تبليغات (propaganda) از جمله شاخص هاي جهان امروز افزايش و گسترش سريع تبليغات در جنبه هاي متنوع و متعدد است.
روزنامه ها و مجلات نشريه هاي رنگين راديو تلويزيون جزوه ها کتابها و ... همگي خواه ناخواه جنبه تبليغاتي دارند در اين مورد سرمايه گذاري بيشتر مي شود.
در چنين موقعيتي طبعا" شخص بر خلاف تصورش چندان آزادي انتخاب ندارد و پيوسته در بمباران الاعات قرار دارد از اين رو يکي از مسائل مورد بحث روانشناسان مسأله تبليغات است.
تبليغات، عملا" به هر گونه کوشش منظم براي اثر گذاري در گرايشهاي اجتماعي اطلاق مي شود.
يا به گفته بعضي ها (هنر ساختن ذهن شخص ديگر) است.
براي تبليغات از روشهايي استفاده مي شود که اشخاص را به عمل کردن به شيوه هاي خا بر مي انگيزد تبليغات از زمانهاي بسيار دور و حتي پيش از ميلاد در جوامع بشري متداول بوده است و روز به روز گسترده تر و رنگين تر مي شود.
تبليغات عمدتا" با همان روشهاي ارتباطي (وسايل ارتباط جمعي) از قبيل روزنامه ها مجلات و راديو تلويزيون و کتابها انجام مي گيرد زيرا هر دو روش مشترکي دارند و آن تحت تأثير قرار دادن رفتار شنونده يا بيننده و يا خواننده است.
رفتار مورد نظر در تبليغات چنانچه در بالا گفته شد عقايد يا گرايشهاي شخصي است از اين رو بيشتر با بعد عاطفي رفتار سرو کار دارد. به عبارت ديگر هدف تبليغات تغيير و حتي تخريب عواطف و عقايد مردم درباره موضوع خاص و تبديل آنها به عقايد و عواطف مطلوب است. حال بايد ديد چگونه مي توان اين اثر را در ديگران به صورتي که مطلوب ماست ايجاد کرد مخاطبان در مواجه با پيام به چند دسته تقسيم مي شوند:
1) دسته تابع:
اين دسته پيام را بدون آنکه همراه با استدلال باشد مي پذيرند.
2) دسته مردد:
اين دسته هنگام دريافت پيام در رد يا قبول آن مردد هستند.
3) دسته موافقان:
اين دسته به جهات گوناگون ممکن است با پيامها موافق باشند.
4) دسته مخالفان:
اين دسته مهمترين مضرترين در عين حال خطرناک ترين دسته هستند.
5) دسته بي اعتنا:
برخي در هنگام دريافت پيام کاملا" بي اعتنا هستن.
? عوامل مؤثر تبليغات
معمولا (تقدم) يا (سبقت) در اثر بخشي تبليغات مهم است. مثلا" در تبليغات تجاري نخستين آگهي را هر سازمان بدهد موفقيت بيشتري خواهد داشت.
(تکرار) متوالي و متناوب نيز تبليغات را مؤثر مي سازد.
(ارتباط دادن) موضوع تبليغات با پديده هاي آشنا براي مردم و نيازهايشان نيز بسيار مؤثر است.
? ويژگي هي تبليغات نوين:
1) بي اعتقادي تبليغ گران به گفته هاي خودشان و تبعيت نکردن.
2) حکومت نامرئي تبليغ گران در عصر جديد
3) علمي بودن تبليغات جديد
? شرايط تبليغ :
ميزان موفقيت تبليغ به اين شرايط بستگي دارد.
1) سنتها و آداب و رسومي که هم حامي شيوه هاي زندگي مردم مي باشد و هم حامي آرزوها و علائق مردم
2) نوع و ميزان اطلاعات قبلي مردم
3) ميزان و تأثير تبليغات رغيب
4) درک شرايط و نيازهاي ميلغين
5) ايجاد تبليغ در موضوعاتي که زمينه هاي آن مساعد و خلايي درآن احساس مي شود.
? فنون تبليعات:
فنوني را که تبليغات گر براي تحت تأثير قراردادن افراد به کار مي برد:
الف) فن حيثيت :
در اين روش محتوا به نحوي ارائه مي شود که گويي حامي ارزشهاي جامعه است شامل:
1) توصيه توسط شخص مورد علاقه و اعتماد مردم
2) وانمود کردن همسويي منافع تبليغات گر با منافع مردم
3) توسل به گرايش مردم
4) استفاده از واژه هاي جذاب
ب) فن تحريف:
آنچه ما آنرا واقعي يا تحريف شده مي دانيم به تجربه هاي گذشته ما، خواستهاي کنوني ما و اميدهاي آينده ما بستگي دارد. فن تحريف شامل موارد زير است:
1- مخدوش کردن اطلاعات غير آماري
2- حذف برخي از اطلاعات
3- پرت کردن حواس مخاطب
4- ساده کردن بيش از حد مسائل
ج) فن نا امني :
در مواردي که افراد دستخوش نا ايمني هستند نسبت به برخي تبليغات بيشتر حساس هستند.
? روشهاي تبليغات:
1) به نام خواندن (name-calling) در اين روش مردم را به نامهايشان مي خوانيم.
2) انتقال (transfer) در اين روش ميلغ موضوع خود را با نماد مورد پذيرش مردم همراه مي کند.
3) جايزه (testimonial) در اين روش با دادن جايزه هاي متنوع مردم را ترغيب مي نمايند.
4) افکار متمايل (slant ideas) در اين روش حقيقت با افسانه مخلوط مي شود.
5) دسته واگن (band wagon) چنين وانمود مي شود دسته زيادي از مردم آنچه را او ميخواهد انجام ميد هدند.
? روش خنثي کردن اطلاعات:
1) فنون يا روش تبليغات را به خوبي بشناسيم.
2) وقتي تبليغاتي ميخوانيم يا مي شنويم با نظر انتقادي به آن بنگريم.
3) علاوه بر تبليغات بر شخصيت مبلغ نيز مطالعه کنيم.
ضمنا" فراموش نکنيم که هيچ عاملي به اندازه نا آشنائي و محروميت از اعتماد به نفس، شخص را آماده پذيرش سريع تبليغات نمي کند.
منبع:پايگاه اطلاعات صنعتي ايران ارسال توسط كاربر محترم : omidayandh