دستور وزير بازرگاني براي كاهش قيمت كالاهاي وارداتي (خبر كامل آن در فناوران روز شنبه منتشر شد) واكنش منفي نهادهاي صنفي و فعالان ابزار IT را در پي داشته است.

فعالان بازار معتقدند بحران جهاني تاثير چنداني در قيمت كالاهاي IT نداشته است و در كنار آن ركود بازار IT ايران اجازه هيچ‌گونه كاهش قيمتي را حداقل در آينده‌اي نزديك نمي‌دهد.

كارشناسان همچنين معتقدند نمي‌توان با دستور، قيمت‌ها را كاهش داد.

در گزارشي كه مي‌خوانيد به بررسي آثار دستور وزير بازرگاني در سه بازار محصولات سخت‌افزاري، تجهيزات شبكه و لپ‌تاپ، نظرات كارشناسان حوزه و همچنين واكنش اتحاديه صنف رايانه، ‌داده‌ورزي و ماشين‌‌هاي اداري پرداخته شده است .

سخت‌افزاري‌ها در رقابت

سخت‌افزاري‌ها مي‌گويند: خودشان هر وقت بشود قيمت را مي‌كاهند بنابراين نبايد وزارت بازرگاني انتظار داشته باشد كه حتما در يك زمان خاص و به دليل بحران مالي جهاني، قيمت اين كالاها كاهش يابد.

حسين غروي‌رام، رييس كميسيون سخت‌افزار سازمان نظام صنفي رايانه‌اي استان تهران، در اين باره مثال جالبي مي‌زند: بازار IT مثل بازار ماهي‌فروشان است. ماهي تازه صبح‌ها گران است. سر ظهر و با كمي كهنه شدن از قيمتش كم مي‌شود و غروب هم كه شد ماهي‌فروشان هرچه مانده باشد را دور مي‌ريزند. بازار سخت‌افزار هم مانند همين است و اگر امكان كاهش قيمت وجود داشته باشد، اين قيمت‌ها خود به خود كم مي‌شوند.

وي ادامه مي‌دهد: بنابراين وزارت بازرگاني مي‌تواند مطمئن باشد قيمت‌ها در اين بازار عادلانه است. اما اينكه بگوييم بايد همين فردا شركت‌ها قيمت كالاهايشان را به دليل بحران جهاني كاهش دهند غير ممكن است.

افزايش در قيمت تجهيزات شبكه!

از فعالان بازار شبكه خبر مي‌رسد كه نه تنها آنها نمي‌توانند قيمت محصولات‌شان را كاهش دهند كه در برخي محصولات ممكن است شاهد افزايش قيمت باشيم.

عليرضا صالحي، مسوول كارگروه روابط عمومي كميسيون شبكه سازمان نظام صنفي رايانه‌اي استان تهران، در اين باره مي‌گويد: هيچ كدام از تجهيزات شبكه از بحران جهاني تاثير نگرفته‌اند و حتي در برخي موارد شاهد افزايش قيمت هم بوده‌ايم. بنابراين نبايد انتظار داشت واردكنندگان تجهيزات شبكه بتوانند قيمت محصولات خود را كاهش دهند.

وي ادامه مي‌دهد: قيمت تمام شده كالاي وارداتي براساس قيمت اصلي كالا، هزينه حمل و نقل، حقوق و عوارض گمركي، هزينه‌هاي بالاسري و سود شركت‌ها تعيين مي‌شود. قيمت‌هاي جهاني كاهش نيافته و دست ما نيست. هزينه‌هاي حمل و نقل و هزينه‌هاي بالاسري هم ثابت مانده‌اند. بنابراين يا بايد عوارض و تعرفه‌هاي گمركي را كاهش داد و يا شركت‌ها از سود خود بگذرند.

صالحي مي‌افزايد: اينكه دولت انتظار داشته باشد شركت‌ها از سود خود بكاهند، مخصوصا در مورد تجهيزات شبكه با حاشيه سود پايين، انتظار نامعقولي است. بنابراين فقط در صورتي قيمت كالا پايين مي‌آيد كه دولت از عوارض دريافتي خود بكاهد.

