برنامه Eqonomize يک نرم‌افزار حسابداري است که با تأکيد بر کارايي و سادگي استفاده در مقياس کوچک (خانگي) ساخته شده است، اما طراحي اين نرم‌افزار براي مقياس کوچک اصلاً به اين معنا نيست که با نرم‌افزاري ساده و بدون قابليت روبه‌رو هستيم. سيستم طبقه‌بندي هزينه‌ها، درآمدها، دريافت و پرداخت‌ها و ترسيم جدول و نمودار در بازه‌هاي زماني مختلف تنها بخشي از امکانات اين بسته نرم‌افزاري است. اگر اين قابليت‌ها را با توانايي‌هاي ميزکار KDE نظير تقويم هجري‌ شمسي، پشتيباني از فارسي‌نويسي و واحد پول ريال ترکيب کنيم، به سيستمي دست خواهيم يافت که به سادگي براي کاربران فارسي زبان نيز قابل‌استفاده است. علاوه بر اين‌ها چون Eqonomize داده‌ها را در قالب يک فايل استاندارد XML ذخيره مي‌کند، امکان سازگاري آن با ساير نرم‌افزارها و حتي تجزيه و تحليل آن‌ها با کدهاي نوشته‌شده توسط خود کاربر وجود خواهد داشت.
اين برنامه در مخازن اکثر توزيع‌هاي مشهور لينوکس نظير اوبونتو يا مندريوا و فدورا وجود دارد و براي نصب آن مي‌توانيد به برنامه مديريت بسته توزيع خود مراجعه کنيد. اما درصورت نياز مي‌توانيد آن را از آدرس http://eqonomize.sourceforge.net نيز دريافت و نصب کنيد.

اصول و مباني
 

اصل ساده‌اي که در پس حسابداري با نرم‌افزار Eqonomize نهفته، گردش پول است. از ديد Eqonomize هر عمليات مالي (کسب درآمد، خرج‌کردن، انتقال‌وجه و...) ‌به‌صورت جابه‌جايي پول بين حساب‌هاي مختلف درنظر گرفته مي‌شود. به‌عنوان مثال، در يک عمليات خريد، پول از يکي از حساب‌هاي بانکي يا نقدي شما، به يکي از دسته‌هاي هزينه مثل پوشاک (که خود به‌عنوان يک حساب ديده مي‌شود) منتقل مي‌شود يا هنگام کسب درآمد، پول از يکي از دسته‌هاي درآمد مانند حقوق (که خود به‌صورت يک حساب ديده مي‌شود) به يکي از حساب‌هاي شما اعم از نقدي، پس‌انداز يا... منتقل مي‌شود. ايده اساسي نهفته در پس اين نرم‌افزار، همين گردش پول بين حساب‌هاي مختلف است. با تعيين يک سقف هزينه ماهيانه براي هر يک از حساب‌هاي ذکر شده مي‌توانيد به‌طور دائم هزينه‌هاي واقعي خود را با برنامه مالي مقايسه و هماهنگ کنيد.

آشنايي با ظاهر برنامه
 

براي اجراي برنامه در محيط KDE کافي است به منوي KDE رفته و گزينه Office را انتخاب کنيد. در شکل زير هر نرم‌افزار در حالت پيش‌فرض ديده مي‌شود. در سمت چپ اين رابط کاربري ساده، شش دکمه براي انتخاب عملکرد و ظاهر مورد نظر وجود دارد. اين دکمه‌ها و عملکرد آن‌ها به ترتيب عبارتند از:
Accounts: در اين قسمت که با بازشدن برنامه به‌صورت خودکار نمايش داده مي‌شود، مي‌توانيد جمع‌بندي کل درآمدها و هزينه‌ها و همچنين مانده حساب‌هايتان را در هر بازه زماني دلخواه مشاهده کنيد. افزودن انواع حساب‌ها و دسته‌بندي‌هاي مختلف درآمد و هزينه نيز در اين بخش انجام خواهد شد.
Expenses: در اين قسمت مي‌توانيد هزينه‌هاي انجام شده را با تعيين تاريخ، حساب پرداخت‌کننده، دسته هزينه و مبلغ وارد کنيد.
Incomes: در اين قسمت مي‌توانيد درآمدهاي خود را با ذکر تاريخ، دسته‌بندي منبع درآمد و مبلغ وارد کنيد.
Transfers: در اين قسمت مي‌توانيد اطلاعات مربوط به جابه‌جايي پول بين حساب‌هاي بانکي يا انتقال از حساب‌هاي بانکي به نقدي را وارد کنيد.
Securities: اين قسمت اطلاعات مربوط به خريد و فروش سهام، سپرده‌گذاري‌ها و... را در خود نگهداري مي‌کند.
Schedules: اين قسمت براي ثبت اطلاعات مواردي از درآمد يا هزينه‌ها است که به صورت مکرر و با تناوب زماني خاصي انجام مي‌شوند. مواردي نظير بازپرداخت اقساط وام‌ها يا درآمدهاي ثابت ماهيانه در اين قسمت وارد مي‌شوند.

