشند. از جمله ي اين مواد سيمان آلومينا و يا گوگرد را مي توان عنوان نمود. با توجه به عدم توليد سيمان آلومينا در ايران و وجود منابع طبيعي تامين گوگرد در کشورمان و نيز به لحاظ ويژگي هاي خاص اين ماده، و در راستاي پاسخ به نياز روز افزون صنايع مذکور در اين ارتباط، در اين تحقيق که مقاله ي حاضر برگرفته از آن مي باشد، ضمن معرفي و برشماري خواص بتن گوگردي به عنوان بتن مقاوم در مقابل اسيد، مزاياي و معايب آن مورد بررسي قرار گرفته است. در جريان اين تحقيق نيز سعي شده است که علاوه بر عوامل موثر بر مقاومت فشاري بتن گوگردي، ساير عوامل موثر بر خوردگي آن، تاثير مواد مضاف، عواتمل زمان و دما، اثر اسيد و اثر باز نيز مورد بررسي و پردازش قرار گيرد.
کليد واژه ها: بتن گوگردي، ماده ي مضاف، DCPD ، SMZ، مقاومت بتن گوگردي، خوردگي اسيد، خوردگي باز

1- گوگرد و بتن گوگردي
 

1-1- گوگرد
 

گوگرد عنصري جامد، ترد و به رنگ زرد روشن است که در اثر حرارت دستخوش دگرگوني مي گردد. اين ماده در دماي 119 ذوب و به صورت سيال زرد رنگ، در دماي 160 به صورت مايع قهوه اي رنگ است و در دماي 200 به بالاتر از سياليت آن کاسته مي شود. اين ماده داراي جرم ويژه 2070 کيلوگرم در مترمکعب و در دماي 135 به حدود 1800 کيلوگرم در مترمکعب مي رسد.

