آي تي آنالايز - نام چند پورتال خارجي را مي توانيد ببريد؟ بله انگشت شمار هستند، پورتال هايي با سابقه؛ تيم مديريت و فني شناخته شده و متخصص و سرويس دهي متنوع فارق از هر گونه error به ويژه error رخوت انگيز 404!

و حالا نام چند پورتال ايراني را به ياد داريد؟ شايد در اول به خود بباليد و بگوئيد ايران به تنهايي بيشترين پورتال ها را در ميان کل کشور هاي جهان دارد. از پورتال هاي عمومي تا پورتال هاي خبري چرا که در سراسر دنياي گسترده اينترنت تنها نام همان چند پورتال انگشت شمار را مي شنويم که به ادعاي خود فقط پورتال عمومي هستند اما در ايران پورتال هاي تخصصي بسياري وجود دارد که هر کدام پس از ديگري پا به عرصه مي گذارند.

اما بايد بگويم متاسفانه اين خوشحالي چندان به طول نمي انجامد چرا که اساس علمي ندارند و تنها در بازار رقابتي اينترنت و و ايران مطرح شده است.

تاسف من تا آنجا ادامه مي يابد که در مي يابيم که جامعه کاربري اينترنت ايران از نبود وب پورتال رنج مي برد و بر خلاف ادعاي عديده اي سرويس دهنده وب در کارنامه وب ايران حتي يک پورتال به معني واقعي ثبت نشده است!

در شناخت پورتال ها چند آيتم مهم چون تعريف پورتال، ويژگي هاي پورتال، موارد استفاده پورتال، و پيش نياز هاي پورتال وجود دارد که هنوز نه تنها در ايران بلکه کل جهان تعريف درست و دقيقي از آن در دسترس نيست و اختلاف نظر هاي بسياري في ما بين متخصصان اين عرصه وجود دارد و همين امر سبب شده است که تعداد مقالات و کتب نگارش شده در اين زمينه عملا به حداقل رقم ممکن برسد.

در ايران اکثرا پورتال ها را يک engine معني مي کنند و از همين رو شاهد تبليغات گسترده اي در بخش هاي اطلاع رساني هستيم که CMS هاي بهينه و يا تهيه شده توسط تيم فني شرکت ها را پورتال مي خوانند در صورتي که پورتال يک engine نيست بلکه خروجي نرم افزار و ماشين ماست.

همچنين در نظر بعضي، پورتال وب سايتي است پر از لينک با گستردگي خاص که امکان شخصي سازي را به کاربران خود مي دهد و نيز عده اي گمان مي کنند که پورتالي directory ست شامل نام و آدرس وب سايت هاي ديگر که به صورت طبقه بندي شده به وب سايت هاي مذکور لينک داده است.

عدم آگاهي و شناخت پورتال ها در ايران تا جايي ادامه يافته است که حتي تعداي از سايت هاي دولتي و يا خصوصي خود را پورتال مي دانند و لفظ هويت خود را به غلط سايت پورتال به ميان مي برند. البته درک اين مسئله چندان پيچيده نيست، زماني که تعريف درستي از يک مورد علمي نداشته باشيم engine ها پورتال مي شوند و وب پورتال را به غلط سايت پورتال مي خوانيم که متاسفانه سرويس دهندگان وب ايران بدون توجه به اصول و قواعد علمي و کاري هر روز وضع جامعه ايران را به تباهي نزديک تر مي کنند.

مدتي ست که در تيتر ها و گزارشات خبري و نيز تبليغاتي با ادعا هايي که هيچگونه اساس علمي و استانداردي ندارد چون \"پورتال جامع سرويس فارسي\"، \"پورتال خبري\"، \"بزرگترين پورتال موسيقي ايران\"، \"پورتال تفريحي ايران\" و يا حتي \"اولين پورتال شخصي فارسي\"مواجه هستيم، ادعاهايي که بدون هيچگونه اطلاعات علمي در نشريات تخصصي و غير تخصصي ايران منتشر شده اند و اينها جملاتي اند که کلمات بعدي آنها موارد ابهام و يا نقض واژه قبلي قرار مي گيرد!

در چنين وضعيت نا بساماني چه انتظاري مي توان داشت به جز تولد روزانه ليست چند خطي از نام پورتال هاي جديد، پورتال هايي که هنوز نمي دانند قبل از نام خود بايد بنويسند \"پورتال\" يا \"پرتال\"!

اگر کمي تامل و بررسي کنيم خواهيم ديد که وجود يک پورتال که سرويس هاي ويژه اي براي چون زبان فارسي براي ايرانيان فراهم سازد فوق ضروري و مبرم است که متاسفانه به علت موانع بسياري جامعه اينترنتي ايران از عدم دسترسي به آن رنج مي برد.

هم اکنون نياز جامعه اينترنتي ايران يک پورتال در معني واقعي و کاملا علمي و قابل لمس و دسترسي است، پورتالي که بتوان از لحظه بيدار شدن در آن زندگي کرد. پورتالي که قرار هاي ملاقات شخصي و کاري، تفريح و کسب و کار، پرداخت قبوض آبمونمان و اداري، جستجوي ملاقات و تيتر هاي خبري، آموزش ها و ساير امورات روزمره ما در آن انجام شود که البته با تعريف نياز هاي خود به موانع متعدد ديگر چون نبود پليس اينترنتي، بانکداري الکترونيک و حتي تفاوت هاي فرهنگي که همگي سنگ بزرگي بر سر راه رسيدن به يک پورتال علمي و علمي به ويژه در بخش سازماني ست.

در تعريف علمي پورتال ها در مي يابيم که وب پورتال بر خلاف وب سايت که تنها يک سرويس دهنده است، سرويس و سرويس دهنده اي ست که کاربر را به مهم ترين کانال دسترسي اينترنت، يعني وب نزديک تر مي کند و براي آسودگي کاربر امکاناتي چون شخصي سازي، ارتباط با ساير کاربران و جستجو داخل و خارج از خود را فراهم مي سازد و همچنين پورتال برخلاف وب سايت که صرفا يک يا چند سرويس و يا مطالب را در اختيار کاربران خود قرار مي دهد، ارائه کننده خدمات(services) و مطالب(Content) به صورت يکجا ست.

همچنين ويژگي هاي وب پورتال را مي توان به صورت خلاصه به شرح زير بيان کرد:
در اختيار گذاشتن اطلاعات بيشمار و مختلف با تعيين اهداف قبلي، سطح دسترسي و رده بندي زير نظر کادر نظارت و مديريت در يک قالب انعطاف پذير که به صورت جذاب و قابل دسترسي در کنار سرويس ها و خدمات مفيد به کاربران اينترنت به گونه اي که سرويس دهنده و سرويس گيرنده هر دو از امنيت سرويس خود اطمينان داشته باشد را ويژگي پورتال مي دانيم.

فکر مي کنم با بررسي دقيق تعاريف بالا شما هم به مانند من ايمان آورده باشيد که هنوز هيچگونه وب پورتالي در بين سرويس دهندگاه وب ايران وجود ندارد و تنها زماني به وب پورتال هاي حقيقي مجهز مي شويم که ديگر برخي از متخصصان ايراني در تعاريف خود از پورتال ها “Google” را به عنوان يک نمونه پورتال ها نام نبرند!