دنياي اقتصاد - يک کارت هوشمند براي همه کارهاي شما. اين شعاري است که روي کارت‌‌هاي Ezlink نوشته شده است. با اين کارت‌ها که فاقد نام استفاده‌کننده است شما مي‌توانيد از بسياري از فروشگاه‌ها خريد کنيد، هزينه بليت سينما را بپردازيد، هزينه‌هاي درماني خود را پرداخت کنيد و... تقريبا هيچ شهروند سنگاپوري را نمي‌‌توان يافت که حداقل يکي از اين کارت‌ها را در کيف خود نداشته باشد.

بسياري از سرويس‌هاي عمومي‌‌مانند اتوبوس و مترو، روند پرداخت خود را به اين کارت‌ها متصل کرده‌اند. اين کارت‌ها که نقش پول خرد الکترونيکي را بازي مي‌‌کنند به راحتي در اختيار همگان قرار گرفته و از طريق خودپردازهاي مخصوص که در مکان‌هاي عمومي ‌‌نصب شده‌اند قابليت شارژ شدن را دارند. چون همه ما تجربه استفاده از کارت‌‌هاي بانکي را در ايران داريم. مي‌‌خواهم اين را هم اضافه کنم که اين کارت‌‌ها داراي نوار مغناطيسي نيستند، بنابراين هنگام استفاده از آن نيازي به کشيدن آن در شکاف مخصوص و وارد کردن رمز عبور هم نيست. اين کارت‌‌ها داراي يک چيپ RFID است که مي‌‌توان آن را با فاصله به دستگاه reader که در هر فروشگاه، اتوبوس، سينما و... وجود دارد نزديک کرد و تبادل مالي به‌صورت الکترونيک و خودکار انجام مي‌شود.

Ezlink تنها کارتي نيست که شهروندان سنگاپوري در کيف پول خود دارند. «کيف پول»‌‌ها در اين کشور بيشتر به «کيف‌کارت» تبديل شده‌اند. انبوهي از کارت‌هاي مختلف بانک‌ها، کلوپ‌ها، مجموعه‌هاي ورزشي و تفريحي و... امروز کيف‌هاي جيبي سنگاپوري‌ها را چاق‌تر کرده، ولي تجربه Ezlink مقامات اين کشور را در انديشه يکسان‌سازي کارت‌‌هاي هوشمند فروبرده است.

***
سنگاپور يکي از کشورهاي جنوب شرقي آسيا است که بيشتر از 683 کيلومتر مربع وسعت ندارد. جمعيت اين کشور بر اساس world gazetteer بالغ بر 3ميليون و 654 هزار نفر است که بر اساس آمار اتحاديه بين‌المللي مخابرات از اين ميزان 2‌ميليون و 420هزار نفر به اينترنت دسترسي دارند، البته اين آمار مربوط به سال 2006 است و قطعا تاکنون اين تعداد افزايش يافته است. براساس گزارش مجمع جهاني اقتصاد از نظر رشد اقتصادي اين کشور در رده پنجم جهاني و بالاتر از ايالات متحده قرار دارد. همين چندي قبل هم اعلام شد که ميزان حقوق رييس‌جمهور اين کشور پنج برابر جورج بوش است.

***
اينترنت در سنگاپور ارزان نيست، مفت است. اول آنکه براي بخش عمده کاربران در اين کشور دسترسي به اينترنت کمتر از پنج شش مگابيت عملا ممکن نيست و کسي نمي‌‌داند سرويس DIAl_UP يعني چه. برخي از اپراتورهاي تلفن همراه اينترنت(بي‌سيم) واي مکس را به صورت رايگان در اختيار کاربرانشان قرار مي‌‌دهند. اغلب خانه‌هاي امروزي سنگاپور ( که تحت عنوان انبوه‌سازي HDB ) از سوي دولت در اختيار مردم قرار مي‌‌گيرد، مجهز به کابل تلويزيون و اينترنت توامان است. البته از حق نگذريم اين کشور با فيبر نوري از زير اقيانوس مستقيما به لوس‌آنجلس متصل است و براي همين چنين سرعت‌‌هاي رويايي در اين کشور چندان دور از انتظار نيست. البته اين کشور نخستين کشوري در جهان بود که پهناي باند را به صورت DSL در اختيار همگان قرار داد و اين کار توسط يکي از بزرگترين شرکت‌‌هاي مخابرات اين کشور، يعني سينگتل در نوامبر 1997 صورت گرفت. اين کشور تا پايان امسال مي‌‌خواهد پهناي باند رايگان دراختيار مردم بگذارد. هم اکنون قيمت اينترنت با سرعت 4 مگابيت برثانيه در حدود 35 هزارتومان، 5/6 مگابيت در حدود 45 هزارتومان و 30 مگابيت در حدود 70 هزارتومان است. از اول سال 2007 ميلادي پهناي باند 100 مگابيت هم به کاربران خانگي ارائه مي‌شود.

