پارس آنلاين - در حالي كه يك دهه از استفاده و فراگير شدن وب مي‌گذرد كارشناسان قصد دارند در آستانه ورود به دهه دوم استفاده از وب در سراسر جهان، آن را از يك پديده عمومي به صورت يك علم مطرح كنند.

به اين منظور نمايندگان انيستيتوي فناوري ماساچوست آمريكا و دانشگاه ساوت همپتون انگليس روز پنج‌شنبه دوم نوامبر دانشكده «علوم وب (WSRI)» را راه‌اندازي كردند. راه‌اندازي اين دانشكده يك پروژه چند منظوره براي نظم بخشي و علمي كردن مبحث وب براي توسعه پذيرش آن در سطح عمومي است.

اين دو دانشگاه قصد دارند از حمايت‌هاي مالي شركت‌هاي بزرگ اينترنتي براي راه‌اندازي اين دانشكده كمك بگيرند. شايان گفتن است كه رشته WSRI پيش‌تر توسط شركت‌هايي همچون گوگل و IBM حمايت مالي مي‌شد. اين دانشكده به عنوان يك مركز پژوهشي در علوم وب، در مقاطع كارشناسي، كارشناسي ارشد و دكترا فعاليت خواهد كرد.

Tim Berners-Lee پايه‌گذار اولين نرم‌افزار وب و مدير گروه «ائتلاف جهاني وب» مي‌گويد: اينترنت يك پديده اجتماعي است. در اينترنت مردم اجتماعات مختلف مي‌توانند به راحتي با هم تعامل داشته باشند. وظيفه ما اين است كه بعد از راه‌اندازي و ارايه‌ي يك فناوري جديد، امكانات لازم براي بهبود آن را فراهم كنيم.

Berners-Lee كه مديريت پژوهشي دانشكده علوم كامپيوتر دانشگاه MIT و همچنين رياست آزمايشگاه هوش‌ مصنوعي(CSAIL) را نيز بر عهده دارد، جزييات راه‌اندازي و سازمان‌دهي اين رشته در دانشگاه MIT را تشريح كرد.
هدف از راه‌اندازي اين رشته تركيب شاخه‌هاي مختلف علمي شامل علوم اجتماعي، روان‌شناسي و زيست‌شناسي با توسعه فناوري است.

بنيان‌گذاران اين رشته معتقدند كه تاثيرات متقابل جامعه بر روي وب و همچنين تاثير بزرگ وب بر روي روابط اجتماعي توسعه رشته‌ ديگري جدا از علوم كامپيوتر را طلب مي‌كند. به عنوان مثال سايت eBay با چندين ميليون نفر مخاطب نيازمند به مخاطباني جدا از كارشناسان رشته علوم كامپيوتر دارد. از طرفي شركت گوگل از الگوريتم‌هاي رياضي پيچيده‌اي براي تشخيص ميليون‌ها لينك در سراسر وب براي بهبود نتايج جست‌وجوي خود استفاده مي‌كند.

اين مثال‌ها نشان مي‌دهد كه گسترش و توسعه‌ي اينترنت نيازمند تخصص‌هايي فراتر از دانش كامپيوتر و نرم‌افزار است. تخصص‌هايي كه از تركيب چند علم به وجود آمده و امكان به اجرا درآمدن در بستر اينترنت را دارا هستند.

Wendy Hall پروفسور علوم كامپيوتر دانشگاه ساوتهمپتون در اين مورد مي‌گويد: ما مي‌خواهيم با راه‌اندازي اين رشته جديد افق‌هاي جديدي براي نفوذ اين فناوري جديد بر ادراك انسان‌ها و جوامع اجتماعي و كسب و كارها باز كنيم.

دانشمندان علوم اجتماعي مي‌توانند به تجزيه و تحليل روابط اجتماعي آن‌لاين كمك كنند و همچنين حضور كارشناسان زيست‌شناسي مي‌تواند براي شناخت درست مهندسان وب از سيستم‌هاي پيچيده بدن انسان براي بهره‌گيري از روش‌هاي نوين در فناوري وب مفيد باشند.

Daniel Weitzner مدير امور پژوهشي CSAIL مي‌گويد: محققان به دنبال سيستم‌هاي نويني هستند كه بتواند به خوبي روابط اجتماعي ميان مردم را از طريق اينترنت امكان‌پذير سازد.

Weitzner مي‌گويد: به عنوان مثال دسترسي به اطلاعات پايه در برگزاري يك جلسه يا كنفرانس مانند شماره تلفن‌ها يا پيشه‌ي اشخاص، زمان و انرژي زيادي را طلب مي‌كند. اما اكنون جوامع به خوبي آگاهي دارند كه با استفاده از امكانات وب مي‌توانند اين مسايل را خيلي راحت‌تر و سريع‌تر حل كنند.

