مشکلات گردشگري ايران :
بخشي از مشکلات گردشگري ايران عبارتند از:
1 – مديريت حلقه گمشده گردشگري ايران
گرچه نفت از منابع اصلي درآمدزايي است اما انسان در توليد اصلي ترين منبع درآمدزايي نقشي ندارد زيرا اين منبع حاصل فرايندهاي طبيعي بوده و منبعي زوال پذير به شمار مي رود که نمي توان با ترسيم آينده اي روشن از آن به عنوان زيرساخت اقتصادي نام برد.
در اين ميان توريسم گردشگري به عنوان صنعتي پايدار، با شتاب جهان به سوي زندگي ماشيني اهميت خود را در زندگي فردي و اجتماعي بيشتر نمايان مي سازد.
امروزه صنعت توريسم در بسياري از کشورها با رشد سريعتري نسبت به ساير بخش هاي اقتصادي به پيش مي رود و با ايجاد فرصت هاي شغلي جديد يک صنعت پيشرو تلقي مي شود که اقتصاددانان آن را «صادرات نامرئي» نيز مي نامند.
بر اساس گزارش سازمان جهاني گردشگري، ايران رتبه 10 جاذبه هاي باستاني و تاريخي و رتبه پنجم جاذبه هاي طبيعي را داراست با اين وجود از لحاظ بهره برداري از اين منابع در جايگاه مطلوبي قرار نگرفته است.
ايران کشوري است که جاذبه هاي گردشگري آن به اعتقاد بسياري از صاحبنظران، هر گردشگري را به وجد مي آورد. در کنار دارا بودن جاذبه هاي تاريخي بي نظير، ميراث غني و جلوه هاي بي نظير از اکوتوريسم عواملي هستند که هر يک به تنهايي مي توانند توريسم اين کشور را با تحولي بزرگ روبه رو کنند. موهبت هايي که کشورهاي ديگر با داشتن حتي نيمي از آنها، با شتابي به مراتب بيشتر از ايران در برنامه ريزي هاي توريسم، صنعت گردشگري خود را رونق چشم گير بخشيده اند.
در حالي که سهم ايران با وجود رتبه ممتازش در جاذبه هاي جهانگردي از درآمد گردشگري جهان حتي به يک درصد هم نمي رسد.
2 - ايران ستيزي دليل عدم موفقيت در جذب توريست
معاون گردشگري سازمان ميراث فرهنگي و صنايع دستي و گردشگري کشور مي گويد: اگر چه در سال 1388 دوميليون و 61هزار گردشگر خارجي به کشور ما آمده است که نبست به سال 1387 با افزايش تعداد گردشگران مواجه بوديم. اما علت اصلي عدم موفقيت در جذب توريسم را در حد برنامه توسعه را ، تبليغات سياسي منفي کشورهاي خارجي عليه ايران مي داند و مي گويد: با توجه به تبليغات سياسي منفي که عليه ايران با عنوان«تبليغات ايران ستيزي» وجود دارد مشکلات تبليغات در بخش توريسم دو چندان شده است.
وي اضافه مي کند: بايد توجه داشت که تبليغات صرفا به معرفي جاذبه هاي گردشگري محدود نمي شود بلکه بخش عمده اي از آن بايد صرف زدودن آثار فضاي تبليغاتي منفي اي شود که در جهان عليه ايران به وجود آمده است.
وي معتقد است: درصد بالاي گردشگري برخي از کشورها بنا به دلايلي است که ما آن ها را به خاطر مذهبي بودن و فرهنگ خاص جامعه و مردم قبول نداريم .
3 - برنامه هاي کلان گردشگري دولت مشخص نيست
رئيس موسسه مطالعات استراتژيک صنعت گردشگري نيز وضعيت اقتصاد گردشگري در ايران را ضعيف مي داند و معتقد است سهم بزرگي از اقتصاد گردشگري را در دنيا از دست داده ايم.
هاشم اسد زاده مي گويد: اقتصاد گردشگري شامل دو بخش اثرگذاري بخش دولتي که همان منابع نفتي و صادرات به شمار مي رود و اثر گذاري بخش خصوصي ( اصل 44 ) است که بخش دولتي روال خود را طي مي کند اما اصل 44 قانون اساسي نياز به اجرايي شدن بيشتر دارد.
وي معتقد است گردشگري در حال حاضر در ايران هيچ اثري در تامين منابع دولت ندارد.
اين کارشناس در خصوص تاثيرات خصوصي سازي مي گويد: اين اقدام مي تواند موثر باشد اما تا به حال عليرغم تاکيدات مقام معظم رهبري در اين زمينه هنوز تاثيري از خصوصي سازي را در بخش گردشگري نديده ايم.
وي در زمينه تبليغات بين المللي براي جذب توريسم مي گويد: هر چند اقداماتي در اين زمينه صورت گرفته؛ اما کافي نيست و بسيار ضعيف است.
اسدزاده در اين مورد استفاده از تبليغاتي مثل تيزر در تلويزيون هاي خارجي را مثال مي زند و مي گويد: سهم ما از تبليغات بين المللي در مقايسه با کشوري مانند ترکيه فقط پنج درصد است.
اسدزاده همچنين مي گويد: در حال حاضر 25 درصد راهنمايان گردشگري مسلط به زبان انگليسي هستند.
وي در خصوص تاثير حضور خبرنگاران و سفيران و هنرپيشه هاي معروف خارجي و ديپلمات در ايران براي معرفي و شناساندن ايران به جهان ، برخلاف نظر معاون سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري کشور مي گويد: هر چيزي ظرفيتي دارد اما حضور افراد برجسته خارجي در مجموع، تاثير زيادي روي جذب و توسعه صنعت توريسم ندارد.
