تقويم سال 2011 آخرين روزهايش را ورق ميزند تا به اين ترتيب به روزهاي کريسمس و بازار پر رونقش نزديک بشويم؛ بازاري که با جمعه سياه و يکشنبه سايبري رنگ ديجيتالي به خودش ميگيرد. جمعه سياه نزديک است و بسياري از کارشناسان پيشبينيهايي را براي بازار خريد و فروش در اين روز انجام دادهاند. اين پيشبينيها اما گويا اخبار خوبي را براي بازار انواع لوازم مصرفي الکترونيک ندارند.
جمعه سياه در واقع اولين جمعه بعد از جشن شکرگزاري است که در آن مردم ايالات متحده آمريکا خريدشان براي سال نو ميلادي را آغاز ميکنند. در اين روز محصولات مختلف با تخفيفات ويژهاي عرضه ميشوند و در اين ميان محصولات ديجيتال شخصي و لوازم مصرفي الکترونيک طرفداران زيادي دارند. با اين حال اما بحران اقتصادي در اغلب کشورهاي جهان باعث شده است افراد کمتر از سالهاي گذشته براي خريد محصولات مصرفي الکترونيک هزينه کنند. همين موضوع باعث شده است موسسه تحقيقاتي IHS iSuppli در آخرين تحقيقاتش پيشبيني خود از درآمد بازار جهاني لوازم مصرفي الکترونيک را نسبت به پيشبيني قبلي خود از آن تا 77 درصد کاهش بدهد.
به اين ترتيب کارشناسان iSuppli انتظار دارند درآمد بازار جهاني لوازم مصرفي الکترونيک تا پايان سال 2011 به 3/357 ميليارد دلار برسد که اين رقم در مقايسه با درآمد 9/351 ميليارد دلاري اين بازار در سال 2010 رشد 5/1 درصدي داشته است. اين در حالي بود که پيشبيني قبلي اين موسسه از ميزان رشد درآمد اين بازار در سال 2011 برابر 4/6 درصد بوده است و حالا با کاهش 77 درصدي به پيشبيني 5/1 درصدي رسيده است. «جردن سلبورن» يکي از تحليلگران موسسه iSuppli در اين مورد ميگويد: «جمعه سياه بهترين زمان براي شرکتهاي توليدکننده لوازم مصرفي الکترونيک است، چون آنها ميتوانند در آن روز حتي فروشي به اندازه يک سالشان را تجربه بکنند. با اين همه اما از آنجايي که بحران اقتصادي اغلب کشورهاي جهان را درگير کرده است، انتظار ميرود اين روز رونق سالهاي گذشته را نداشته باشد. با اينکه فصل آخر هر سال به خاطر خريد کريسمس بازار داغي را بهوجود ميآورد، اما امسال بعيد به نظر ميرسد که حتي افزايش حجم خريد کاربران در فصل پاياني سال بتواند جبران روزهاي رکود در فصلهاي ديگر را بکند.»
در واقع کاهش روند رشد درآمد بازار جهاني لوازم مصرفي الکترونيک در سال 2011 آن هم درست در زماني که اين بازار با متوسط نرخ رشد سالانه 9/7 درصدي رشد ميکرد، رکود قابل توجهي به حساب ميآيد. با اين همه اما کارشناسان و فعالان اين بازار معتقدند که بازار جهاني لوازم مصرفي الکترونيک در دو سال آينده روند رشد متوسطي را در پيش خواهد گرفت، در سال 2014 با رکود مواجه ميشود و بالاخره در سال 2015 ثبات را تجربه خواهد کرد. همچنين پيشبينيها نشان ميدهد که تا سال 2015 درآمد اين بازار جهاني به حدود 400 ميليارد دلار خواهد رسيد.
رکود گسترده
بازار لوازم مصرفي الکترونيک شامل محصولات و دستگاههاي مختلفي مانند تلويزيونهاي LCD ،DVD و Blu-ray Playerها، رکوردرها، دوربينهاي عکاسي و فيلمبرداري ديجيتال و دستگاههاي پخشکننده چند رسانهاي قابل حمل است. در اين بازار اما دستگاههايي مانند کنسولهاي بازي کامپيوتري، کنسولهاي قابل حمل و دستي بازيهاي کامپيوتري و کتابخوانهاي الکترونيک و حتي شارژرهاي باتري هم از زيرمجموعههاي لوازم مصرفي الکترونيک هستند. پيشبينيهاي اخير نشان از رکود و کاهش در اغلب دستههاي محصولات زيرمجموعه اين بازار دارند که به دنبال بحران اقتصادي در اغلب کشورهاي جهان رخ داده است.
