جنگ بر سر نقض قوانين کپي‌رايت در سال‌هاي اخير به يکي از جنجالي‌ترين مسائل دنياي تکنولوژي و فعالان آن تبديل شده است.

در واقع اين روزها شنيدن اخبار مختلف و برگزاري دادگاه‌ها در اين زمينه ديگر چندان تازگي ندارد. در اين ميان اما وقتي اين جنگ بين دو شرکت بزرگ آن هم در يک حوزه رقابتي مانند نرم‌افزار باشد، موضوع کمي ‌فرق مي‌کند و حتي مي‌تواند بازار جهاني نرم‌افزار را هم تحت تاثير خودش قرار بدهد.
درست به همين دليل هم هست که در روزهاي اخير خبر مربوط به برگزاري آخرين دادگاه دو شرکت Oracle و SAP به يکي از پربيننده‌ترين اخبار حوزه تکنولوژي تبديل شده است.

اين دادرسي که بيش از دو سال طول کشيده است، حالا به نفع شرکت Oracle و با حکم پرداخت غرامت سنگيني از طرف SAP به پايان رسيده است.

روز سه شنبه هفته گذشته دادگاه فدرال اوکلند بابت نقض قوانين کپي رايت، SAP را به پرداخت 3/1 ميليارد دلار جريمه به Oracle محکوم کرد؛ جريمه‌اي سنگين که گويا بيشترين مبلغ جريمه بابت نقض کپي رايت نرم‌افزار تا حالا بوده است و به اين دليل تعجب بسياري از حقوقدانان و کارشناسان را برانگيخته است.


ريشه اختلاف

در واقع همه اين درگيري‌هاي قانوني مربوط به انجام يک خريد از طرف شرکت SAP بوده است. اين شرکت در سال 2005 شرکتي به نام TomorrowNow را خريد تا علاوه بر سود بيشتر، بخشي از مشتريان رقيب خود يعني شرکت Oracle را به خودش جذب کند.

شرکت TomorrowNow در واقع يک شرکت ارائه کننده خدمات پشتيباني نرم‌افزار است که زماني کار پشتيباني بعضي از محصولات شرکت Oracle را انجام مي‌‌داد. SAP با خريد اين شرکت قصد داشت به نوعي بعضي از مشتريان شرکت رقيب را بربايد، در حالي که شايد فکرش را هم نمي‌کرد زماني مجبور باشد غرامت سنگيني براي اين کار بپردازد.

به اين ترتيب شرکت Oracle در ماه مه ‌سال 2007 اولين شکايتش از SAP را به دادگاه فدرال برد. در واقع Oracle از SAP به دليل دانلود غيرقانوني نرم‌افزارش توسط شرکت TomorrowNow شکايت کرد. اين شکايت اما در دادگاه‌هاي مختلف بررسي شده و حالا به يک دادرسي حساس و طولاني تبديل شده است تا در نهايت در دادگاه آخر به نفع شرکت Oracle تمام شود.

جريمه‌اي سنگين در حوزه نرم‌افزار

جنجالي‌ترين جنگ قانوني بين دو غول نرم‌افزاري جهان روز سه شنبه گذشته با يک راي عجيب پايان گرفت. اين راي شرکت SAP را به پرداخت سنگين‌ترين جريمه نقدي در زمينه نقض قوانين کپي رايت در حوزه نرم‌افزار محکوم کرد. اين جريمه 3/1 ميليارد دلاري بعد از يک روز تعويق براي شور، به تاييد هشت قاضي حاضر در اين دادگاه رسيد و در واقع اين دو شرکت آخرين دفاع و عرايض خودشان را در روز دوشنبه گذشته انجام دادند.

در نهايت اما «سافرا کاتز» يکي از روساي شرکت Oracle در مورد اين راي گفت: «اين جريمه بزرگ‌ترين جريمه نقدي در اين حوزه است». سخنگوي SAP اما از اين راي ناراضي است و اين تصميم را نا اميدکننده مي‌داند. او در اين مورد گفته است: «در صورت لزوم ما براي اين راي درخواست تجديد نظر و فرجام خواهي مي‌کنيم».

اين جريمه سنگين در واقع بعد از جريمه 67/1 ميليارد دلاري که سال گذشته ميلادي در دادگاه ديگري در زمينه نقض قوانين کپي رايت در حوزه نرم‌افزار صادر شده بود، بيشترين مبلغ جريمه در اين حوزه است. شرکت Abbott Laboratorieds که شرکتي فعال در زمينه ديتابيس است در سال 2009 به دليل نقض قوانين کپي‌رايت در حوزه نرم‌افزار به پرداخت جريمه 67/1 ميليارد دلاري محکوم شد و در مقابل اين شرکت درخواست تجديد نظر و فرجام خواهي کرد.