1-2- بتن گوگردي و ويژگي هاي آن
 

اين ماده با ترکيب مصالح سنگي، فيلر و گوگرد به عنوان ماده ي چسباننده ساخته مي شود. جهت جلوگيري از کاهش مقاومت آن، يک ماده ي مضاف نيز به ترکيب آن اضافه مي گردد. مقاومت فشاري اين بتن در ساعات اوليه ي ساخت نمونه حدود 300-200 کيلوگرم بر سانتي متر مربع است. دوام شيميايي اين نوع بتن خوب، و مناسب استفاده در محيط هاي صنعتي است؛ ولي در قابل درجه حرارت بالا آسيب پذيراست و تاثيرات خورندگي آن روي آرماتورها در محيط مرطوب، آن را در بسياري از موارد صنعتي غير قابل استفاده مي نمايد.
بتن گوگردي ماده اي است مرکب از گوگرد، شن و ماسه که به آب و سيمان احتياج ندارد. خواص مکانيکي و فيزيکي اين نوع بتن در جدول 1 نشان داده شده است.
زماني که گوگرد اصلاح نشده و مصالح سنگي براي تهيه ي فرآورده هاي گوگرد در حالت گرم مخلوط شوند، گوگرد چسب شده به شدت تحت اثر تنش هاي داخلي قرار مي گيرد و در نتيجه ي آن دچار خرابي و انهدام زودرس مي گردد. بنابراين روش هاي مختلف اصلاح گوگرد الزامي است که در اين ارتباط، روش Vroom (ورم) و با همراهي اورتگا از دانشگاه مک گيل قابل طرح است. در اين روش، اصلاح گوگرد توسط واکنش آن با يک پليمرهيدروکربن اولينفيني صورت مي گيرد. در جدول شماره ي 2، تشابه خواص مقاومتي بتن گوگردي اصلاح شده و اصلاح نشده در قياس با بتن معمولي صورت گر فته است.
از ويژگي هاي ديگر بتن گوگردي مي توان به خصوصيات ذيل اشاره نمود:
- بتن گوگردي در تغيير شکل بيشتر به مقدار مقاومت حداکثر خود مي رسد.
- افزايش درصد گوگرد و در نتيجه ي افزايش مقاومت فشاري بتن گوگردي با افزايش ضريب ارتجاعي آن همراه است.
- مقاومت آن در برابر محيط هاي خورنده به خصوص محيط هاي اسيدي، حملات نمک ها، کلرها، و سولفات بسيار قابل توجه است که خود از مزيت هايي است که قابليت استفاده از آن را در پوشاندن کف محيط هايي که با مواد خورنده در تماس هستند و يا استفاده از آن در ساختار سل هاي الکتروليت در حوضچه هاي اسيدي، ساخت مخزن اسيدي و کف هاي عمومي در محيط هاي اسيدي و خورنده را به صورت قابل توجهي افزايش مي دهد.
- بتن گوگردي در قياس با بتن با سيمان پرتلند زودگيرتر است.
- بتن گوگردي ساخته شده با سنگدانه ي شکسته داراي مقاومتي به مراتب بيش تر از بتن ساخته شده با سنگدانه ي معمولي است.
- مقاومت اين بتن در اثر تغيير دما تغيير مي يابد، به طوري که با افزايش دما بيش تر از 50 درجه، مقاومت آن کاهش مي يابد. لذا استفاده از آن تا دماي 80 درجه سانتي گراد محدود است.
- بتن گوگردي داراي خاصيت شکنندگي است که يکي از خصوصيات نامطلوب آن است که با استفاده از الياف تقويت کننده با مواد شيميايي قابل اصلاح و بهبود است.
- اين بتن داراي خزش بيش تري نسبت به بتن سيمان پرتلند است.
- قابليت بازيافت اين نوع بتن يکي از خواص جالب و قابل توجه آن است؛ بدين معني که هر زمان که لازم باشد مي توان اين بتن را ذوب نمود، گوگرد و سنگدانه ها را جدا نمود و دوباره از آن ها در ساخت بتن استفاده کرد.
- به لحاظ افزايش قابل توجه قيمت سوخت که باعث افزايش قيمت سيمان و در نتيجه ي آن افزايش هزينه ي ساخت بتن با سيمان پرتلند مي گردد، هزينه ي ساخت بتن گوگردي امروزه در قياس با بتن معمولي قابل رقابت است.

2- روش ساخت و مصالح مورد استفاده در بتن گوگردي
 

2-1- روش ساخت
 

اساساً سه روش براي ساخت بتن گوگردي پيشنهاد مي گردد:

جدول 1: خواص فيزيکي و مکانيکي بتن گوگردي
 

 

محدوده	خاصيت فيزيکي – مکانيکي
70-28	مقاومت فشاري MPa
10-3	مدول گسيختگي MPa
20-12	نسبت مدول گسيختگي به مدول فشاري
8-3	مقاومت کششي MPa
2-10	نسبت مقاومت کششي به فشاري
45-20	مدول الاستيسته GPa
35-8	ضريب انبساط حرارتي ( / 10-6 )
15-0	جذب آب %

جدول 2: مقايسه ي مقاومت بتن هاي گوگردي اصلاح شده و اصلاح نشده در ملات سيمان
 

سيمان و آب	گوگرد	گوگرد اصلاح شده DCPD*	ماده ي چسباننده
2/65 ماسه 7/21 سيمان 1/13 آب	64 ماسه 36 گوگرد	78 ماسه 90/20 گوگرد 10/1 DCPD	اختلاط (% وزني)
550	450	680	مقاومت فشاري (kg.cm2)
70	75	140	مقاومت کششي خمش (kg.cm2)
28	1	2	زمان نگهداري تا تعيين مقاومت ها

