بازار ديجيتال - روز گذشته اتاق بازرگاني و صنايع و معادن ايران نشست صبحانه خود را با حضور وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات و تعدادي از فعالان اين بخش برگزار کرد.

هر چند اين نخستين جلسه عمومي‌ تقي‌پور با فعالان صنف و در مقابل رسانه‌ها بود، اما وي طعم انتقاد بخش خصوصي از سياست‌هاي اين وزارتخانه در حوزه‌هايي چون مخابرات و اينترنت را چشيد.
آغازگر صبحانه انتقادي، يحيي آل‌اسحاق، رييس اتاق تهران بود که به ضعف شاخص‌هاي کمي‌آي تي در برنامه پنجم توسعه و همچنين سهم اندک ايران از تجارت الکترونيکي اشاره کرد؛ جايي که در دنيا سالانه 500 ميليارد دلار گردش مالي وجود دارد و کشورهايي چون هند با برنامه‌ريزي‌هاي خود به صادرات 4 ميليارد دلاري نرم‌افزار رسيده‌اند.

آل‌اسحاق اضافه كرد:‌ اين رشته فعاليتي است كه كشور ما هم مي‌تواند در آن سهمي داشته باشد، البته درست است كه ملاحظات جانبي را هم بايد در اين عرصه ملاحظه كرد؛ اما به هر حال از اين رشته مي‌توان بهره برد.

انتقاد از واگذاري مخابرات و ارتباط کم با بخش خصوصي
پدرام سلطاني، عضوهيات نمايندگان اتاق ايران و تهران نيز در اين نشست به قيمت بالاي اينترنت در ايران اشاره کرد و پرسيد در حالي که ارائه خدماتي چون دايال آپ خيلي وقت است در دنيا منسوخ شده و حتي شهروندان عادي در دنيا از اينترنت با پهناي باند بالا برخوردار هستند، چرا در ايران هنوز زيرساخت‌هاي مناسب وجود ندارد؟ به گفته وي رقابت نابرابر بخش خصوصي و انحصار در اين بخش به مصرف‌کنندگان ضربه زده است. عضو هيات نمايندگان اتاق تهران همچنين نوع واگذاري شرکت مخابرات را ضربه سنگيني به بخش خصوصي دانست و گفت: ترکيب جديد شرکت مخابرات نشان مي‌دهد که قدرت چانه‌زني وزارت ارتباطات با شرکت مخابرات کمتر شده است. رحمتي، رييس نظام صنفي رايانه‌اي کشور نيز پرسشگر بعدي بود که وزير را به خاطرات روزهاي راي اعتماد و اوليه وزارت خود برگرداند و گفت: شما يکسال قبل برخي ايده‌ها و وعده‌ها را مطرح کرديد؛ اما امروز که يکسال از دوران 4 ساله وزارت شما مي‌گذرد، هيچ يک از اين وعده‌ها عملياتي نشده و من نمي‌توانم پاسخ روشني در اين رابطه به اعضاي صنف خود بدهم.

رحمتي تصريح كرد:‌ ما با جهت‌گيري‌هاي برنامه‌اي مشكلي نداريم و اگر 50 درصد يا حتي يك‌سوم برنامه‌ چهارم محقق مي‌شد، اوضاع و احوال ما اكنون بهتر بود. مشكل ما سازوكارهايي است كه خروجي آن در نهايت مطلوب نيست.

در ادامه مديرعامل شرکت پارس آنلاين به تفاوت فاحش قيمت پهناي باند در ايران، هندوستان، آلمان و آمريکا پرداخت. فاتح گفت: پهناي باند به يکي از معضلات ما تبديل شده است. در حالي که پهناي باند شرکت‏هاي ارائه‌دهنده خدمات افزايش نيافته است، مشتريان اين شرکت‌ها زياد شده‌اند و پهناي باند بين اين مشتريان به اشتراک گذاشته شده که باعث مي‌شود سرعت هم پايين بيايد.
فاتح ادامه داد: بيش از 500 هزار پورت براي اي دي اس ال در شرکت‌هاي خصوصي آماده نصب است، اما امکانات لازم به ما داده نمي‌شود با اين که هزينه دريافت باند به راحتي قابل کاهش است.

