بزرگراه فناوري - از دور، اينترنت شبيه يك ابزار دلخواه به‌نظر مي‌آيد که هرکس هرطور که مي‌خواهد آن را به‌کار مي‌برد. اين استفاده‌ها در زمينه‌هاي مختلف صورت مي‌گيرد و در عين اينکه نيازهاي مختلف زندگي روزمره مردم را مرتفع مي‌سازد، در يک فضاي مجازي کلي و گسترده انجام مي‌شود. بازيگران اين عرصه از سواد رسانه‌اي فوق‌العاده بالايي برخوردارند و با اينترنت بزرگ شده‌اند. هر يک از اين بازيگران مي‌توانند نفشه ويژه خود را براي حاکميت اينترنت طراحي کنند.

‌چنانچه‌اينترنت‌در آينده‌به‌كانون‌جهاني‌دادوستد تبديل‌شود، آن‌گاه‌چه‌سرنوشتي‌در انتظار ميليون‌ها نفري‌خواهد بود كه‌اتصال‌به‌اينترنت‌براي‌آنان‌امكان‌پذير نيست؟ شايد هرگز نتوانيم‌پاسخ‌اين‌سؤال‌را به‌دست‌آوريم. دگرگوني‌يك‌شبكه‌اسرارآميز دولتي‌و نفوذ آن‌در سيستم‌ارتباطات‌جهاني و تبادل‌اطلاعات‌و بازارهاي‌تجاري اينترنت‌را به‌عنوان‌سرچشمه‌و مظهر شكافي‌عظيم‌بين‌كشورهاي‌صنعتي‌و در حال‌توسعه‌مطرح‌ساخته‌است. اصطلاح‌شكاف‌ديجيتالي صورت‌مختصر و كوتاه‌ شده‌اي‌براي‌بيان‌نابرابري‌هاي‌بين‌المللي‌در زمينه‌دسترسي‌به‌فناوري‌اطلاعات‌و ارتباطات‌تلقي‌مي‌شود. به‌عبارت‌ديگر مي‌توان‌گفت‌تا اندازه‌اي‌شكاف‌مذكور نشانه‌اي‌از تهديد قدرت‌هاي‌نيرومندي‌است‌كه‌جهان‌را در قرن‌بيست‌ويكم‌به‌پاره‌هاي‌نابرابر از نظر دسترسي‌به‌اطلاعات‌تقسيم‌مي‌كنند. برخي‌استدلال‌مي‌كنند نيروهاي‌مذكور موجب‌شده‌اند اغلب‌ملل‌جهان‌در دام‌عقب‌ماندگي‌دايمي‌گرفتار شوند. همچنين‌كشمكش‌ها و درگيري‌هاي‌منطقه‌اي‌مي‌تواند روحيه‌هر ملتي‌را تضعيف‌كرده‌و دچار گرفتاري‌هاي‌فراوان‌كند.

‌هرچند شواهدي‌دال‌بر نقض‌عملكرد جهاني‌در خصوص‌دسترسي‌به‌فناوري‌اطلاعات‌و ارتباطات‌وجود دارد، اما برخي‌ناظران‌از اينترنت‌به‌عنوان‌عامل‌بالقوه‌اي‌براي‌نجات‌مردم‌عقب‌مانده‌جهان‌نام‌مي‌برند. اين‌قبيل‌ناظران‌خوش‌بين‌استدلال‌مي‌كنند شيوه‌اقتصاد جهاني‌به‌گونه‌اي‌تغيير يافته‌كه‌باعث‌ايجاد فرصت‌هاي‌جديدي‌براي‌توليد ثروت‌شده ‌است، اما براي‌بهره‌برداري‌از فرصت‌هاي‌مذكور چاره‌اي‌جز استفاده‌از شبكه‌جهاني‌اينترنت‌وجود ندارد.

