گوگل همواره تلاش زيادي براي بهبود سرعت وب کرده که اين تلاشها روز بهروز در حال افزايش است. طي ماههاي اخير اين شرکت با ارائه ابزارها و راهکارهاي مختلف، شرايطي را براي صاحبان سايتها فراهم كرده تا آنها بتوانند سرعت بارگذاري سايتهاي خود را افزايش دهند. با اينحال، گوگل همچنان بهدنبال ارائه راهکارهايي است که بهويژه صاحبان صفحات وب و توسعه دهندگان را قادر سازد سايتهاي خود را بيش از پيش بهينهسازي كنند. هدف اصلي در پيمودن اين راه اين است که وب سرعت بيشتري پيدا کند. در اين راه گوگل روي عنصري در صفحات وب متمرکز شده که به عقيده اين شرکت بيشترين سهم را در کاهش سرعت وب ايفا ميکند: تصاوير. امروزه، همه سايتها استفاده فراواني از تصاوير ميکنند و اگر اين تصاوير فرمت مناسب و حجم معقول نداشته باشند نه تنها در بالا آمدن سايت اختلال ايجاد ميکنند، بلکه سبب تحميل هزينههايي به صاحب سايت و سرويسدهنده و حتي کاربر ميشوند. با توجه به اين که تعداد بيشماري سايت با تعداد فوقالعاده زيادي تصوير در سراسر وب وجود دارد، بهنظر ميرسد، پرداختن به مبحث فشردهسازي تصاوير مورد استفاده در وب راهکار خوبي براي بهبود وب باشد.
قدمت اغلب فرمتهاي تصويري که امروزه در صفحات وب مورد استفاده قرار ميگيرد، به بيش از يک دهه ميرسد و اين فرمتها براساس فناوريهاي همان دوره پايهريزي شدهاند. متخصصان گوگل با توجه به اين موضوع و در ادامه تلاشهاي بيوقفهشان در زمينه افزايش سرعت بارگذاري صفحات وب، اين بار روي تصاوير متمرکز شدهاند و بهدنبال راهكاري هستند تا امکان فشردهسازي بيشتر تصاويري نظير JPEG را فراهم کنند تا از اين طريق سرعت بارگذاري چنين تصاويري در سايتها بيشتر شده و در عين حال، همچنان کيفيت وتفکيکپذيري آنها در حد قابل قبول باقي بماند. برهمين اساس گوگل فرمت جديدي را تحت عنوان WebP معرفي كرده است. فرمتي که به ادعاي گوگل با کاهش حجم تصاوير روي وب، امکان بارگذاري سريعتر سايتها را فراهم ميکند.
بنابر تخمين گوگل، تصاوير و عکسها، سهم 65 درصدي از بايتهاي منتقل شده در هر سايت را به خود اختصاص ميدهند. بر ايناساس، سرعت بارگذاري يک صفحه وب بهطور گستردهاي به تصاوير کار شده در آن وابسته است. با تعميم اين موضوع به کل وب ميتوان تصوري از تأثير تصاوير بر سرعت کل وب بهدست آورد؛ بهطوريکه وجود تصاوير ميتواند بهطور عمده سبب کاهش سرعت بارگذاري يک صفحه و (با در نظر گرفتن تعداد بيشمار سايتها) سبب کاهش سرعت وب در حالت کلي شود؛ به خصوص در شبکههايي نظير شبکههاي موبايل که کمبود پهناي باند، مشکل شماره يک محسوب ميشود؛ تصاوير با فرمتهاي lossy نظير JPEG بخش عمده تصاوير موجود روي وب را تشکيل ميدهند و انواع lossless، يعني فرمتهايي نظير PNG و GIF سهم کمتري دارند. با اين توضيح، گوگل با تمرکز روي بهبود فشردهسازي تصاوير lossy که بخش بيشتري از وب را پوشش دادهاند، قصد دارد مشکل سرعت وب را حل کند.
فرمت پيشگو
در فرمت WebP همانند فرمت JPEG از شيوه lossy استفاده ميشود. در اين شيوه برخي از اطلاعات تصوير حذف ميشوند و در نتيجه تصوير فشرده شده دقيقاً مطابق با تصوير اصلي نيست؛ با اينحال، اختلاف اين دو تصوير بهگونهاي است که چشم انسان قادر به تشخيص تفاوتها نبوده و با اينکه از حجم تصوير کاسته شدهاست، همچنان مشابه تصوير اصلي بهنظر ميرسد. WebP بر پايه الگوريتم جديدي براي فشردهسازي فايلهاي تصوير بناشدهاست. الگوريتمي که در اصل براي فشردهسازي کليپهاي ويديويي توسعهداده شده، اما متخصصان دريافتند که محاسبات مورد استفاده در اين شيوه را ميتوان به نوعي براي فشرده سازي تصاوير ثابت هم استفاده کرد. WebP از روش کدگذاري پيشگويانه (predictive coding technique ) براي رمزگذاري تصوير استفاده ميکند؛ روشي مشابه که در فشردهسازي ويديويي با فرمت VP8 هم استفاده ميشود.
