شايسته و بايسته است موضوع اينترنت ملي در فضايي علمي و با حضور صاحب نظران اين حوزه مورد بحث و تفحص بيشتر قرار گيرد. در اين راه، برگزاري هم انديشي و همايش در دانشگاه ها با محوريت اين موضوع مي تواند تسهيل کننده روند تبادل آرا و نظرات باشد.
با روي کار آمدن دولت نهم، تحولاتي در حوزه هاي مختلف در کشور به وجود آمد. حوزه فناوري اطلاعات نيز از اين تحولات بي نصيب نماند. با کم رنگ شدن نقش شوراي عالي اطلاع رساني، شوراي عالي فناوري اطلاعات به عنوان متولي اصلي اين حوزه در کشور مطرح شد. طرح اينترنت ملي که توسط دبير اين شورا ارايه شد، مهم ترين موضوع در شش ماه گذشته در حوزه فناوري اطلاعات کشور بوده است.
با نگاهي واقع بينانه به تحولات چند سال اخير در حوزه فناوري اطلاعات، کاملاً مشخص است که مساله ضعف زيرساخت ارتباطي و ضريب نفوذ پايين اينترنت همواره به عنوان مانعي اساسي براي توسعه اين فناوري مطرح بوده است. بنابراين، در نظر گرفتن طرح اينترنت ملي به عنوان اولين و مهم ترين دغدغه مرد اول فناوري اطلاعات کشور، چندان جاي تعجب ندارد. اما بايد ديد منظور از اينترنت ملي چيست.

طرح اينترنت ملي
 

با توجه به آنچه از لابه لاي اظهارات دبير شورا و ديگر مسوولان وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات و همچنين گمانه زني هاي کارشناسان اين حوزه قابل استخراج است، طرح اينترنت ملي عنواني است براي برآوردن انتظارات و توقعاتي از قبيل:
? تامين ارتباط داخلي مطمين در سطح کشور و افزايش ضريب اطمينان شبکه داخلي
? استفاده بهينه از پهناي باند بين المللي کشور و سرشکن کردن هزينه ها در دستيابي به اينترنت جهاني
? کاهش هزينه استفاده و دسترسي به اينترنت
? ميزباني سايت هاي ايراني در داخل کشور
? اصلاح روش هاي مسيريابي و کاهش وابستگي به شبکه جهاني اينترنت

مزاياي اجراي طرح
 

اجراي صحيح اين طرح مزاياي زير را به همراه خواهد داشت:
? ايجاد بستر مطمين و مناسب براي توسعه فناوري اطلاعات در کشور
? حرکت در جهت حفظ و تقويت امنيت ملي
? امکان دسترسي به اينترنت پرسرعت با قيمت مناسب براي اقشار مختلف جامعه
? گسترش عدالت اجتماعي و امکان بهره مندي مناطق محروم کشور از مزاياي اينترنت
? درگيرکردن تمامي نيرو هاي دانشگاهي، مراکز تحقيقاتي و بخش خصوصي در يک طرح بزرگ ملي
? فراهم شدن زمينه اشتغال براي نيرو هاي متخصص داخلي

بررسي و تحليل مراحل طرح
 

فرآيند تحقق اين طرح در سه مرحله قابل بررسي و تحليل است:

1- مرحله تعريف مساله: هدف در اين مرحله، بيان جزييات و شرح مساله است. شايسته است نکات زير در اين مرحله در نظرگرفته شود:
 

? اينترنت ملي مي تواند عنوان طرحي براي توسعه همه جانبه فناوري اطلاعات در کشور باشد. يعني علاوه بر توجه به آماده کردن زيرساخت ارتباطي، شاهد برنامه ريزي و طرح ريزي لازم براي تحقق شايسته کاربرد هايي نظير دولت الکترونيکي، تجارت الکترونيکي و فراگيري الکترونيکي باشيم. علاوه بر ايجاد و بهينه سازي بزرگراه ارتباطي کشور، در مورد افزايش اطلاعاتي که در اين بزرگراه تردد مي کنند، نيز چاره انديشي شود.
? در مورد زمان و هزينه اجرايي اين طرح نظرات مختلفي بيان شده است. با توجه به اقدامات انجام گرفته در اين زمينه، از جمله توسعه شبکه فيبر نوري در کشور، مسايل مربوط به هزينه و زمان پروژه نيازمند ارزيابي و تخمين دقيق و نزديک به واقع است. البته دو پارامتر زمان و هزينه وابسته به تعريف مساله و بيان دقيق مشخصات آن است.
? بر طبق برنامه ريزي انجام گرفته، مرحله اول به بررسي مفهومي و تعريف مساله اختصاص داده شده است. شايسته است در اين مرحله، طرح هاي مشابه در ساير کشور ها بررسي و تحليل شوند تا با بررسي تجارب ديگران، از تکرار اشتباهات يا بعضاً اختراع مجدد چرخ پرهيز شود.
? بررسي تحولات چند ماه اخير در حوزه فناوري اطلاعات نشان مي دهد که گهگاه با مطرح شدن موضوعي از سوي دبير شوراي عالي فناوري اطلاعات، تا مدتي اين موضوع به عنوان بحث اصلي محافل اين حوزه مطرح است و بعد از آن، به يکباره سکوتي سنگين حاکم مي گردد. شايسته و بايسته است اين موضوع ملي در فضايي علمي و با حضور صاحب نظران اين حوزه مورد بحث و تفحص بيشتر قرار گيرد. در اين راه، برگزاري هم انديشي و همايش در دانشگاه ها با محوريت اين موضوع مي تواند تسهيل کننده روند تبادل آرا و نظرات باشد.

