توريستها در انتظار گشايش مرز مجازي ايران
-(6 Body)
|
توريستها در انتظار گشايش مرز مجازي ايران
Visitor
993
Category:
کامپيوتر
بزرگراه فناوري - گسترش روزافزون فناوريهاي نوين، بهسرعت چهار گوشه جهان را به هم نزديک کرده، فاصله زماني، مکاني و فرهنگي را تا حدود زيادي کاهش داده و امکان استفاده پژوهشگران و نسل حاضر را در هر نقطه از جهان براي شناخت هويت و گذشته جامعه خود و ساير جوامع فراهم کرده است. در اين جامعه اطلاعاتي جديد علاوه بر نتايج مثبت کاربرد فناوري به لحاظ اقتصادي و غيره، ميزان اقتدار و پايداري هر قوم يا جامعه نيز بستگي به نحوه معرفي هويت فرهنگي تاريخي خود با اتخاذ يک راهکار فراگير و نوين دارد. با توجه به حجم انبوه اطلاعات و گستردگي فعاليتها در ميراث فرهنگي و گردشگري، فناوري اطلاعات و ارتباطات ميتواند بهعنوان يك ابزار موثر عصر حاضر در جوامع اطلاعاتي با احترام گذاشتن و اتکا بر هويت فرهنگي براي تقويت عمليات جهت رسيدن به اهداف کلان و انجام بهينه وظايف و ماموريتها مورد استفاده قرار گيرد. به اين ترتيب ابزار ICT منجر به تغيير و تسريع روند گردشگري و ايجاد سازوكارهاي جديد راهبردي و مديريتي در اين صنعت شده است که عدم توجه به اين ابزار طي چند سال آينده، ايران را از رقابت در بازار جهاني اين صنعت حذف ميكند. فناوري اطلاعات و ارتباطات(ICT) يكي از عناصر اساسي محيط بيروني در صنعت گردشگري است كه توسعه آن در سالهاي اخير باعث نوآوريهايي در اين صنعت شده است. واژه گردشگري الكترونيكي(e-tourism) به معناي كاربرد كسبوكار الكترونيكي در مسافرت و گردشگري است و سه مجموعه متمايز مديريت كسبوكار، نظامهاي اطلاعاتي و مديريت و گردشگري را شامل ميشود. بنابراين سطح توانايي ميراث فرهنگي و گردشگري بايد به يك سطح حداقلي از تواناييهاي ايجاد بانك اطلاعاتي در جهان برسد تا ارايه خدمات به مسافران با کمک اينترنت آسانتر شود و صدور بليت، اطلاعات هتلها، مراكز گردشگري، ديدني، نرخها و غيره در دسترس گردشگران و دستاندركاران گردشگري قرار گيرد. صدور ويزا، بليت الكترونيكي و رزرواسيون هتلها از جمله اين اقدامات است كه ايران درحال حاضر از جايگاه مناسبي در اين زمينه برخوردار نيست. بههمين سبب جهت آشنايي بيشتر با صنعت توريسم گفتوگويي با عبدالکريم شادمهر مدير اجرايي طرح جامع ICT و سرپرست "دفتر آمار و فناوري اطلاعات" سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري انجام دادهايم که در پي ميآيد. IT و تسهيلکننده امور ميراث و گردشگري "عبدالکريم شادمهر" مدير اجرايي طرح جامع ICT و سرپرست دفتر آمار و فناوري سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري ميگويد: در عصر حاضر که جامعه اطلاعات ناميده ميشود، فناوري اطلاعات، فرصتي را فراهم کرده که در دو بخش ميراث فرهنگي و گردشگري بتوانيم برخي از وظايف خود را قابل اجرا بدانيم، زيرا تاکنون انجام برخي وظايف بدون وجود IT نظير حفظ و معرفي آن دشوار بود، قابليتهايي که فناوري اطلاعات دارد، انجام وظايفي که برعهده سازمان است را تسريع ميکند. در گذشته حفظ گويش از طريق نوشتهها انجام ميشد اما اکنون ميتوان از طريق ضبط ديجيتالي آن را انجام داد، امروزه شيوههاي ديجيتالي کردن گويشها به ما امکان ميدهد که بهمدت زيادي بتوانيم گويشها را