دنياي اقتصاد - بيست و هشتمين نمايشگاه بين‌المللي جيتکس دو روز پيش کار خود را در دبي آغاز کرد. اين نمايشگاه در حالي يكي از بزرگ‌ترين رويدادهاي حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات است كه باتوجه به نزديكي‌اش به ايران، با استقبال شركت‌هاي ايراني فعال در حوزه فناوري اطلاعات و ارتباطات چه به ‌صورت بازديدكننده و چه به صورت غرفه‌دار برگزار مي‌شود.

سال 1971 فدراسيوني متشكل از 7 شيخ‌نشين به نام امارات متحده‌عربي در 82 هزار و 880 كيلومتر مربع مساحت در جنوب غربي قاره آسيا و در ساحل جنوبي خليج‌فارس شكل گرفت. اين كشور از شرق با عمان و از جنوب و جنوب غربي با عربستان سعودي مرز زميني مشترك دارد. تقريبا هيچ‌يك از مناطق اين كشور مستعد كشاورزي نيست و مراتع طبيعي تنها دو‌درصد از خاك اين سرزمين را در بر مي‌گيرد.

‌جمعيت امارات در سال 2000 حدود 3 ميليون و 116هزار نفر برآورد شده است كه تنها 34 درصد آنها بومي بوده‌اند. مسلمانان 96 درصد جمعيت را تشكيل مي‌دهند و زبان رسمي اين كشور عربي است. ‌طبق قانون اساسي امارات متحده عربي مصوب 2‌ دسامبر 1971، اين كشور در اصل يك كشور فدراتيو است كه از 7شيخ‌نشين ابوظبي، دبي، شارجه، راس‌الخيمه، فجيره، عجمان و ام‌القوين تشكيل شده كه مركز سياسي آن در ابوظبي، مركز تجاري در دبي و مركز فرهنگي آن در شارجه است.

امروز دبى بيش از 270 هتل با 30هزار اتاق، 30 مركز خريد و ساليانه بيش از 5 ميليون گردشگر خارجى دارد. همچنان درآمد منظم صادرات نفت به اقتصاد دبى كمك مى‌كند تا ناگزير به گردآورى ماليات نباشد. در اين بين چيزي که باعث تقويت اين کشور شده است، عملكرد ضعيف همسايگانش است. دبى نه تنها پول و استعداد بيروت، بغداد و كابل بلكه مراكز تجارى نسبتا بسته مانند عربستان سعودى، كويت، مصر، پاكستان و هند را مى‌مكد اما در اين بين يکي از سياست‌هاي مهم اين کشور توجه خاص به استفاده از فناوري اطلاعات و ارتباطات براي پيشرفت هر چه بيشتر است.

به باور کارشناسان، وجود مناطق آزاد تجاري و انجام پروژه‌هاي گوناگون با محوريت دولت الکترونيک از مهمترين دلايل توسعه اين کشور است. بدون شک سياست‌هايي كه توسط دولت دبي در اين سال‌ها در پيش گرفته شده، تسهيل‌كننده حركت سريع اين شهر به سمت عصر ديجيتال بوده است. اقتصاد اين كشور، به شدت مبتني بر خدمات ارائه شده در آن بوده و همواره به سمت بهره‌مندي بيش‌تر از فناوري اطلاعات پيش مي‌رود.

بازار رو به رشد IT اين کشور مهمترين عاملي است که باعث شده شركت‌ها، سازمان‌ها و مصرف‌كنندگان اماراتي با اشتياق هرچه بيشتر به سرمايه‌گذاري در زمينه‌هاي مختلف IT بپردازند. از همين‌رو شرکت‌هاي زيادي در اين شهر در حال فعاليت هستند. «اينترنت سيتى» محل استقرار دفاتر شركت‌هايى همچون مايكروسافت، دل، زيمنس، اچ پى، اوراكل و آى.بى.ام، «ميدياسيتى» محل استقرار دفاتر چند ايستگاه تلويزيونى و «دهكده دانش» نيز محلي است که کالج‌هاي خارجي را در خود جاي داده است.

جيتکس، سال گذشته ميزبان 3‌هزار و 269 شركت از 79 كشور جهان بود که بيش از 133‌هزار نفر از فعاليت اين شرکت‌ها بازديد کردند و اين در حالي است که امسال بيش از 3‌ هزار و 300 شركت با حضور خود در اين نمايشگاه علاوه بر قدرت‌نمايي رکورد جديدي را براي ميزباني به ثبت رسانده‌اند. همچنين گفته مي‌شود که فروش حاصل از نمايشگاه جيتکس 2006 از مرز 80‌ميليون درهم گذشته است.