شيباني، رييس سنديكاي صنعت مخابرات هم در سخناني گفت: اگر بخواهم فهرست وار به مشکلاتي که داريم اشاره کنم ابتدا بايد به عدم اجراي قانون حداکثر استفاده توان داخلي را بگويم که اجرا نمي‌شود. همچنين با اينکه تمام تجهيزات ساخت داخل بايد گواهينامه بگيرند و آزمايش‌هاي مختلف را بگذرانند، اما وسايل خارجي عرضه شده بدون اين مراحل وارد بازار شده‌اند که طبيعتا قيمت پايين‌تري دارند.

شيباني ادامه داد: آقاي وزير تحريم‌ها را نيز مدنظر قرار دهيد. ما مجبور شديم دفترهاي خارج از کشور را تحت تاثير تحريم‌ها تعطيل کنيم. اغلب پروژه‏هاي نرم‏افزاري را که در کشورهاي خارجي با استفاده از کشور ثالث داشتيم به مجرد اين که مشخص شد که مجري اصلي شرکت‌هاي ايراني هستند، قرارداد را لغو کردند. فرهاد فزوني، عضو اتاق تهران نيز در سخناني خواستار پاسخگويي وزير ارتباطات به اين سوال شد كه ميزان سرمايه‌گذاري در توسعه زيرساخت‌هاي ارتباطي طي پنج سال اخير و ميزان درآمدهاي اين بخش چقدر است.

وي همچنين اين سوال را مطرح كرد كه آيا دولت در اين بخش يارانه‌اي مي‌پردازد يا خير؟ و اگر مي‌پردازد با هدفمندسازي يارانه‌ها چه خواهد شد.

در اين جلسه همچنين خبرنگار دنياي اقتصاد با اشاره به رتبه پايين ايران در شاخص‌هايي چون دسترسي به اينترنت پرسرعت و آمادگي ديجيتالي اين پرسش را مطرح کرد که چرا شرکت فناوري اطلاعات حتي توسط نهادهاي داخلي مثل آمارهاي مرکز آمار را در مورد ضريب نفوذ اينترنت قبول ندارد. وي از وزير ارتباطات خواست ميزان دقيق ضريب نفوذ اينترنت را اعلام کند.


وزير ارتباطات پاسخ مي‌دهد

وزير ارتباطات صحبت‌هاي خود را با بيان اينکه در اين بخش اقدامات خوبي انجام گرفته و «مخابرات مشکل جدي ندارد»، آغاز کرد و گفت: سهم خدمات فناوري اطلاعات در سال 1388 بالغ بر 8 هزارو صد ميليارد تومان است که به گفته وي رقم ناچيزي است. وي اظهار اميدواري کرد: طي دو سال آينده اين رقم به 15 هزار ميليارد تومان افزايش يابد. به گفته تقي‌پور، پيش‌بيني شده سهم صادرات نرم‌افزار از صادرات غير نفتي به 5/1 درصد برسد. وي افزود: در زمينه IT و ICT به دلايل تاريخي و رشته‌هاي فرهنگي ما نتوانسته‌ايم توسعه‌اي که در شان و منزلت ملت بزرگ ايران باشد داشته باشيم؛ هر چند که ما برخي از آمارهاي جهاني را قبول داريم و برخي ديگر را قبول نداريم، ولي بايد بدانيم که ايران با توجه به تجربه تاريخي در ايجاد تمدن‌ها و جايگاه علمي‌که دارد در اين زمينه رشد قابل قبولي نداشته است.

تقي‌پور گفت: ما از اول مدل مشخصي را براي توسعه ارتباطات و فناوري اطلاعات انتخاب نکرديم يا اينکه مدل خاصي را قبول نداشتيم که يکي از دلايل عدم توسعه ما مربوط به اين موضوع مي‌شود.
تقي‌پور که پيش از آغاز صحبت‌هايش از صراحت لهجه‌اش از حاضران عذرخواهي کرد گفت: برخي مسائل مثل تجارت پورنوگرافي لکه ننگي براي اينترنت است و بايد بگويم بعضي شاخص‌ها به معناي فروش ارزش‌هاي انقلاب اسلامي‌است.