حفظ کنيم. بر اين اساس، آيتي در ميراث فرهنگي ميتواند به تحليل يافتههاي هويت فرهنگي و تاريخي که بهدست آمده کمک کند، به اين ترتيب ميتوان تحليل نتايج را در حجم زيادي از اطلاعات انجام داد و همچنين فرصت خوبي براي افرادي که به اينترنت دسترسي دارند فراهم کرد تا معرفي يافتهها در خصوص ميراث فرهنگي بهراحتي امکانپذير باشد. بحث e-tourism يکي از مهمترين مباحث کنوني صنعت گردشگري در جهان است، خدماتي که در اين بخش ارايه ميشود شامل تورهاي مجازي، پرداخت الکترونيکي و تشخيص مقصد است . ادغام دو سازمان و فقدان طرح جامع با ورود فناوري اطلاعات در بخش ميراث فرهنگي "ميراث ديجيتالي" مطرح شده است که اکنون جامعه جهاني از جمله يونسکو، ميراث ديجيتالي (E-heritage) را بهعنوان بخشي از حافظه جهاني تلقي کرده تا بتوانيم تمامي مستندات گذشته از قبيل شنيداري، ديداري و نوشتاري را به فضاي ديجيتال منتقل کنيم. سرپرست دفتر آمار و فناوري سازمان ميراث فرهنگي، گردشگري و صنايع دستي ميگويد: در ادغام دو سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري جايگاه مناسبي براي فناوري اطلاعات ديده نشده بود، بههمين دليل نفوذ فناوري اطلاعات در سازمان کند بوده است اما ما چارهاي بهجز استفاده از IT نداريم. اکنون در دنيا کسي که ميخواهد به سفر برود، سعي ميکند مقصدش را تشخيص داده و سپس حرکت کند، بههمين دليل بحث e-tourism که داراي خدماتي نظير تورهاي مجازي، پرداخت الکترونيکي، تشخيص مقصد و برنامهريزي است، مهم است. شادمهر ميافزايد: در بخش ميراث ديجيتالي بايد فعال باشيم تا بتوانيم مستنداتي را که از گذشته وجود داشته به اين فضا منتقل کنيم تا با استفاده از شيوههاي استاندارد، امکان توزيع و انتشار براي عموم به اين مستندات فراهم شود. اقدامات انجام شده قبل از ادغام دو سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري، حدود پنجاه سايت راهاندازي شد که هر استان بهمنظور معرفي هويت فرهنگي و تاريخي خود اقدام به اين کار کرده بود. همچنين تشکيل بانک اشيا، بانک اموال، اقدام براي تهيه طرح جامع فناوري اطلاعات و ايجاد موزههاي مجازي از ديگر اقداماتي است که در سازمان قبل از ادغام انجام شده است. تهيه نرمافزار "اطلس گويش" بهصورت ديجيتالي در سرخس بهعنوان پايلوت از ديگر اقداماتي است که در آن دوره اتفاق افتاد، همچنين پژوهشکدههايي نظير حفاظت و مرمت و مردمشناسي، به اين نتيجه رسيدند که ابتدا از طريق راهاندازي سايتها به معرفي فعاليتها و نتايج تحقيقات خود بپردازند. اما کساني که در دوره قبل فناوري اطلاعات در اين سازمان را تدوين ميکردند بهدليل کمبود اطلاع کافي در تحقق اهداف سازمان، حوزه IT را به سه بخش تقسيم کردند که شامل سايتي بود که زيرنظر روابط عمومي و اطلاعرساني سازمان قرار داشت و همچنين بخش آمار و اطلاعات نيز به حوزه برنامهريزي منتقل شد. در بخش سوم نيز که بخش اصلي فناوري اطلاعات سازمان محسوب ميشد، يک گروه تشکيل شد که تحت عنوان گروه آموزش و فناوري اطلاعات بود. اين بخش در دفتر نوسازي و تحول اداري و با تصور انجام صرف اتوماسيون اداري راهاندازي شد. اين گسيختگي در بهکارگيري فناوري اطلاعات در سازمان منجر به بلاتکليفي سايتها و اقدامات در زمينه فناوري اطلاعات شد، اما مديريت جديد اقدام به ايجاد دفتر آمار