اين در حالي است که سال 2011 با روند رشد براي درآمد بازار جهاني لوازم مصرفي الکترونيک آغاز شد، تا جايي که اين رقم براي فصل اول امسال با رشد 3 درصدي نسبت به فصل اول سال 2010 همراه بود. روند رکود در اين بازار اما تقريبا از نيمه سال 2011 و همراه با اوج گرفتن بحرانهاي مالي در سطح جهان شروع شد. در اين ميان بلاتکليفي در روند اشغال و استخدام آمريکا و از طرف ديگر بحرانهاي بدهي در کشورهاي اروپايي باعث شد تا خريداران در بازار اين کشورها که بزرگترين بازار لوازم مصرفي الکترونيک جهان به حساب ميآيند، تمايل چنداني به صرف هزينه براي خريد اين محصولات نداشته باشند.
کاهش فروش تلويزيون و Mp3 playerها
در حقيقت کاهش فروش تلويزيونهاي LCD و رکود در بازار آنها بزرگترين عامل تاثيرگذار براي کاهش پيشبينيها براي درآمد بازار جهاني لوازم مصرفي الکترونيک در سال 2011 بوده است. بازار تلويزيونهاي LCD حدود 30 درصد از درآمد اين بازار جهاني را در اختيار دارند.
پيشبينيهاي اخير در اين مورد نشان ميدهد که درآمد بازار جهاني تلويزيونهاي LCD تا پايان سال 2011 به 104 ميليارد دلار ميرسد، اين در حالي است که پيشبينيهاي قبلي براي اين رقم برابر 110 ميليارد دلار بوده است. با اين همه اما به عقيده کارشناسان بازار جهاني تلويزيونهاي LCD با روند ثابت و نسبتا کمي رشد خودش را ادامه ميدهد.
در بخش پخشکنندههاي چند رسانهاي قابل حمل و دستگاههاي Mp3 player اما گويا اوضاع وخيمتر است. کارشناسان چشمانداز اين بازار را چندان اميدوارکننده نميبينند. در واقع روند رکود و شايد سقوط بازار اين دستگاهها از مدتها پيش و با ورود موبايلهاي هوشمند و تبلتها کليد خورده بود. با اين وجود اما دستگاه iPod شرکت Apple همچنان پرفروشترين محصول در اين بازار است. اما بد نيست بدانيد که صادرات جهاني iPod هم در فصل سوم سال 2011 به 6/6 ميليون دستگاه کاهش پيدا کرده، در حالي که اين رقم براي فصل سوم سال 2010 برابر 1/9 ميليون دستگاه بوده است.
اميد به جمعه سياه
با تمام اينها اما هنوز چشم اميد شرکتهاي توليدکننده و فروشندگان به جمعه سياه است. بسياري از فعالان بازار لوازم مصرفي الکترونيک انتظار دارند با اينکه فصل دوم و سوم براي اين بازار با کاهش نسبي نسبت به سال گذشته همراه بوده است، فصل چهارم به خاطر خريد کريسمس رونق دوبارهاي به اين بازار بدهد.
اين عده به فروش محصولاتي مانند تلويزيونها و دستگاههاي Blu-ray Player در اين فصل اميدوارند. اين در حالي است که کارشناسان و تحليلگران معتقدند که روند رشد يک بار ديگر در سال 2012 و 2013 و با رقم بيش از 4 درصدي به بازار جهاني لوازم مصرفي الکترونيک باز ميگردد. به عقيده آنها اين رشد تمام بخشها و محصولات زير مجموعه اين بازار را در بر خواهد گرفت.
با اين اوصاف حجم صادرات جهاني بازار اين محصولات تا سال 2015 به 300 ميليون دستگاه براي تلويزيونهاي LCD، 80 ميليون دستگاه براي دستگاههاي Blu-ray Player و بيش از 100 ميليون دستگاه براي دوربينهاي عکاسي و فيلمبرداري ديجيتال خواهد رسيد. با اين همه اما اشتياق و تقاضاي هميشگي کاربران براي خريد لوازم مصرفي الکترونيک هم نميتواند از تاثير روند رشد قيمت دلار بر اين بازار جلوگيري کند. اين همان چيزي است که کارشناسان درباره آن هشدار داده و گفتهاند که اين موضوع ميتواند تاثير قابل توجهي بر
افزايش قيمت محصولات الکترونيکي مصرفي داشته باشد.