وي افزود: ما نمي‌خواهيم در اين شاخص صد سال ديگر هم اول شويم، بعضي‌ها غيرمستقيم دارند به آن آدرس مي‌دهند، اما خيال آنها را راحت کنم که ما هيچ وقت قرار نيست از اين منظر پيشرفت کنيم. تقي‌پور همچنين در پاسخ به پرسشي در مورد واگذاري مخابرات به سهم 25 درصدي بنياد تعاون سپاه و سهم کميته فرمان امام (ره) اشاره کرد و گفت: اگر از صددرصد، 5/24 درصد را در اختيار تعاوني سپاه بدانيم كه اين تعاوني متعلق به كاركنان سپاه است، بازهم مي‌توان گفت نقش موثري در مديريت مخابرات ندارد.

او افزود: هم‌اكنون در تركيب هيات مديره از اين ساختار تنها يك نفر براي هيات مديره معرفي شده كه نقش آن هم مي‌تواند خيلي محدود باشد. از سوي ديگر دوستان ديگر در اين حوزه افرادي هستند كه كاملا در حوزه اقتصادي و مخابرات فعال و صاحب فكر محسوب مي‌شوند.

وزير ارتباطات همچنين در واكنش به اين‌كه چرا پس از عبور ميزان مكالمات از سقف معين شده براي مكالمات، تلفن قطع مي‌شود، اظهار كرد:‌ تلفن زود قطع كردن اولا ناشيانه است و ثانيا كه ما اين را از سلك بخش خصوصي مي‌بينيم، ولي اگر دولتي بودند ما با آنها برخورد مي‌كرديم، اين كار يك رفتار ناشيانه است؛ فهم و عقل اقتصادي اقتضا مي‌كند كه دوستان به اين موضوع توجه كنند. تقي‌پور در خصوص ودايع گفت: ودايع مخابرات دو جنبه ماهيتي و شرعي دارد که جنبه شرعي آن بايد توسط مراجع مشخص شود و موضوع ماهيتي آن اين است که در ترم‌هاي مالي تکليف وديعه مشخص است و يعني اختيار استفاده از اين پول در اختيار کسي قرار داده مي‌شود. تقي‌پور ادامه داد: هر کس در تلفن ثابت خط خود را پس بدهد مي‌تواند يک خط 50 هزار توماني بگيرد که شرايط خط جديد با قديم متفاوت است و ممکن است شماره آن نيز فرق داشته باشد، اگر سيم کارت خود را پس بدهد 288 هزار تومان وديعه پس مي‌گيرد.

وزير ارتباطات در خصوص حذف يارانه‌ها در حوزه ICT گفت: به علت اينکه در اين حوزه يارانه‌اي تعلق نمي‌گيرد از هدفمند‌سازي يارانه‌ها مشکلي نخواهيم داشت، اما براي روستاها کمک دولت وجود دارد تا زماني‌که به درآمد‌زايي برسد.

در حاشيه

 وزير ارتباطات و فناوري اطلاعات با اشاره به اينکه اتحاديه جهاني مخابرات در مورد ارسال پارازيت روي ماهواره‌ها به ايران تذکر داده بود، گفت: هم‌اکنون در خصوص اين موضوع در حال مذاکره با اين اتحاديه هستيم و پاسخ ما به آنها اين بود که اين پارازيت‌ها در داخل ايران نيست و از نقاط ديگري ارسال مي‌شود.  وي در پاسخ به خبرنگاري که در مورد فتاواي تعدادي از علما در خصوص حرمت شرعي برگزاري مسابقه‌هاي پيامکي توسط اپراتورهاي تلفن همراه گفت: نظارت وزارت ارتباطات و فناوري اطلاعات بر فعاليت اپراتورها يک نظارت فني است، بنابراين اگر اپراتوري در قيمت پيامک تخلف کند وزارتخانه و رگولاتوري با آن برخورد مي‌کند؛ ولي ماهيت پيامک به وزارتخانه مربوط نمي‌شود. تقي‌پور افزود: اعلام حرمت شرعي يک امر از طرف علما در واقع خطاب به مقلدان است که از اين اعمال دوري کنند.