کارشناس اقتصاد گردشگري، مشخص شدن سياست هاي کلان دولت و توسعه برنامه هاي دولت را از جمله راهکارهاي تقويت اقتصاد و گردشگري کشور عنوان مي کند.
4 – هزينه گردشگري در ايران در مقايسه با کشورهاي همسايه رقابتي نيست
براي شناخت بيشتر اين موضوع به گردشگري در جزاير خليج فارس و مقايسه آن با کشورهاي حاشيه جنوبي خليج فارس توجه کنيد
به گزارش CHN در سال 1388با وجود اينکه جزاير جنوبي ايران چون کيش و قشم از پتانسيل بسيار بالايي براي جذب توريست برخوردارند، اما به غير تعطيلات نوروز، و يکي دو برهه زماني کوتاه ديگر در طول سال، اين جزاير با کاهش ورود گردشگر مواجه اند. اين در حالي است که سواحل و جزاير حاشيه جنوبي خليج فارس روز به روز بر تعداد توريست هاي خود مي افزايند.
از مهمترين دلايلي که براي رکود گردشگري در جزاير جنوبي ايران از آن نام برده مي شود، گراني خدمات است. اين گراني خدمات در فصول پيک سفر، امکان رقابت با ديگر کشورهاي حاشيه خليج فارس را از ايران گرفته است.
ابراهيم پورفرج، رئيس جامعه تورگردانان ايران به CHN گفت: سال گذشته در آژانس هاي کشور مقايسه اي را بين متقاضيان سفر به کيش و قشم با دبي انجام داديم و دريافتيم که در فصول پيک سفر ايران مانند نوروز و تعطيلات چند روزه تقاضا براي سفر به دبي و کشورهاي همسايه بيشتر از تقاضا براي سفر به جزاير جنوب ايران است.
وي با تاکيد بر گراني خدمات گردشگري در جزاير جنوبي ايران افزود: مهمترين عاملي هم که تقاضا براي سفر به کشورهاي همسايه افزون مي ساخت قيمت رقابتي آنها بود. حتي در مواقعي از نوروز، قيمت يک تور دبي و آنتاليا ارزانتر از تور کيش بود.
از سوي ديگر علي اسدي، عضو هيات مديره انجمن صنفي دفاتر خدمات مسافرتي ايران نيز با غيررقابتي خواندن قيمت تورها در جزاير جنوبي ايران به CHN گفت: هنگامي که قيمت يک تور پنج روزه در تعطيلات نوروز به مقصد دبي 700 هزار تومان است و هزينه تور کشي در همان بازه زماني يک ميليون تومان مي شود، کاملا روشن است که چرا مشتري تور دبي را به کيش ترجيح مي دهد.
وي مهمترين دليل گراني تورها را هزينه اقامت عنوان کرد و اظهار داشت: در حال حاضر تعريف درست و جامعي از رابطه کيفيت با قيمت ها در هتل هاي ايران وجود ندارد. از اينرو هتل هاي بي کيفيت در شلوغي تعطيلات گرانفروشي مي کنند. در اين رابطه نيز نه سازمان متولي گردشگري و نه تشکل هاي هتلداري هيچ کدام پاسخگو نيستند.
وي با انتقاد از کيفيت نازل هتل هاي کشور، يادآور شد: به هيچ وجه کيفيت يک هتل 4 ستاره در جزيره کيش يا قشم قابل مقايسه با هتلي 4 ستاره در کشورهاي عربي حاشيه خليج فارس نيست. از اينرو رغبت مشتري براي اقامت در هتل هاي بهتر با قيمت پائين تر بيشتر است. هتل هاي ما عادت کرده اند که تنها اتاق فروشي کنند و توجهي به ساير خدماتي که يک هتل مي تواند ارائه دهد ندارند.
نتيجه گيري :
الف) انتظار بر اين است که با توجه به شرايط اقليمي و طبيعي ايران، و فرهنگ غني ايراني، صنعت توريسم، به صنعتي پردرآمد براي کشور تبديل شود. اما متاسفانه با توجه به متن اين امر بنابر دلايل متعددي رخ نداده است. اميد است با اصلاح مديريت و توجه جدي دولت به توسعه زيرساخت هاي اين صنعت جذاب و بخش خصوصي به رقابتي کردن خدمات گردشگري نسبت به کشورهاي همسايه ، و اصلاح رفتار تک تک افراد جامعه نسبت به توريست هاي وارده به کشور ، شاهد رشد روز افزون اين صنعت ، و در نتيجه افزايش سهم ايران از صنعت جهاني گردشگري و اشتغال بخش عظيمي از نيروي کار کشور بصورت مستقيم و غير مستقيم در اين بخش باشيم. و درآمدهاي کلان اين بخش پشتوانه محکمي براي اقتصاد کشور بوده و رفته رفته از محور تک محصولي و وابستگي بودجه کشور به نفت رهايي يابيم. انشاء الله.
ب) با توجه به غير قابل اعتماد بودن آمار و ارقام گردشگري در ايران ، ضمن توصيه به دقت در اين مشکل که در تمام مسير تحقيق دست به گريبان اينجانب بوده و در مقايسه با آمارهاي ارائه شده فراوان به حداقل هايي در اين خصوص دست يافتم ، توصيه مي نمايم علل رقابتي نبودن هزينه خدمات گردشگري در ايران در قياس با کشورهاي همسايه تحقيق نمايد.
منابع و مآخذ:
سايت خبري مهر
ميراث خبر
خبرگزاري ايرنا
خبرآنلاين
روزنامه همشهري
روزنامه مردم سالاري
خبرگزاري جمهوري اسلامي
chtn.ir
CHN.ir
fazaandish.com
سايت مرکز تحقيقات استراتژيک ارسال توسط کاربر محترم سايت :sajad2007