و فناوري اطلاعات کرده است. به گفته شادمهر، پس از اينکه دو سازمان ميراث فرهنگي وگردشگري با هم ادغام شد، با وجود ضعف تشکيلاتي و عدم انسجام فعاليتها با توجه به اينکه نتوانستيم در ساختار تشکيلاتي جايگاه مناسب فناوري اطلاعات را مشخص کنيم، بر آن شديم تا تمامي فعاليتهاي فناوري اطلاعات را همسو کنيم. بههمين دليل به فکر تدوين يک سند بالادستي برآمديم و طبق وظايفي که برنامه تکفا برعهده ما گذاشته بود، در سال 83 طرح جامع ICT سازمان را براي انسجام بخشيدن به فعاليتها پيشنهاد داديم تا برنامه مناسبي داشته باشيم که ساختار مناسبي براي شکلدهي و معماري اطلاعات دادهها، سيستمهاي کاربردي و تکنولوژيهاي بهروز و تعيين تعامل بين آنها رعايت شود. همچنين معماري اطلاعات، تدوين پروژهها و تنظيم RFP (درخواست براي طرح) آنها را براي اجرا طبق اصولي که تدوين شده، داشته باشيم. بههمين سبب با توجه به اينکه طرح جامع ICT وابسته به حوزه خاصي نيست، توانستيم با حمايت رييس سازمان وقت، اين پروژه را به اتمام برسانيم و با تمام ضعفهايي که وجود داشته اکنون طرح جامع فناوري اطلاعات و ارتباطات تدوين شده و نيازهاي فعاليت اين بخش در آن ديده شده و کارهاي اجرايي آن آغاز شده است. به گفته شادمهر، پيمانکار اين طرح انتخاب شده و طبق چارچوب موجود قرار است در سال جاري اين برنامه اجرا شود. اين پروژه قبل از ادغام دو سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در سال 80 آغاز شده بود اما بهدليل ادغام دو سازمان در مرحله شناخت و در سال 81 متوقف شد و در سال جاري نهايي شد. همچنين براي اجراي طرح جامع فناوري اطلاعات و ارتباطات يک شوراي راهبري ICT راهاندازي شد تا حمايت رده بالاي سازمان براي اجراي اين طرح وجود داشته باشد که البته اين طرح امسال براي اجرا آماده است. چهار ميليارد تومان براي پروژههاي سال جاري طرح جامع ICT سازمان گردشگري و ميراث فرهنگي داراي 74 پروژه است که در فاز اول طبق برنامه زمانبندي براي پروژههاي امسال که حدود بيست پروژه است چهار ميليارد تومان پيشبيني و درخواست شده است. اين طرح داراي مراحل طرح جامع، زيرساختها، معماري اطلاعات پروژهها و راهبري و بهروزرساني پروژههاي درحال اجراست. تدوين اين طرح و قرارداد آن که اواخر سال 83 بسته شد، يک سال بهطول انجاميد و با تعريف ماموريتهايي که سازمان در بخش دولتي و خصوصي دارد، تصويب شده و در سال 84 نيز نهايي شد. اما در سال گذشته با وجود مشکلات تشکيلاتي، يک سيستم گردش مکاتبات الکترونيکي راهاندازي شد و به کليه مديريتهاي استاني نيز تاکيد شد تا گردش مکاتبات الکترونيکي با قابليت کنترل کارتابل از راه دور را در سازمان اجرا کنند. در نتيجه مديران و مخاطبان يک نسخه تحت وب داشته و خارج از محل کار خود ميتوانند از طريق اينترنت به سايت گردش مکاتبات وارد شوند و کارهاي مربوط به خود را درخواست و يا انجام دهند. به گفته شادمهر اين طرح براي تمامي ارگانهاي ذيربط سازمان در کشور بوده و فاز اول آن در تهران اجرا شد اما اکنون درحال توسعه اين سيستم هستيم . سرپرست دفتر آمار و فناوري اطلاعات سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري و صنايع دستي ميگويد: چارچوب کاري ما درحال حاضر نظام جامع فناوري اطلاعات و ارتباطات است اما مشکل بزرگي که در اين