غول بازار لوازم مصرفي الکترونيک که سال‌هاست حضور در خانه بسياري از کاربران جهان را تجربه کرده است، در سال‌هاي اخير پستي و بلندي‌هاي زيادي را پشت سر گذاشته است. سوني حالا در چه وضعيتي قرار دارد؟
آيا زمان براي «هوارد استرينگر» به عنوان مدير عامل اين غول الکترونيکي تنبل به سر آمده است؟ آيا او و جانشينش «کازائو هيراي» مي‌توانند زمان را براي سوني به عقب بازگردانند؟ اين سوالات به دغدغه اين روزهاي مديران سوني و کارشناسان و تحليلگران بازار محصولات ديجيتال و الکترونيکي تبديل شده است.
هوارد استرينگر به عنوان رييس هيات‌مديره و مدير اجرايي سوني درباره سال 2011 مي‌گويد: «امسال اولين سال پرداخت قرض‌ها و تسويه‌حساب بود و سال آينده هم سال دوم خواهد بود. او شش سال است که براي بازگرداندن سوني به روزهاي رونق و شکوهش و ايجاد چشم‌اندازهاي رشد جديد، تلاش مي‌کند. اين شرکت در حال حاضر انتظار دارد سود در گردش سالانه‌اش دست کم به 2 ميليارد دلار برسد که اين رقم بهترين سود در طول سه سال گذشته خواهد بود. گروهي از محصولات جديد اين شرکت مانند تبلت، دوربين کامپکت 24 مگاپيکسلي و PlayStation قابل حمل در اين سال روانه بازار شدند.
سوني همچنين در حال آماده شدن براي معرفي يک شبکه جهاني است که مانند يک پلتفرم ديجيتالي فيلم‌ها، موسيقي و بازي‌هاي کامپيوتري اين شرکت را به تمام تلويزيون‌ها، تبلت‌ها، کامپيوترهاي شخصي و گوشي‌هاي موبايل آن متصل مي‌کند. او در آپارتمانش در طبقه چهاردهم يکي از برج‌هاي بزرگ شهر نيويورک در اين مورد گفت: «صادقانه فکر مي‌کردم که قرار است يک سال به ياد ماندني را پيش رو داشته باشيم، اما اشتباه فکر مي‌کردم.» اين حس موفقيت قريب‌الوقوع در نهايت در نيمه‌شب روز يازدهم ماه مارس با يک پيام متني ساده به سرعت از بين رفت. زلزله و سونامي در شرق ژاپن سوني را در آستانه يک پرتگاه بزرگ قرار داد.
با اين حال اما او با تصور اينکه در آنجا به حضور او نيازي نيست به ژاپن نرفت و تنها از طريق تلفن متوجه شد که کسي از سوني آسيب نديده است و کارمندان با تلاش نيروهاي امدادي نجات پيدا کرده‌اند. کارگران مرکز تکنولوژي شرکت در منطقه سندايي سعي داشتند با استفاده از کانتينرها و قايق‌ها مصدومان و تا حد امکان تجهيزات را نجات دهند. در مقابل استرينگر تنها به نوشتن مقاله‌اي با عنوان «روح بلند ژاپني هرگز تسليم نمي‌شود» اكتفا كرد. زلزله و سونامي سوني را مجبور کرد تا ده کارخانه‌اش را به صورت موقتي تعطيل کند که اين کار باعث توقف خط توليد محصولاتي مانند ديسک‌هاي Blu-ray، باتري‌ها و بعضي محصولات ديگر شد.
اين بحران به وضعيت مالي سوني هم سرايت کرد و چشم انداز سود در گردش 2 ميليارد دلاري را به کاهش سود خالص 1/3 ميليارد دلاري تبديل کرد تا بزرگ‌ترين کسري درآمد اين شرکت در طول شانزده سال گذشته رقم بخورد. حکايت شکست سوني به اين ترتيب آغاز شد؛ حمله هکرها به شبکه PlayStation، افزايش نرخ ين، بحران اقتصادي در کشورهاي بزرگ جهان، آتش گرفتن يکي از بزرگ‌ترين مراکز ارائه CD و DVهاي موسيقي در شورش‌هاي شهر لندن و بالاخره سيل تايلند که به تعطيلي چند مرکز توليد سوني در بانکوک منجر شد. در نهايت اما در پاييز کازائو هيراي جانشين استرينگر و نه خودش، در يک کنفرانس مطبوعاتي درباره «حس بحران» در سوني صحبت کرد. در اين زمان بود که سوني پيش‌بيني کرد در سال مالي منتهي به ماه مارس آينده اين شرکت با کاهش درآمد 2/1 ميليارد دلاري مواجه خواهد بود. اين شرکت همچنين با بيشترين ميزان کاهش در قيمت سهامش در طول 24 سال گذشته مواجه شد.