کدگذاري پيشگويانه از مقادير بلاکهاي مجاور، بهمنظور پيش بيني مقادير يک بلاک استفاده ميکند، سپس مقادير پيشبيني شده را با مقادير واقعي پيکسلها مقايسه ميکند. اگر پيشبيني الگوريتم درست باشد به ذخيرهسازي مقادير اضافي در فايل نيازي نيست. در اين صورت، فقط مقاديري که با پيشبيني الگوريتم اختلاف دارند، در فايل فشرده شده ذخيره ميشوند. در نتيجه، مقادير پيکسل کمتري به ذخيره شدن در فايل فشرده شده نياز دارند و در اين صورت حجم تصوير در فرمت WebP نسبت به نمونه مشابه در فرمت JPEG بسيار کمتر خواهد بود. حال زمانيکه يک کاربر اينترنتي با يک مرورگر مجهز به قابليت WebP تصويري را دانلود ميکند، مرورگر وي از شيوه مشابهي براي پيشبيني مقادير پيکسلها استفاده ميکند (پيکسلهايي که در مرحله قبل الگوريتم آنها را درست پيشبيني کرده بود) و از اين طريق قادر است جاهاي خالي بين پيکسلهاي ذخيره شده در فايل WebP را پر کند. به عبارت ديگر، مرورگر مبتني بر WebP بهجاي دانلود تعداد زيادي پيکسل، مقادير پيکسلها را بهطور رياضي محاسبه ميکند. از آنجا که پيشبيني مقادير پيکسلها از دانلود آنها سريعتر است، اين روش براي استفاده در وب بسيار مناسب است. اما اين بخش تئوري کار است.
بايد ديد چنين روشي در دنياي واقعي چه عملکردي دارد. گوگل براي اثبات اينکه WebP فرمت مناسبي براي وب محسوب ميشود، نمونهاي از تصاوير را بهنمايش گذاشته است که براساس همين الگوريتم فشردهسازي شدهاند و نتايج را با تصاويري مشابه با فرمت JPEG مقايسه كرده است. اين شرکت بهمنظور آزمودن اين روش در حالت واقعي، حدود يک ميليون تصوير را از سراسر اينترنت و بهطور تصادفي انتخاب کرد که اغلب تصاوير JPEG بودند و در بين آنها PNG و GIF هم وجود داشت. سپس آنها را بهWebP تبديل کرد. بر اين اساس، متخصصان گوگل ادعا ميکنند، اندازه تصاوير WebP در مقايسه با JPEG بهطور متوسط 39 درصد کاهش داشته که اين رقم قابل توجهي است.
تأثير WebM روي WebP
WebP وجه مشترکي با WebM (فرمت ويديويي گوگل) دارد و آن اينکه هر دو از VP8 استفاده ميکنند. گوگل در اوايل امسال با خريد On2 Technologies (شرکتي که سابقه طولاني در زمينه كدكها دارد) به قيمت حدود 134 ميليون دلار به کدک ويديويي VP8 دست يافت و از آن بههمراه کدک صوتي Ogg Vorbis در فرمت WebM بهره برد و امکان استفاده توسعه دهندگان از VP8 را فراهم کرد. اما چرا گوگل چيزي را به قيمت 134 ميليون دلار ميخرد و سپس استفاده از آنرا براي همگان فراهم ميکند؟
گوگل ميخواهد که وب بهطور همه جانبه مورد استفاده طيف وسيعي از افراد قرار گيرد و براي رسيدن به اين هدف، علاوهبر کار روي گسترش استفاده از اينترنت، همواره در پي ارائه کاربردهاي جديد براي آن بوده است. به اين ترتيب، گوگل ميتواند از زيرساختي که روي وب گسترده، بهطور کامل استفاده كند، زيرا وقتي کسي از وب استفاده نکند درآمدي هم براي گوگل وجود نخواهد داشت. گوگل با ايجاد امکان استفاده از مواردي نظير WebM براي ديگران، هر چند بهطور مستقيم درآمدي کسب نميکند، اما چند برابر آنرا از نتيجه اينکار دريافت خواهد کرد. بهعنوان مثال، موزيلا براي استفاده از H.264 در مرورگر فايرفاكس پنج ميليون دلار پرداخته است. فرض کنيد يک سازنده ابزارهاي همراه بخواهد امکان مشاهده ويديويهاي يك سايت اشتراك ويديو را در دستگاه خود فراهم کند يا دوربيني طراحي کند که فيلمها را بهطور مستقيم در آن سايت آپلود كند. چنين شرکتي بايد براي استفاده از H.264 پول بپردازد که اين مبلغ بر قيمت دستگاه اثر گذاشته و سبب محدود شدن فروش آن در حجم گسترده خواهد شد.
