آي تي ايران - لابد براي شما پيش آمده است که تمام چمدان هاي خود را بسته ايد، خوراک بين راهي را آماده کرده ايد، صبح زود بيدار شده ايد، فرزندان خود را به زور از خواب بيدار کرده ايد و بالاخره عازم سفر شده ايد.

در ماشين خود نشسته ايد و استارت مي زنيد. همان ابتداي کار فرزند شما مي خواهد کاست مورد علاقه خود را در ضبط بگذار که دست او را با دستتان نگه مي داريد و همه برنامه ريزي هايتان را که رشته ايد خراب مي شود! راديو اعلام مي کند که فلان جاده اي که دقيقا شما قصد رد شدن از آنرا داشته ايد به علت ريزش کوه مسدود مي باشد و احتمالا چند روزي زمان مي برد تا مشکل جدي برطرف شود.

اولين مواردي که بعد از اين خبر ناخوشايند بروز مي کند چندان جالب نيست، شما بايد مرخصي خود را لغو کنيد و به اضافه کاري ها بچسبيد، فرزندانتان جيغ و داد و گريه مي کنند و ترجيح مي دهيد پول مسافرت را به حسابتان باز گردانيد چرا که مي دانيد امسال ديگر از مرخصي خبري نيست.
شايد مشابه همين موارد که باعث خراب کردن برنامه ريزي تفريحي شما مي شود در سفرهاي هوايي و دريايي نيز به هر دليل ديگري وجود داشته باشد.
شايد نوع بيان من باعث شد لبخند بزنيد اما اگر واقعا به اين موضوع فکر کنيد بروز چنين واقعه اي چندان هم بامزه و خنده دار نيست.
چکار مي خواهيد بکنيد؟ مي خواهيد در Yahoo travel عکس هاي توريستي را ببينيد و بيشتر حسرت بخوريد؟ پيشنهاد نمي کنم حتي به MSN و يا AOL سر بزنيد چرا که همه باعث حسرت شما مي شوند. تصاوير جزاير قناري و هتل هاي مجلل آنهم زماني که مسافرت شهرستان به خاطر دلايلي چون سهميه بندي شدن بنزين لغو شده اند!

Yahoo و MSN جز قدرتمند ترين هاي e-tourism هستند، پس حالا چه شده است که ديدن آنها در اين زمان برايمان رخوت انگيز و يا حتي وقت تلف کني تلقي مي شود؟

شايد اگر Yahoo Travel و MSN Travel را راهنماي مسافرت و Tourism guideline بخوانيم بعد از اين واقعه تلخ با ديدن آنها فقط بگوييم چه حيف، مسافرتمان به هم خورد چرا که با شنيدن واژه Electronic Tourism گمان کرده ايد که قرار است مثل Electronic mail که تمام نامه هاي شما به صورت مجازي رد و بدل مي شوند e-tourism (ET) نيز به شما قابليت سفر هاي مجازي را بدهد و اين يعني سرآغاز يک تئوري و تفکر دور نگر که با لقب دادن ET به بخش هاي مسافرت Yahoo و MSN خود را از به قانون تبديل شدن آن دور مي سازيم!

مشکل ما با Yahoo travel رفع نمي شود. اين بخش تنها اطلاعات مسافرتي را آن هم نه خيلي کامل در اختيار ما قرار مي دهد. در حال حاضر ما دوست داريم مثل فيلم هاي تخيلي در جايگاهي مثل دستگاه هاي سي تي اسکن قرار بگيريم و برايش تعريف کنيم که مثلا ما را به روستاي جواهر ده در رامسر ببر!

شايد تصور چنين مطلبي براي ما سخت باشد، اما نه آنقدر که اختراع تلفن باورش براي همگان عجيب و رويايي بود.

