بزرگراه فناوري - به‌دنبال قطع خطوط ارتباطي فلگ (FlAG) از ده روز قبل که به‌ کندي وسيع اينترنت در ايران منجر شد،‌ مقامات ايراني با راه‌اندازي خطوط پشتيبان از مسير ترکيه اقدام به افزايش پهناي باند کردند. در همين حال يک مقام نزديک به شرکت فلگ صحبت‌هاي مسؤولان ايراني در مورد دلايل قطع ارتباط را تاييد کرده است.



هرچند اين نخستين باري نيست که فيبرنوري کشور قطع مي‌شود اما نقطه تفاوت اتفاق اين ‌بار در اين بود که عملا هيچ پشتيباني براي قطعي ناگهاني خطوط فلگ در نظر گرفته نشده بود. از اوايل ماه تير نيز به‌دستور مخابرات ديش‌هاي شرکت‌هاي ICP‌ جمع‌آوري شده بود چراکه مقامات مخابراتي به شرکت‌ها اطمينان داده بودند ارتباطات اينترنتي به اندازه‌اي قابل اطمينان شده که ديگر شرکت‌ها نيازي به اين ديش‌ها ندارند.

علي‌رغم اين اقدام مخابرات گزارش‌هاي رسيده حاکي است برخي شرکت‌هاي اينترنتي که عملا تحت نظارت مستقيم مخابرات قرار نمي‌گيرند، در قطع اينترنتي اخير از امکانات ارتباطات ديش براي جبران کمبود قطعي فيبر بهره گرفتند.

ارتباطات همچنان مشکل دارد

هرچند براي نخستين بار اعلام شد که تنها پس از 36 ساعت مشکل فيبرنوري فلگ رفع مي‌شود اما به‌زودي مشخص شد اين قطعي فيبر به اين زودي رفع‌شدني نيست. بر اين اساس مقامات مخابراتي به فکر مسيرهاي پشتيبان ديگري افتادند. ارتباط با فيبر از طريق ترکيه و کويت دو گزينه مطرح در اين زمينه بوده است که مسير کويت به‌دليل گراني آن همواره جزء انتخاب‌هاي آخر قرار داشته است. سرانجام اوايل هفته گذشته مسؤولان شرکت ارتباطات زيرساخت اعلام کردند که با راه‌اندازي دو خط STM4 و يک لينک STM1 تمامي پهناي باند کم شده از شبکه را جبران کرده‌اند. با اين حال شرکت‌هاي اينترنتي و کاربران طي هفته گذشته نيز شاهد فراز و نشيب‌هاي سرعت اينترنت بودند و کاملا مشخص بود که جاي خالي فلگ کاملا پر نشده است.

برخي گزارش‌هاي رسيده حاکي است که در اواسط هفته گذشته خطوط STM4‌ که از طريق شرکت TTnet به شبکه ايران متصل مي‌شد به‌علت عدم تنظيم دقيق جدول روتينگ شبکه (مسيريابي شبکه) همچنان دچار اختلال بود. مقامات شرکت ارتباطات سيار اما چنين گزارش‌هايي را کاملا تکذيب مي‌کنند.