گوگل تلاش زيادي ميکند تا در پذيرش فناوري خود از سوي شرکتها و مؤسسات موفق شود و با اين نوع عرضه WebM شرکتهاي زيادي را ترغيب به استفاده از آن ميكند. بهعنوان چند مثال لاجيتك از VP8 در سرويس گفتوگوي خود استفاده خواهد کرد؛ Qualcomm که شرکتي تأثيرگذار در حوزه تلفن همراه است نيز از کدک VP8 روي پلتفرمهاي موبايل خود استفاده ميکند؛ Texas Instruments هم بيان کرده که پلتفرم OMAP 4 با کمک VP8 قادر خواهد بود تصاوير ويديويي را با وضوح بيشتري و مناسب با قدرت پايين معماري موبايل عرضه کند؛ Broadcom نيز اعلام کرده بود که تا سه ماهه سوم سال 2010 فرمت چندرسانهاي WebM در پردازنده VideoCore را در دسترس مشتريها قرار خواهد داد. يکي از ويژگيهاي جالب توجه WebP اين است که هر سختافزاري که از كدگذاري و كدگشايي ويديويي WebM پشتيباني ميکند، از WebP نيز پشتيباني ميکند. پس به اين ترتيب راه براي گسترش WebP از اين طريق در حال هموار شدن است.
WebP و دنياي واقعي
فرمت جديد گوگل با کاهش حدود چهل درصد حجم هر تصوير و با توجه به استفاده 65 درصدي سايتها از تصاوير، سبب کاهش ميزان کل دادههاي در حال چرخش در شبکه جهاني خواهد شد و وب سريعتر به معناي سود بيشتر براي گوگل است. اما چرا در اين دوره که دسترسي به اينترنت پرسرعت امکانپذير است، گوگل درصدد استفاده از راهکارهايي براي افزايش سرعت است؟ يکي از مهمترين دلايل، کمک بيشتر به ابزارهاي همراه براي حضور بهتر و مطمئنتر در فضاي اينترنت است. شايد بتوان اين موضوع را به عزم گوگل براي تأثيرگذار بودن در بازار موبايل مرتبط دانست. اگر کاربران قادر باشند از طريق تلفنهاي همراه خود در اينترنت حضور پيدا کنند، اين امر بهطور بالقوه سبب افزايش کاربران گوگل و در نتيجه افزايش درخواست خدمات از گوگل خواهد شد و اينجا است که گوگل بخش بزرگي از بازار را از طريق همين ابزارهاي همراه به خود جلب ميکند. از سويي گوشيهاي تلفنهمراه صاحب دوربينهاي پرقدرت ميشوند. حالا فرض کنيد صاحبان اين گوشيها بخواهند عکسهاي خود را براي يکديگر بفرستند. اينجا است که فشردهسازي چهل درصدي گوگل خود را نشان ميدهد و ميتواند کمک بزرگي براي حفظ تعادل شبکه باشد.
يکي ديگر از دلايل موجه براي اين تلاش گوگل را ميتوان به جذب ساکنان کشورهاي در حال توسعه مرتبط دانست؛ يعني کمک به کساني که در مناطقي با سرعت عذاب آور اينترنت زندگي ميکنند. در کشورهاي در حال توسعه کاربران به ازاي پولي که ميپردازند، از پهناي باند استفاده ميکنند. وقتي تصاوير سريعتر بارگذاري شوند، به اين افراد کمک بيشتري ميشود و باز هم از اين محل گوگل سود ميبرد. بايد توجه داشت استفاده از WebP علاوه بر افزايش سرعت مرور وب، در زمينه بهينهسازي فضاي ذخيرهسازي، کشها، نسخههاي پشتيبان و دهها مورد ديگر که دارندگان سايت و سرويسدهندگان با آنها روبهرو هستند، نيز کمک ميکند.