* DCPD= dicyclopentadiene
- روش مخلوط گرم : در اين روش پودر گوگرد و مصالح سنگي توسط يک مخلوط کن مجهز به سيستم گرم کننده، مخلوط مي شود. پس از آن دماي مخلوط به 140 درجه ي سانتي گراد مي رسد و اين دما تا زماني که مخلوط کاملاً به صورت همگن و روان درآيد و گوگرد مذاب بتواند سطح سنگدانه را اندود نمايد، حفظ مي گردد. پس از آن مخلوط در قالب ريخته مي شود.
- روش مالهوترا: در اين روش سنگدانه ها قبل از مخلوط کردن با گوگرد تا دماي 180 درجه ي سانتي گراد گرم مي شوند.
- روش ابداعي: با توجه به اين که دو روش قبلي براي ساخت بتن گوگردي اصلاح نشده مورد استفاده قرار مي گيرند، در اين روش (اصلاحي) چون بايد براي استفاده از مواد مضاف (DCPD) گوگرد را ذوب، و با ماده ي مضاف ترکيب نمود، بدين لحاظ ابتدا گوگرد تا دماي 140 درجه ي سانتي گراد گرم و ذوب مي گردد. پس از آن، ماده ي مضاف به آن اضافه مي گردد و پس از مدت مشخصي، گوگرد مذاب با سنگدانه هايي که قبلاً گرم شده اند در داخل مخلوط کن ريخته مي شوند. در اين تحقيق از اين روش جهت ساخت بتن گوگردي اصلاح شده استفاده شده است.

جدول 3: مقاومت فشاري MPa
 

80-140 Hs+D	Hs+SMZ	Hs	سن (روز)
25	25	15	1
36	5/27	23	14
42	33	18	28

 

2-2- مصالح به کار رفته
 

- مصالح سنگي: بر طبق استاندارد ASTMD33
- گوگرد: گوگرد مصرفي از نوع خالص (گل گوگرد) يا ناخالص.
- ماده ي مضاف: دو نوع ماده ي مضاف SMZ و DCPCD .
- فيلتر: پودر سنگ عبوري از الک شماره 200 و در اکثر موارد از خاکستر بادي.
- اسيد و باز: اسيد سولفوريک با نرماليته ي 6/6 و هيدروکسيد سديم (يا سود سوزآور) با نرماليته ي 1/6 در دماي محيط حدود 31 درجه ي سانتي گراد
- وسايل و محيط آزمايش: قالب مناسب استاندارد، دستگاه مخلوط کن ويژه، وسايل ايمني، دماسنج ديجيتال، جک هيدروليکي و ترازوي با دقت بالا، انجام آزمايشات در محيط آزمايشگاهي باز.
- در خصوص روش ساخت بتن گوگردي با ماده ي مضاف، لازم به تذکر است که در ارتباط با ماده ي مضاف SMZ استفاده از روش سوم مناسب است، زيرا دماي ذوب SMZ کمي بالاتر از پودر گوگرد (حدود 160 درجه ي سانتي گراد) مي باشد و در صورت استفاده از دو روش اول و دوم، احتمال عدم ذوب کامل SMZ وجود دارد. ضمناً تمامي مصالح مصرفي بايد خشک باشند.
در خصوص استفاده از دي سيکلوپنتادين (DCPD) نيز از روش سوم استفاده مي شود، چون ماده ي مزبور بايد طي زمان مشخصي با گوگرد مخلوط گردد تا نتيجه ي مطلوب حاصل گردد.

3- بررسي تاثير مواد مضاف بر مقاومت فشاري بتن گوگردي و مقاومت هر کدام در برابر خوردگي (نتايج آزمايشگاهي)
 