***
کسي در اين کشور به بانک مراجعه نمي‌کند مگر اين که بخواهد حساب باز کند. قبوض خدمات شهري (مثل برق و گاز) و ساير سرويس‌هاي شخصي مثل تلفن همراه به‌صورت الکترونيکي و يا چاپي ارسال شده و از چندين روش الکترونيکي قابل پرداخت هستند. هر فردي در اينجا يک يا چند حساب بانکي دارد که با وکالت دادن به شرکت سرويس دهنده، مبالغ قبوض به طور اتوماتيک از حساب کسر شده و صرفا صورتحساب از طريق ايميل به اطلاع مشتري مي‌رسد. بنابراين نه از صف بانک خبري هست نه هزينه ميلياردي صدور قبض و پرداخت و... در اينجا به جاي کارمندان خودپردازها کار مي‌‌کنند. همه کارها اعم از ماليات و خريد و فروش وسايل و واريز وجه به حساب و هزاران مورد ريز و درشت ديگر از طريق خودپردازها انجام مي‌‌شود. دولت براي راهنمايي برخي افراد کهنسال که قادر به استفاده از دستگاه‌‌هاي ديجيتالي و خودپردازها نيستند، افرادي را استخدام کرده است.

***
سيستم الکترونيکي و هوشمند ترافيک سنگاپور يکي از مشهورترين سيستم‌هاي حمل و نقل جهان است. به ندرت ممکن است تصادفي در اين کشور رخ دهد و اگر چنين شود، به وسيله تابلوهاي الکترونيکي بلافاصله به اطلاع رانندگان آن مسير مي‌رسد. گرفتن گواهينامه رانندگي به جز دشواري خاص آن به پرداخت مبلغ بسيار کلاني نياز دارد. با نصب يک تگ RFID روي خودروها حرکت از درون برخي بزرگراه‌ها و خيابان‌ها مستلزم پرداخت ماليات عبور از بزرگراه‌هاي داخل شهري به صورت الکترونيکي است. امروزه اتومبيل‌هاي ژاپني، آلماني و آمريکايي در خيابان‌هاي سنگاپور مشاهده مي‌‌شود که با هزينه واردات بسيار بالا و تعرفه گمرکي در حد دو برابر قيمت خودرو وارد کشور شده‌اند. همه اينها به اضافه قيمت بنزين نسبتا گران باعث شده که بسياري از مردم خود به خود مجبور به استفاده از سرويس‌‌هاي حمل و نقل عمومي‌‌مانند مترو (MRT) و اتوبوسراني مي‌‌شوند که ارزانقيمت‌تر، سريع‌تر و بي‌دردسرترند.

***
گفته مي‌‌شود که بندر سنگاپور همواره در يک زمان بيشتر از 800 کشتي بزرگ و غول پيکر را در کنار خود جاي داده است. از اين رو جديدترين دستگاه‌‌هاي ديجيتالي متعلق به شرق آسيا، چين و آمريکا در فروشگاه‌‌هاي سنگاپور به وفور وجود دارند. بازار کامپيوتر «سيم‌ليم» سنگاپور چندان تفاوتي با بازار پايتخت ما ندارد. چندين طبقه مملو از اجناس جور به جور الکترونيکي و ديجيتالي و افراد علاقه‌مندي که داخل اين فروشگاه‌‌ها را پر کرده‌اند. شايد تنها تفاوت در ميزان رونق باشد. به نظر مجموع اجناسي که در يک فروشگاه چنين بازاري ديده مي‌‌شود بسيار بيشتر از فروشگاهي در بازار کامپيوتر ايران است. به عنوان مثال در بازارهاي سيم ليم يا فونان سنگاپور دو سه طبقه نخست فقط به دوربين‌‌هاي ديجيتالي اختصاص دارد، در حالي که چنين حجم از لنز و دوربين و وسيله‌‌هاي جانبي را حتي در نمايشگاه دوربين‌‌هاي ديجيتال در ايران هم نمي‌‌توان يافت چه برسد به مغازه‌‌ها و فروشگاه‌‌ها. اما از نظر قيمت (به جز برخي اجناس) چندان تفاوتي بين بازار ايران و سنگاپور وجود ندارد.

