امروزه رويکرد جهاني به سمت کشاورزي ارگانيک است. در اين سيستم از کشاورزي که شايد برگرفته از کشاورزي سنتي باشد، سعي بر اين است تا از نهاده هايي که منشا شيميايي دارند استفاده نشود (سيلسيور، م. مميزي، م.ر 1385). تاثير نامطلوب و اثرات باقي مانده مصرف انواع کودهاي شيميايي، سموم، هورمون ها و… در توليدات غذايي در کشورهاي صنعتي پيشرفته موجب شده است کشاورزي در جهتي کاملا متضاد با روش مدرن تحول يابد و آن جلوگيري از مصرف هر گونه مواد شيميايي يا نهاده مصنوع انسان در توليدات و پخش محصولات زراعي، باغي و دامي است. اين کشاورزي به کشاورزي ارگانيک موسوم است و در کشورهاي مختلف به نام هاي گوناگون چون کشاورزي بيولوژيکي، کشاورزي پايدار و کشاورزي با مصرف کم مواد شيميايي ناميده مي شود. در اين نوع از کشاورزي از نهاده هاي سنتز شده مانند کودهاي شيميايي، آفت کش ها، داروهاي دامپزشکي، گياهان اصلاح شده ژنتيکي، نژادي، مواد نگهدارنده، مواد افزودني و از تابش اشعه ها استفاده نمي شود. کشاورزي ارگانيک مديريت توليد مناسب است که باعث تقويت و توسعه سلامت اکوسيستم هاي زيستي، چرخه هاي زيستي و فعاليت بيولوژيکي خاک مي شود. اين نظريه تاکيد دارد که از نهاده هاي داخل مزرعه استفاده شده و از نهاده هاي بيروني استفاده اي نشود. و براي اين منظور احتياج به سيستم هاي تطابق پذيري در هر منطقه داريم. اين کار باعث استفاده از روش هاي کشاورزي زيستي، مکانيکي و بدون استفاده از نهاده هاي خارجي سنتز شده صورت مي گيرد. مزاياي کشاورزي ارگانيک براي محيط زيست پايداري در مدت زمان طولاني خيلي از تغييرات محيط زيست در درازمدت اتفاق مي افتد. در کشاورزي ارگانيک چون مطابق اکوسيستم رفتار مي شود اثر مخربي براي محيط زيست ندارد. در مورد خاک نيز در کشاورزي ارگانيک از کمترين شخم، کودهاي بيولوژيک، تناوب کشت مناسب، گياهان پوششي و… استفاده مي شود. همچنين با بهبود جانوران مفيد خاک و تخمير مواد آلي، بافت خاک بهبود يافته، باروري خاک افزايش مي يابد و مواد مغذي بيشتري به خاک داده مي شود. به همين دليل فرسايش خاک کم شده و تنوع زيستي خاک افزوده مي شود. در بسياري از مناطق کشاورزي، آب به دليل مصرف بي رويه کود و سموم آلوده شده و به دليل استفاده ي کمتر از اين مواد در کشاورزي ارگانيک، آب آلوده نمي شود. براي باروري خاک در کشاورزي ارگانيک از کمپوست، کودهاي حيواني و کودهاي آلي نيز استفاده مي شود. براي توليد کودهاي شيميايي بايد از منابع تجديدنشدني مانند نفت استفاده کرد و چون در کشاورزي ارگانيک از اين مواد استفاده نمي شود پس آلودگي هوا نيز کمتر است. همچنين کشاورزي ارگانيک از اثرات گلخانه اي مي کاهد، زيرا خيلي از فعاليت هاي انجام شده در کشاورزي ارگانيک مانند شخم، استفاده از گياهان تثبيت کننده نيتروژن، بازگرداندن ضايعات کشاورزي به خاک و استفاده از گياهان پوششي باعث افزايش بازگشت کربن به خاک گشته و سبب حفظ و ذخيره سازي کربن مي شود. کشاورزي ارگانيک، هم نگهبان تنوع زيستي و هم استفاده کننده از آن است. مثلا استفاده از بذور بومي که مقاومت بيشتري نسبت به بيماري ها و شرايط بد محيطي دارند. در سطوح بالا