زمينه وجود دارد اين است که سازمان مديريت و برنامهريزي کشور بودجه تکفاي مربوط به سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري را حذف کرده است. بلاتکليفي دوساله سايتهاي سازمان درحال حاضر حدود دو سال است که 50 سايت سازمان ميراث بلاتکليف مانده و سازمان بايد وضعيت اين سايتها را مشخص کند، بههمين دليل اخبار ميراث فرهنگي در سايت سازمان قرار داده نميشود و اين اخبار را ميتوان از سايت خبرگزاري ميراث دريافت کرد. شادمهر ميافزايد: روابط عمومي سازمان که از سال 83 مسؤوليت سايتها را در دست دارد، خود اقدام به راهاندازي يک سايت مستقل به آدرس اينترنتي www.chtn.ir کرده است و اين اقدام درحالي صورت ميپذيرد که سايتهاي ديگر بهروز نميشده و به حال خود رها شده بود. تغييرات تشکيلات ساختاري سازمان بعد از ادغام پس از ادغام دو سازمان "ميراث فرهنگي" و "گردشگري" تشکيلات ساختاري سازمان به هم ريخت بهطوري که واحد تبليغات و اطلاعرساني سازمان خود را متولي سايتها ميدانست و همچنين بخش آمار و اطلاعات از حوزه فناوري اطلاعات جدا شده و به بخش "برنامهريزي" منتقل شد. بخش فناوري با دو نفر، گروه آموزش و فناوري را تشکيل داد و اداره تبليغات و اطلاعرساني نيز بهجاي اينکه تکليف سايتهاي موجود را مشخص کند و آنها را يکپارچه کرده و داخل يک پورتال قرار دهد، سايت مستقلي با حوزه ستادي و با اختياراتي که در دست داشت اقداماتي را آغاز کرد و سايتي را راهاندازي کرد که پس از انتخابات رياست جمهوري معوق ماند. دليل بهروز نشدن سايتها اما قرار است در طرح جامع فناوري اطلاعات و ارتباطات وضعيت سايتها مشخص شده و پورتال جامع سازماني ايجاد شود، اين دو طرح از پروژههاي اولويتدار طرح جامع ICT سازمان است. به گفته شادمهر اخيرا در خبرها در مورد بهروز نشدن سايت سازمان ميراث بحث ميشود اما بايد بگويم بهدليل ادغام دو سازمان بهروز کردن سايتها متوقف شده و قرار نبوده پس از ادغام دو سازمان اين سايتها طبق روال گذشته خود کار کنند و سايت ميراث و سازمان گردشگري بهطور جداگانه به کار خود ادامه دهد. تجميع سايتها در پورتال سازمان اما پس از ادغام قرار شد که يک دستگاه متولي، ماموريتهاي هر دو سازمان را قبل از ادغام در يک پورتال واحد انجام دهد ولي بهدليل پراکندگي، اين کار به پس از تدوين طرح جامع موکول شد، اما در نهايت اين سايتها از روي شبکه اينترنت حذف نشد زيرا تصور اين بود که کاربران ميتوانند حتي از اطلاعات قديمي اين سايتها نيز استفاده کنند. براساس RFP طرح جامع ICT هدف اين است که تمامي دادههاي سايتهاي موجود به سايت جديد منتقل شود و استاندارد توليد محتوا براي توسعه و بهروز کردن به مديريتهاي مربوطه ابلاغ شده و آنها ملزم شوند که اطلاعات را بهروز نگه داشته و مديريت متمرکز داشته باشند. راهاندازي پرداخت الکترونيکي اکثر سرويسها در بخش گردشگري ديجيتالي توسط بخش خصوصي ارايه ميشود که از جمله اين سرويسها ميتوان به پرداخت الکترونيکي اشاره کرد و اين سرويس جزء وظايف سازمان نيست اما با ديدگاه جديد در بخش گردشگري قرار است خدماتي که بخش خصوصي ارايه ميکند در پورتال سازمان قابليت ارايه آنها منعکس شود. امکان ارايه خدماتe -tourism و GIS همچنين ارايه خدماتي نظير پرداخت الکترونيکي از طريق ارتباط با سرويسهايي که در زمينه