عموم کارشناسان سلامت روان بر نقش و اهميت شادکامي در زندگي تأکيد دارند و شادابي را از مهمترين علل ارتقاي سلامت روان در افراد جامعه مي دانند، اصولاً شادي حالتي رواني است که پس از برآورده شدن آرزوهاي انسان ايجاد مي شود و شامل ميزان عاطفه مثبت ،ميانگين رضايتمندي در يک دوره و فقدان احساسات نمي شود، در واقع شادي حالتي هيجاني است که نشانگر ميزان رضايتمندي فرد در ابعاد مختلف به ويژه ابعاد رواني مي شود.
شخصي شاد و شاداب است که بتواند بر اوضاع و امور زندگي خود در حد معقولي مسلط باشد و سرنوشتش به عهده خودش باشد به اندازه تلاشش نتيجه بگيرد و رخدادهاي پيش بيني نشده او را غافلگير نکند. به اثبات رسيده است که شادي و شادکامي در جلوگيري از بروز بسياري از بيماري ها مؤثر است و حتي شادي و داشتن نگاه مثبت در زندگي باعث تسريع در روند بيماري مي شود.
دکتر بدري السادات بهرامي دکتراي روانشناسي و مدرس دانشگاه شهيد بهشتي در گفتگو با باشگاه خبرنگاران با اشاره به اينکه نبود شادي و شادماني به افسردگي منجر مي شود گفت: اصولاً بيماري افسردگي نوعي بيماري زنانه محسوب مي شود زيرا به دليل وجود شکنندگي هاي عاطفي-رواني و همچنين تغييرات هورموني که در دوره هاي مختلف زندگي براي خانم ها ايجاد مي شود و همچنين افسردگي هاي پس از دلبستگي هايي که منجر به دل کندن شده اين مشکل بيشتر گريبانگير خانم ها مي شود لذا به نظر مي رسد افسردگي يک بيماري زنانه است هرچند مردان نيز به افسردگي مبتلا مي شوند ولي اين حالت را به اشکال مختلفي بروز مي دهند.
*زندگي سالم يعني شاد بودن و آسان گرفتن
دکتر بهرامي زندگي سالم را زندگي دانست که در آن افراد بلد باشند زندگي را به موقع سهل و آسان بگيرند تا براي هميشه شاد بوده تا در ابعاد مختلف زندگي اعم از تحصيلي، اجتماعي و خانوادگي مسير رشد و ترقي را طي کنند.
وي تصريح کرد: افرادي که زندگي را سخت مي گيرند هنگام بروز مشکلات ابتدا دچار تلاطم هاي رواني مي شوند و سپس به فکر حل مشکل مي افتند لذا دائماً در معرض استرس و فشارهاي رواني-عاطفي هستند و به دليل اختلافاتي که تجربه مي کنند سطح انرژي رواني آنها کاهش مي يابد و به فردي افسرده تبديل مي شوند.
افرادي که به موقع زندگي را آسان مي گيرند افراد شادي هستند و مي توانند در زندگي موفق تر و سالم تر باشند.
*انجام حرکات ورزشي به طور منظم منجر به شادي بيشتر مي شود
دکتر بهرامي با تأکيد بر اهميت ورزش به عنوان رکن اساسي در زندگي گفت: خانم ها بايد ورزش را به عنوان رکن اساسي در زندگي قرار دهند تا در برابر تغييرات هويتي که در سيکل ماهيانه و دوران بارداري وجود دارد بدن بتواند تنظيمات متابوليسمي را انجام داده تا آسيب هايي که منجر به تهديد سلامت روان مي شود برطرف شود.با انجام حرکات ورزشي به طور منظم هورمني به نام آندروفين در بدن ترشح مي شود که باعث برطرف شدن استرس مي شود.
*بهبود سلامت روان با امنيت اجتماعي
مدرس دانشگاه شهيد بهشتي زنان را به عنوان قشر آسيب پذير جامعه عنوان نمود و افزود: دولت مي تواند با ايجاد امنيت اجتماعي و مالي از طريق ايجاد مؤسساتي که مشاغل مرتبط با زنان را ايجاد مي کنند به بهبود سلامت روان کمک کرده و همچنين با انجام برنامه ريزي هاي منسجم در زمينه ورزش همچون افزايش تعداد پارک هاي بانوان و ايجاد فضايي مناسب براي دوچرخه سواري شرايط لازم براي توجه بيشتر بانوان به ورزش را فراهم سازد ولي مهمترين بخشي که زنان به عنوان قشر آسيب پذير جامعه درگير آن هستند بخش امنيت هاي اجتماعي، مالي، شغلي و امنيت قانوني است که زنان را دچار آسيب کرده و شادي و شادابي آنان را تهديد مي کند.
