بزرگراه فناوري- سازمان مالکيت فکري و معنوي يکي از نهادهاي وابسته به سازمان ملل است. WIPO‌ در سال 1967 و با هدف گسترش فعاليت‌هاي مربوط به حفاظت از حقوق معنوي در سراسر جهان راه‌اندازي شده و هم‌اکنون 183 عضو دارد. اين سازمان که مرکز آن در شهر ژنو سوئيس است مسؤوليت رسيدگي به اختلافات مربوط به دامنه‌هاي اينترنتي را نيز برعهده دارد.

توسعه نفوذ اينترنت و پايگاه‌هاي اينترنتي در بين مردم موجب شده علاقه کاربران به ثبت دامنه‌هاي اينترنتي افزايش يابد، اما اين امر که ممکن است به ظاهر مناسب باشد در برخي مواقع مشکلاتي را به‌وجود مي‌آورد که مي‌تواند گريبان‌گير هر يک از افراد شود. تام کروز(Tom Cruise) که يکي از سرشناس‌ترين بازيگران سينما محسوب مي‌شود به‌دنبال مواجه شدن با مشکلي در اين زمينه مجبور شد پرونده خود را به مقامات قضايي ارجاع دهد.

اين پايگاه اينترنتي به نام جف برگر(Jeff Burgar) به ثبت رسيده بود و به‌همين خاطر تام کروز ستاره سينماي جهان به سازمان مالکيت فکري و معنوي(WIPO) شکايت برد تا بتواند دامنه TomCruise.com را از آن خود کند. جف برگر از جمله افرادي محسوب مي‌شود که دامنه‌هاي زيادي را به نام خود به ثبت رسانده و به‌همين خاطر تاکنون ده‌ها فرد سرشناس را به اين سازمان کشانده است. با وجود اينکه برگر سابقه طولاني در امر ثبت دامنه با نام افراد صاحب‌نام جهاني دارد، دادگاه سازمان مالکيت فکري و معنوي پس از بررسي اين پرونده راي خود را به نام کروز صادر کرد و اين سايت اينترنتي را از آن وي دانست.

افرادي که با قوانين ثبت دامنه در اينترنت آشنا هستند و ضوابط موجود در اين زمينه را دنبال مي‌کنند بر اين باورند که اختصاص دامنه TomCruise.com به اين ستاره سينمايي امري بديهي بوده است. اما با اين وجود برگر بر اين باور است که اين قوانين عادلانه نيست و وي مي‌توانسته اين سايت را از آن خود کند. وکيل تام کروز براي آنکه بتواند اين سايت را به موکل خود بازگرداند بر سه عامل کلي تاکيد کرد که از مهم‌ترين آن حقوق تام کروز در بازار تجاري براي استفاده از نام و اعتبار خود است. اين طور که گفته مي‌شود، پيش از اقدام تام براي به‌دست آوردن اين سايت اينترنتي برگر با انتشار تبليغات شرکت‌هاي مختلف بر روي TomCruise.com پول فراواني را به‌خود اختصاص داده بود و اين درحالي بود که بيشتر کاربران تصور مي‌کردند اين وب‌سايت به ستاره سينماي جهان تعلق دارد.

اقدامات قانوني

برگر ادعا مي‌کند در طول دوراني که اين سايت را به نام خود ثبت کرده حقوق تجاري تام کروز را زير پا نگذاشته بود و خلاصه زندگي او را بدون هدف خاصي در اين سايت قرار داده بود. او ادعا مي‌کند که تاکنون هيچ اقدام خاصي را براي فروش اين سايت به کروز انجام نداده و طبق قانون آزادي بيان او مي‌تواند در سايتي که به نام خود به ثبت رسانده هر مطلبي را منتشر کند.

برگر همچنين ادعا کرده، کاربراني که به سايت اينترنتي TomCruise.com مراجعه مي‌کنند به‌دنبال شخص بازيگر نمي‌گردند و هرگز تصور نخواهند کرد که اين سايت به‌دليل تشابه اسمي به تام کروز تعلق دارد، در مقابل بايد توجه داشت اين افراد در جست‌وجوي به‌دست آوردن اطلاعاتي در مورد شخص بازيگر هستند و تنها مي‌خواهند که اين اطلاعات را در نظر بگيرند، بدون آنکه شخص حامي پايگاه اينترنتي را در نظر بگيرند. او مي‌گويد، کروز براي به‌دست آورن اين سايت اينترنتي و آغاز اقدامات قانوني در اين باره 10 سال دير آغاز کرده است. برگر پيش از اين نيز دامنه‌هاي اينترنتي نظير CelineDion.com، MichaelCrichton.com، KevinSpacey.com، JeffreyArcher.com و ... را به نام خود به ثبت رسانده بود و علاوه بر پول فراواني که از اين راه به‌دست آورده بود موجب شد تا اين افراد در دادگاه سازمان مالکيت فکري و معنوي حضور يابند. تام کروز براي آنکه مدعاي خود را آسان‌تر به ثبت برساند تخلفات پيشين برگر را گوشزد کرد و با ياد‌آوري آن‌ها اعلام کرد که مي‌تواند اين سايت را به نام خود به ثبت برساند.

