مرورگر محبوب فايرفاکس ديگر نيازي به معرفي ندارد. يک مرورگر اپنسورس که هم کاربران ويندوز به خوبي آن را ميشناسند و هم کاربران ديگر سيستم عاملها، به ويژه لينوکس، ديگر به آن خوگرفتهاند. يک مرورگر کامل و با قابليت اعتماد بالا که از يک نقطه قوت بسيار خوب نيز سود ميبرد: افزونههاي بيشمار. موزيلا با فراهمکردن امکان توسعه افزونههاي سفارشي براي فايرفاکس با استفاده از سادهترين ابزارها، زمينههاي تشکيل يک مجموعه عظيم از خرده نرم افزارهاي سودمند را فراهم کرده است. با استفاده از اين خرده نرمافزارها، هر کاربر ميتواند روشي جديد، سفارشي و منحصر به فرد از مرور وب را تجربه کند و با آزادي هرچه تمامتر، از محدوديتهايي که يک نرمافزار ايستا به آنها تحميل ميکند، رها شود. با اين اوصاف، فايرفاکس را ميتوان چيزي فراتر از يک مرورگر، بلکه يک پلتفرم مرور وب دانست که همانند يک سيستم عامل، مجموعهاي عظيم از نرم افزارهاي سفارشي و مخصوص به خود را دارد. يک مدل تجاري که گوگل با استفاده از كروم، راه و رسم آن را پيشه کرد و سپس برنامه تبديل آن به يک سيستمعامل کامل را در پيش گرفت: Chrome OS. سيستمعاملي که يک مرورگر بزرگ و احاطه كننده يک ماشين منفرد است. کسي چه ميداند؟ شايد اگر در تجربه خود موفق باشد، موزيلا هم کمکم به فکر توليد سيستم عامل Firefox OS بيافتد و بازار مرورگرهاي به سيستم عامل تبديل شده، رونق بگيرد. در اين مقاله، به معرفي پانزده افزونه سودمند براي فايرفاکس خواهيم پرداخت که تجربه مرور اينترنت را به مراتب بهبود بخشيده و امکانات جديدي را در اختيار کاربر قرار خواهند داد.
مرورگر فايرفاکس، محبوبترين مرورگر آزاد (قابل نصب و انتخاب) است که هم اکنون حدود سيدرصد بازار مرورگرها را به خود اختصاص داده است. در جدول ردهبندي سهم از بازار مرورگرها، اينترنت اکسپلورر با داشتن سهمي حدود 42درصد، همچنان يکه تاز ميدان رقابت مرورگرها است که يکي از مهمترين دلايل آن، عرضه آن بهصورت پيش فرض روي سيستم عامل ويندوز است. در جدولها و نمودارهاي منتشر شده سهم بازار مرورگرها، مرورگر گوگل كروم که با استفاده از مدل تجاري موزيلا و با تکيه بر شايستگيهاي Webkit عرضه شد، در حال صعود شديد در ميزان سهم بازار است و با توجه به ثابت بودن ميزان سهم فايرفاکس و ديگر مرورگرها، به نظر ميرسد کاهش در سهم اينترنت اکسپلورر، به طور مستقيم به نفع گوگل کروم تمام ميشود.
در اين مقاله، به بررسي يکي از شايستگيهاي مرورگر فايرفاکس خواهيم پرداخت. دانلود و نصب افزونهها و شخصي سازي تجربه مرور وب با استفاده از آنها. براي نصب افزونهها در مرورگر فايرفاکس، بايد به منوي Tools و گزينه Add-ons برويد. با انتخاب اين گزينه، پنجره مديريت افزونههاي فايرفاکس نمايان ميشود که امکان جستوجو، نصب و سفارشي سازي افزونهها را فراهم ميسازد (شكل1).