3-1- بررسي تاثير مواد مضاف DCPD و SMZ و مقاومت فشاري
 

نتايج آزمايشات مربوط به 6 نمونه بتن گوگردي بدون ماده ي مضاف، 6 نمونه با ماده ي مضاف و 6 نمونه با ماده ي مضاف DCPD در سنين 1، 14، 28 روزه در جدول 3 قابل مشاهده است.
مقادير مندرج در جدول فوق نيز طي نمودار شماره ي 1 نشان داده شده است.
بررسي جدول 3 در خصوص مقاومت بتن گوگردي معمولي و همچنين انجام مجدد آزمايش تکراري آن نشان مي دهد که اين بتن در شرايط يک روزه داراي مقاومت فشاري حدودMPa 20 است که پس از گذشت 14 روز به حدود MPa 25 مي رسد که داراي رشدي حدود 25% است ولي پس از آن مقاومت فشاري آن دچار افت مي شود و حتي از مقاومت 14 روزه به دست آمده نيز کم تر مي گردد. درحدي که نسبت به مقاومت يک روزه، رشدي در حد 5/12% را از خود نشان مي دهد. دليل چنين رفتاري بدين شرح است که در بتن گوگردي دو مکانيزم به صورت سهم زمان در حال شکل گيري است: 1- کريستاله شدن گوگرد که باعث رشد مقاومت فشاري بتن گوگرد مي شود. 2- تبديل گوگرد از خانواده مونوکلينيک به ارتورمبيک که خود باعث ايجاد تنش هاي داخلي در بتن و در نتيجه افت مقاومت بتن گوگردي مي شود. در واقع در چند روز اول کريستاله شدن گوگرد تاثير بيش تري بر بتن گوگردي دارد و در نتيجه ي آن، مقاومت فشاري افزايش مي يابد. در حالي که در روزهاي حدود چهارم، کريستاله شدن به پايان مي رسد و تبديل خانواده ي گوگرد تاثير بيش تري بر مقاومت فشاري مي گذارد و باعث افت آن مي گردد.
• بتن گوگردي با مضاف SMZ: نتايج به دست آمده از آزمايش مقاومت فشاري بتن گوگردي با ماده ي مضاف SMZ، بيان گر رشد تقريباً يسکان طي 1 تا 28 روز است.
همان گونه که در نمودار شماره ي 1 نيز مشخص است، مفاومت فشاري با اين ماده ي مضاف از MPa 25 يک روزه با رشد 10 درصدي به مقاومت MPa 5/27 در طي 14 روز رسيده است. اين بتن در سن 28 روزه به مقاومت MPa 33 با رشد 32% نسبت به مقاومت يک روزه رسيده است. در اين نوع بتن ماده ي مضاف SMZ در فرآيند تبديل گوگرد مونوکلينيک و ارتورمبيک تاثير گذاشته و در جهت نگهداري گوگرد در حالت مونوکلينيک عمل مي نمايد و باعث افزايش مقاومت يک روزه ي بتن مي گردد. اين عمل در ضمن باعث مي شود مقاومت فشاري بتن مزبور تا 28 روز به متوسط رشد 32% برسد.
• بتن گوگردي با ماده ي مضاف دي سيکلوپنتادين: نتايج مقاومت فشاري بتن گوگردي ساخته شده با DCPD که در شرايط بهينه يعني 5/4 درصد DCPD و دماي 140 درجه ي سانتي گراد با زمان ترکيب 80 دقيقه، بهترين مقاومت را دارا مي باشد، در طي جدول 3 و نمودار شماره ي 1 مشخص شده است. همان گونه که در نمودار نيز مشخص است، مقاومت فشاري بتن فوق در روز اول MPa 25 و در روز چهارم MPa 36 است که نشان دهنده ي رشد 44 درصدي است و مقاومت 28 روز آن MPa 42 مي باشد که نشان دهنده ي رشد 68 درصدي نسبت به مقاومت يک روزه ي آن است. بر اساس اين نتايج مشخص مي گردد که بتن فوق داراي رشد مقاومت فشاري بالايي است که نشان گر تاثير بالاي دي سيکلوپنتادين بر ثبات گوگرد در حالت مونوکلينيک است.
• مقايسه ي مقاومت هاي فشاري بتن هاي گوگردي، دي سيکلو پنتادين و SMZ
چنانچه در نمودار شماره ي 1 نيز مشخص شده است، مشاهده مي گردد که بتن هاي گوگردي SMZ و DCPD داراي مقامت يک روزه ي بالاتري نسبت به بتن گوگردي معمولي هستند و اين برتري در طي زمان بيش تر مي شود. بر اساس همين نمودار مي توان نتيجه گرفت که در سنين يک روزه، مقاومت فشاري بتن گوگردي ساخته شده با دي سيکلوپنتادين برابر با بتن ساخته شده با SMZ است؛ در حالي که در طول زمان 28 روزه، اختلاف مقاومت بتن آخر به حد MPa 9 مي رسد. با بررسي اين نتايج اثر ماده ي مضاف بر افزايش مقاومت فشاري بتن گوگردي کاملاً محسوس، و از طرف ديگر برتري دي سيکلوپنتادين نيز ماده ي مضاف SMZ در خصوص افزايش بر مقاومت فشاري نيز مشهود است.
جدول 4: نتايج بتن گوگردي معمولي در اسيد