ارتباط‌با شبكه‌جهاني‌اينترنت‌در اغلب‌مناطق‌جهان‌كاري‌بس‌دشوار است. در حالي‌كه‌ساكنان‌نيويورك‌در انديشه‌ارتقاي سيستم‌ارتباط‌با اينترنت‌از طريق‌تلفن‌هاي‌متعارف‌به‌سيستم‌پهن‌باند هستند، بيشتر ساكنان‌كشورهاي‌در حال‌توسعه‌هرگز صداي‌بوق‌آزاد تلفن‌را نشنيده‌اند؛ چه‌برسد به‌اينكه‌از ماوس‌يا موتور جست‌وجوگر اينترنتي‌استفاده‌كنند. ‌دسترسي‌ميليون‌ها نفر از ساكنان‌كشورهاي‌ياد شده‌به‌اينترنت مي‌تواند به‌ طرق‌مختلف‌موجب‌بهبود زندگي‌آنان‌شود. اما به‌نظر مي‌رسد تحقق‌اين‌امر كار دشوار و طاقت‌فرسايي باشد. ‌با اين‌همه، تعداد كساني‌كه‌اين‌چالش‌را پذيرفته‌اند روزبه‌روز در حال‌افزايش‌است. اين‌كارآفرينان‌فعال‌براي‌پيشبرد اهدافشان‌كه‌مبتني‌بر عدالت‌و انصاف‌در زمينه‌برنامه‌هاي‌جهاني‌گسترش‌قدرت‌استفاده‌از اينترنت‌براي‌تمامي‌ملل‌دنياست، از هيچ‌گونه‌كمك‌مالي‌و حمايت‌معنوي‌مضايقه‌ندارند. اما با اين‌حال‌هيچ‌يك‌از افراد مذکور‌توقع‌ايجاد يك‌مدينه‌فاضله‌را نيز در سر نمي‌پرورانند. در بيشتر موارد اقدامات‌انجام‌شده‌هيچ‌گونه‌سود مادي‌براي‌آن‌ها دربر ندارد. آن‌ها فقط‌به‌تحقق‌اهداف خود مي‌انديشند.


آينده اينترنت
صدها کارشناس و متخصصي که در زمينه اينترنت و راه‌اندازي شبکه‌هاي اينترنتي فعاليت دارند، دور هم جمع شدند و با بررسي‌هاي خود روي 742 نفر که از کشورهاي مختلف جمع شده بودند،‌سعي کردند تا تاثير اينترنت را در زندگي اجتماعي،‌اقتصادي و سياسي جوامع در سال 2020 پيش‌بيني کنند. اين مطالعات در زمينه‌هاي مختلف انجام شده بود و هر کدام از اين بخش‌ها نتايج قابل ملاحظه‌اي را به‌دنبال داشت که در زير آن‌ها را مرور مي‌کنيم:

• توسعه شبکه جهاني: بسياري از مردم معتقدند که تا پايان دهه دوم از هزاره سوم ميلادي به‌راحتي مي‌توانند با پرداخت هزينه‌اي بسيار اندک از خطوط پرسرعت اينترنت استفاده کنند. اين ابزار به همه کمک خواهد کرد تا رقابت‌هاي بين‌المللي خود را با موفقيت به پايان برسانند و بتوانند با ايجاد فرصت‌هاي فراوان براي خود، سود اقتصادي بيشتري را به‌دست آورند. تعداد کمي از افراد همچنان با ترديد به آينده اينترنت نگاه مي‌کنند و معتقدند که سياست‌گذاري‌هاي کلان ممکن است نتايج خوبي را در توسعه همه‌جانبه اينترنت برجاي نگذارد و باعث شود منافعي که آن‌ها هم‌اکنون از اينترنت به‌دست مي‌آورند به‌خطر بيفتد.

• کنترل آينده فناوري به‌وسيله انسان‌ها: بسياري از شرکت‌کنندگان در اين بررسي معتقدند که تا سال 2020 ميلادي کنترل فناوري همچنان در دستان توانمند انسان‌ها باقي خواهد ماند. در اين ميان برخي نگران آن هستند که پيشرفت‌هاي علمي و تحقيقاتي ممکن است منجر به ساخت ماشين‌هايي شود که ديگر انسان نتواند آن‌ها را کنترل کند. در اين ميان برخي افراد هم مي‌گويند، کساني که کنترل و هدايت فناوري را به عهده دارند ممکن است اين کار را به‌صورت نادرست انجام دهند و باعث بروز خسارات فراواني شوند.