«کلبي اسپرينگر» يکي از وکلاي متخصص در پرونده‌هاي حقوق معنوي معتقد است که اين جريمه واقعا تعجب برانگيز است. او مي‌گويد: «چنين جريمه‌اي در دوره کاري من بي‌سابقه بوده است و اين مبلغ نجومي ‌تنها مي‌تواند نتيجه يک دادرسي اشتباه باشد».

اين در حالي است که اين جريمه بعد از يک دادرسي چهار هفته‌اي براي محاسبه مبلغ جريمه تعيين شده و در واقع نقطه پاياني براي شکايتي است که شرکت Oracle از سال 2007 آن را پيگيري مي‌کند تا در نهايت SAP را مجبور به متوقف کردن فعاليت تجاري شرکت زير مجموعه خودش؛ يعني شرکت TomorrowNow کند.SAP مسووليت عملکرد TomorrowNow را پذيرفته و در نهايت مشخص شده است که اين شرکت 120 مورد تخلف از قوانين کپي‌رايت و مالکيت معنوي را انجام داده است. اين دادرسي طولاني آنقدر براي اين شرکت‌ها به خصوص Oracle اهميت داشته است که باعث حضور مسوولان بزرگ اين شرکت مانند «لري اليسون» مديرعامل آن و «بيل مک در موت» يکي از روساي شرکت SAP شده است.


سخنگوي SAP اما همچنان اميدوار است و مي‌گويد: «اين حکم مي‌تواند نتيجه تاسف باري براي يک دادرسي طولاني و تاخيري باشد، اما ما هنوز اميدواريم تا بتوانيم اين موضوع را به شکل بهتر و مناسبي حل کنيم».

جالب است بدانيد که لري اليسون مدير عامل Oracle حتي انتظار جريمه سنگين‌تري را هم داشته و قبلا گفته است که SAP بايد 4 ميليارد دلار جريمه بپردازد! «پاول ماير» کارشناس آسيب‌هاي شرکت Oracle هم اعلام کرده بود که بر اساس محاسبات او SAP بايد به پرداخت جريمه 7/1 ميليارد دلاري محکوم مي‌شد.

اين در حالي است که «استفان کلارک» کارشناس آسيب‌هاي شرکت SAP قبلا گفته بود که مبلغ اين جريمه نبايد از 6/40 ميليون دلار بيشتر باشد.

اين کارشناسان اما دستمزدهاي قابل توجهي هم بابت محاسبه اين مبلغ دريافت کرده‌اند. استفان کلارک براي اين کار 14 ميليون دلار از شرکت SAP گرفته است؛ در حالي که دستمزد پاول ماير براي اين کار 10 ميليون دلار کمتر و برابر 4 ميليون دلار بوده است.



عذرخواهي رسمي ‌SAP
برخي از کارشناسان معتقدند که برخورد شرکت Oracle با اين موضوع کمي ‌خصمانه بوده است، در حالي که مقامات شرکت SAP اين اتهام را پذيرفته و حتي به خاطر آن به‌طور رسمي ‌هم عذرخواهي کرده‌اند. ماجراي اين عذرخواهي به يکي از دادگاه‌هايي که براي رسيدگي به اين پرونده برگزار شده بود، برمي‌گردد. در اين دادگاه «ديويد بوئيس» وکيل شرکت Oracle که در مقابل «بيل مک درموت» يکي از روساي شرکت SAP قرار گرفته بود، ناگهان گفت: «آيا شرکت SAP تا حالا در طول دادگاه‌هاي برگزار شده به خاطر اين کار غيرقانوني از Oracle عذرخواهي کرده است؟ آيا شما مي‌خواهيد حالا اين کار را انجام بدهيد!؟» مک درموت در مقابل تنها گفت: «من از Oracle عذرخواهي مي‌کنم!»


اين عذرخواهي از نظر بعضي از کارشناسان امور مديريتي اتفاق بسيار ناخوشايندي براي يک شرکت بزرگ و معتبر مانند SAP است و مي‌تواند تاثير چشمگيري بر بازار و کاربران و مشتريان آن داشته باشد. با اين همه اما اين عذرخواهي هيچ تاثيري بر خشم مقامات Oracle و شکايت آنها نداشت.

آسيب‌هاي احتمالي
در حالي که بسياري از کارشناسان اين روزها به مبلغ اين جريمه سنگين و تصميم‌گيري‌هاي آينده اين دو شرکت بزرگ براي مواجهه با اين مشکل مي‌انديشند، حالا بعضي ديگر از کارشناسان به تاثيري که اين اتفاق بر بازار جهاني نرم‌افزار و مشتريان اين دو شرکت مي‌گذارد فکر مي‌کنند.
اين در حالي است که نمي‌توان مبلغي را که هر دو شرکت براي برنده شدن در اين دادگاه‌ها هزينه کرده‌اند، ناديده گرفت. آمار نشان مي‌دهد حجم دارايي‌هاي شرکت SAP تا پايان ماه سپتامبر گذشته برابر 86/3 ميليارد دلار بوده است که اين ميزان نسبت به سال گذشته ميلادي کاهش قابل توجهي داشته است.