 

W4	W3	W2	W1	W0	W	HS/-
2495.4	2494.1	2490.7	2487.35	2475.05	2470	وزن (گرم)
-1.03	-0.98	-0.84	-0.70	-0.20	0.00	کاهش (وزن%)

جدول 5: نتايج بتن گوگردي با SMZ در اسيد
 

W4	W3	W2	W1	W0	W	HS/-
2449.90	2450.19	2445.88	2443.76	2439.01	2437.08	وزن (گرم)
-0.53	-0.54	-0.36	-0.27	-0.08	0.00	کاهش (وزن%)

جدول 6: نتايج بتن گوگردي (Hs/D140-80) در اسيد
 

W4	W3	W2	W1	W0	W	HS/-pcpd 140-80
2465.42	2465.55	2462.09	2460.67	2458.18	2455.9	وزن (گرم)
-0.39	-0.39	-0.25	-0.19	-0.09	0.00	کاهش (وزن%)

3-2- بررسي مقاومت بتن گوگردي در برابر خوردگي در برابر اسيد
براي بررسي خوردگي، يک نمونه از هر يک از بتن هاي گوگردي معمولي، با ماده ي مضاف DCPD و ماده مضاف SMZ به کار گرفته شد. دماي محيط به طور متوسط 30 درجه ي سانتي گراد اندازه گيري گرديد و از اسيد سولفوريک 6/6 مولار در اين ارتباط استفاده شد اين اسيد معادل اسيد سولفوريک 37% است. براي بررسي ميزان خوردگي در برابر اسيد، ابتدا وزن هر نمونه مشخص گرديد (W) و پس از يک ساعت، نمونه از اسيد خارج شد و مجدداً وزن آن اندازه گيري گرديد (W0) . پس از آن نمونه داخل اسيد قرار گرفت. پس از يک هفته نمونه از اسيد خارج، و در محيط هواي آزاد سطح آن خشک گرديد و وزن آن ها اندازه گيري گرديد و دوباره داخل اسيد قرار داده شدند. اين عمل در طي 4 هفته به صورت متوالي تکرار شد. نتايج حاصل طي نمودارهاي 2 تا 4 و جداول 4 تا 6 ارائه شده است.
مقايسه ي نتايج به دست آمده در آزمايشات فوق نشان مي دهد که بتن پرتلند در محيط هاي اسيدي شديداً دچار خوردگي مي گردد، اما از جمله مهم ترين ويژگي هاي بتن گوگردي مقاومت آن ها در محيط هاي اسيدي است. همان گونه که در نمودار ذيل مشاهده مي گردد، انواع بتن گوگردي مقاومت مناسبي در مقابل اسيد از خود نشان مي دهد.
بتن گوگردي معمولي پس از يک ماه غوطه وري در اسيد حدود يک درصد افزايش وزن پيدا مي کند، ولي بتن گوگردي (Hs/SH7) افزايشي در حدود 5/0 درصد از خود نشان مي دهد. مناسب ترين جواب مربوط به بتن گوگردي (Hs/D140-80) است. وزن اين بتن پس از يک ماه غوطه وري حدود 4/0 درصد و برابر 5/9 گرم افزايش مي يابد. همان گونه که از اين نمودار مقايسه اي مشخص مي گردد، هر سه نوع بتن در مقابل اسيدکاملاً مقاوم هستند، ولي بتن گوگردي از تيپ (Hs/D140-80) از خود جواب مناسب تري نشان مي دهد که نشانه ي پيوستگي بهتر و نفوذپذيري کم تر آن است.