قوانين دامنه‌ها

اگرچه برگر براي دفاع از حقوق خود و حفظ اين سايت دلايل فراواني را ارايه کرد، سازمان مالکيت فکري و معنوي در نهايت راي را عليه وي صادر کرده و خاطرنشان کرد که فعاليت‌هاي برگر در اين زمينه تنها محدود به تبليغات اينترنتي نمي‌شده است. به‌طور کلي بايد توجه داشت که برگر و اظهارات او در اين زمينه ارزش چنداني ندارد و او در اين سايت‌هاي اينترنتي تنها اهداف تبليغاتي را دنبال نمي‌کرده است. اين اقدام ممکن است از جنبه‌هاي ديگر نيز اهميت داشته باشد، زيرا با اعلام اين راي برگر ديگر نمي‌تواند با بهانه استفاده از قانون آزادي بيان در اينترنت هرگونه فعاليتي را براي خود مشروع کند و به تخلفات مختلف دست زند.

درحالي که برگر به کمک وکيل خود موفق شد تا اندازه‌اي نظر افراد را نسبت به‌خود جلب کند و زمينه ادامه فعاليت‌هايش را فراهم آورد، طبق قوانين موجود وي نمي‌تواند از اين سايت اينترنتي و اعتباري که به‌واسطه تام کروز به اين سايت داده مي‌شود استفاده کند و به‌همين خاطر مجبور است آن را به ستاره سينمايي واگذار کند. اين قوانين از جانب برخي افراد ناعادلانه به‌نظر مي‌رسد و کارشناسان معتقدند که ثبت‌کننده دامنه اينترنتي مي‌تواند آن را براي مصارف شخصي خود به کار برد. در مقابل سازمان مالکيت فکري و معنوي اعلام مي‌دارد که يک سايت اينترنتي با نامي مشخص مي‌تواند از اعتبار افراد سرشناس سوءاستفاده کند که اين مخالف قوانين تصويب شده خواهد بود.

اگر اين تصميم براي تصميمات آتي مورد استفاده قرار گيرد به اين معني خواهد بود که از اين پس افراد با استفاده از قانون آزادي بيان در اينترنت سود قابل توجهي را نمي‌توانند به‌خود اختصاص دهند و سايت‌هاي اينترني را به مثابه بنگاه‌هاي اقتصادي به کار برند. در کنار مزايايي که اين تصميم مي‌تواند داشته باشد ممکن است بخش تبليغات گوگل را نيز تحت تاثير قرار دهد و باعث شود تا مسؤولان بزرگ‌ترين موتور جست‌وجوي اينترنتي جهان سياست‌هاي خود را در اين زمينه تغيير دهند.

بخشي ديگر از اين پرونده به اظهارات برگر مبني بر تاخير 10 ساله تام کروز براي بازپس‌ گرفتن سايت اينترنتي TomCruise.com مربوط مي‌‌شود. برگر مي‌گويد طبق قوانين موجود در مرکز سياست‌گذاري دامنه‌هاي اينترنتي(UDRP)، اگر يک فرد براي به‌دست آوردن دامنه اينترنتي خود تا دو سال تاخير داشته باشد ديگر نخواهد توانست در اين زمينه اقدامي را انجام دهد. با اين وجود مسؤولان سازمان مالکيت فکري و معنوي ادعا مي‌کنند که اجراي اين قوانين در اين مورد خاص مي‌تواند باعث ناديده گرفتن حقوق افراد در بازارهاي تجاري جهاني شود. WIPO ادعا مي‌کند که در اين زمينه بسيار محکم عمل مي‌کند و هرگز اجازه نخواهد داد کسي از قوانين سرپيچي کند.

سيستم آسيب‌پذير
اگر قرار باشد که تصميمات آتي به تصميمات کنوني اتخاذ شده رجوع داده شود، احتمال مي‌رود که سازمان مالکيت فکري و معنوي با مشکلات عديده‌اي مواجه شود و طي آن برخي افراد راه‌هايي را براي سوءاستفاده از اين قوانين پيدا کنند. اين سيستم که بسيار آسيب‌پذير به‌نظر مي‌رسد تاکنون مورد انتقادهاي فراوان صاحب‌نظران در اين زمينه قرار گرفته، اما در عين حال هنوز به‌درستي مشخص نيست که تصميم نهايي WIPO چه خواهد بود. سازمان مالکيت فکري و معنوي همچنين در تلاش است که با در نظر گرفتن جريمه‌هاي سنگين از بروز اتفاقات مشابه در آينده جلوگيري کند. مسؤولان اين سازمان بر اين باورند که اگر اين جريمه‌ها براي اشخاص در نظر گرفته شود و سازمان‌ها را مخاطب خود قرار ندهد موفق‌تر خواهد بود. با وجود انتقادهاي فراواني که به WIPO شده، اين سازمان همچنان مي‌کوشد که از حقوق افراد براي ثبت دامنه‌ها دفاع کند و امکان هرگونه سوءاستفاده در اين زمينه را از بين ببرد. به‌عقيده اين سازمان، سيستم طراحي شده براي تصميم‌گيري در مورد پرونده‌هاي آتي در اين زمينه هيچ گونه راه نفوذي را براي افراد سودجو باقي نگذاشته است و خود را در مقابل هرگونه آسيب‌پذيري ايمن کرده است. برخي کارشناسان اين سازمان در تلاشند با انجام مطالعات و بررسي‌هاي گسترده‌اي در اين زمينه امکان بروز هرگونه مشکل را از بين ببرند.

منبع: TheRegister.com