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44311.JPG)
شكل 1
جستوجو و نصب افزونهها از اين طريق ساده و بسيار سرراست است. راه ديگر براي جستوجوي افزونههاي فايرفاکس استفاده از سايت موزيلا به آدرس /https://addons.mozilla.org است که با قرار دادن اطلاعات بيشتر از هر افزونه، امکان آشنايي بيشتر با آنها را براي کاربر فراهم ميسازد (شكل2). در اين سايت، امکان نصب مستقيم افزونهها در فايرفاکس به راحتي فراهم شده است. در صورتي که با نصب افزونهها از طريق سايت موزيلا مشکل داريد، ميتوانيد فايلهاي هر افزونه (با پسوند xpi.) را بهصورت مجزا تهيه کرده و آنها را در سيستم محلي با فايرفاکس باز کنيد. مرورگر بهصورت خودکار آنها را تشخيص داده و پيشنهاد نصب افزونه را ارائه ميكند. تمام افزونههاي معرفي شده در اين مقاله در سايت ماهنامه نيز قابل دسترسي هستند. پس از نصب هر افزونه، فايرفاکس اعلام خواهد کرد براي استفاده از محتواي جديد بايد دوباره راه اندازي شود. در صورتي که زبانههاي مختلفي را در مرورگر باز کرده باشيد، فايرفاکس آنها را ذخيره کرده و پس از راهاندازي دوباره آنها را باز خواهد كرد. هم اکنون ميتوانيد به راحتي از خرده نرم افزاري بسيار سودمند موزيلا استفاده كنيد.
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44312.JPG)
شكل 2
1- ظاهر فايرفاکس را دلخواه کنيد (Personas)
نخستين افزونهاي که بايد براي اضافه كردن به فايرفاکس در نظر بگيريد، افزونه Personas است که امکان تغيير کلي ظاهر مرورگر را فراهم ميسازد. محيط اصلي مرورگر طراحي بسيار سادهاي دارد و بسياري از کاربران در همان لحظه نخست، از کار کردن با آن احساس کسالت ميکنند. پس از يافتن و دانلود اين افزونه، ميتوانيد مجموعهاي بسيار بزرگ از کارهاي گرافيکي کاربران مختلف را که در دستههاي مختلف مرتب شدهاند، مورد مرور قرار داده و طرح دلخواه خود را براي محيط مرورگر انتخاب كنيد. پس از نصب Personas، شمايل يک روباه کوچک در گوشه پايين و سمت چپ مرورگر نمايان ميشود که ميانبري براي دسترسي به منوي انتخاب گرافيکهاي موجود روي اينترنت براي استفاده روي فايرفاکس است. با نگه داشتن ماوس روي هر کدام از اين گزينهها، نماي فايرفاکس تغيير کرده و پيش نمايشي از آنچه اتفاق خواهد افتاد، به نمايش در خواهدآمد. انتخاب هر گزينه از اين منو نيز به اعمال طرح تصويري به فايرفاکس خواهد انجاميد (شكل 3)؛ به همين سادگي.
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44313.JPG)
شكل3
2- يک تغيير کوچک (FlagFox)
پس از دلخواه سازي ظاهر نرمافزار، اضافه کردن يک افزونه کوچک اما سودمند را به شما پيشنهاد ميکنم. اين افزونه که FlagFox نام دارد، با استفاده از نام دامنه واي پي سايت مقصد، محل قرار گيري سرورهاي آن را تشخيص داده و با نمايش يک پرچم کوچک در نوار آدرس، اين محل را به ما يادآوري ميکند. اين افزونه کار چندان مهمي انجام نميدهد، اما تجربه سفارشيسازي سيستم و نمايش يک پرچم کوچک در بالاي مرورگر، خيلي لذت بخش است (شكل 4).
