بسياري از كاربران لپ‌تاپ، حتي افرادي كه مدت‌ها است كاربر لپ‌تاپ به حساب مي‌آيند با اين سوال كه به واقع عمر مفيد يك لپ‌تاپ چقدر است؟ مواجه هستند.

چه قطعاتي بيشتر در افزايش يا كاهش عمر لپ‌تاپ دخيل هستند و روش‌هاي موثر براي افزايش عمر لپ‌تاپ چيست؟ اصلا از يك لپ‌تاپ چند سال مي‌توان استفاده كرد و در صورت بروز مشكل براي لپ‌تاپ تعمير لپ‌تاپ به صرفه‌تر است يا خريد يك نمونه جايگزين. همه اينها سوالاتي هستند كه ممكن است شما هم بارها و بارها از خود پرسيده باشيد.

پاسخ اين سوالات قطعا به شما در كاهش هزينه‌ها و همچنين استفاده بهتر و بهينه از لپ‌تاپ كمك مي‌كند. يافتن پاسخ اين سوالات حتي باعث مي‌شود‌، شما درگير دردسرهاي تعمير و تامين قطعه نشويد. پس قبل از وقوع اتفاق به فكر چاره يا حداقل درمان باشيد.


عمر مفيد لپ‌تاپ چقدر است؟

تصور كنيد‌، براي انجام امور روزمره‌، تكميل فرم استخدام از طريق اينترنت، تهيه يك گزارش مهم، يا چك كردن صورتحساب بانكي خود زمان كوتاهي فرصت داريد و ناگهان لپ‌تاپ شما روشن نمي‌شود. چه مي‌كنيد؟

از هر روش ممكن براي به كار انداختن آن استفاده مي‌كنيد؟ دست به دامن دوستان و آشنايان كه تخصصي در اين زمينه دارند مي‌شويد ؟يا با مشت و لگد به جان لپ‌تاپ بيچاره مي‌افتيد؟ شايد هم فكر كنيد لپ‌تاپ شما عمر خود را كرده و بايد به فكر تهيه يك لپ‌تاپ جديد باشيد. اين تصميم وقتي لپ‌تاپ شما بيش از دو سه سال رفيق گرمابه و گلستانتان باشد و دست بر قضا گارانتي آن هم تمام شده باشد، يا اينكه اصلا گارانتي نداشته باشد حالت جدي‌تري به خود مي‌گيرد. زيرا در اين صورت بايد هزينه تعمير لپ‌تاپ و تامين قطعه را از جيب مبارك بدهيد.

اينجا است كه براي دلداري دادن به خود هم فكر كنيد، به هرحال هر كالايي طول عمري دارد و بايد قديمي‌ها يك روز جايشان را به تازه واردها دهند.

اكثر كاربران لپ‌تاپ تصور مي‌كنند‌، تا هر زماني لپ‌تاپشان از عهده انجام وظايف خود برآيد مي‌توان بر آنها براي انجام امور مختلف تكيه كرد. اما اين تصوري اشتباه است و لپ‌تاپ‌ها ممكن است زماني كه بيشتر از هر زمان ديگر به وجودشان نياز داريد‌، دست شما را در پوست گردو بگذارند. پس بهتر است قبل از اينكه درگير دردسرهاي تعمير دستگاه و بازيابي اطلاعات و تامين قطعه و ... شويد به فكر چاره باشيد.

كارشناسان و فعالان بازار معتقدند طول عمر يك دستگاه تحت تاثير عوامل مختلفي چون، نحوه استفاده، ورود تكنولوژي‌هاي نوين و مدل‌هاي مبتني بر تكنولوژي‌هاي جديد و عوامل ديگري از اين دست متفاوت است. ولي به طور ميانگين عمر مفيد يك لپ‌تاپ دو تا سه سال تخمين زده شده است. البته لپ‌تاپ‌هاي برخي از برندها مانند اپل طول عمر بيشتري نسبت به برندهايي نظير لنوو، اچ پي، دل و... دارند.


البته اين نكته را در نظر داشته باشيد كه شركت‌هاي عرضه كننده هر كدام بنا بر حساسيتي كه روي برندي كه عرضه مي‌كنند دارند طول عمر لپ‌تاپ‌هايشان را بالاتر از ساير برندها اعلام مي‌كنند.ولي اكثر كارشناسان طول عمر لپ‌تاپ را دو تا سه سال تخمين زده‌اند و مي‌گويند ممكن است خرابي يك قطعه در نگاه اول به معني پايان يافتن عمر يك لپ‌تاپ نباشد. ولي عدم يافتن قطعه در بازار‌، به دليل عرضه مدل‌هاي جديد كه بر تكنولوژي‌هاي نوين مبتني هستند خط قرمزي روي ادامه حيات لپ‌تاپ مي‌كشند.