فرض کنيد حالا که مشافرتتان به هم خورده است به يکي از اين مراکز توريسم مجازي برويد. از آنجايي که لغو مسافرت حال فرزندانتان را به شدت گرفته است و شما مي خواهيد آنها را سر حال بياوريد به متصدي مي گويد که شما را به جنگل هاي آمازون بفرستد. پول زيادي خرج نمي کنيد، همه چيز ايمن است و قرار نيست شما دائما از دست حيوانات وحشي به بالاي درخت ها برويد، به دست قبيله هاي آدم خوار ناشناخته نمي افتيد، حساسيت پوستي پيدا نمي کنيد، تشنه و گرسنه نمي مانيد، ميوه هاي سمي نمي خوريد و هر زمان که خواستيد سريع به خانه خود باز مي گرديد.

تعريف توريسم مجازي:
شايد تا بحال با خواندن و شنيدن مقالات علمي نخنديده باشيد اما اگر اين مقاله شما را به لبخند زندن وا مي دارد طنز گونه بودن نگارش آن نيست. دليل آن از اينجا ست که شما يک لحظه با کمک تخيلتان خود را در چنين فضايي قرار داديد و از آنجايي که مسافرت و سفر هاي توريستي بشاش آور است شما نيز نا خودآگاه دچار حس شعف شديد.
اين شور و شعف را مديون تئوري توريسم مجازي هستيد که تعريف آنرا از قرار زير مي دانيم:
توريسم مجازي سفر به مکان هاي دور و نزديک کشف شده از پيش تعريف شده و نيز زايده ذهن هر مسافر فضاي مجازي ست که با حذف دو فاکتور مکان و زمان مسافرت را با حداقل هزينه ها و ريسک ها عملي مي سازد.
تئوري توريسم مجازي در اين چهارچوب تعريفي مي تواند تبديل به واقعيتي مهم و ضرور گردد که به همراه خود صنعت توريسم مجازي با ميليارد ها دلار سود خالص را به همراه داشته باشد.
در تئوري توريسم مجازي قرار نيست يک فضاي تفريحي هرگز اشغال شود، محيط هاي گردشگري کثيف شوند و نياز به نظافت داشته باشند، هزينه اي صرف نگهداري منابع ملي، تاريخي و هنري شوند و در کل استرس هاي يک توريسم محيطي در آن وجود داشته باشد.
تئوري توريسم مجازي مي تواند به دنبال نگراني هاي متصديان گردشگري کشور هاي جهان از لطمه هايي که هر روزه به آثار، منابع و مکان هاي گردشگري وارد مي شود تحقق يابد و از آنجايي که اين صنعت با صرفه جويي هاي خاص به خود و نيز ريسک پائين و پذيرش مراجعه کنندگان نا محدود در هر زمان همراه است سود هاي کلاني را براي توريسم به همراه خواهد داشت.

اقتصاد و توريسم مجازي:
همانگونه که مطلع هستيد کشور هاي ديگر پيشرفت بسزايي در صنعت گردشگري خود داشته اند که ما نيز در تلاش براي نيل به سمت سودآورتر کردن صنعت گردشگري خود هستيم.
آنچه واضح است سود هاي کلاني ست که ساير ممالک ديگر از اين صنعت براي خود به دست آورده اند اما بايد به اين نکته نيز توجه کرد که چقدر از همان سود را صرف نگه داري مراکز، امنيت، تبليغات و اطلاع رساني مي کنند. مسلما هزينه بسيار زيادي ست که هر کشور و دولتي تمايل دارد آنرا خرج نکند اما به نتيجه دلخواه برسد که در توريسم محيطي غير قابل درک است.
تا زماني که اطلاع رساني نکنيد در کجاي کوه هاي هيماليا نزديکترين هتل واقع شده است کسي امنيت و آسايش خود را براي ديدن اين عجايب به خطر نمي اندازد، تا زماني که گردشگران مطمئن نباشند امنيت آن منطقه در حد کافي ست کسي براي ديدن آن نمي آيند و تمام مواردي که به خوبي با آنها آشنا هستيم.
اما نگرش در گردشگري مجازي به گونه ديگري ست! گردشگري مجازي تنها از سود صحبت مي کند و مقداري از آن سود را تنها صرف اطلاع رساني و تبليغات مي کند که در اين اطلاع رساني هم نيازي نيست شما بگوييد چند هتل چهار ستاره در حوالي فلان جاذبه تفريحيتان است و تنها کافي ست که بگوييد شما توان پذيرش مسافران را در فضاي مجازي داريد.
ذات گردشگري مجازي محدوديت هاي گردشگري محيطي را ندارد که از مهمترين آنها مي توان به موارد زير اشاره کرد:
1- عدم محدوديت زماني
2- عدم محدوديت مکاني
3- عدم محدوديت فضا
4- عدم مواجه با موارد غير قابل پيشبيني چون خرابي شرايط آب و هوا، مسدودي جاده ها و ...