تنظيم حساب‌ها
 

نخستين گام در استفاده از Eqonomize ايجاد و تنظيم حساب‌ها و دسته‌بندي‌هاي مخارج و درآمدها است. براي اين کار به زبانه Accounts مراجعه کنيد. برنامه به‌‌صورت پيش‌فرض تعدادي حساب و دسته‌بندي براي شما ايجاد کرده است. براي افزودن حساب دلخواه خود مي‌توانيد گزينه New Account را از منوي Accounts انتخاب کنيد. انتخاب اين گزينه پنجره‌اي مانند شکل زير را براي شما باز خواهد کرد. از فهرست بالايي نوع حساب را انتخاب کرده و سپس نام حساب و مبلغ موجودي اوليه را وارد کنيد. با علامت‌زدن جعبه Default Account مي‌توانيد اين حساب را به حساب پيش‌فرض در پرداخت‌ها و نقل و انتقال‌ها تبديل کنيد. در قسمت زيرين مي‌توانيد توضيح دلخواهي براي حسابتان وارد کنيد.

همچنين با انتخاب گزينه‌هاي New Income Category يا New Expense Category مي‌توانيد دسته‌بندي جديدي براي درآمد يا هزينه‌هاي خود بسازيد. در پنجره‌ بازشده نام و توضيح موردنظر خود را براي اين دسته وارد کنيد (شکل زير).

با علامت‌زدن کادر ‌Monthly Budget ‌مي‌توانيد سقف معيني براي اين دسته مشخص کرده و در آينده وضعيت مالي موجود را با وضعيت پيش‌بيني شده مقايسه کنيد. اين توضيح لازم است که ايجاد حساب‌هاي جديد يا حذف و ويرايش حساب‌هاي موجود با راست‌کليک‌کردن روي نام حساب‌ها يا نام رده کلي نيز امکان‌پذير است (شکل زير).

واردکردن مخارج و درآمدها
 

با مراجعه به زبانه Expenses مي‌توانيد مخارج روزانه خود را وارد کنيد. براي انجام اين کار در قسمت پايين صفحه به‌ترتيب شرح، مبلغ، تاريخ، دسته‌بندي و حساب پرداخت‌کننده مبلغ را وارد کرده، سپس کليد Add را کليک کنيد. واردکردن توضيحات يا Comment اختياري است. درصورتي که مي‌خواهيد اطلاعات ورودي را ويرايش کنيد، کافي است آن را انتخاب کرده و در همين قسمت صفحه تغييرات را وارد کرده و دکمه Apply را کليک کنيد. حتماً کاربرد کليد Delete روشن است.
همچنين، در پنجره اصلي مي‌توانيد مخارج را براساس تاريخ، مبلغ، دسته‌بندي و... مرتب کنيد. در پايين صفحه مي‌توانيد با مراجعه به زبانه Filter با تعيين برخي ويژگي‌ها نظير بازه زماني، حداقل و حداکثر مبلغ يا حساب پرداخت‌کننده وجه موارد خاصي را در بين تمامي ورودي‌ها جست‌وجو کنيد. درزبانه Incomes و دقيقاً با ترتيبي مشابه مي‌توانيد درآمدهاي خود را وارد کرده و سپس آن‌ها را مرتب يا فيلتر کنيد. همان‌گونه که پيش‌تر نيز ذکر شد، يکي از مهم‌ترين قابليت‌هاي اين برنامه استفاده از تقويم هجري خورشيدي موجود در KDE است.