برخي از فعالان بازار نيز معتقدند لپ‌تاپ‌هاي برخي از برندها كه مدت گارانتي آنها از طرف شركت‌هاي عرضه‌كننده تنها يك‌سال است، عمر مفيد كمتري نسبت به ساير برندها كه از خدمات پس از فروش سه ساله بهره‌مندند دارند. به عنوان مثال يكي از فعالان بازار ادعا مي‌كند برخي از لپ‌تاپ‌هاي لنوو،اچ پي و دل عمر مفيدي در حد يك سال دارند كه البته عرضه كنندگان اين لپ‌تاپ‌ها نسبت به اين موضوع واكنش نشان مي‌دهند.


خطراتي كه جان لپ‌تاپ را تهديد مي‌كنند

بر اساس اعلام كلانتري، يكي از فعالان بازار كه دستي بر كار تعمير لپ‌تاپ نيز دارد، مهم‌ترين قطعه‌اي كه بر افزايش يا كاهش طول عمر لپ‌تاپ تاثير مي‌گذارد باتري لپ‌تاپ است و معمولا بيشتر لپ‌تاپ‌هايي كه دچار اين مشكل مي‌شوند بايد نسبت به خريد باتري جديد اقدام كنند كه هزينه خريد باتري بين 50 تا 200 هزار تومان است. حال تصور كنيد باتري لپ‌تاپ مذكور در بازار موجود نباشد. اين به معني اين است كه لپ‌تاپ شما تبديل به pc شده است و عمر آن به عنوان يك رايانه همراه به پايان رسيده است. محسن بهنامي ‌يكي از فعالان بازار نيز با اشاره به اين نكته كه آسيب باتري و آداپتور لپ‌تاپ مهم‌ترين مشكلي است كه كاربران لپ‌تاپ با آن مواجه مي‌شوند گفت: گاه نيز كارت گرافيك دستگاه دچار مشكل مي‌شود كه تعويض كارت گرافيك هزينه‌اي حدود 100تا 150 هزار تومان روي دست كاربر مي‌گذارد. به گفته وي البته برخي از تعميركاران براي كاهش هزينه كارت گرافيك آسيب ديده را مجددا تعمير مي‌كنند و از آن استفاده مي‌كنند كه تعمير كارت گرافيك هزينه‌اي حدود 70 تا 80 هزار تومان دارد .ولي پس از مدتي اين قطعه مجددا دچار ايراد مي‌شود و بهتر است از اول براي خريد كارت گرافيك اقدام شود. به گفته وي آسيب پردازنده و مادربورد هم ايراد ديگري است كه سلامت لپ‌تاپ‌ها را تهديد مي‌كند كه در صورت آسيب‌ديدگي اين قطعه بايد حدود 300 تا 400 هزار تومان هزينه شود.

وي همچنين افزود، گاه لپ‌تاپ بر اثر استفاده نادرست كاربر دچار مشكل مي‌شود. مثلا بر اثر ضربه ‌هارد آن مي‌سوزد، يا اينكه بر اثر ريختن آب يا چاي يا استفاده از تميزكننده‌هاي نامناسب لپ‌تاپ دچار‌آسيب مي‌شود كه در اين صورت براي تعمير لپ‌تاپ حدود 60 تا 100 هزار تومان و گاه 150 هزار تومان هزينه كرد. همچنين آسيب ديدگي صفحه نمايش هم خرج زيادي روي دست كاربر مي‌گذارد و ممكن است وي را به خريد لپ‌تاپ جديد ‌ترغيب كند. هزينه تعمير LCD لپ‌تاپ بسته به سايز آن بين 150 تا 250هزار تومان است. ذکر اين نکته لازم است که هر چه صفحه LCD کوچک‌تر باشد قيمت آن گران‌تر است.

براي تعمير کيبورد نيز مبلغي حدود 35 تا 70هزار تومان بسته به خرابي کيبورد دريافت مي‌شود. همچنين نصب WINDOWS روي لپ‌تاپ هزينه‌اي حدود 30 تا 40هزار تومان و تبديل WNDOWS VISTA به XP نيز حدود 15 تا 25هزار تومان است.

آيين پرست‌، مسوول بخش فني شركت سازگار ارقام نيز معتقد است‌، عمر مفيد لپ‌تاپ بستگي به استفاده صحيح كاربر از لپ‌تاپ دارد، اما به‌طور كلي وقتي تكنولوژي‌هاي جديد وارد بازار مي‌شوند بايد مطابق با آنها حركت كرد و از كالاهاي مبتني بر تكنولوژي‌هاي روز استفاده كرد. در اين صورت در بروز مشكل، لپ‌تاپ راحت‌تر و با هزينه و دردسر كمتري تعمير مي‌شود.