***
اگر به اين چيزي که اينجا از آسمان مي‌‌آيد باران مي‌‌گويند پس به باران چه مي‌‌گويند؟

***
دو دانشگاه NTU و NUS در واقع مهمترين مراجع آکادميک اين کشور هستند. هر دو دانشگاه در رتبه‌هاي دو رقمي‌ ‌بهترين دانشگاه‌هاي جهان قرار دارند. استادان خارجي از انگليس، استراليا و آمريکا در اين دانشگاه مشغول به تدريس اند. بي تعارف بگويم لابراتوارهاي بسيار مجهز تجهيزات شبکه آن مبهوت کننده بود و مي‌‌شد دليل تقاضاي بالاي بسياري از شرکت‌‌هاي داخل سنگاپور و کشورهاي خارجي را نسبت به فارغ‌التحصيلان اين دانشگاه‌‌ها درک کرد. سيستم آموزشي دانشگاه‌ها بر اساس سيستم آموزشي انگلستان طراحي شده ولي در سال‌هاي اخير تحولاتي براي تطبيق آن با سيستم آمريکايي رخ داده است.

***
مردم در اين کشور تکنولوژي‌زده شيفته خريدند. بعضي مي‌‌گويند سنگاپور در واقع يک کشور نيست بلکه يک shopping centre (مرکز خريد) بزرگ است. به هر حال کسي شک ندارد که هر چند اين کشور جمعيت چنداني ندارد اما ميزان تقاضا و مصرف در آن بسيار بالاست. در واقع عين سه‌ميليون و نيم جمعيت آن به اندازه پرمصرف‌ترين ساکنان يک کشور معمولي به حساب مي‌‌آيند. دراين کشور برخلاف تصور ميزان حقوق‌‌ها نجومي‌‌نيست اما در مقابل تسهيلات بانکي در ساده‌ترين شکل ممکن در اختيار مردم قرار مي‌‌گيرد. گرانقيمت‌ترين و جديدترين محصولات الکترونيکي و خانگي به صورت اقساط بلند مدت و بدون اخذ سود به مردم تحويل مي‌‌شود. با اين حال مسوولان آن براي بزرگ نشان دادن به راه‌هاي اغراق‌آميز نيز روي مي‌‌آورند. مثلا تبليغ براي پيوستن به پليس و ارتش را با شعارها و عکس‌‌هايي از آرنولد و سلاح‌‌هاي خيالي و افسانه‌اي به هم مي‌‌آميزند. مثلا شعاري چون «دشمن را در ميکروثانيه نابود مي‌‌کنيم» يکي از آنها است. با اين حال اين کشور کوچک به دليل روابط نزديکش به آمريکا و تبعيت از سيستم انگليسي دقيقا با مشکلاتي رودررو است که آنها نيز، در مترو بسياري از مراکزعمومي‌‌ مرتب پيام‌‌هاي هشدار آميز درباره يک حمله تروريستي و ضرورت توجه مردم پخش مي‌‌شود. پيش‌بيني مسوولان سنگاپوري اين است که اگر حتي يک حمله تروريستي در اين کشور کوچک رخ دهد، مي‌‌تواند صنعت پررونق توريسم و امنيت سرمايه‌گذاري را در اين کشور به مخاطره بيندازد.

سنگاپور مثل بسياري از کشورهاي ديگر خالي از مشکلات اقتصادي و اجتماعي نيست حتي اگر يکي از بزرگترين اقتصاد‌‌هاي جهان را در اختيار داشته باشد. انبوهي از کارگران بنگلادشي، چيني و هندي در اين کشور مشغول به کارند. بسياري ساعت‌‌هاي متمادي شبانه روز را کار مي‌‌کنند تا هزينه کلان زندگي در اين بهشت استوايي را کسب کنند. اغلب آنان سختي زندگي در اين کشور را به خود هموار مي‌‌کنند تا براي خانواده‌‌هاي خود در کشورهاي فقير خود پولي فراهم کنند. برخي از سنگاپوري‌‌ها حتي اين اجازه را دارند که برخي از اين کارگران را با حقوق بسيار پايين به استخدام خود درآورند و هيچ قانون ضد تبعيض هم به آنها کاري ندارد.