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44314.JPG)
شكل 4
3- يک تغيير خوب (New Tab King)
در بسياري از موارد، سنتهاي قديمي و پيش فرضهاي يک نرم افزار براي ما به عادت تبديل ميشوند. يکي از اين عادتها، محتوايي است که در يک زبانه تازه باز شده به نمايش در ميآيد. در حالت اصلي و پيش فرض نرمافزار، در حين باز کردن زبانه جديد يک صفحه خالي به نمايش درميآيد و پس از آن، مجبوريم تا آدرس سايت مقصد را وارد کرده و به ادامه کار بپردازيم. افزونه New Tab King يک راه مناسب براي رهايي از اين بيهودگي در زبانه جديد و خالي است! با نصب اين افزونه، ميتوانيد در هر زبانه جديدي که باز ميکنيد، فهرستي از سايتهاي پر بازديد خود را که به همراه اطلاعات آماري مراجعه شما به آنها بهصورت روزانه، هفتگي و ماهانه به نمايش در آمده است، مشاهده كنيد. همچنين، ميتوانيد بعضي سايتها را از اين فهرستها حذف کرده يا به آن اضافه كنيد. تصوير زمينه اين صفحه نيز قابل سفارشيسازي است و ميتوانيد از منابع آنلايني مانند پيکاسا يا فليکر يا يک فايل محلي استفاده كنيد (شكل 5). نوار جستوجوي موجود در اين صفحه اين امکان را فراهم ميکند که بدون به ياد داشتن آدرس يک سايت خاص، تنها قسمتي از عنوان آن را وارد کرده، سپس به سادگي به محل موردنظر هدايت شويد. همچنين، نمونهاي از يافتهها براساس عبارت جستوجو شده بهصورت زنده و در پايين اين جعبه جستوجو به نمايش درميآيد.
اين افزونه محبوب حرفهايها و علاقهمندان به استفاده از صفحهكليد است (شكل 6). همچنين، با فشردن يک دکمه کوچک در اين صفحه ميتوانيد يک پانل ميانبر در قسمت راست صفحه باز كنيد که حاوي يک فهرست براي ثبت کارهاي در دست اقدام، تبهاي بسته شده به تازگي و ميانبر به نرم افزارهاي سيستم است. اين افزونه و امکاناتي که فراهم ميكند بسيار سودمند بوده و به مرور زمان به ارزش آن پي خواهيد برد. اطلاعات آماري که اين افزونه ارائه ميکند، به مراتب بسيار مهمتر و تأمل بر انگيزتر از ميانبرهايي است كه در اختيار كاربر ميگذارد. با يک نگاه کلي مقايسهاي به آمار گشت و گذار خود در فايرفاکس، به نكتههاي جالب توجه و مهمي پي خواهيد برد.
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44315.JPG)
شكل 5
4- رنگين کمان زبانهها (ColorfulTabs)
يک قدم ديگر براي تغيير در يکنواختي محيط استاندارد فايرفاکس، استفاده از افزونهاي با نام ColorfulTabs است که رنگ زبانهها را بهصورت تصادفي تغيير ميدهد و از اين طريق جذابيت و تنوع محيط کاري مرورگر را افزايش ميدهد. اين افزونه امکاني مشابه IE 8 را فراهم ميکند تا زبانهها به رنگهاي مختلف درآمده و در عين حال، زبانههاي مربوط به يک سايت يا يک دامنه هم رنگ باشند. اين قابليت باعث ميشود تا چشم در تشخيص سريع مجموعه زبانههاي باز راحتتر باشد و سردرگمي و احساس شلوغي در کاربر کاهش يابد. اين افزونه آنقدر کوچک و در عين حال سودمند است که هيچگاه، کاربري از افزودن اين خرده نرمافزار رنگينکماني پشيمان نخواهد شد (شكل 7).