ترکيب گياهان و حيوانات باعث بهينه سازي مصرف انرژي و بازيافت چرخه مواد مي شود. در سطوح اکوسيستم، حفظ منابع طبيعي در اطراف کشاورزي ارگانيک و فقدان مواد شيميايي باعث حفظ حيات وحش شده و همچنين آيش گذاري زمين باعث عدم فرسايش خاک در تنوع زيستي مي شود. استفاده از فرآورده هاي اصلاح شده ژنتيکي در کشاورزي ارگانيک جايز نيست، زيرا اثرات فرآورده هاي اصلاح شده ژنتيکي هنوز به خوبي شناخته نشده اند. کشاورزي ارگانيک هدفش تشويق و توسعه تنوع زيستي است و گواهي هاي تاييد ارگانيک نيز اين مساله را در نظر دارند. کشاورزي ارگانيک با اکولوژي هماهنگ است و باعث تثبيت بافت خاک، حفظ چرخه آب، چرخه کربن، چرخه مواد غذايي و آلودگي کمتر زمين است. ده علت براي لزوم حرکت به سوي کشاورزي ارگانيک 1- محصولات ارگانيک استانداردهاي بيشتري دارند: گواهي نامه هاي محصولات ارگانيک به عنوان بيمه هايي است که در توليد اين محصولات از مواد شيميايي و سمي استفاده نشده است. 2- طعم غذاهاي ارگانيک بهتر است: گياهان توليد شده به روش ارگانيک سالم تر بوده و به عنوان غذاهاي خوشمزه تر براي تغذيه انسان و حيوانات مي تواند به کار رود. 3- محصولات ارگانيک خطر بيماري ها را کم مي کند: خيلي از مراکز حفاظت محيط زيست دريافته اند که مواد شيميايي موجود در آفت کش ها اثرات سرطان زايي و بيماري زايي دارند. کشاورزي ارگانيک يکي از راه هاي کاهش مصرف سموم شيميايي و کم کردن اين مواد در منابع آب، زمين و هوا است. 4- کشاورزي ارگانيک به منابع آبي احترام مي گذارد: براي حذف مواد شيميايي آلوده کننده و دفع نيتروژن در آب بايد به منابع آبي و خاکي احترام گذاشت و آنها را درست مصرف کرد. در کشاورزي ارگانيک اين موارد به درستي رعايت مي شود. 5- کشاورزي ارگانيک باعث ايجاد خاک سالم مي شود: خاک يکي از منابع اصلي زنجيره غذايي بوده و يکي از اصول کشاورزي ارگانيک ايجاد خاک سالم است. 6- کشاورزي ارگانيک الگوبرداري از طبيعت است: کشاورزي ارگانيک براي اکوسيستم متعادل ارزش قايل است. طبيعت زنده نيز شامل تناوب کشت در محصولات علوفه اي و استفاده از گياهان پوششي و باقي مناطق طبيعي است. 7- کشاورزي ارگانيک هدايت کننده تحقيقات تازه است: توليدکنندگان ارگانيک به عنوان پيشرو در تحقيق عدم استفاده از آفت کش ها و اثرات مضر آن بر محيط زيست هستند. 8- توليدکنندگان ارگانيک در جهت تنوع زيستي تلاش مي کنند: از دست دادن تعداد زيادي از گونه ها (تنوع زيستي) يکي از نگراني هاي دانشمندان محيط زيست است. به همين دليل خيلي از کشاورزان ارگانيک درصدد هستند تا گونه هاي معمولي و بومي را حفظ کنند. 9- کشاورزي ارگانيک به حفظ سلامت جوامع روستايي کمک مي کند: کشاورزي ارگانيک به دليل سطوح کم آب جوامع روستايي، مفيد است و منجر به افزايش درآمد آنها مي شود. 10- تنوع غذاهاي ارگانيک: بعضي از غذاهاي ارگانيک به عنوان جايگزين قابل استفاده هستند و محصولات کشاورزي غير غذايي، صنعتي نيز در حال تبديل شدن به توليد ارگانيک هستند مانند توليد پنبه ارگانيک و در نهايت توليد لباس هاي ارگانيک.

منبع:ماهنامه دام کشت و صنعت، شماره 98
ارسال توسط کاربر محترم سايت :mortelle2010