*سازش با محيط منجر به شادي مي شود
دکتر پرويز مظاهري روانپزشک و دبير انجمن روان پزشکان ايران با اشاره به اينکه بهداشت روان علم بهتر زيستن است، گفت: رفاه اجتماعي و سازش منطقي با پيشامدهاي زندگي با بهداشت روان امکانپذير است.
وي در ادامه افزود: شاد بودن و شاد زندگي کردن روي خوش نشان دادن به زندگي و مقابله با مشکلاتي که در زندگي براي هر فردي به وجود مي آيد از ارکان سلامت روان محسوب مي شود.
سلامت روان يعني سازش هر فرد با جهان اطراف و محيط پيرامونش که اين امر منجر به شاد بودن و برداشت مؤثر وي از زندگي مي شود.
در واقع هرگاه افراد با خود و ديگران جنگ نداشته باشند و شاد باشند و زندگي را با عينک خوش بيني نگاه کنند و از بدبيني دوري جويند قطعاً سلامت روان آنان تضمين خواهد شد.
اصولاً هر نوع اختلالي که در ذهن ايجاد شود و بر رفتار عادي و طبيعي فرد تأثير داشته باشد و زندگي را براي فرد و اطرافيان مشکل سازد، بيماري رواني محسوب مي شود.ولي در صورت بروز نوعي اختلال رواني براي هر فرد دنيا به پايان نرسيده است شخص مي تواند با انجام مشاوره و ياري گرفتن از روان پزشک يا روان شناس مشکل خود را مطرح نموده و سريعاً در جهت برطرف نمودن آن اقدام نمايد، اصولاً شاد بودن و شاد زندگي کردن يکي از عوامل مهم پيشگيري از اختلال روان پزشکي است و بايد هر فرد توجه داشته باشد تا بتواند شادي را در خود ايجاد کرده و به اطرافيانش نيز شادابي و نشاط را به ارمغان بياورد.
*نبود دغدغه هاي مختلف موجبات شادي را فراهم مي سازد
انسان به عنوان يک نمونه کوچک از جامعه نقش فعالي در بهبود اوضاع دارد و بالطبع با توجه به اينکه کليه اختلالات روان پزشکي زمينه هاي رواني و اجتماعي دارند لذا افرادي که جامعه را تشکيل مي دهند نقش مهمي را در کليه ابعاد جامعه ايفا مي کنند اصولاً دست اندرکاران و مسئولين نيز که در جهت ايجاد جامعه مناسب تلاش مي کنند بايد براي مردم امکاناتي را ايجاد کنند که افراد هميشه شاد باشند، شاد بودن به معناي اينکه مشکلات اقتصادي-فرهنگي و دغدغه نداشتن باشند و زندگي آنان تأمين باشد، لذا برقراري اين امور مهم ارتباطي تنگاتنگ با فعاليت مسئولين کشور دارد که هدف آنان دستيابي مردم به سلامت کامل در ابعاد جسمي-رواني و اجتماعي بوده لذا مي توان با فراهم کردن امکانات لازم موجبات شادي افراد جامعه را فراهم نمود تا هيچگاه افراد دچار افسردگي و اضطراب و ساير اختلالات روان پزشکي نشوند.
*75 درصد مردم از شادي نسبي برخوردارند
دبير انجمن روان پزشکان ايران خاطرنشان کرد: براساس آمارهاي بين المللي کليه کشورها از جمله ايران، 22 تا 25 درصد مردم به نوعي دچار اختلالات روان پزشکي هستند و مبتلا شدن به يک متخصص روانپزشکي مي تواند موجبان ناراحتي يک فرد را فراهم سازد لذا با توجه به اين آمار به اين نتيجه مي رسيم حداقل هفتاد و پنج درصد مردم کشورمان در شادي نسبي قرار دارند.
*لذت واقعي از زندگي با توجه به عرض زندگي
دکتر مظاهري در پايان به افراد توصيه نمود قدر خود و قدر زندگي را بدانند و آنقدر که به طول عمر و زندگي فکر مکي کنند به عرض زندگي نيز توجه کنند زيرا هر فرد مي تواند زندگي خود را به گونه اي فراهم سازد که از زندگي لذت ببرد و زندگي مفيد و مؤثري را براي خود و ديگران فراهم سازد.