• شفافيت‌سازي و پنهان‌کاري: امروزه مشخص شده که افراد با اعلام اطلاعات بيشتر در مورد خود مزاياي فراواني را به‌دست مي‌آورند و به همين خاطر سعي مي‌کنند که کمتر به پنهان‌کاري يا انتشار اطلاعات نادرست دست بزنند. آن دسته از افرادي که در اين مطالعات شرکت کرده بودند نظرات خود را تاثير اينترنت براي بهبود وضعيت زندگي در جهان تا سال 2020 اعلام کردند و در پايان مشخص شد، 46 درصد مردم معتقدند که شفاف‌سازي اطلاعات از سوي مردم، سازمان‌ها و مراکز مسؤول مي‌تواند نتايج بهتري را براي ارتقاي سطح کيفي زندگي تا سال 2020 برجاي بگذارد که البته 49 درصد هم با اين گفته‌ها مخالف بوده‌اند.

• تاثير اينترنت در بروز جنگ و خشونت: اگرچه مسؤولان مي‌کوشند تا اينترنت و مزاياي آن را به‌صورت عادلانه بين همه مردم تقسيم کنند، تعداد قابل توجهي از شرکت‌کنندگان در اين بررسي معتقدند که تا سال 2020 همچنان بخش زيادي از مردم به شبکه جهاني اينترنت دسترسي نخواهند داشت که مهم‌ترين عامل به‌وجود آورنده اين امر مشکلات اقتصادي است. گفته مي‌شود،‌وجود تفاوت‌هاي فرهنگي، عدم تطابق برخي جوامع با ساختارهاي مدرن زندگي و ادامه يافتن جرم و جنايت در بعضي کشورهاي دنيا باعث مي‌شود تا همه مردم نتوانند به اينترنت دسترسي داشته باشند. در حالي که بسياري از مردم بر اين باورند که اينترنت و فضاهاي مجازي موجبات جنايات و خشونت‌ها را بيشتر مي‌کند،‌برخي ديگر مي‌گويند که اختلافات بين مذهب‌ها، مشکلات اقتصادي و سياسي مهم‌ترين عواملي هستند که درگيري‌ها و نزاع‌هاي سال 2020 را باعث مي‌شوند.

• معتادان اينترنتي: بسياري از کساني که امکان اتصال به اينترنت براي آن‌ها وجود دارد، تا سال 2020 زمان بيشتري را به استفاده از اينترنت اختصاص مي‌دهند تا از اين طريق بتوانند به کسب مهارت و حرفه به‌خصوصي بپردازند. اين امر که علاوه بر افزايش ارتباطات ميان‌فردي ميزان توليد محصولات مختلف را بالا مي‌برد، باعث خواهد شد معتادان اينترنتي هم به‌وجود آيند و مشکلات فراواني را ايجاد کنند.

• کاربران همچنان معتقدند که تا پايان دهه دوم از هزاره سوم ميلادي زبان انگليسي بايد زبان رسمي اينترنت محسوب شود تا مردم با هر زبان و فرهنگي که هستند به‌سادگي بتوانند با اين جامعه مجازي ارتباط برقرار کنند. بسياري از مردم بر اين باورند که تفاوت ميان زبان‌ها در آينده مشکلاتي را براي اينترنت به‌وجود نخواهد آورد و اين در حالي است که بيشتر کاربران جهاني براي تطابق خود با دنياي اينترنت مي‌کوشند تا زبان انگليسي را بياموزند.

اثرات اينترنت در سال 2020
تا سال 2020 جنبه‌هاي مختلف اينترنت تکميل خواهد شد و کاربران با پرداخت هزينه کم خواهند توانست از خدمات شبکه‌هاي بي‌سيم بهره‌مند شوند.