عدم محدوديت زماني:
در توريسم مجازي زمان تعريف خاص به خود را دارد که در هر جاي به صورت متفاوتي ظاهر مي شود. مثلا ديگر نيازي نيست زماني را صرف رفت و برگشت به عنوان مسير صرف کنيد و مي توانيد مستقيما به مقصد برويد.
همچنين اختلاف ساعت که بر اثر فواصل جغرافيايي سبب مي شود ديگر در توريسم مجازي قابل درک نيست، چرا که شما تعيين کننده زمان هستيد و اين شمائيد که براي سيستم تعريف مي کنيد علاقه منديد يک محل را در شب مشاهده کنيد و يا طلوع خورشيد!

عدم محدوديت مکاني:
هميشه براي مسافرت مجبوريم فاکتور مکان را در جاهاي متفاوتي در نظر بگيريم، اينکه هواپيماي مورد نظر ما از کدام شهر پرواز مي کند، در کدام کشور توقف خواهد داشت، صندلي ما درکنار پنجره هست يا خير و مواردي از اين قبيل که توريسم مجازي اين محدوديت ها را از سر راه مسافران برمي دارد.
از طرفي در بسياري از موارد توريست هاي پر هيجان دوست دارند به مناطقي بکر سفر کنند که تا بحال دسترسي به آنها مقدور نبوده است و يا اينکه اصلا چنين فضايي تا بحال وجود نداشته است و تنها زايده ذهن خودشان است.
همچنين مکان که رابطه مستقيم با زمان دارد در مورد عدم بروز محدوديت هاي زماني نيز دخيل خواهد بود و از همين رو اين دو فاکتور در موراد زيادي مشابه هم خواهند بود.

عدم محدوديت فضا:
تا بحال چند بار قصد سفرداشته ايد که به محدوديت هاي فضا برخورده ايد؟ از تمام شدن بليط هواپيما تا عدم پذيرش مراجعه کننده به علت ازدحام جمعيت، نبود جاي پارک ماشين و ... .
توريسم مجازي حقيقتي قابل تغيير و شخصي سازي خواهد بود! مي توانيد تعريف کنيد پاي در جايي بگذاريدکه کسي در آنجا نباشد و يا اينکه تعداد مشخصي از حضار را ببينيد.
عدم محدوديت فضا گردش مالي اين صنعت را به نحو چشمگيري افزايش مي دهد و شايد بتوان اين آيتم را يکي از مهمترين عوامل افزايش سرمايه داري در توريسم مجازي دانست.

عدم مواجه با موارد غير قابل پيشبيني:
بارها پيش آمده است که سفرهايمان به خاطر حوادث طبيعي و يا پيشبيني نشده لغو شده است يا اينکه ما را مجبور کرده است که به خانه هايمان برگرديم اما در توريسم مجازي خود ما هستيم که مي گوئيم چه زماني باران ببارد، ماشين ما سوخت تمام نکند و و و.