وي مي‌گويد: براساس بررسي‌هاي انجام شده باتري و cpu مهم‌ترين قطعاتي هستند كه آسيب ديدگي آنها عمر لپ‌تاپ را تهديد مي‌كند.

يكي از عرضه‌كنندگان لپ‌تاپ‌هاي سوني نيز در اين باره مي‌گويد، بر خلاف ساير برندها، لپ‌تاپ‌هاي سوني كه با مدت گارانتي طولاني‌تري نسبت به ساير برندها به فروش مي‌رسند، خرابي كمتري دارند و اين شركت نيز بابت تامين قطعه و تعمير لپ‌تاپ‌، حتي اگر تحت گارانتي شركت نباشد مشكلي ندارد.به همين دليل مدت خدمات پس از فروش اين لپ‌تاپ‌ها سه سال است.

اين در حالي است كه فعالان بازار ادعا مي‌كنند اين موضوع يك ضد تبليغ براي سوني است. چرا كه نشان مي‌دهد سرعت استفاده از تكنولوژي‌هاي نوين در لپ‌تاپ‌هاي اين برند كمتر از ساير برندها است.


گارانتي‌هاي پاسخگو

شايد تصور كنيد خريد لپ‌تاپ با يك گارانتي معتبر مي‌تواند اطمينان خاطري باشد براي كاربراني كه از به خطر افتادن لپ‌تاپ خود بيم دارند.ولي بايد به اين نكته هم توجه داشته باشيد كه همه شركت‌ها از عهده تعهدات خود بر نمي‌آيند. چرا كه در حال حاضر علاوه بر شركت‌هاي معتبر عرضه كننده لپ‌تاپ‌، فروشگاه‌ها نيز به ارائه كارت گارانتي به خريدار از همه جا بي خبر مبادرت مي‌ورزند و بابت اين كارت گارانتي حدود 30 تا 40 هزار تومان از خريدار اخذ مي‌كنند كه معمولا اين فروشگاه‌ها نه به آزمايشگاه تشخيص عيب و رفع ايراد دستگاه مجهزند و نه اينكه امكان تامين قطعه را دارند. از طرفي اكثر اين فروشگاه‌ها نمي‌توانند به دلايل ذكر شده از عهده تعهدات خود برآيند. اين موضوع باعث شده است كه اعتماد خريداران به شركت‌هاي معتبر گارانتي‌كننده سلب شود و به همين دليل اكثر كاربران حرفه‌اي به سراغ لپ‌تاپ‌هاي بدون گارانتي مي‌روند.


اين درحالي است كه شركت‌هاي معتبر پنج درصد از قيمت دستگاه را حساب كرده و از مشتري بابت ارائه كارت گارانتي معتبر اخذ مي‌كنند.


برخورد با گارانتي‌هاي متفرقه

بر اساس اعلام فعالان بازار، فعاليت فروشگاه‌هايي كه به ارائه گارانتي‌هاي متفرقه مي‌پردازند در حدي بوده است كه باعث شده است اعتماد خريداران به بحث گارانتي كم شود و در حال حاضر اكثر كاربران حرفه‌اي لپ‌تاپ به دنبال لپ‌تاپ باقابليت هستند تا لپ‌تاپي با گارانتي معتبر. شركت‌هاي معتبري كه در زمينه ارائه خدمات پس از فروش لپ‌تاپ فعاليت مي‌كنند ادعا مي‌كنند تلاش‌هاي زيادي براي جا انداختن موضوع گارانتي كرده‌اند، ولي فعاليت فروشگاه‌هاي اين چنيني فعاليت آنها را نيز دچار مشكل مي‌كند.


شهرام شير مست، رييس اتحاديه صنف رايانه و ماشين‌هاي اداري در اين زمينه مي‌گويد: با توجه به اينكه اكثر برندها نمي‌توانند نمايندگي رسمي‌اخذ كنند‌، تعداد شركت‌هايي كه خدمات پس از فروش و گارانتي معتبري ارائه مي‌دهند در حد پنج تا شش شركت است كه از اين ميان مي‌توان به زيگورات، ايران رهجو، بدر الكتريك‌، سازگار ارقام، امرتات و... اشاره كرد. به گفته وي اين شركت‌ها در مركز امور اصناف وزارت بازرگاني به ثبت رسيده و توانايي تامين قطعه و تعمير دستگاه را دارند.
ولي ساير شركت‌ها فاقد اين توانايي هستند.


وي گفت: براساس بررسي‌هاي انجام شده‌، به غير از شركت‌هاي معتبري كه به آنها اشاره كرديم، از مجموع 30 شركتي كه به ارائه خدمات پس از فروش مي‌پردازند، تنها دو شركت توانايي تقبل تعهدات خود را داشته‌اند و اين نشان‌دهنده اين است گارانتي‌هاي متفرقه تا چه حد در بازار زياد هستند.