سرمايه بازار 17 ميليارد دلاري فعلي اين شرکت تقريبا نصف آن چيزي است که در زمان انتخاب استرينگر به عنوان مدير عامل سوني، بود.با اين حال اما بسياري از کارشناسان معتقدند که مشکلات سوني حالا ديگر ماوراي بلاياي طبيعي و تاثير نوسان نرخ ارز است، توليدکننده پخش‌کننده‌هاي واکمن و تلويزيون‌هاي ترينيترون سال‌هاست که ديگر مانند گذشته فرهنگ پاپ را هدايت نمي‌کند. سوني در حوزه الکترونيک موفق شد، در حالي که اينترنت و عناصر ديجيتال رواج دارند و همه چيز بر اساس آنها جلو مي‌رود. iPodها، موبايل‌هاي هوشمند و تبلت‌ها به مرکز توجه افراد براي گزينه سرگرمي‌شان در زندگي روزمره تبديل شده‌اند. سوني اما براي ورود به هر کدام از اين عرصه‌ها تاخير زيادي داشت. حتي محصول اصلي سوني يعني دستگاه‌هاي تلويزيون به يک بار سنگين براي اين شرکت تبديل شده‌اند. سوني در طول هشت سال گذشته بيش از 5/8 ميليارد دلار را در حوزه تلويزيون از دست داد و انتظار مي‌رود اين روند رکود در بازار تلويزيون‌هايش دست‌کم تا سال 2013 ادامه داشته باشد.
رقابت در اين حوزه شدت گرفته است تا جايي که شرکت‌هايي مانند Samsung و Vizio آنقدر قيمت تلويزيون‌هايشان را کاهش دادند تا اينکه يکي از مديران سوني اعلام کرد اين شرکت در چند سال اخير مبلغي کمتر از هزينه ساخت و صادرات را بابت فروش هر تلويزيون مي‌گيرد.
با اينکه سوني کمتر از ده سال است به عصر اينترنت پيوسته، اما هنوز به عنوان يک توليد کننده بزرگ و کم کار با 168 هزار و 200 نفر کارمند و بيش از 2 هزار محصول از هدفون گرفته تا پرينترهاي پزشکي و تجهيزات توليد فيلم‌هاي سه‌بعدي هاليوودي شناخته مي‌شود.
«جف لاف» يکي از تحليلگران موسسه تحقيقاتي Macquarie Capital Securities در توکيو مي‌گويد: «هرگز توجه کرده‌ايد که سوني 9 مدل مختلف تلويزيون 46 اينچ را در آمريکا مي‌فروشد و با همکاري Ericsson بيش از 40 گوشي موبايل متنوع عرضه مي‌کند و اين کار به چه هزينه و انرژي نياز دارد؟» در مقابل يکي از سخنگويان سوني گفته بود که تعداد گوشي‌هاي موبايل توليدي آنها کاهش يافته و به توليد 15 مدل مختلف تلويزيون 46اينچ در Samsung اشاره کرده بود.با اين همه به عقيده بسياري از کارشناسان، زمان براي استرينگر به عنوان مدير عامل سوني به پايان رسيده است. او 69 ساله است و آخرين برنامه سه ساله‌اش براي اين شرکت در ماه مارس سال 2013 به پايان مي‌رسد، زماني که احتمالا هيراي (بر اساس پيش بيني افراد نزديک به اين شرکت) جانشين هميشگي استرينگر خواهد شد. استرينگر اما معتقد است که اين تغيير هرگز به سادگي اتفاق نمي‌افتد. قوانين ژاپن و فرهنگ مردمش درباره طول دوره اشتغال، شرکت‌ها را براي بستن کارخانه‌ها و افزايش حقوق دريافتي افراد محدود مي‌کند.
اين موضوع براي سوني به عنوان يکي از قديمي‌ترين شرکت‌هاي ژاپني اهميت بيشتري هم دارد. استرينگر در اين مورد مي‌گويد: «مردم معمولا به من مي‌گويند لازم نيست از سوني برويد. چرا مي‌خواهيد اين کار را بکنيد؟ سوني شرکتي است با آينده روشن و امن. براي کسي در سن و سال من سخت است تا پيش بيني پيروزي و موفقيت را بکنم، اما اگر واقعا بتوانيم از تجمع اموال و سرمايه‌هايمان استفاده کنيم، يک شرکت بسيار قدرتمند خواهيم بود.»