جهان در آن زمان به يک شبکه بزرگ اقتصادي و اجتماعي تبديل خواهد شد که مردم در آن مي‌توانند به‌صورت چهره‌به‌چره به زبان انگليسي با هم صحبت کنند.

در سال 2020 کنترل برخي کارها نظير نظارت بر پروژه‌ها، برقراري امنيت جهاني و راه‌اندازي سيستم‌هاي جديد ارتباطي از اختيار انسان‌ها خارج خواهد شد.

شفاف‌سازي باعث ايجاد دنيايي بهتر خواهد شد و مردم هرگونه اطلاعات را در مورد خود منتشر کرده و اطلاعات مورد نيازشان را به‌دست مي‌آورند.

دنياي مجازي اينترنت فرصت‌هاي بيشتري را نسبت به دنياي حقيقي براي افزايش توليد و بهره‌وري ايجاد خواهد کرد.

اينترنت به‌قدري توسعه‌خواهد يافت که همه مي‌توانند از آن استفاده کنند و با تضمين بيشتر در جهت رسيدن به موفقيت گام بردارند.

اينترنت II

فناوري امروز اينترنت با مشكلات متعددي مواجه است و موانع زيادي در سر راه توسعه سيستم فعلي وجود دارد. بسياري از كاربران داراي ارتباطات Dial up كند هستند و گفته مي‌شود که آدرس‌هاي اينترنت اكنون رو به اتمام است. قابليت‌هاي اينترنتII كه در سال 1998 معرفي شد، اولين قدم در تجربه اينترنت نسل بعد است. اين پديده حاصل تلاش دسته‎جمعي دولت آمريکا، دانشكده‎ها و دانشگاه‌ها بوده و شركت‌هاي خصوصي مانند لوسنت، سيسكو و لورتل نيز در آن دخيل بوده‌اند.

اينترنت كنوني از پروتكل IPv4 استفاده مي‎كند كه بيش از 20 سال عمر دارد و به عقيده بسياري از کارشناسان اين پروتكل به آخر عمر خود رسيده است. يك مشكل عمده، تعداد محدود آدرس‌هاي IPv4 جهت پشتيباني از اينترنت كنوني و اينترنت آينده است. پديده اينترنتII يا Grid Technology پديده‎اي است كه به‌عنوان جايگزين اينترنت در جهان غرب شناخته شده و كشورهاي پيشرفته آن‌را به‌عنوان بزرگ‎ترين اتفاق در 20 سال گذشته شناخته‎اند. اينترنتII با برخورداري از بهترين و سريع‎ترين امكانات جست‌وجو، ‌سرعت بسيار بالا و داشتن امكانات قوي براي هر نوع تحقيق جايگزين به‌حق اينترنت در پنج سال آينده پيش‎بيني شده است. فناوري Grid مجموعه‎اي از نرم‎افزارها، سخت‎افزارها و جريان‎هاي اطلاع‎رساني است كه به كاربر كمك مي‎كند از بانك‌هاي اطلاعاتي پراكنده استفاده كامل و هم‎زمان داشته باشد. از سال 1996 اينترنتII ارتباطات بسيار سريعي را براي دانشكده‎ها فراهم کرد که هدف آن توسعه كاربردهاي پيشرفت فناوري‌هاي وابسته به شبكه، ايجاد اينترنت آينده و ايجاد ارتباطي قوي و پرسرعت بين مراكز آموزشي، صنعتي و دولتي بود. در حال حاضر ايجاد قابليت عظيم شبكه‎اي جهت پژوهش و توسعه، امكان آزمودن محصولات فيبري و روترها و ايجاد سرويس‌هاي جديد شبكه و نرم‎افزارهاي مربوط به اينترنت استاندارد مهم‌ترين اهدافي هستند که ‌اينترنتII به‌واسطه آن راه‌اندازي شده است.