2- مرحله اجراي طرح
 

? طرحي با اين ابعاد مي تواند فرصت مناسبي براي نيرو ها و شرکت هاي داخلي براي افزايش توان رقابتي باشد. بنابراين، در اجراي اين طرح بايد به بحث حداکثر استفاده از توان داخل و انتقال تکنولوژي توجه شود.
? اجراي پروژه هاي بزرگ و در سطح ملي چندان کارنامه درخشاني در کشور ندارد. اغلب اين پروژه ها با مشکلاتي از قبيل تاخير در تامين اعتبارات، ضعف نظارت اصولي و غيره روبه رو است که موجب طولاني شدن زمان اجراي آنها گشته است و اغلب بدون نتيجه و با اتلاف بخش عمده اي از منابع ملي متوقف شده اند. اين موضوع به عنوان يک تهديد جدي درمورد اجراي طرح اينترنت ملي نيز مطرح است.
? يکي از مهم ترين ويژگي هاي حوزه فناوري ارتباطات و اطلاعات، سرعت بالاي تحولات در اين حوزه است. زمان همواره به عنوان بزرگترين دشمن پروژه هاي اين حوزه مطرح بوده است. اجراي اين طرح در حدود سه سال به طول خواهد انجاميد. بنابراين در انتخاب تکنولوژي ها بايد دقت لازم صورت پذيرد؛ چرا که تغيير و به روز کردن اين شبکه هزينه بسيار سنگيني در پي خواهد داشت.
? به منظور کاهش اثر آفت هايي چون تاخير در تامين اعتبارات يا حتي توقف طرح در مراحل مياني، شايسته است اجراي طرح در چند مرحله صورت پذيرد و هر مرحله، زمان بندي، خروجي و هزينه مشخص داشته باشد و تا حد امکان استقلال مراحل در نظر گرفته شود.
? در اجراي اين طرح بايد حداکثر استفاده از امکانات موجود (سخت افزارها، طرح ها و برنامه هاي اجراشده يا دردست اجرا) صورت پذيرد. تجربه نشان مي دهد در اين قبيل پروژ ه ها، بخش عمده اي از بودجه صرف خريد سخت افزارهايي مي شود که عمدتاً لازم نيستند و بلااستفاده مي مانند.

3- مرحله بعد از تکميل طرح
 

? گرچه افزايش شمار کاربران اينترنت در کشور، به عنوان شاخصي مهم در ارزيابي وضعيت توسعه فناوري ارتباطات و اطلاعات محسوب مي شود، اما اين موضوع به منزله افزايش تقاضا براي محتواي الکترونيکي در کشور است. بي پاسخ گذاشتن اين تقاضا و فراهم نکردن محتواي مناسب براي کاربراني که اکثراً در سنين جواني هستند، عواقب خوشايندي براي کشور نخواهد داشت و اين خلاء را ديگران پر خواهند کرد. بنابراين، شايسته است در اين طرح برنامه ريزي دقيقي براي ايجاد و تقويت مراکز توليد محتواي الکترونيکي مناسب و متنوع صورت پذيرد.
? بر طبق برنامه چهارم توسعه، تعداد کاربران اينترنت در کشور بايد به حدود 22ميليون نفر برسد. به اين ترتيب، گام مهمي در جهت حرکت به سوي جامعه مجازي برداشته مي شود. اما بايد راهکار هايي براي آموزش مردم و ترغيب آنها به استفاده از اينترنت انديشيده شود. در اين زمينه صداوسيما به عنوان متولي فرهنگ سازي در کشور مي تواند ايفاي نقش کند.
? گسترش عدالت اجتماعي و فراهم کردن امکان دسترسي به اينترنت يکي از مهمترين اهداف اين طرح است. براي اين منظور بايد برنامه ريزي اصولي جهت توليد کيوسک هاي اينترنتي و نصب آنها در شهر هاي مختلف صورت پذيرد تا از اين طريق، استفاده از اينترنت براي همه اقشار امکان پذير گردد.
اميد آنکه با تحقق و اجراي صحيح اين طرح ملي، شاهد تسريع روند توسعه فناوري اطلاعات در کشور باشيم.
منبع:آفتاب رضا گرگان محمدي - فصلنامه علمي تحليلي طيف برق اخبار فن آوري اطلاعات ايتنا
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت :amirpetrucci0261