در سال‌هاي اخير با تلفيق گسترده تلفن‌هاي همراه به امکانات کامپيوتري و ديجيتالي اين پرسش مطرح مي‌شود که آيا اين وسيله‌هاي ارتباطي نمايي از کامپيوترهاي آينده نخواهند بود. حداقل حضور اپل در اين عرصه که به عنوان يکي از سازندگان بزرگ کامپيوتر جهان به حساب مي ايد ، اين احتمال را تقويت کرده است. تلفن همراهي که اپل تا چند روز آينده و پس از حرف و حديث‌هاي فراوان به جهان معرفي خواهد کرد شامل امکانات و قابليت هايي است که ديگر مي توان آن را يک کامپيوتر کوچک به حساب آورد که قابليت اتصال به شبکه تلفن همراه را نيز دارد. اپل که براي نخستين بار به بازار تلفن همراه گام مي گذارد قصد دارد با اين محصول جادويي خود عملا تجربه موفق iPod ( محبوب ترين دستگاه پخش موسيقي جهان ) را در يکي دو وزن بالاتر تکرار کند. IPod با فروش بي سابقه خود عملا رقباي متعددي را در عرصه دستگاه‌هاي پخش موسيقي و فيلم کنار زده است . اگر بيندشيم که iPod داراي امکانات فوق العاده و خاصي براي بردن رقابت پخش کننده‌هاي موسيقي بوده است راهي به اشتباه رفته‌ايم چرا كه مهمترين ويژگي iPod که منجر به چنين فروش بي سابقه آن شد در واقع تفاوت ساختاري طراحي آن با ديگر پخش کننده‌ها بود. تفاوت شکل منوها و استفاده از يک صفحه چرخان لمسي براي دسترسي به منوها عمده ترين تفاوت iPod با ديگر دستگاه هاي پخش موسيقي محسوب مي‌شود البته به اين موارد مي‌توان ظرفيت بسيار بالاي اين دستگاهها ( که تا هشتاد گيگابايت هم ارتقا يافت) و همچنين عمر طولاني باتري و بالاخره از همه اينها مهمتر طراحي ظريف بدنه را اضافه کرد. همه اينها نشان مي دهد که اپل مايل نيست در پهنه اي گام بگذارد بدون اين که با نوآوري هايي همگان را به شگفتي وادارد. از اين جهت برخي حضور iPhone در بازار تلفن همراه را انقلابي در عرصه تلفن همراه نيز به شمار آورده اند.
سلام به جهان
هشتم تير ماه جاري روز معرفي iPhone به جهان اعلام شده است. تبليغ هاي فراواني از iPhone با عنوان “HELLO” در رسانه ها و رويدادهاي مهم مانند مراسم اسکار پخش شده است. علي رغم اين که هزاران خبر از دي ماه سال گذشته تاکنون درباره iPhone منتشر شده اما سوالات زيادي نيز درباره اين محصول جديد و رويايي اپل بي پاسخ مانده است. استيو جابز مديرعامل شرکت اپل که از او به عنوان بهترين ارايه گر محصولات ديجيتالي نيز ياد مي شود در دي ماه گذشته براي نخستين بار اطلاعاتي را درمورد اين دستگاه ارايه داد و از آن زمان تاکنون تنها يکي دوبار ديگر اطلاعات اندكي به آن اضافه شده است.
امکانات اين محصول 135 گرمي روي چهار بخش تلفن تصويري، پخش مولتي مديا، مکالمه تلفني و سرويس‌هاي اينترنتي تقسيم شده است. اصلي ترين و جذاب‌ترين نکته اي که iPhone را به مرکز توجه علاقه مندان موبايل و کامپيوتر تبديل کرده صفحه لمسي آن است. واقعيت اين است که برخلاف بسياري از تلفن هاي همراه امروزه که مملو از دکمه‌هاي فراوان هستند ، iPhone فقط يک دکمه روشن و خاموش دارد و ساير ا‌مکانات و منوهاي آن از طريق صفحه لمسي قابل دسترسي است. اين صفحه لمسي (touch screen) البته امروزه چيز چندان جديدي نيست و خيلي از دستگاه هايي را مي شود پيدا کرد که چنين کارآيي د ارند اما تفاوت صفحه لمسي iPhone با صفحات لمسي موجود در بازار همانند تفاوت کيفيت DVD با VCD است. iPhone به گونه اي طراحي شده که بتوان با انگشت اشاره و يا حتي دو انگشتي تمامي فعاليت هاي آن را انجام داد به همين دليل با کامپيوترهاي جيبي يا PDA هاي امروزي که اساسا براي کار با قلم طراحي شده اند تفاوت کلي دارد. iPhone از اين رو از قلم بي بهره است و بسياري از منوها و دکمه هاي روي صفحه نمايش آن ، بزرگ و راحت طراحي شده اند. صفحه نمايش اين دستگاه داراي امکاناتي است که بتوان يک عکس را با فشاري اندک به صفحه گرفت و به کناري کشيد يا مجموعه اي از چند صفحه را با لمس ورق زد و يا با دوبار زدن روي صفحه وب آن را از نزديک تر مشاهده کرد.