تفاوت اصلي بين اينترنت استاندارد و اينترنتII در تعداد كاربران آن‌هاست. شبكه امروزي اينترنتII داراي سه ميليون كاربر است و در مقابل اينترنت استاندارد از صدها ميليون كاربر پشتيباني مي‎كند. حداقل سرعت ارتباط اينترنتII معادل 155 مگابيت بر ثانيه است. اينترنت استاندارد در مقابل فناوري Grid از لحاظ يافتن اطلاعات و جست‌وجو منبعي سطحي محسوب مي‎شود، در حالي كه Grid توانايي جست‌وجو تا آخرين رده رشته‎ها را به شكل كاملا عميق دارد. از طريق Grid مي‎توان تعداد زيادي از بانك‌هاي اطلاعاتي را در يك لحظه به شكل عميق جست‌وجو کرده و نتيجه را به‌جاي اطلاعات به‌صورت دانش و مديريت علمي تهيه کرد و بهترين مسيرها را نشان داد. استفاده از اينترنت استاندارد تنها از قدرت پردازش كامپيوتر شخص برخوردار است.

برخي كاربردهاي تجربي قابل انجام با استفاده از فناوري اينترنتII شامل موارد زير مي‌شوند:

• پزشكي: تصويربرداري سه‎بعدي از مغز و معاينه تخصصي پزشكي از راه دور.

• فناوري‌‎هاي سرگرمي: ارايه تصاوير ويدئويي پيشرفته ديجيتال به‌صورت ارتباط دوطرفه.

• آموزش از راه دور: ايجاد امكانات آموزشي زياد بين دو موسسه به لحاظ جغرافيايي دور از هم و برهم‌كنش بلادرنگ بين دانشجويان و استادان.

• اخترشناسي: كنترل تلسكوپ از راه دور و مشاهده اطلاعات دريافت ‎شده از طريق تلسكوپ.

به‌طور کلي ارتباط دوطرفه از راه دور يكي از ويژگي‌هاي كليدي اينترنتII است و اين ابزار را به يك رسانه آموزشي بسيار قدرتمند تبديل مي‌کند و براي سازمان‌ها و موسسات تحقيقاتي، سازمان‌هاي انرژي اتمي، بخش‌هاي مرتبط با فيزيك، شيمي و زيست‎شناسي بسيار كارايي دارد.

اعتياد اينترنتي

از آنجايي که ورود به هزاره سوم ميزان دسترسي مردم به اينترنت را تا چند برابر افزايش داده و بر اين اساس پيش‌بيني مي‌کنند که تعداد کاربران اينترنتي در سال 2020 تا چندين برابر نسبت به آمارهاي کنوني افزايش مي‌يابد، کارشناسان از هم‌اکنون نگران مشکلي به نام اعتياد اينترنتي هستند. اين اختلال که هم‌اکنون خود را در حجم کوچک‌تري نمايان کرده، تا آن زمان مي‌تواند نتايج زيان‌بار فراواني را به‌دنبال داشته باشد. شانه‌هاي اعتياد به اينترنت ممكن است هميشه در اولين مصاحبه درماني خود را بروز ندهند. از اين‌رو مهم است كه درمان‌كنندگان به‌طور مستمر براي تشخيص اعتياد به اينترنت افراد را معاينه كنند. اعتياد به اينترنت ممكن است نوعي عكس‌العمل و يا واكنش باشد كه محرك آن را يك وضعيت ناخوشايند در زندگي فرد تشكيل دهد. خاستگاه‌هاي اعتياد به اينترنت را مي‌توان در چهار محرك يافت كه بايد مورد تشخيص قرار گيرند.

اين چهار محرك شامل كاربردها، احساسات، شناخت‌ها و حوادث زندگي مي‌شوند. به‌طور کلي اينترنت اصطلاحي است که كاربردهاي زيادي را به‌صورت آنلاين دربر مي‌گيرد که از جمله آن‌ها مي‌توان به شبكه گسترده جهاني، تالارهاي گفت‌وگو، بازي هاي دوسويه(interactive)، گروه‌هاي خبري و موتورهاي جست‌وجوگر اشاره کرد. به‌طور معمول معتادان اينترنتي به يكي از موارد ياد شده اعتياد پيدا مي‌كنند و همان مورد محركي مي‌شود تا افراد از اينترنت به‌صورت افراطي استفاده کنند.