مردم بايد سعي کنند تا توقعاتشان را براساس توانايي خود تنظيم کنند و بيش از توانايي از خود و از ديگران توقع نداشته باشند.
اگر افراد تمايل دارند زندگي بسيار خوبي داشته باشند بايد تلاش نمايند در عوض تطبيق ديگران با خود، خودشان را با ديگران تطبيق دهند تا زندگي سهل تر، راحت تر و لذت بخش تري را تجربه کنند.
*اهميت نقش زن در ايجاد سلامت روان جامعه
رکسانا خوشابي کارشناس ارشد مشاوره با تأکيد بر اهميت نقش زن در خانواده و جامعه گفت: زنان ما نقش مهم و بارزي را در بهبود سلامت روان جامعه ايفا مي كنند و با ابراز تأسف از اينکه افسردگي در زنان موجب ايجاد ناراحتي و افسردگي در خانواده مي شود گفت: مادران افسرده، فرزندان افسرده را به جامعه تحويل مي دهند و همچنين با ايجاد نارضايتي در مرد خانواده، باعث بروز مشکلات و انتقال ناراحتي به محيط کار نيز خواهد شد.
در صورت نبود احساس رضايتمندي و خوشحالي در خانم ها، هنگام حضور در جامعه، افسردگي به جامعه منتقل خواهد شد که اين امر حتي به جامعه منتقل خواهد شد که اين امر حتي در مواردي که خانم به صورتي عمقي و دروني هم افسرده نباشد ولي با بروز نشانه ها و رفتارهاي افسردگي اين مشکل به افراد سرايت خواهد کرد.
در واقع اگر خانمي شاد نباشد و از زندگي خود احساس رضايت خوشحالي و مثمر ثمر بودن و احساس ارزشمندي نداشته باشد خانواده و کل جامعه نيز تحت تأثير اين مشکلات قرار خواهند گرفت.
*مهمترين علل ايجاد افسردگي در زنان
خوشابي با بيان اينکه علل افسردگي در زنان به چند موضوع خاص بستگي دارد گفت: علي رغم پيشرفت تکنولوژي و گسترش و مسايل ارتباط جمعي يکي از مهمترين علل افسردگي در زنان اين است که آنان قادر به ابراز وجود نيستند و با انجام واکنش انتفاعي، گاه به تصور اينکه زن خوب يعني شخصي که بايد بدون شکايتي در سکوت به سر ببرد و يا برعکس با تصور اينکه زن موفق بايد پرخاشگر باشد رفتاري غلط را از خود بروز مي دهند.
وي تصريح کرد: هر فرد بايد بتواند ابراز وجود کند بدون اينکه منفعلانه مشکلات را به درون خود بريزد و يا با پرخاشگري و حرکات ناشايست مشکل را دو چندان سازد.
بنابراين بايد با رعايت تعادل که در اصطلاح روانشناسي ابراز وجود ناميده مي شود به گونه اي معقول، مؤدبانه ولي خيلي جدي مسايل و مشکلاتش را با طرف مقابل مطرح کند اين کارشناس ارشد روان شناسي با ابراز تأسف از اينکه اغلب زنان جامعه ما قادر به ابراز وجود نيستند گفت: زنان اغلب نگراني هاي موجود را به درون خود مي ريزند که تکرار اين کار باعث ايجاد اضطراب و افسردگي مي شود و اين کار در فرهنگ جامعه ما رواج يافته و مردم پذيراي ابراز وجود از جانب زنان نيستند.
وي در ادامه افزود: متأسفانه در جامعه برخي از خانم ها به تقليد از آقايان پرخاشگر، درصدد جبران نقيصه خود بر مي آيند که اين کار منجر به ايجاد آثار مخربي و تنها ماندن آنها خواهد شد لذا قضاوت ها و بازخوردهايي که از جانب جامعه در مقابل اين رفتار غلط آنان بوجود مي آيد موجبات عدم شادي را فراهم ساخته و نهايتاً وجود زنان افسرده آسيب هاي جدي تري را به جامعه نسبت به حضور مردان افسرده وارد مي سازد.