اما جيتکس براساس برنامه‌اي که سال‌ها در کارتابل خود داشته است، امسال نيز در دوبخش مستقل برگزار مي‌شود. بخش نمايشگاهي که در محل مرکز تجارت جهاني برگزار شده و بخش فروشگاهي نيز در محل فرودگاه بين‌المللي دبي در حال برگزاري است. چين با 115 شركت، بزرگ‌ترين غرفه اين نمايشگاه را در اختيار داشته و ايتاليا و بلغارستان نيز براي نخستين بار نمايندگي‌هاي رسمي‌ خود را به اين نمايشگاه ‌فرستاده‌اند.

Gitex امارات، پس از گذشت 27 دوره از برگزاري خود، اكنون جايگاهش را به عنوان تاثيرگذارترين نمايشگاه در حوزه صنعت فناوري اطلاعات و ارتباطات در منطقه خاورميانه تثبيت كرده است. امسال مركز تجارت جهاني دبي علاوه بر ميزباني Gitex و Gulfcomm كه از سال گذشته و با تمركز بر مخابرات و صنايع ارتباطي همنشين جيتكس شده، ميزبان Cunsumer Electronic يا همان لوازم مصرفي الكترونيكي در سالن‌هاي شيخ راشد و شيخ مکتوم است. نمايشگاه امسال با احتساب سالن تازه تاسيس زعبيل كه مخابراتي‌ها را در خود جاي داده است، در مساحتي به ميزان 27‌هزار و 504 مترمربع برگزار مي‌گردد.

سالن‌هاي نمايشگاه
امسال نمايشگاه در 12 سالن برپا شده است. حجم درخواست‌هاي رسيده جهت حضور شركت‌ها در اين نمايشگاه موجب شد تا برگزاركنندگان، يك سالن ديگر مخصوص شركت‌هاي فعال مخابراتي را به مجموعه سالن‌هاي نمايشگاه اضافه كنند. سالن‌هاي نمايشگاه همانند تمامي نمايشگاه‌هاي معتبر جهان در اين حوزه براساس طيف متفاوت محصولات عرضه شده، تقسيم‌بندي موضوعي شده‌اند.

از سوي ديگر اين بخش‌بندي باعث شده تا بازديدكنندگان در كوتاه‌ترين زمان به غرفه‌ها و بخش‌هاي موردنظر خود دسترسي پيدا كنند. در اين بين بازديد‌کنندگان در بدو ورود علاقه‌مندي‌هاي خود را در فرم‌هايي مشخص کرده و سپس بليط ورودي را براي پنج روز به مبلغ 100 درهم و يا يک روزه به قيمت 40 درهم دريافت مي‌کنند.

درج بارکد بر روي بليت‌ها و حضور مسوولان در مدخل ورودي سالن‌ها و نيز در برخي از جايگاه‌هاي ‌ويژه در داخل سالن باعث شده تا مديران جيتکس بتوانند با ميزان وقتي که هر فرد در داخل هر سالن صرف مي‌کند ميزان علاقه‌مندي بازديدکنندگان خود را بسنجند تا در سال‌ بعد با برنامه‌ريزي دقيق‌تر وارد عمل شوند.

مد ديجيتال
اما از جالب‌ترين اتفاقاتي که امسال و براي اولين بار در جيتکس رخ داده است، نمايش مد ديجيتال يا همان gadjet glam2007 است. در اين بخش که چيزي شبيه به همان شوهاي لباس است به جاي نمايش آخرين مدهاي پوشاکي تازه‌ترين فناوري‌هاي پرتابل به نمايش در مي‌آيد.

نبرد بزرگان
سالن شيخ راشد اما امسال به ميدان جنگي براي توليدکنندگان لوازم صوتي و تصويري و سرگرمي تبديل شده است. سوني در کنارش با سامسونگ و در کنار آن پاناسونيک و شارپ و سانيو رقابت نفس‌گيري در توليد تلويزيون ال‌سي‌دي‌ها به راه انداخته‌اند. اما در اين بين شارپ با ارائه بزرگ‌ترين ال‌سي‌دي جهان يک سر و گردن بالاتر از ساير رقباي خود قرار دارد. در اين سالن علاوه بر نمايش ال‌سي‌دي‌ها، جديدترين نسخه از کنسول‌هاي بازي نيز توجه بسياري از علاقه‌مندان را به سوي خود جلب کرده است.

تبليغات از نوع منظم
اما يکي ديگر از جاذبه‌هاي اين نمايشگاه تبليغات آن است. امسال يکي از اپراتورهاي امارات به نام دو (du) اسپانسر اصلي جيتکس است به طوري که تقريبا علاوه بر تمام نمايشگاه شما مي‌توانيد در بيشتر مناطق دبي حتي تاکسي‌ها و اتوبوس‌ها تبليغات (دو) را مشاهده کنيد. تبليغات يکي از مهمترين بخش‌هاي جانبي براي درآمدزايي جيتکس علاوه بر فروش محصولات در فروشگاه فرودگاه و فروش بليط براي بازديد است. به طوري که کشور مصر براي اجاره چند روزه چند بيلبورد کوچک در محيط نمايشگاه نزديک به 7 ميليون دلار هزينه کرده است. حالا تخمين بزنيد که هزينه اجاره غرفه و تبليغات براي برند‌هاي مطرح چه ميزان مي‌تواند باشد.