به دليل اين همه تمرکز روي استفاده از انگشت، صفحه نمايش iPhone يکي از بزرگترين صفحات نمايش تلفن همراه را دارا است . صفحه نمايش 5/3 اينچي اين دستگاه با قدرت تفکيک 320×480 پيکسل در واقع يک ال سي دي با کيفيت و حساس است. اين که همه چيز به يک صفحه نمايش حساس وابسته باشد تا اندازه اي نيز مي تواند ترسناک باشد. مشکلاتي مثل ايجاد خش و يا ضربه ديدن از آن جمله است. اپل از اين رو چند روز قبل اعلام کرد که قصد دارد iPhone را با صفحه نمايشي عرضه کند که از جنس شيشه اي خاص است که در ساخت عينک و لنزهاي ميکروسکوپ استفاده مي شود. اپل همزمان اعلام کرده که در ميان پنج تلفن همراهي که مي توانند رقيب iPhone محسوب شوند ( مانند nokiaN95 ، بلک بري و سامسونگ بلک جک ) هيچ کدام صفحه نمايش شيشه اي ندارند و تنها از پلاستيک بهره گرفته اند. iPhone همچنين داراي يک صفحه کليد اختصاصي مجازي نيز هست که مي تواند به طور اتوماتيک کلمات اشتباه تايپ شده را نيز اصلاح کند و يا لغت جديدي را به کاربر پيشنهاد دهد.
نقاط مثبت و ضعف
iPhone از تمامي امکانات معمول يک تلفن امروزي مثل کنفرانس کردن ، نگاه داشتن مکالمه در حالت انتظار، سرويس نمايشگر، فوروارد کردن ، ديدن ايميل و دهها سرويس معمول ديگر برخوردار است اما نکته اصلي اينجاست که براساس قرارداد اپل با شرکت AT&T Mobility موبايل هاي iPhone تحت قرارداد دوساله با اين شرکت قرار مي گيرند به اين ترتيب اين تلفن ها تنها در مناطقي قابل استفاده است که اين شرکت پوشش شبکه اي داشته باشد. اپل قيمت دو نوع iPhone چهار گيابايتي که با سيم کارت هاي شبکه AT&T Mobility فروخته مي شوند را 499 دلار ( با ظرفيت چهارگيگابايت) و 599 دلار ( با ظرفيت هشت گيگابايت) اعلام کرده است.
اپل همچنين گفته است که تاپايان سال جاري ميلادي اين دستگاه در اروپا و در سال 2008 در آسيا نيز در بازار قرار خواهد گرفت اما نکته اي که به آن هنوز پاسخ داده نشده اين است که آيا مي توان از اين دستگاه در شبکه هاي ديگر نيز بهره گرفت و اگر اينگونه است قيمت آن براي استفاده ازاد در شبکه هاي تلفن همراه ديگر چقدر است؟ انتظار نداشته باشيد iPhone با همين قيمت شرکت AT&T Mobility در بازار ازاد هم فروخته شود. مشخص است که بسياري از امکانات تلفن همراهي مثل iPhone وابسته به سرويس هايي است که اپراتورتلفن همراه ارايه مي کند از اين رو بخشي از امکانات iPhone مانند سرويس پست صوتي آن ( که بهبود يافته سرويس هاي پست صوتي فعلي است) وابسته به شرکت خدمات دهنده ( در اينجا AT&T Mobility ) است. يک ويژگي منحصر به فرد iPhone اين است که وقتي کاربر تلفن همراه را که شکلي مستطيل گونه دارد را مي چرخاند صفحه نمايش نيز متناسب با اين چرخش به شکل افقي در مي آيد . چنين کاري در پيشرفته ترين تلفن هاي همراه امروزي مستلزم انتخاب يک ويژگي از طريق منوهاست و صرف زمان است. باتري هاي iPhone نيز ويژگي مثبت آن به شمار مي آيند. با وجود انکه صفحه نمايش iPhone در مقايسه با رقباي خود بسيار بزرگتر است اما زمان بيشتري از شارژ را در اختيار کاربران قرار مي دهد. iPhone مثلا ا علام کرده که زمان صحبت با تلفن هشت ساعت است و اين دقيقا دوبرابر زمان صحبت ديگر دستگاه هاي رقباست. با iPhone همچنين مي توان 24 ساعت مداوم موسيقي گوش داد و يا هفت ساعت ويديو مشاهده کرد يا شش ساعت در اينترنت پرسه زد.