وي تاكيد مي‌كند: نمي‌توان قيمت‌ها را دستوري كاهش داد، تجربه نشان داده به اين ترتيب نتيجه‌ دلخواه حاصل نمي‌شود.

لپ‌تاپ در حداقل قيمت

اينكه به خاطر دستور وزير بازرگاني منتظر كاهش قيمت لپ‌تاپ باشيم انتظار بيهوده‌اي است. چرا كه برخي از قطعات استفاده شده در لپ‌تاپ‌هاي توليدي در همه جهان (مانند CPU) منحصرا امريكايي است و به همين دليل اصولا نمايندگي رسمي لپ‌تاپ در ايران وجود ندارد. اما اگر در مورد معدود مارك‌هاي آسيايي كه واردكنندگانشان در ايران ادعا مي‌كنند نماينده رسمي آنها هستند صحبت كنيم، به نظر مي‌رسد نبايد اميد چنداني به اين كاهش قيمت داشته باشيم.عليرضا پورنقش‌بند، مديرعامل شركت نقش، در مورد وضعيت بازار لپ‌تاپ در ايران مي‌گويد: به دليل رقابت‌هاي بالاي جهاني، اكنون قيمت لپ‌تاپ‌ در حداقل قرار دارد و كاهش يشترقيمت آن به دليل بحران جهاني در آينده‌اي نزديك بعيد است.

پيشنهاد اتحاديه

به نظر مي‌رسد اتحاديه صنف رايانه، ‌داده‌ورزي و ماشين‌هاي اداري سريع‌ترين واكنش را در مورد دستور وزير بازرگاني انجام داده باشد. جايي كه شهرام شيرمست، نايب رييس و سخنگوي اين اتحاديه، به شركت‌ها پيشنهاد كرده است با بررسي مجدد قيمت‌هاي جهاني، كالاهايي را كه امكان كاهش قيمت‌شان وجود دارد را اعلام كنند. البته او هم اين دستور را خالي از اشكال نمي‌داند.

شيرمست در اين باره مي‌گويد: اولا اگر حتي قيمت‌هاي جهاني كاهش يابد، بايد صبر كنيم واردكنندگان كالاهاي موجود را بفروشند و كالاهاي جديد با قيمت پايين‌تر وارد كنند تا به تدريج تاثير كاهش قيمت را در بازار ايران ببينيم.

وي مي‌افزايد: البته بعيد به نظر مي‌رسد با توجه به حاشيه سود كم و ركود بازار IT شاهد كاهش قيمت‌هاي جهاني باشيم. به هر حال به شركت‌ها پيشنهاد كرده‌ايم با شركت‌هاي مادر در تماس باشند تا اگر امكان تعديل قيمت كالاهاي موجود وجود دارد، كاهش آنها را اعلام كنند.

سخنگوي اتحاديه صنف رايانه، داده‌ورزي و ماشين‌هاي اداري ادامه مي‌دهد: فعلا كه در بازار ايران هيچ كاهش قيمت خاصي، به خاطر كاهش قيمت در بازارهاي جهاني نديده‌ايم و اگر اين اتفاق بيفتد مطمئن باشيد همه ظرف يك ساعت خبردار خواهند شد.

تلنگر آقاي وزير به فعالان صنف

با وجود مقاومت اوليه و واكنش منفي فعالان صنف IT به دستور وزير بازرگاني، به نظر مي‌رسد اين دستور تلنگري به بازار ما وارد كرده باشد. چه آنكه شنيده مي‌شود توجه برخي واردكنندگان به امكان كاهش قيمت‌ها به دليل بحران جهاني جلب شده است و مشغول بررسي قيمت خريد واردكنندگان ديگر كشورها و مقايسه آن با قيمت خريد خود شده‌اند.

حال در روزهاي آينده بايد منتظر بود و ديد وزارت بازرگاني و سازمان حمايت از حقوق مصرف‌كنندگان كه مامور پيگيري طرح است، چه زماني به سراغ صنف IT خواهد آمد و واكنش عملي اعضاي صنف چه خواهد بود.