در اين ميان برخي معتقدند، شايد بهتر باشد بهجاي ارائه يک فرمت جديد براي فشردهسازي تصاوير بهمنظور کاهش ترافيک، به کاربران آموزش دهيم که در کاربردهاي مختلف از فرمتهاي مناسب استفاده کنند و تفاوت الگوريتمها و فرمتها را به آنها نشان دهيم. بسياري از کاربران به کاهش حجم فايلهاي تصويري توجهي ندارند. ممکن است دوربين آنها تصويري با کيفيت بالا بگيرد و با اينکه احتمال دارد براي نمايش اين عکسها روي وب يا ارسال آنها واقعاً به اين کيفيت نيازي نباشد، آنها تصويري با کيفيت بسيار بالا را روي وب ميگذارند. بسياري هنوز تفاوت بين فرمتهاي مختلف تصويري و کاربرد آنها را در موارد گوناگون نميدانند. از اين رو ميتوان با آموزش افراد و اطمينان از اينکه همه فراهم کنندههاي ايميل، وب و ساير موارد يک کاهش حجم در اندازه و کيفيت تصاوير ضميمه شده را بهصورت پيش فرض در نظر ميگيرند، ميزان انتقال دادهها را کاهش داد.
مرورگرها : کليد فراگير شدن WebP
برتري گوگل اين است که هم صاحب مرورگري است که ميتواند آنرا به WebP مجهز كند و هم بسياري از صفحات وب محبوب و پر استفاده را در اختيار دارد. پس به طور عملي هم ميتواند تصاوير را روي بخش قابل توجهي از وب قرار دهد و هم کارايي WebP را با مرورگر خود بيازمايد. چنين امکاني براي هر شرکتي فراهم نيست که بتواند راهکار خود را اين گونه مورد ارزيابي قراردهد زيرا براي اينکار دست کم بايد با چند شرکت همکاري كنند.اما هدف گوگل فراتر از اين است که از WebP فقط روي سرورهاي خودش استفاده کند. اين شرکت ميخواهد استفاده از WebP فراگير شود و در حال حاضر چنين امري کمي دشوار بهنظر ميرسد، زيرا ترغيب توسعهدهندگان وب براي ايجاد تغييرات در صفحات وب و استفاده از تصاوير WebP بهجاي JPEG به زمان بيشتري نياز دارد؛ به خصوص اينکه هنوز مرورگري از WebP پشتيباني نميکند. الگوريتم پيشگو بايد در مرورگر وجود داشته باشد تا بتوان اين تصاوير را ديد. گوگل تصميم دارد در مرورگر خود، يعني Chrome قابليت WebP را اضافه كند. اما اين فرمت در واقعيت پيش از اينکه سايتها به استفاده از WebP اقدام كنند، بايد توسط بيشتر مرورگرهاي مورد استفاده در دنيا پشتيباني شود که اين امر زمان زيادي ميطلبد.
پاداش در ازاي سرعت
کارشناسان معتقدند، يکي از موارد مهمي که باعث ميشود يک سايت در موتور جستوجوگر گوگل رتبه بهتري پيدا کند، سرعت بارگذاري آن سايت است. گوگل در اينباره که چرا بايد از WebP استفاده کرد، سه دليل ميآورد: «ارائه سرعت بيشتر به بيننده سايت»، «کاهش هزينه پهناي باند و ميزباني وب براي صاحب سايت» و «بهبود وب»؛ مورد آخر موضوعي است که بيش از آنکه کاربران و سايت داران از آن بهره ببرند خود گوگل از آن سود ميبرد. بهبود وب، يعني تعداد بيشتري کاربر و تعداد بيشتري مشتري. پس ميتوان گفت که گوگل با اولويت دادن به سايتهاي سريعتر در موتور جستوجويش، به نوعي به آنها پاداش ميدهد و از اين گزينه استفاده ميکند تا افراد، بيشتر و بيشتر به سمت بهينهسازي سايت خود و افزايش سرعت بارگذاري آن حرکتکنند.
وقتي چندين هزار سايت اينکار را انجام دهند، يک تحول اساسي در پهناي باند شکل ميگيرد و گوگل تجارت خود را يک سر وسامان اساسي ميدهد، زيرا به اين ترتيب، وب به يک مکان مناسب تبديل ميشود که دادهها بهطور ايدهآلتري رد و بدل ميشوند و بهعنوان مثال براي مشاهده يک سايت يا استفاده از يک سرويس نبايد انتظار زيادي کشيد.همانطور که گفته شد، اگر کسي قصد بهينهسازي سايت خود را داشته باشد بهترين گزينه، بهينهسازي تصاوير سايت بوده که در اينجا گزينه پيشنهادي گوگل، استفاده از WebP است. در اينصورت بهنظر ميرسد اين راهکار، يعني پاداش دادن به سايتهاي سريعتر و قرار دادن آنها در بالاي فهرست رتبهبندي سايتهاي موتور جستوجوي گوگل ميتواند گوگل را در هدف خود ياري دهد.
منابع
- http://blog.chromium.org
- http://www.cnet.com
- http://www.technologyreview.com/
- http://www.wired.com
- http://www.zdnet.com
http://www.shabakeh-mag.com ارسال توسط کاربر محترم سايت :hasantaleb