ايران، جزيره نفرين شده
جيتکس 2007 اگر براي هر شرکت و هر کشوري دستاوردهاي مثبت داشته باشد اما براي ايران گواه يک داستان غم‌انگيز است. طي سال‌هاي گذشته ايران با کمک دولت چندين بار در جيتکس و برخي ديگر نمايشگاه‌هاي بين‌المللي شرکت کرده است. مرکز صنايع نوين با هدف حمايت از حضور بين‌المللي شرکت‌هاي ايراني، زمينه را براي شرکت تعدادي از شرکت‌ها در اين نمايشگاه فراهم کرده است اما همواره اين حضورها که با حمايت‌هاي مستقيم دولت صورت مي‌گرفته پرسش‌هايي همچون ميزان حمايت‌ها و نيز دستاورد آنها را در کنار سوالاتي نظير ملاک انتخاب شرکت‌ها را به همراه داشته است.

حضور ايران در نمايشگاه جيتکس در قالب کنسرسيوم ثناراي از سال 2003 آغاز شد. در آن زمان ثناراي با نام ايران و در فضايي به مساحت 90متر مربع با حمايت مرکز صنايع نوين وزارت صنايع و معادن ميزبان 12 شرکت ايراني بود. سال 2004، مساحت غرفه ايران با 6 متر کاهش به 84 متر رسيد اما 14 شرکت داخلي براي نمايش دستاوردها و توان ايرانيان به همراه جذب بازار منطقه روانه امارات شدند. ايران در جيتکس 2005 با 17 شرکت و در همان مساحت قبلي ظاهر شد.

دوران اوج ايران اما به باور بسياري از حاضران و بازديدکنندگان ايراني جيتکس در همان سال پايان يافت. به طوري که با تعويض دولت و به دنبال آن تعويض مديريت در مرکز صنايع نوين، ايران جيتکس 2006 را تنها با 12 شرکت برگزار کرد. اما امسال ثناراي فقط با 7 شرکت به استقبال بيست و هشتمين نمايشگاه جيتکس رفته است و اين در حالي است که به‌ گفته برخي از مديران بخش خصوصي، تا يک هفته قبل از برگزاري هنوز برنامه ايران براي حضور در نمايشگاه مشخص نبوده است.

همانطور که پيش‌تر نيز به اين موضوع اشاره شد به طور کلي جيتکس سالانه رشد چشمگيري را در قسمت‌هاي مختلف شاهد بوده است و اين در حالي است که ايران به عنوان يکي از کشورهاي قدرتمند و مدعي منطقه، در ارائه دستاوردهاي حوزه آي‌تي در اين نمايشگاه طي دو سال گذشته سيري نزولي را پيش روي خود داشته است.

ايران نه تنها در اين دوره با تعداد اندکي از شرکت‌هاي نه چندان مطرح به جيتکس آمده است بلکه از لحاظ ظاهري، غرفه ايران امسال حداقل استانداردهاي لازمه براي شرکت در يک نمايشگاه بين‌المللي آن هم با اين عظمت را نداشته و به نوعي به گفته بازديدکنندگان ايراني حاضر در نمايشگاه بيانگر سوءمديريت بوده که البته در اين بين عدم اختصاص بودجه‌هاي لازم از سوي مرکز صنايع‌نوين که از زير مجموعه‌هاي وزارت صنايع است، بي تاثير در اين بي‌نظمي‌ها نبوده است.

به جز شرکت سبز (Green) سازنده کيس، به طور کامل مشخص است که ساير شرکت‌ها بدون هيچگونه برنامه‌ريزي مشخصي وارد نمايشگاه شده‌اند. در مورد دکور و تزينات بصري غرفه ايران که در اطراف خود رقباي قدري از کشورهاي ديگر همچون لبنان و مصر را دارد نيز بهتر است که چيزي ننويسم چرا که عکس گواه تمام موارد فوق‌الذکر است!






جدا از حضور بسيار ضعيف ثناراي اما فراسو به عنوان يک شرکت ايراني حاضر در نمايشگاه توانسته قدرت يک مارک معروف ايراني را به نمايش بگذارد. غرفه فراسو در کنار پاناسونيک ارائه کننده محصولات اين شرکت ايراني است البته ناگفته نماند که به جز فراسو چندين شرکت ايراني ديگر نيز امسال به صورت مستقل و يا با شرکاي خارجي خود در اين نمايشگاه حضور دارند.

به هر حال نمايشگاه‌هاي بين‌المللي همچون جيتکس، بزرگ‌ترين و مهم‌ترين مکان براي ارائه توانايي هر شرکت و يا کشوري محسوب مي‌شوند و جا دارد دولت مردان ايراني براي ايجاد زمينه‌هاي مناسب براي صادرات محصولات نگاه ويژه‌اي به نمايشگاه‌هايي از اين دست داشته باشند.