فناوري وب از بدو پيدايش تا كنون نتوانسته است به خوبي روابط اجتماعي طبيعي بين افراد اجتماع را نهادينه كند. ما مي‌توانيم با تبديل كردن وب به يك دانش و فراهم كردن امكان ورود ديگر علوم به آن، روابط حقيقي و طبيعي افراد در اجتماع را بيش‌تر در روابط مجازي وب وارد كنيم.

Berners-Lee مي‌گويد: پژوهش‌گران قصد دارندكه با هموار كردن راه‌هاي همكاري ميان دانشگاه وW3C، به ايجاد تحقيقات استاندارد و قابل اتكا كمك كنند. ما در حال پياده كردن برنامه‌اي هستيم كه فناوري بدون نياز به تبليغات در دسترس مردم قرار گيرد.

با گسترش و رشد ارايه اطلاعات به صورت آن‌لاين توسط اشخاص و سازمان‌ها، مشكلات اين سياست روز به روز بيشتر نمود پيدا مي‌كند.

به عنوان مثال يكي از اين خدمات آن‌لاين خدمات الكترونامه است كه تا زماني كه به صورت صحيح و مناسب توسط توده مردم استفاده مي‌شد، بسيار مفيد و كارآمد بود تا اين كه هرز نامه نويسان شروع به سواستفاده از اين امكانات براي دست‌يابي به اهداف خود كردند.

Berners-Lee مي‌افزايد:‌ براي جلوگيري از چنين مشكلاتي دانشمندان علوم وب مي‌توانند عواملي كه اشخاص را به آسيب رساندن به يك فناوري نو مانند ويروس‌ها تحريك و تشويق مي‌كند، مطالعه و مشخص كنند. به همين ترتيب پژوهش‌گران مي‌توانند رفتارهاي روان‌شناختي افراد را در تاثيرات متقابل وب بر روي زندگي اجتماعي مورد تحليل قرار دهند.

رشته «علوم وب» به دنبال راه‌كارهايي است كه قوانين و سياست‌هاي مشخص و مناسبي را در استفاده و ارايه نرم‌افزارهاي آن‌لاين ارايه دهد، همانند قوانين و مقرراتي كه هم‌اكنون در زندگي اجتماعي افراد و در جوامع مختلف مورد استفاده قرار مي‌گيرند.

براي مثال اتحاديه اروپا دستورالعمل‌ها و قوانين مشخصي دارد كه دولت‌هاي عضو را وادار به تابعيت و پاي‌بند بودن به آن‌ها مي‌كند.

Nigel Shadbolt پروفسور هوش مصنوعي از دانشگاه ساوتمپتون و رييس آينده جامعه كامپيوتر انگليس در اين مورد مي‌گويد: اما در حال حاضر سياست‌هاي مشخص و مناسبي كه استفاده از اطلاعات آن‌لاين را قانون‌مند نمايد وجود ندارد. يكي از اين قوانين شايد در مورد سلامتي داده‌ها و اطلاعات ارايه شده از طريق وب باشد.

Shadbolt مي‌گويد: يك دانشجوي دكتراي علوم وب مي‌تواند سيستمي را براي توصيف قوانين و محدوديت‌هاي شراكت داده طراحي نمايد و قوانيني در مورد استفاده از داده‌ها براي يك منظور خاص را مشخص نمايد.

كارشناسان مي‌گويند: پذيرش و ارايه وب Semantic (استانداردهاي W3C در وب) به محققان در توسعه مدل‌هاي رياضي و همچنين ابداع سيستم‌هايي كه نحوه تبادل داده‌ها را تحليل نمايد، كمك مي‌كند.

Berners-Lee مي‌گويد: استانداردهاي وب Semantic در حال حاضر در حال گسترش هستند و در محصولات و خدمات ارايه شده اينترنتي مورد استفاده قرار مي‌گيرند. البته سرعت رشد اين استانداردها در مقايسه با HTML بسيار پايين‌تر است. دليل آن هم اين است كه وب Semantic بسيار پيچيده‌ است و توسعه آن در نواحي و مناطق مختلف نياز به استفاده از سبك‌ها و روش‌هاي متنوعي دارد.

ابداع كنندگان اين رشته بر اين باورند كه با به وجود آمدن رشته‌اي با نام «علوم وب» نياز به پژوهش‌هاي پيوسته در زمينه اينترنت و وب در ساير علوم و رشته‌ها مانند علوم كامپيوتر و مهندسي را از بين بلكه تشكيل شاخه‌اي از علم با نام «علم وب» به گسترش و تحقيقات ساير علوم مانند علوم مهندسي و علوم اجتماعي كمك مي‌كند و آن‌ها را كامل‌تر مي‌سازد.

Weitzner مي‌گويد: ما مي‌خواهيم به وب يك نگاه علمي داشته باشيم كه شاخه‌هاي مختلف علوم را از جنبه‌هاي مختلف مورد بررسي و پژوهش قرار مي‌دهد. هدف از راه‌اندازي اين رشته دانشگاه‌ها افزايش توجه و پژوهش در يك فناوري جديدي است كه استفاده جهاني دارد.