در بسياري مواقع ،خانواده آقايان تصور مي کنند زندگي پسرشان را بايد در اختيار داشته باشند و بدون در نظر گرفتن نقش براي عروس‌خود، مرد را به اطاعت از خود ملزم مي سازند و متأسفانه پذيرش همين امر توسط زنان منجر به دامن زدن به اين معضل خواهد شد لذا زني که مدام مجبور است خود را با يک خانواده هماهنگ سازد و هيچ هماهنگي و همکاري از طرف مقابل نبيند دچار مشکلات رواني و افسردگي خواهد شد در واقع اگر مردي توانايي برقراري تعادل بين همسر و فرزندان با خانواده اش را ندارد نبايد زن را مجبور به اطاعت از خواسته هاي خود در ارتباط با خانواده اش کند بلکه مراجعه به کتب و روانشناسان روش ايجاد تعادل را بياموزد،تحميل اين مشکلات منجر به از بين بردن اعتماد به نفس در زنان و افسردگي مي شود در واقع برخي از علل ناشادي زنان ريشه در فرهنگ غلطي که از قديم در جامعه مرسوم بوده دارد.
*چگونه زنان مي توانند شادي را در خود ايجاد کنند؟
زنان مي توانند با ايجاد شور زندگي در کليه امور با رفتارهاي به جا و شايسته به عنوان الگوي مناسب براي خانواده با تقويت شور و شادي و هيجان در حد معقول در درون خود شادي را به افراد خانواده نيز منتقل کند.
بايد توجه داشت گاه علي رغم وجود کليه امکانات اعم از مالي، تحصيلي در مورد نبود شور زندگي افسردگي بر افراد حاکم خواهد شد.
در واقع عملي ترين راهکار براي ايجاد شادي اين است که خانم ها با شناسايي بهتر و بيشتر خود ساعتي را از روز را به انجام کار اختصاص دهند که موجبات آرامش و شادي آنان را فراهم مي سازد و با انجام آن احساس شادي و انرژي مضاعفي را در خود ايجاد کنند اين امر يقيناً منجر به ايجاد و تقويت شور زندگي و شادي و شادابي روز افزون خواهد شد.
*نقش همسران در ايجاد شادي زنان
خوشابي يادآور شد: برخلاف تصور عموم مردم که زنان را موجوداتي پيچيده مي دانند ولي زنان به دليل سرشت پاک و بي آلايشي که دارند با ابراز محبت به راحتي با مشکلات کنار مي آيند.
اگر آقايان چگونگي ابراز محبت را به همسران خود بدانند و با ابراز محبت قلبي و راستين و حقيقي همسر خود را درک کنند و توجه داشته باشند که اين درک در عمل و رفتار باشد يعني به عنوان مثال با انجام همکاري خصوصاً هنگامي که خانم خسته است و انجام امور منزل به صورت جمعي در پايان هفته، بار کاري را از دوش زنان بردارند يعني توجه به زنان حتي با کمکي جزئي در کارها و توجه عملي به خواسته ها و نيازهاي آنان گوش کردن به حرف هاي زنان با گوش جان مي تواند موجبات خشنودي و رضايتمندي زنان را فراهم سازند.
خوشايي خاطرنشان کرد: مردان با داشتن همکاري در زمينه هاي مختلف، درک کردن نيازهاي خانم و تلاش در جهت رفع مشکلات وي و گوش کردن به حرف هاي وي مي تواند محبت راستين خود را اثبات کرده شادي و شادابي را براي خانواده فراهم سازد.
*نقش اجتماع در شادي زنان
خوشابي در پايان خاطرنشان کرد: احترام به زنان و توجه به ارزشمندي آنان بايد در کليه ارگان ها و ادارات حکمفرما باشد و با در نظر گرفتن حقوق مساوي با آقايان در امور يکساني که در ادارات به آنان واگذار مي شود همچنين توجه جدي و اساسي به حق و حقوق زنان که بايد به صورت بنيادي در فرهنگ جامعه ايجاد شود مي تواند ضامن ايجاد آرامش و شادي زنان جامعه کنوني ما باشد و اما توجه داشته باشيم که امروزه نوع شاد بودن بين مردم بسيار سطحي و زودگذر شده است به گونه اي که پس از تمام شدن لحظه هاي شاد بازهم مردم در غم خود فرو مي روند ولي هر فرد مي تواند با غلبه بر اين احساس هميشه و در همه حال شاد باشد و دليلي براي شاد بودن پيدا کند بسيار ساده است فقط بايد بخواهيم تا شاد باشيم فراموش نکنيم سلامت روان زنان هر جامعه موجبات رشد و پيشرفت جامعه را فراهم مي سازد
منبع:سلامت نيوز ارسال توسط کاربر محترم سايت :hasantaleb