طول موج فاصله بين دو نقطه نظير هم روي يک موج است. بطور معمول طول موج را از يک قله موج تا قله‌ي ديگر آن اندازه مي‌گيرند.
ديد کلي
بيشتر ما موجهاي روي دريا را ديده‌ايم. اين موجها بيش از آنکه به ساحل برسند، آب دريا را موج دار مي‌کنند. به بالاترين نقطه‌هاي اين موجها قله‌ي موج و به پايين‌ترين نقطه‌هاي آنها دره‌ي موج مي‌گويند. فاصله بين يک قله موج تا قله‌ي ديگر را طول موج مي‌نامند.
موجهاي صدا
همه شکلهاي انرژي متحرک ، از جمله صدا ، نور و گرما بصورت موج حرکت مي‌کنند. همه‌ي آنها ، درست مانند موجهاي دريا ، طول موجي دارند. براي مثال ، وقتي موجهاي صدا در هوا حرکت مي‌کنند، در فشار هوا تغيير اندکي بوجود مي‌آورند. قله‌هاي موجهاي صدا در نقطه هايي واقع مي شوند که فشار هوا به بيشترين حد خود مي‌رسد. گوشهاي ما ، تغيير فشار هوا را دريافت مي‌کنند و پيامي به مغز مي‌فرستند.
طول موجهاي متفاوت
طول موج نيز مانند بسامد (ميزان بالا و پايين رفتن موج) ، روي ويژگيهايي موج تأثير مي‌گذارد؛ زيرا اين دو باهم ارتباط نزديک دارند. براي مثال ، موجهاي صداي کم بسامد نسبت به موجهاي صداي پر بسامد ، طول موج بزرگتري دارند. همچنين طول موج نور سرخ از طول موج نور آبي بزرگتر است. نور بخشي از گستره‌ي موجهاي انرژي است که شامل موجهاي راديويي ، ريزموجها (مايکروويوها) ، پرتوهاي فرو سرخ ، پرتوهاي فرابنفش ، پرتوهاي ايکس و پرتوهاي گاما مي‌شود که همه‌ي آنها با سرعت 300 هزار کيلومتر بر ثانيه حرکت مي‌کنند. همه اينها باهم طيف الکترومغناطيس را تشکيل مي‌دهند.
طول موج و بسامد
اگر سرعت موج (بر حسب متر بر ثانيه) را بر بسامد آن (بر حسب هرتز) تقسيم کنيد، طول موج آن بر حسب متر بدست مي‌آيد. براي مثال که به سرعت 344 متر بر ثانيه حرکت مي‌کند و بسامد آن 688 هرتز است، طول موجي برابر 5/0 متر دارد.
طيف الکترومغناطيسي
طيف الکترومغناطيسي شامل گستره‌ي بسيار وسيعي از موجهاي انرژي است که همه مانند هم حرکت مي‌کنند. امواج الکترومغناطيسي طيف بسيار وسيعي از طول موجهاي بسيار کوچک تا بسيار بزرگ را در بر مي‌گيرند. اين امواج را با توجه به اندازه طول موج به هفت دسته مختلف تقسيم‌بندي مي‌کنند که شامل امواج گاما با طول موجهايي کوچکتر از سانتيمتر تا امواج راديويي با طول موج بزرگتر از 10 سانتيمتر را شامل مي‌شوند. همانطور که در شکل بالا ملاحظه مي‌شود محدوده امواج نوري که قابل ديدن توسط چشم انسان مي‌باشند، محدوده بسيار کوچکي از اين طيف گسترده است. با حرکت از سمت امواج راديويي به سمت امواج گاما ، همزمان با کاهش طول موج ، فرکانس آن و در نتيجه انرژي موج افزايش مي‌يابد. چون بخشهاي گوناگون طيف ، طول موجهاي متفاوتي دارند، ويژگيهاي آنها نيز متفاوت است. براي مثال موجهاي نوري را مي‌توانيم ببينيم، و پرتو ايکس بخشي از طيف است که از اجسام جامد ، مانند پوست‌ها ، عبور مي‌کنند.
کاربرد امواج ، طول موجهاي متفاوت
موجهاي راديويي در فرستنده‌هاي راديويي کار مي‌کنند. موجهاي راديويي با بسامد بسيار زياد (UAF) مربوط به موجهاي تلويزيون هستند. ريزموجهاي بلندتر در رادار به کار مي‌روند. ريزموجهاي کوتاه در اجاق مايکروويو به کار مي‌روند. پرتوهاي فروسرخ در دوربينهاي حساس به گرما به کار مي‌روند. نور مرئي از سرخ تا بنفش براي رؤيت به رنگهاي مختلف و پرتوهاي فرابنفش در تختهاي مخصوص حمام آفتاب به کار مي‌روند. پرتوهاي ايکس براي نگاه کردن به درون اجسام بکار مي‌روند و از پرتوهاي گاما براي آشکارسازي ترک در فلز به کار مي‌رود. پليس‌ها اغلب براي تشخيص سرعت خودروها از رادار استفاده مي‌کنند. موجهاي رادار که از تفنگي شليک مي‌شوند، به وسيله‌ي نقليه‌اي که در حال حرکت است مي‌خورند و بر مي‌گردند. بسامد موج برگشتي سرعت وسيله‌ي نقليه را مشخص مي‌کند.
منبع: دانشنامه رشد