واردکردن انتقال وجوه
 

زبانه Transfers براي واردکردن نقل و انتقالات پول بين حساب‌هاي مختلف پيش‌بيني شده است. در قسمت پايين صفحه مي‌توانيد با واردکردن شرح، مبلغ، تاريخ، حساب مبدأ و حساب مقصد عمليات انتقال خود را ثبت کنيد. همان‌گونه که پيش‌تر نيز گفته شد، شباهت اين قسمت و زبانه Filter با زبانه‌هاي Expenses و Incomes به اين دليل است که Eqonomize تمام عمليات‌ها را به‌عنوان نوعي گردش پول بين حساب‌هاي مختلف درنظر مي‌گيرد.

واردکردن سرمايه‌گذاري‌ها
 

زبانه Securities به منظور کنترل امور مربوط به سهام و اوراق بهادار و معاملات آن‌ها در نظر گرفته شده است. در اين زبانه براي هر نوع سهام خريداري شده يک ورودي ايجادشده و سپس اطلاعاتي نظير تغيير قيمت، خريد و فروش و جابه‌جايي سهام روي اين ورودي اعمال مي‌شود. بايد توجه داشته باشيد که براي استفاده از اين بخش حتماً بايد هنگام ساختن حساب‌ها در قسمت Accounts (گام 3) حسابي از نوع Securities ساخته‌باشيد. در‌غير‌اين‌صورت، با پيغام خطا مواجه خواهيد شد. براي ايجاد يک ورودي جديد در بالاي صفحه روي دکمه New Security کليک کنيد. در پنجره ظاهر شده به‌ترتيب نوع سرمايه‌گذاري، نام سهام، حساب موردنظر، تعداد رقم اعشار ممکن در تعداد سهام، تعداد سهام خريداري شده، قيمت هر سهم و تاريخ را وارد کنيد. از اين پس با استفاده از کليد New Transaction و انتخاب گزينه مناسب مي‌توانيد عمليات موردنظر خود را روي سهام انجام دهيد.گزينه‌هاي موجود به ترتيب عبارتند از:
Shares Bought: براي واردکردن تعداد سهام خريداري شده جديد
Shares Sold : براي واردکردن تعداد سهام فروخته شده
Shares Moved : براي واردکردن عمليات تعويض سهام دو شرکت با يکديگر
Dividend: براي واردکردن سود حاصل از سهام
Reinvested Dividend : براي واردکردن سودهايي که به‌صورت سهام اضافه پرداخت مي‌شوند.
همچنين براي هر سيستم سهام انتخاب شده مي‌توانيد با انتخاب گزينه Set Quotation در هر لحظه قيمت سهام را براساس تغييرات بازار وارد کنيد. برنامه Eqonomize با استفاده از اين اطلاعات وارد شده، ميزان دارايي شما، ميزان سود سالانه هر سهم و ارزش افزوده آن‌ها را محاسبه خواهد کرد.

تنظيم عمليات تکراري
 

در قسمت Schedules مي‌توانيد عمليات ثبت دريافت و پرداخت‌هايي را که در تاريخ معين يا به‌صورت تکراري انجام مي‌شوند؛ با يک‌بار واردکردن اطلاعات به نرم‌افزار بسپاريد. در بالاي اين زبانه روي دکمه New Schedule کليک کنيد. از سه گزينه ظاهرشده مي‌توانيد به‌ترتيب براي واردکردن يک هزينه تکراري (به‌عنوان مثال، اقساط يک وام يا اجاره خانه)، واردکردن يک درآمد تکراري (نظير حقوق ماهانه) و درنهايت واردکردن يک نقل و انتقال تکراري (مانند حواله ماهانه به حسابي مشخص) استفاده کنيد. ما به‌عنوان نمونه، سيستم تنظيم يک پرداخت ماهيانه را توضيح مي‌دهيم. از گزينه‌هاي دکمه New Scedule گزينه New Expense را انتخاب کنيد تا پنجره‌اي مانند شکل زير باز شود. ابتدا شرح پرداخت، سپس مبلغ، موعد مورد نظر، دسته هزينه‌ها و حساب پرداخت کننده را وارد کنيد. در اينجا نيز مانند ساير قسمت‌ها، وارد کردن توضيحات اختياري است.