e-tourism چه در بخش دولتي و چه در بخش خصوصي ارايه ميشود، در پورتال امکان بهرهبرداري و ارايه خدمات براي گردشگران وجود خواهد داشت. شادمهر ميگويد: GIS يا همان سيستم اطلاعات مکاني از پروژههاي اولويتدار امسال است و از ديگر پروژههاي سال جاري ميتوان به توسعه سيستم گردش مکاتبات الکترونيکي اشاره کرد که در سال گذشته اجرا شده اما توسعه پيدا نکرده است. از ديگر پروژههاي سال جاري توليد CD هاي مولتيمديا است که توليد آن براي معرفي جاذبههاي گردشگري از سال گذشته شروع شده و اکنون درحال نهايي شدن است، اما معرفي جاذبههاي گردشگري گلستان که داراي 16 شهرستان است و معرفي آثار و خدمات آن در بخش توريستي در اين سيديها ارايه شده است. البته هدف اين طرح نيز توجيه و ترغيب بخش خصوصي است. توليد محتويات الکترونيکي در بحث ميراث ديجيتالي از ديگر پروژههايي است که قرار است نسخههاي خطي نفيس بهشکل ديجيتالي تبديل شود که نمونهاي از آن در کاخ گلستان و موزه رضا عباس تهيه شده و اين سازمان قصد دارد اين اقدام را به بخشهاي ديگر نيز توسعه دهد . پروژه آخر نيز نشريات الکترونيکي است و قرار است يک سيدي ماهانه بهعنوان نشريه الکترونيکي در بخش ميراث فرهنگي و گردشگري توليد شود تا مسؤولان با فعاليتهاي سازمان آشنا شوند. پورتال نخستين پروژه طرح جامع ICT پيش از اين فناوري اطلاعات در سازمان جايگاه مناسبي نداشته و بهدليل دوره گذار و ادغام دو سازمان جايگاه مناسب IT انسجام نيافته بود اما اکنون طرح جامع، پروژهها و چارچوب آن مشخص شده و اولين پروژه آن راهاندازي پورتال سازماني است. اکنون پروژههاي فناوري اطلاعات در سازمان جايگاه مناسب خود را يافته است و در پي آن دفتر آمار و فناوري اطلاعات و پراکندگي وظايف تجميع شده و درحال حاضر زير نظر رياست سازمان درحال فعاليت است و هر اقدامي که درحال انجام است طبق سند بالادستي انجام ميشود. اکنون "اي توريسم" در بحث گردشگري نقش مهمي داشته و در اين زمينه سازمان ميراث فرهنگي نيز نقش حاکميتي دارد اما اجراي اين بخش نيازمند فعال بودن و حمايت بخش خصوصي است. سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري به بخش خصوصي تسهيلات اعطا کرده و استانداردها و ضوابط به آنها ابلاغ ميشود، اما اقداماتي نظير مديريت هتل در حيطه وظايف بخش خصوصي و توسط اين بخش انجام ميشود. در بخش فروشگاه الکترونيکي بخش خصوصي فعال است اما از ديگر الزامات براي رونق صنعت گردشگري، توريسم مجازي و تجارت الکترونيکي است که وزارت بازرگاني درحال پيگيري آن است. به گفته شادمهر در زمينه توريسم مجازي بايد مجموعهاي از سازمانهاي دولتي و بخش خصوصي فعال باشند تا اين امر محقق شود، اما اگر بستر ارتباطي مناسب نداشته باشيم نميتوان "اي توريسم" را محقق کرد، زيرا بهعنوان مثال براي تحقق آن نياز به "e-visa" (ويزاي الکترونيکي) داريم. پرداخت الکترونيکي نيز از ديگر الزامات ارايه خدمات گردشگري در محيط ديجيتالي است. در زمينه پرداخت الکترونيکي در گردشگري ديجيتالي، سازمان ميراث فرهنگي و بخش خصوصي نظير هتلها و آژانسهاي مسافرتي با بانکها وارد مذاکره شدهاند. هدايت بخش خصوصي سرپرست دفتر آمار و فناوري سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري ميگويد: اگر براي بخش خصوصي موانع ايجاد نشود و آنها هدايت