iPhone همچنين داراي يک دوربين دو مگاپيگسلي است و تعجب آور است که در مرحله ورود اين دستگاه به بازار امکان تصويربرداري ويدويي ندارد. البته اين تلفن همراه داراي يک نرم افزار خاص براي آپلود، ديدن و ايميل کردن تصاوير ويدويي نيز هست . چندي پيش هم اعلام شد که iPhone امکان ديدن فيلم هاي روي شبکه youtube را نيز دارد. اگر همين جا بخواهيم به يک نقطه ضعف ديگر اين تلفن همراه اپل اشاره کنيم بايد به پشتيباني نکردن آن از شبکه نسل سوم تلفن همراه ذکر کنيم. در حالي که قرار است اين تلفن عملا انقلابي را در عرصه تلفن هاي همراه ايجاد کند تنها امکان استفاده از شبکه EDGE ( با قابليت انتقال اطلاعات با سرعت 384 کيلوبيت در ثانيه ) را دارد و همين موضوع احتمالا چالش اصلي ارتقاي اين دستگاه در آينده خواهد بود. چالش ديگري که کاربران iPhone با آن روبه رو هستند مشخص نبودن رابطه انتقال اطلاعات بين کامپيوترهاي شخصي و خانگي و اين دستگاه تلفن است. ظاهرا iPhone نمي تواند اطلاعات روي outlook و Microsoft exchange server را دريافت کند به جز اين اگر کاربر با فايلي با فرمت ورد يا پاورپوينت در ايميل خود روبه رو شود نيز عملا قادر به ديدن آن از روي تلفن همراه نخواهد بود. به اين اضافه کنيد که iPHONE قادر به ديدن فايل هاي فلش هم نيست و اين يعني بسياري از سايت هاي اينترنتي عملا با iPhone قابل مشاهده نيستند.
***
iPhone نيامده جنجال‌ها و سروصداهاي زيادي به پا کرده است. نخستين جنجال مربوط به نام تجاري اين محصول است چرا كه iPhone نامي است که امتياز تجاري آن هم اکنون در اختيار شرکت سيسکوسيستمز از توليد کنندگان بزرگ تجهيزات شبکه‌هاي کامپيوتري قرار دارد. درست در روزي که استيو جابز iPhone را به جهان معرفي مي کرد شرکت سيسکو اعلام کرد که به خاطر استفاده اپل از نام تجاري متعلق به اين شرکت از آنها شکايت خواهند کرد در مقابل اپل هم بيکار ننشسته و در چند کشور نام iPhone را ثبت کرده است. آخرين توافقات دو شرکت اپل و سيسکو حاکي از آن است که هر دو شرکت توافق کرده اند که از نام iPhone براي محصولات خود بهره ببرند بنابراين اگر در آينده نام iPhone را روي محصول ديگري ديديد چندان تعجب نکنيد. ماجراي جنجالي ديگري که iPhone با آن روبه شده از سوي شرکت LG به ميان کشيده شده است. اين شرکت کره اي اعلام کرده که iPhone از روي محصول اين شرکت تحت عنوان پرادا کپي برداري شده است. البته پراداي ال جي هم هنوز به بازار ارايه نشده اما مسوولان کره اي اعتقاد دارند که مقامات اپل از روي عکس هاي پرادا که روي اينترنت منتشر شده طراحي iPhone را انجام داده اند. بسياري حدس مي زنند هراس بسياري از شرکت هاي توليد کننده تلفن همراه از حضور اپل در اين عرصه به طرح شکايت ها و مزاحمت هايي از اين دست بينجامد. به هر حال شرکت هايي چون نوکيا ، ال جي ، سوني اريکسون، سامسونگ و موتورلا نمي خواهند بلايي را که ipod بر سر شرکت هاي توليد کننده پخش موسيقي امد را در حوزه تلفن همراه تجربه کنند. اما مهمترين جنجال شايد حضور اپل در بازار تلفن همراه باشد. رقباي اينجاي اپل با رقباي بازار پخش موسيقي قابل مقايسه نيستند و بايد ديد آيا صرفا وجود تفاوت و پشتيباني از برند اپل مي تواند عامل موفقيت باشد يا به خصوصيات ديگري نيز در اين فضاي جديد و ناشناخته نياز هست.