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44316.JPG)
شكل 7
5- حذف ناخواستهها (Adblock Plus)
حال پس از اضافهكردن چند مورد سودمند به مرورگر، نوبت حذف محتواي ناخواسته از صفحات وبي است که هر روز با آنها سروکار داريد. افزونه Adblock Plus با هدف حذف تبليغات در سايتها ايجاد شده که ميتواند براي حذف ديگر موارد نيز مورد استفاده قرار گيرد. اين کار علاوه بر اينکه محتواي زائد و ناخواسته را از صفحههاي وب حذف كرده و ظاهر مناسبتر و کاربر پسندتري را ارائه ميكند، موجب کاهش ميزان دانلود وب پيجها شده و سرعت بارگذاري صفحات را افزايش ميدهد. اين قابليت به خصوص در مواقعي که ميزان حجم مبادله شده دادهها براي کاربر مهم است (در مواقعي که با يک اتصال موبايل به اينترنت متصل هستيد)، بسيار سودمند واقع ميشود. پس از نصب اين افزونه در فايرفاکس، آيکوني در کنار نوار جستوجو مطابق آانچه در شكل 8 نشان داده شده است، به نمايش در ميآيد.
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44317.JPG)
شكل 8
با کليک کردن اين آيکون، يک منوي دسترسي سريع نمايان ميشود که امکان فعال سازي يا غيرفعال کردن سيستم بلوکه كردن تبليغات در صفحه جاري را فراهم ميسازد. در حالت پيشفرض، اين نرم افزار از پايگاه داده دروني خود براي بلوکه کردن محتواي تبليغاتي استفاده ميكند. در اين پايگاه داده، تعداد بسيار زيادي از آدرس دامنه سايتهايي که سرويس دهنده محتواي تبليغاتي هستند درج شده است و اين افزونه بهصورت خودکار از آنها استفاده ميكند. بهعنوان مثال، با فعال سازي اين افزونه، تبليغات داخل ايميل تحت وب ياهو بهصورت خودکار حذف خواهند شد و سرعت لود شدن صفحات به ميزان محسوسي بهبود پيدا خواهدكرد. در صورتي که همچنان تبليغات يا محتواي ناخواسته در وب پيج مورد نظر شما نمايش دادهميشوند، ميتوانيد با فشردن دکمه کوچکي که اين افزونه در کنار المانهايي چون فايلهاي ويديويي فلش يا انيميشنها نمايش ميدهد، آن آيتم خاص و آدرس مربوطهاش را بلوکه كنيد. شكل 9 نمونهاي از اين دکمه کوچک را نشان ميدهد. با فشردن اين دکمه، پنجرهاي باز ميشود که امکان تعريف يک قانون جديد را براي پردازش توسط افزونه ايجاد ميكند. در اين پنجره، همانطور که در شكل 9 نيز مشهود است ميتوان قانون جديد را که شامل آيتم کليک شده است، بهصورت قانوني براي بلوکه کردن يا قانوني براي استثنا قائل شدنتعريفكرد. در ادامه، ميتوان از پيشنهادهاي ارائه شده براي اعمال قانون جديد، يکي را به دلخواه انتخاب كرد. گزينه نخست منحصراً به فايل انتخاب شده مربوط است. گزينه دوم، حالت کلي تري را در نظر گرفته و آدرس محل قرارگيري فايل مورد نظر را در سايت مربوطه پيشنهاد ميدهد. گزينه ديگري نيز از طرف افزونه پيشنهاد ميشود که در برگيرنده کل دامنه مربوطه است. در حالت کلي سعي کنيد تا از انتخاب نام يک دامنه براي فيلترشدن خودداري كنيد. اين به آن دليل است که ممکن است با اين کار، جريان تمام محتواي ارائه شده توسط سايت مربوطه را بسته و از ديدن عکسهاي ساده در آن سايت نيز محروم شويد. در صورتي که با چنين مشکلي مواجه شديد، ميتوانيد با کليک روي آيکون اين افزونه، آن را غير فعال كرده و به طور موقت به مرور عادي سايت مربوطه بپردازيد.
![پانزده راه جديد براي لذت بردن از فايرفاکس! (قسمت اول)](/userfiles/Article/1390/09/02/44318.JPG)
شكل 9
منبع:ماهنامه شبکه ارسال توسط کاربر محترم سايت :hasantaleb