تا به حال اصطلاح فريز شدن به گوشتان خورده است؟ البته منظور ما از اين سوال، فريزشدن گوشت و مرغ نيست! بلکه فريز شدن سيستم‌عامل را مي‌گوييم. يکي از اصطلاحاتي که در مواقع بروز مشکل براي رايانه به کار مي‌رود فريزشدن يا هنگ‌کردن کامپيوتر است. هر کاربري در خلال کار با کامپيوتر خود مطمئنا حداقل يک بار با هنگ کردن آن مواجه شده است. در چنين شرايطي يا سرعت عملکرد برنامه‌ها به شدت کاهش مي‌يابد يا سيستم‌عامل به طور کامل از ادامه فعاليت باز مي‌ايستد و کاربر مجبور به راه‌اندازي مجدد رايانه مي‌شود.
حالا فرض کنيد کامپيوتر شما مدام هنگ مي‌کند و به اصطلاح فريز مي‌شود. به نظر شما راه‌اندازي مجدد رايانه دردي را دوا مي‌کند؟ مطمئنا کنار آمدن با اين مشکل چندان ساده نيست و حتي اگر سعي کنيد که قناعت پيشه کنيد و انتظار اجراي سريع برنامه‌ها را نداشته باشيد نيز باز هم در مواقعي که به انجام کارهاي مهمي مي‌پردازيد و يکباره با هنگ کردن سيستم‌عامل مواجه مي‌شويد، اعصابتان به هم مي‌ريزد! از آنجا که بسياري از کاربران با اين مشکل مواجهند و نمي‌دانند براي رفع اين مشکل چه کاري انجام دهند و تنها راه‌حل را نصب مجدد ويندوز مي‌دانند، قصد داريم برخي از عمومي‌ترين و بهترين روش‌هاي رفع اين گونه مشکلات را معرفي کنيم:
پشتيبان‌گيري
پيش از هر چيز توجه داشته باشيد که در اين شرايط، پشتيبان‌گيري مقدمه کار به حساب مي‌آيد. پس بدون اتلاف وقت و بدون آن که حتي به روش‌هاي رفع مشکل فکر کنيد و بخواهيد از آنها استفاده کنيد، حتما يک نسخه پشتيبان از اطلاعات مهم خود تهيه کنيد چرا که ممکن است اين آخرين باري باشد که اطلاعات‌تان را صحيح و سالم مي‌بينيد!
براي انجام اين کار مي‌توانيد از نرم‌افزارهاي مختلفي استفاده کنيد که برخي از بهترين ابزارهاي رايگان مخصوص اين کار عبارتند از:
Comodo Backup: نرم‌افزاري فوق‌العاده سبک و قدرتمند با قابليت پشتيبان‌گيري از اطلاعات مختلف و ذخيره‌سازي آنها در ديسک‌هاي نوري، شبکه و سرورهاي آنلاين.
Hinx Backup Easy: نرم‌افزاري ديگر با امکاناتي در حد نرم‌افزار Comodo Backup و برخورداري از مزيت اجرا در تمام سيستم‌عامل‌هاي مجهز به جاوا!
SyncBack: اين نرم‌افزار در 2 نسخه رايگان و قابل فروش عرضه مي‌شود که نسخه رايگان آن نيز تمام امکانات مورد نياز براي پشتيبان‌گيري از اطلاعات شما را در اختيارتان قرار مي‌دهد. محيط کار اين نرم‌افزار بسيار ساده طراحي شده است و هر کاربري مي‌تواند به راحتي از آن استفاده کند.
مرحله اول: بررسي نرم‌افزاري
هنگ کردن سيستم‌عامل مي‌تواند دلايل مختلفي داشته باشد، اما عمده‌ترين اين دلايل مي‌تواند به مشکلات نرم‌افزاري مربوط باشد. براي فهميدن اين مورد مي‌توانيد به عنوان اولين اقدام، رايانه را در حالت Safe Mode بوت کنيد. در اين حالت تنها فايل‌هاي پايه و درايورهاي ضروري براي راه‌اندازي سيستم‌عامل فراخواني مي‌شوند و سيستم‌عامل در محدودترين حالت نرم‌افزاري بوت مي‌شود. چنانچه در اين حالت رايانه شما عملکرد خوبي داشت و از هنگ خبري نبود، مطمئنا مشکل به وجود آمده مربوط به يک اشکال نرم‌افزاري است. حالا اين اشکال مي‌تواند از يک درايور باشد که مربوط به نرم‌افزاري باشد که به تازگي نصب کرده‌ايد يا حتي مربوط به يک بدافزار باشد! براي بررسي کامل‌تر و رفع برخي مشکلات رايج نرم‌افزاري، مي‌توانيد از روش‌هاي پيشنهادي زير کمک بگيريد:
ـ سخت‌افزارها و درايورهاي مربوط به آنها را که بتازگي روي سيستم‌عامل نصب کرده‌ايد، حذف کنيد.
