داده‌ها و اطلاعات امروزه شيوه و آهنگ حركت بشر به سوي كمال و دانايي را به طور كامل تغيير داده و جهاني فراروي ما نهاده است كه به آن عصر اطلاعات مي‌گويند. در اين عصر يکي از مهم‌ترين شاخص‌هاي ارزيابي ميزان توسعه كشورها داشتن نظام و فرآيندهاي كمي و كيفي فعاليت‌هاي آماري است. اما اين اطلاعات چگونه و با چه موادي به دست مي‌آيد؟



پايه آمار و اطلاعات، همان داده‌ها هستند كه به كمك فنون آماري، جمع آوري، تفسير، پردازش، تحليل و تشريح مي‌شوند. در سازمان‌ها براي نمايش حجم و كيفيت عمليات انجام شده، از داده‌ها به عنوان اطلاعات خام و پايه استفاده مي‌كنند تا ميزان عملكرد، موفقيت و كارايي خود را به مخاطبان نشان دهند. اما بيشتر سازمان‌ها در كشورما بدون در نظر گرفتن رشد سريع تعداد بانك‌هاي اطلاعاتي و پايگاه‌هاي داده‌ها و بي توجه به گسترش حجم اين گونه پايگاه‌ها که گاهي در يك سازمان حجم آنها بالغ بر چندين هزار رکورد و فيلد اطلاعاتي است، نمي‌توانند از آنها بهره كافي ببرند.

صاحبان اين ثروت عظيم به دليل حجم بالاي آنها، نبود دسته بندي و طبقه بندي مناسب و در بسياري از سازمان‌ها به دليل ذخيره سازي به روش‌هاي سنتي - که به همين دليل امکان تحليل و استخراج اطلاعات با روش‌هاي معمول آماري از دل انبوه داده‌ها به سختي ميسر است - سيستم‌ها و پايگاه‌هاي اطلاعاتي و ارتباطي خود را بدون درنظر گرفتن هدف اصلي توليد داده‌ها كه همانا پردازش و توليد دانش است، به انباري از داده‌ها تبديل كرده و از ارايه آنها به مخاطبان، پژوهش‌گران و يا تحليل‌گران امتناع مي‌ورزند. اين درحالي است كه با وجود سيستم‌هاي يک‌پارچه اطلاعاتي و پايگاه داده، لحظه به لحظه به حجم داده‌ها در پايگاه داده‌هاي اين سازمان‌ها اضافه شده و باعث به وجود آمدن انبارهاي (توده‌هاي) عظيمي از داده‌ها شده است، به طوري که ضرورت کشف و استخراج سريع و دقيق دانش از اين پايگاه‌ها يا همان «داده انبارها» بيش از پيش احساس مي‌شود. اين سازمان‌ها بانك‌هاي اطلاعاتي خود را به زنداني از داده و آمار تبديل كرده‌اند و خود به زندانبان‌هايي براي حراست از آنها تبديل شده‌اند.

اگر اين شعار را فراموش نكرده‌ايم كه «اطلاعات طلاست» و يا « قدرت در اطلاعات نهفته است»، پس چرا سازمان‌ها (به ويژه دولتي) در كشور ما با اطلاعات به صورت انحصارگرايانه برخورد مي‌كنند؟ و خود را به مالکان انبار بزرگي از داده‌ها تبديل كرده‌اند؟ اين ثروت بزرگ كه در اختيار آنهاست نمي‌تواند با گردش در چرخه‌اي درون سازماني يا برون سازماني، سرمايه‌اي براي تجزيه وتحليل موقعيت‌ها و شناخت زواياي پيدا و پنهاني باشد كه بدون دسترسي آزاد به آنها آشكار نمي‌شود. چنانچه عمليات آماري روي اين داده‌ها صورت نگيرد به سرعت به جنس‌هاي از رده خارج تبديل مي‌شوند. سازمان‌ها مي‌توانند با استفاده از ابزار داده کاوي به اين داده‌ها معناي عملياتي بدهند و با فنون آماري آنها را به اطلاعاتي مفيد براي سازمان و مخاطبان خود تبديل کنند. براي برداشت اطلاعات، استخراج و کشف سريع و دقيق اطلاعات با ارزش و پنهان از بانك‌هاي اطلاعاتي و پايگاه داده‌هايي که هر کشور، سازمان و شرکتي براي توسعه علمي، فني و اقتصادي خود به آنها نيازمند است، بايد راه‌هاي دسترسي به آنها را فراهم كرد. نگهداري داده‌ها در پشت حصارهاي سيم كشي شده اين داده‌ها را پوسيده مي‌كند و از بين مي‌برد.

از روزهاي نخست سال 1389 باهم در سازمان خود و حتي در تمامي اركان و بدنه حكومت و دولت، تصميم بگيريم كه در حد توان‌مان در سلول‌هاي زندان‌هاي داده‌ها را بازكنيم و داده، آمار و اطلاعات را از اسارت برهانيم. آشتي با داده و آمار، و شنيدن و شناخت دانش نهفته در دل آنها مي‌تواند آينده‌اي روشن و توسعه يافته براي ايران‌مان رقم بزند، در سال 1389 گردش آزاد اطلاعات و آشتي با آمار و اطلاعات را بيش از پيش جدي بگيريم.