• خوردگي در برابر باز: از هر سه نمونه بتن گوگردي مشابه آزمايش مقاومت در برابر اسيد، يک نمونه جهت آزمايش در برابر باز به کار گرفته شد. براي اين کار، از هيدروکسيد سديم يا سود سوزآور 1/6 مولار به عنوان باز استفاده گرديد. هر نمونه به صورت غوطه ور داخل باز به مدت يک ماه قرار گرفت. ابتدا وزن هر نمونه اندازه گيري شد و پس از يک ساعت غوطه وري، سطح آن در هواي آزاد خشک گرديد و دوباره وزن آن اندازه گيري گرديد. وزن نمونه مشابه روند آزمايشات اسيد در طي 4 هفته اندازه گيري گرديد. نتايج آزمايشات مقاومت در هر سه نمونه به صورت يک جا طي نمودار 6 و جدول 7 مشخص شده است.
نتايج حاصل و نمودار 6 نشان مي دهد که اساساً بتن گوگردي در مقابل بازها دچار خوردگي شديد مي گردد و اين امر به دليل حل شدن گوگرد در باز صورت مي گيرد. همان گونه که مشاهده مي گردد، بتن گوگردي معمولي پس از يک ماه غوطه وري داخل باز تقريباً دچار فروپاشي مي شود و نصف وزن خود را از دست مي دهد. با اضافه نمودن SMZ اين مشکل بهبود نمي يابد و نمونه پس از 4 هفته حدود 40% وزن خود را از دست مي دهد. اما بهترين نتيجه ي حاصله مربوط به نمونه ي بتن گوگردي DCPD است که پس از4 هفته، تنها 8/7 درصد از وزن خود را از دست مي دهد. در شکل نمونه هاي قرار گرفته در باز در کنار هم قابل مشاهده است.
تصاوير فوق به ترتيب نشان دهنده ي بتن گوگردي معمولي،گوگرديSMZ و گوگردي با دي سيکلوپنتادين هستند. در پايان نتايج تحقيق حاضر نشان مي دهد که استفاده از بتن گوگردي به جاي بتن معمولي در برخي از صنايع که در آن ها احتمال خوردگي و تخريب بتن ناشي از مواد شيميايي وجود دارد نظير صنايع پتروشيمي، باطري سازي، سالن هاي اسيد شويي و ... مناسب و قابل توجيه است. لازم به ذکر است که آزمايشات صورت گرفته در اين تحقيق در راستاي توليد صنعتي در مقياس کوچک انجام شده است که مستلزم ادامه ي فعاليت جهت دستي يابي به روشي مناسب جهت توليدات عمده ي صنعتي خواهد بود.
جدول 7: نتايج آزمايشات مقاومت بتن گوگردي در مقابل هيدروکسيد سديم
 

W4	W3	W2	W1	W0	W
1324.26	1633.25	1981.37	2255.97	2369.67	2367.1	HS
1465.55	1675.23	1861.39	2334.47	2381.53	2379.38	HS/SMZ
2291.72	2338.23	2409.34	2457.52	2489.73	2489.56	HS/DCPD 140-80

پي نوشت ها :
 

1- عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد.
2- عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد.
3- عضو هيات علمي دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد.
4- دانشجوي کارشناسي ارشد دانشگاه آزاد اسلامي واحد نجف آباد.
 

منابع:
1- طرح توليد بتن گوگردي، دفتر توسعه ي صنايع دستي پتروشيمي، وزارت نفت جمهوري اسلامي ايران.
2- Sulphur Concrete, United State Patent 4025352.
3- Sulfur Concrete for Aggressive Environments, A. H. VROOM and C. H. VROOm, STAR crete Technologies Inc, Calgary, Candad.
4- Manufacture of Sulphur Concrete, Jack E. gillott, Robert E. LOOV, Patent number 4188230.
منبع: نشريه دانش نما، شماره 176-178