ـ مطمئن شويد که رايانه مجهز به يک ويروس‌ياب قدرتمند و به روز است.
ـ ويندوز خود را به روزرساني کنيد.
ـ نرم‌افزارهايي که عموما از آنها استفاده مي‌کنيد را به روزرساني کنيد.
ـ اگر با اجراي يک نرم‌افزار خاص، کامپيوتر شما فريز مي‌شود، سعي کنيد نرم‌افزار را به روز کنيد، آن را حذف کنيد يا مجددا آن را نصب کنيد.
ـ در محيط Safe Mode کامپيوتر را ويروس‌يابي کنيد.
نرم‌افزارهاي Piriform CCleaner ، Revo Uninstaller و Malwarebytes’ Anti-Malware از جمله برنامه‌هايي هستند که مي‌توانند در رفع مشکلات نرم‌افزاري به شما کمک کنند.
مرحله دوم: بررسي سخت‌افزاري
يکي از مشخصه‌هاي اشکالات سخت‌افزاري، نمايش صفحه خطاي آبي رنگ است! اين صفحه که به آن (BSOD (Blue Screen Of Death گفته مي‌شود، در بسياري از موارد نشان‌دهنده آن است که يک اشکال سخت‌افزاري منجر به هنگ کردن و فريز شدن رايانه شما شده است. چنانچه کامپيوتر شما با هنگ‌هاي متوالي همراه باشد و صفحه خطاي آبي را نيز مشاهده نکنيد ممکن است خطاهاي سخت‌افزاري ديگري در پيش باشند. مشکلاتي همچون گرماي زياد، آسيب فيزيکي سخت‌افزارها، آسيب‌ديدگي کابل‌هاي اتصالي و… برخي از عواملي هستند که در بروز اشکالات سخت‌افزاري نقش موثري دارند.
براي رسيدگي به مشکلات سخت‌افزاري نيز مي‌توانيد از پيشنهادات زير کمک بگيريد:
ـ گرد و غبار را از سخت‌افزارهايي همچون فن‌هاي خنک کننده پاک کنيد.
ـ تمام کابل‌هاي اتصالي را چک کنيد تا قطعي يا هرگونه آسيب فيزيکي در آنها به وجود نيامده باشد.
ـ کارت گرافيک، صدا و ديگر سخت‌افزارهاي متصل به مادربورد را بررسي کنيد تا بدرستي در جاي خود مستقر شده باشند.
ـ ترجيحا قطعاتي همچون حافظه‌هاي رم را جابجا يا تعويض کرده و رايانه را پس از اعمال تغييرات بوت کنيد.
مرحله سوم: بازگشت به گذشته!
همان‌طور که مي‌دانيد يکي از ابزارهاي موجود در سيستم‌عامل ويندوز System Restore نام دارد که به کمک آن مي‌توانيد سيستم‌عامل را به زمان‌هاي گذشته که حالت پايدار و فاقد هنگ داشته است بازگردانيد. پس از بررسي‌هاي نرم‌افزاري و سخت‌افزاري، نوبت به اين ابزار مي‌رسد. در اين مرحله پيشنهاد مي‌کنيم رايانه خود را به زماني بازگردانيد که سيستم‌عامل بدون هنگ کردن و به طور پايدار عمل مي‌کرده است.
نصب مجدد
در نهايت نيز ذکر اين نکته ضروري است که گاهي اوقات، تمام مشکلات و هنگ‌هاي سيستم‌عامل تنها با نصب مجدد ويندوز رفع مي‌شود. از اين رو چنانچه برنامه‌هاي زيادي روي ويندوز کامپيوتر نصب نکرده‌ايد و نصب مجدد ويندوز برايتان دشوار نيست پيشنهاد مي‌کنيم با انجام اين کار خيال خودتان را راحت کنيد! همچنين طبق بررسي‌هاي به عمل آمده و توصيه‌هاي اهالي فن، بهتر است هر 6 ماه تا 2 سال يکبار، ويندوز را مجددا نصب کنيد. پس اگر بيش از 2 سال است که به ويندوز کامپيوتر خود دست نزده‌ايد وقتش رسيده است که نسبت به نصب مجدد آن اقدام کنيد!
توجه: نرم‌افزارهاي معرفي شده در اين مقاله را مي‌توانيد از سايت‌هاي زير دريافت کنيد:
منابع:
Comodo Backup: http://backup.comodo.com
Hinx Backup Easy: http://www.hinxsoft.com/index.php?page=bueasy
SyncBack: http://www.2brightsparks.com/downloadـsyncback.html
Piriform CCleaner: http://www.ccleaner.com
Revo Uninstaller: http://www.revouninstaller.com
Malwarebytes’ AntiـMalware: http://www.malwarebytes.org/mbam.php