شوند، صنعت e-tourism سريعتر در کشور شکل ميگيرد، زيرا اکنون بخش خصوصي در زمينه فروشگاه الکترونيکي، برنامهريزي، تشخيص مقصد و اجاره ماشين اقداماتي را انجام داده است. اما نياز به حمايت بيشتري در اين خصوص از جانب سازمان وجود دارد، البته بايد مباحث ديگري نيز نظير امنيت فراهم باشد که توريستها در کشور احساس امنيت کنند، اين مورد مربوط به ساير سازمانها و دستگاههاي تامينکننده امنيت کشور است. شادمهر ميگويد: کاري که ميخواهيم انجام دهيم اين است که خدمات توريسم ديجيتال را در پورتال سازمان ارايه دهيم و همچنين از شيوههايي استفاده کنيم که بخش خصوصي را در مورد ارايه خدمات در زمينه گردشگري ديجيتال ترغيب کنيم تا طبق استانداردها وارد اين بحث شوند. در راستاي طرح جامع فناوري اطلاعات و ارتباطات سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري لزوم استانداردهاي لازم را به هتلها ابلاغ کرده، بهعنوان مثال داشتن کافينت، راهاندازي سايت و مکانيزه کردن خدمات اداري و داشتن پرداخت الکترونيکي الزامي شده است. مجموعه استانداردهايي که در زمينه گردشگري و توريسم ديجيتالي به هتلها ابلاغ ميشود، امتياز براي هتل محسوب ميشود، با چنين اقداماتي درحال ترغيب بخش خصوصي هستيم تا با کاربرد فناوري اطلاعات تحقق خدمات e-tourism هرچه سريعتر محقق شود. شادمهر ميگويد: با توجه به جايگاهي که سازمان پس از دولت جديد کسب کرده و رييس وقت آن، معاون رييسجمهور و عضو هيات دولت است، از استراتژي جديد استفاده خواهيم کرد که تمامي دستگاههاي مرتبط با صنعت گردشگري وظايف خود را در زمينه استفاده از فناوري اطلاعات و حرکت بهسوي گردشگري ديجيتال انجام دهند. براي اين کار نياز به طرح مصوب داريم، به اين ترتيب ارايه خدمات در زمينه گردشگري کشور ما در محيط مجازي ممکن ميشود. البته بخشي از ارايه خدمات بهصورت الکترونيکي توسط بانکها آغاز شده اما داراي ضعفهايي است که براي برطرف کردن آن بايد اقدامات موثري انجام شود، ولي در اين زمينه نياز به مصوبات دولت داريم تا بتوانيم با استناد به بخشنامهها، ضوابط قانوني، مصوبات و راهکارهاي تشويقي ورود به اين بحث را تسهيل کنيم و از جمله اين اقدامات ميتوان به اعطاي وامهاي تسهيلاتي اشاره کرد. اکنون يکي از کارهايي که در تمامي کشورها در زمينه ميراث درحال انجام است، تبديل يافتهها بهشکل ديجيتالي بهشمار ميرود زيرا نميتوان يافتهها را روي کاغذ بهمدت طولاني نگه داشت، اين اقدام نيز به اين دليل است که حافظه جهاني قرار است در اختيار عموم مردم جهان قرار گيرد. مدير اجرايي طرح جامع ICT و سرپرست دفتر آمار و فناوري سازمان ميراث فرهنگي و گردشگري در پايان با اشاره به اينکه گردشگران خارجي ما فرهنگي بوده و تفريحي نيستند، ميگويد: آمار دقيق و کافي در خصوص اينکه فناوري اطلاعات تا چه ميزان ميتواند به درآمد اين صنعت کمک کند، در اختيار نداريم اما اتفاقي درحال رخ دادن است که هرچه کمتر از اين فرصت استفاده کنيم، فرصتها تبديل به تهديد خواهد شد و به اين ترتيب از بازار رقابت جهاني عقب خواهيم ماند. فناوري اطلاعات قابليتي را به وجود آورده که بتوانيم نسبت به جذب سريعتر گردشگرها از طريق خدمات اينترنتي و کاربرد IT استفاده کنيم، که کوتاهي در اين زمينه معادل سوق يافتن سرمايه به کشورهاي ديگر است.
|
|
|