با کليک روي دکمه Recurrence در همين پنجره مي‌توانيد در برگه مربوط دفعات و سيستم تکرار اين پرداخت را تعيين کنيد (شکل‌ زير). در ابتدا با علامت‌زدن کادر Enable Recurrence زبانه را فعال کنيد. سپس فاصله زماني بين پرداخت‌ها را (روزانه، هفتگي، ماهيانه يا سالانه) انتخاب کرده و تعيين کنيد پرداخت طبق چه قانوني صورت مي‌گيرد. به‌عنوان مثال، در حالت نشان داده شده در شکل اين پرداخت چهاردهم هر ماه انجام مي‌شود. اما اگر روز چهاردهم در تعطيلات آخر هفته قرار بگيرد، اين پرداخت درست روز قبل از تعطيلات ثبت خواهد شد.

با انتخاب دکمه Range در پنجره بازشده مي‌توانيد تعيين کنيد که اين پرداخت چند دوره طول خواهد کشيد يا زمان پايان تکرار آن را مشخص کنيد. همچنين با انتخاب دکمه Exception در پنجره مربوط به تنظيم تکرارها پنجره جديدي باز مي‌شود که مي‌توانيد در آن استثناهاي مربوط به برنامه پرداخت را وارد کنيد.

استخراج نمودار و چارت
 

پس از واردکردن اطلاعات حساب‌ها و درآمد و هزينه‌ها و... زمان آن فرا رسيده است که اطلاعات واردشده را تجزيه و تحليل کنيد و با برنامه‌ پيش‌بيني‌‌شده خودتان مقايسه کنيد. در اين قسمت Eqonomize با تهيه گزارش‌هاي مقايسه‌اي هزينه- درآمد و نمودارهايي از اين قبيل به شما کمک خواهد کرد. براي تهيه گزارش‌ها و نمودارها بايد به منوي Statistics مراجعه کنيد.
گزينه اول يا Development Over Time Report مانند شکل‌ زير گزارشي از هزينه‌ها يا درآمدها يا... ايجاد خواهد کرد. در قسمت پايين پنجره گزارش مي‌توانيد آن را براي نمايش سود، درآمد يا هزينه تنظيم کنيد و همچنين مواردي را که بايد در گزارش آورده شوند علامت بزنيد. با استفاده از دکمه‌هاي بالاي پنجره مي‌توانيد گزارش خود را ذخيره يا چاپ کنيد.

گزينه دوم يا Categories Comparison Report گزارش مقايسه‌اي دسته‌بندي‌هاي درآمد يا هزينه شما را تهيه مي‌کند. در شکل زير نمونه اين گزارش آورده شده است.

در قسمت پايين نيز امکان تعيين بازه زماني و دسته‌بندي‌هاي موردنظر وجود دارد. گزينه‌هاي سوم و چهارم اين منو در‌واقع اطلاعات گزارش‌هاي قبلي را به‌صورت گرافيکي و نمودار نمايش خواهند داد. شکل‌هاي زير نمونه‌اي از اين نمودارها را نشان مي‌دهد.

سخن آخر
 

مي‌توان گفت هرچه مدت زمان بيشتري از اين نرم‌افزار استفاده کنيد، گزارش‌ها و نمودارهاي آن در بازه‌هاي زماني طولاني‌تر، دقيق‌تر و قابل استنادتر خواهد بود و برنامه‌ريزي مالي‌ شما با تکيه بر داده‌ها و اطلاعات به‌دست آمده ساده‌تر خواهد شد. همچنين به‌ياد داشته باشيد، ارمغان اپن‌سورس براي کاربران همواره برنامه‌هايي کاراتر، قوي‌تر و ارزان‌تر بوده و خواهد بود.

منبع:تبيان زنجان
ارسال توسط کاربر محترم سايت : mohamadaminsh