درک و احساس در مسافرت هاي مجازي:
احتمالا باور موارد اخير برايتان سخت و تقريبا غير ممکن بوده است، اما قطعا برايتان جالب خواهد بود که تلفيق علم پزشکي، روانشانسي، IT و کامپيوتر در موارد مشابهي موفق به شبيه سازي شده است.
امروزه بازي هايي توليد شده اند که بازي کردن با آنها تقريبا با ساير بازي ها متفاوت است. براي بازي با آنها نياز به استفاده از لباس و کلاه مخصوصي ست که سنسور هايي در آنها نصب شده است. اين سنسور ها اطلاعات را به صورت فرمان از جابجايي اندام فردي که بازي مي کند مي گيرند و به نرم افزار منتقل ميکنند و کاربر بازي را از ICD کلاه مشاهده مي کند.
در موارد پيشرفته اين نوع بازي ها احساس لامسه توسط ابزارهاي کارگذاري شده در لباس ها مانند درد و يا فشار به کاربر منتقل مي شوند که از همين رو روان کاربر تحريک شده و گمان مي کند در موقعيتي واقعي قرار دارد.
در اين بين هورمون هاي دوپارامين و آدرنالين به مقدار قابل توجهي ترشح مي شوند که موجب هيجان، خشم و عکس العمل کاربران مي شود و ميزان ترشح آنها نشان مي دهد که کاربران تا چه حدي ذهن خود را با اين بازيها درگير کرده اند.
حال براي نيل به توريسم مجازي هم مي توان از وجود چنين سنسور ها و تجهيزاتي بهره برد. قاعدتا در مراحل اوليه و گام هاي نخست کاربران که همان مسافرين مجازي هستند تنها تصاوير پيشفرض و از پيش تعيين شده را مي بينند اما قطعا با پيشرفت علم امکان اينکه هر کاربر بتواند محلي را که در ذهن خود مي بيند تجشم کنند فراهم خواهد آمد!
در توريسم مجازي با کمک سنسور ها و ابزار هاي مشابه لباس بازي هاي مدرن ميتوان رطوبت هوا، سرما، گرما و موارد مشابه را به کاربران القا کرد و به اين ترتيب کاربران خود را در محلي واقعي ببينند.

متوليان توريسم مجازي:
همه مي دانيم که در علم فضاي مجازي(Cyber) فاکتوري به نام زمان و مکان تعريف متفاوتي با تعريف زمان و مکان علوم محيطي دارند که در پيش از اين به صورت مختصر به آنها اشاره شد و يکي ديگر از اين موارد عدم محدوديت فضا بود.
اين سه عامل سبب مي شوند که تعريف مرز در فضاي مجازي وجود نداشته باشد، از همين رو ممالک به فکر انحصاري کردن و يا ابر قدرت شدن در فضاي مجازي بيفتند و قاعدتا بازي سرمايه داري صنعت توريسم مجازي را کسي در اين بين برده است که متولي توريسم مجازي باشد.
توجه به اين نکته که فضاي مجازي کاملا متفاوت با فضاي محيطي ست به ما هشدار مي دهد ديگر ذهن خود را به تعاريف و عباراتي چون متولي توريسم مجازي ايران يا هر محل مشخص ديگري نکنيم چرا که ذات Cyber محدوديت را نمي پذيريد و با اين طرز تفکر تنها انرژي خود را تلف کرده ايم!
مسافرت يکي از بزرگترين تفريحات و دلبستگي هاي هميشگي انسان بوده است که به دلايل مختلفي به سمت آن مي رويم. قاعدتا با اين پيشرفت هاي سريع و پر شتاب غير قابل باور زمان بيش از هر وقتي مورد توجه بشر قرار خواهد گرفت و با توجه به اينکه سطح انتظار در کاربران Cyber بسيار بالاتر ست بعيد است که انسان تن به حذف مسافرت از زندگي روزمره خود در دهد، لذا قدرت سرمايه داري به واسطه صنعت توريسم از آن کشوري خواهد بود که گام هاي موثري در راه انحصاري کردن توريسم مجازي براي خود برداشته باشد.