پرچم نيمه‌افراشته Flag

شبکه 28 هزار کيلومتري فلگ يکي از بزرگ‌ترين شبکه‌هاي فيبرنوري زيردريايي در جهان است که کشورهاي در مسير انگلستان تا ژاپن را به‌هم متصل مي‌کند. اين شبکه که از اواسط دهه 90 ميلادي مورد بهره‌برداري قرار گرفته چند سالي است که حجم اصلي ارتباطات اينترنتي ايران را برعهده دارد. به گفته مقامات مخابراتي در جريان قطعي اخير مقامات فلگ از 15 روز قبل در جريان کابل‌برگردان دريايي اين شبکه قرار گرفته بودند. اين کابل‌برگردان که در نزديکي سواحل عربستان در حال انجام است بخشي از پروژه بزرگ جديدي است که اين شرکت براي فراهم کردن ارتباطات سريع‌تر در حال انجام آن است. هم اکنون فيبر جديد شبکه فلگ در سواحل ايران به بندرعباس و چابهار نيز کشيده شده که در صورت راه‌اندازي عملا ايران مي‌تواند مسيرهاي جايگزين خط جاسک – فجيره را از اين طريق نيز مرتبط کند. به گفته مقامات ايراني شرکت فلگ براي پشتيباني از قطعي احتمالي شبکه فلگ در ابتدا روزي 20 هزار دلار و سپس 50 و بعد 70 هزار دلار درخواست کرده بودند، اما با وجود موافقت مقامات ايراني چنين امکاني عملي نشد. با وجود چنين نظراتي برخي شنيده‌ها حاکي از عدم موافقت ايراني‌ها با چنين مبالغ اضافي بود، اما يک مقام نزديک به شرکت فلگ که حاضر به ذکر نام خود نيست تاييد مي‌کند که مقامات مخابرات ايران حاضر به پرداخت هزينه‌ها بودند اما اين فلگ بود که از چنين امکاني برخوردار نبود.

به گفته وي قطعي شبکه فلگ فقط اينترنت ايران را تحت تاثير قرار نداد بلکه ساير کشورها نيز با اين مشکل روبه‌رو بودند. او در عين حال با اشاره به کشيده شدن فيبر تا بندرعباس و چابهار تصريح مي‌کند که ايران هنوز از مسير جديد به اين شبکه متصل نشده است.

برخي کارشناسان اعتقاد دارند که اتکاي دايم به شبکه فلگ يکي از مشکلات شبکه ارتباطي کشور است به‌طوري که کوچک‌ترين مشکلي در اين زمينه مي‌تواند تمامي ارتباطات کشور را تحت ‌تاثير قرار دهد. اتفاقات اخير نشان مي‌دهد شبکه اينترنتي کشور بايد در زمان استقرار و فعاليت عادي به فکر پشتيبان نيز باشد و تنها بعد از بروز مشکل به‌دنبال خطوط پشتيبان نگردند.

خسارت 35 ميليارد توماني قطعي فيبر

هفته گذشته وزارت ارتباطات گزارشي را منتشر کرد که برمبناي آن مشخص شد 190 بار قطعي در برخي مسيرهاي شبکه ملي فيبرنوري طي سال گذشته در مجموع 70 هزار دقيقه قطعي در شبکه زيرساخت ايجاد کرد که عملا امکان برقراري ارتباطات در شبکه بين‌المللي و بين‌شهري کشور را به ميزان 957 ميليون و 650 هزار کانال/ دقيقه از شرکت ارتباطات زيرساخت سلب کرد.

بنابر اين گزارش طبق برآوردهاي صورت گرفته، بازسازي يک مسير قطع شده حدود 20 تا 30 ميليون ريال براي شرکت زيرساخت هزينه دربر دارد که با توجه به 190 قطعي به‌وقوع پيوسته در سال گذشته، اين شرکت حدود 400 ميليون تومان علاوه بر خسارت‌هاي قطعي شبکه براي بازسازي و ترميم مسيرهاي قطع شده فيبرنوري هزينه کرده است.

همچنين طي سال جاري تا پايان خردادماه نيز شبکه ملي فيبرنوري به‌دليل فقدان وجود راهکارهاي قانوني براي حفظ و صيانت از مسيرهاي فيبرنوري حدود 57 بار قطعي داشته است که اين ميزان قطعي 14 هزار دقيقه قطعي را به شبکه تحميل کرده که در پي آن، 290 ميليون کانال/ دقيقه امکان برقراري ارتباط بين‌شهري يا بين‌المللي از شرکت ارتباطات زيرساخت سلب شده است.

قطعي‌هاي ايجاد شده طي ماه‌هاي گذشته در شبکه ملي فيبرنوري 104 ميليارد و 40 ميليون ريال خسارت به شرکت ارتباطات زيرساخت وارد کرده که علاوه بر اين به‌منظور ترميم و بازسازي مجدد مسيرهاي قطع شده، 120 ميليون تومان هزينه صرف شده است.