دنياي اقتصاد - مادربورد (MAIN BOARD) همان طور كه از نامش پيدا است، از مهم‌ترين قطعات داخلي كامپيوتر است كه داخل كيس قرار مي‌گيرد و ساير قطعات مانند پردازنده، حافظه و ... روي آن نصب مي‌شوند كه كاربرد اين قطعات بدون وجود مادربورد غيرممكن است.
به همين دليل است كه انتخاب صحيح يك مادربورد بسيار مهم و با اهميت است.
اين انتخاب مي‌تواند تعيين كننده نوع پردازنده، سنجش ميزان همكاري ساير قطعات و پتانسيل‌هاي ارتقاي سيستم در آينده باشد.

در سال 1982 همزمان با ارائه اولين كامپيوترهاي شخصي، استفاده از برد اصلي آغاز شد. اين برد دربرگيرنده پردازنده، رم، انواع درايو و ساير موارد بوده كه اين قطعات به وسيله كابل به بورد اصلي متصل مي‌شود.
بورد اصلي شامل چند چيپ ست است كه اين چيپ ست‌ها نقل و انتقال اطلاعات بين پردازنده و ديگر اجزا را مقدور مي‌سازند.

با توجه به اهميت اين قطعه در كامپيوتر شركت‌هاي مختلفي مانند: AMD، MSI، GIGABYATE، Abit و ASUS و... اقدام به توليد و عرضه مادربورد با ويژگي‌هاي مختلف به بازار كرده‌اند كه در اين بين مادربوردهاي ASUS و GIGABYTE و AMD در بازار داخلي از آمار فروش بالايي برخوردارند. شوكت، يك فروشنده تجهيزات كامپيوتري در پاساژ پايتخت مي‌گويد: «به طور كلي قيمت مادربورد (main board) بستگي زيادي به ويژگي‌هايي چون توانايي پشتيباني از پردازنده‌هاي يك يادو و هسته‌اي، پشتيباني از RAM با ظرفيت‌هاي مختلف و... دارد و ممكن است بين 50 تا 200هزار تومان متغير باشد.

اين فروشنده معتقد است استفاده از مادربوردهاي ارزان قيمت اگرچه از نظر مالي به نفع كاربران است، اما اين مادربوردها پشتيباني از پردازنده و گزينه‌هاي گسترش و گرافيك را محدود مي‌كنند و هنگام ارتقا نيز سيستم را با مشكل مواجه مي‌سازند. پس بهتر است هنگام خريد مادربورد دقت بيشتري داشته باشيم.

اجزاي اصلي مادربورد
مادربورد از اجزايي تشكيل شده است كه به طور كلي عبارتنداز:
1 - تراشه‌هاي حافظه اصلي (رم) و جايگاه آن.
2 - پردازنده و تراشه‌گير پردازنده.
3 - تراشه‌هاي حافظه Bios.
4 - كمك پردازنده و جايگاه آن.
5 - كليدهاي قطع و وصل و اتصال‌گرهاي تنظيم (جامپرها).
6 - اتصالات برق.
7 - محل اتصال صفحه كليد.
8 - محل اتصال بلندگو.
9 - محل قرارگيري شكاف يا اسلات‌ها.
10 - باتري.
11 - چندين قطعه الكترونيكي ديگر مانند خازن‌ها، كريستال، چيپ‌ست‌ها و....
سالاري، يك فعال در اين زمينه مي‌گويد: خازن‌ها انرژي را ذخيره مي‌كنند و معمولا براي تنظيم امواج به طور متناوب و مستقيم به كار مي‌روند.

انواع مادربورد
مادربوردها بايد متناسب با منبع تغذيه و كيس باشند. طبق اعلام فروشندگان بازار، مادربوردها از نظر شكل به چند دسته تقسيم مي‌شوند كه مادربوردهاي سبك PC/XT، AT/FULL SIZE، BABY AT OR MINI AT، LPX، ATX، NLX و .... از اين جمله‌اند.
-مادربورد سبك PC/XT در سال 1981 به بازار عرضه شد و هم اكنون مورد استفاده قرار نمي‌گيرد. طول آن در حدود 30سانتي‌متر و عرض آن در حدود 20سانتيمتر و داراي 5شكاف براي كارت‌ها بود.

-مــــادربــــورد ســـــبك

AT/FULL SIZE در سال 1984 به بازار عرضه شد، طول آن 35 سانتي‌متر و عرض آن 30سانتيمتر است و تقريبا از دور خارج شده است و ديگر توليد نمي‌شود، زيرا بسيار بزرگ بود.
-مادربــــورد ســــبكBABY AT OR MINI AT تقريبا استاندارد مادربورد AT/FULL SIZE را دارد ولي از نظر اندازه كوچكتر از آن است. از آنجا كه اين مادربورد در هر جعبه‌اي جاي مي‌گيرد، بيشتر مادربوردهاي كنوني بدين شكل توليد مي‌شوند.
-مادربورد LPX نيز مانند نوع قبل داراي دو نوع كوچك و بزرگ است. اين مادربورد داراي اين امكان است كه بعد از نصب اتصالات مختلف در قسمت عقب قرار مي‌گيرند، ضمن اينكه اين نوع مادربوردها داراي اتصال‌گرهاي اضافي نيز هستند.

-مادربورد ATX در سال 1995 طراحي شد كه شباهتي به مادربوردهايBABY AT OR MINI AT دارد. با اين تفاوت كه 90درجه تغيير شكل يافته است. در اين گونه مادربوردها تهويه رايانه به خوبي انجام مي‌شود و داراي يك نوع جامپر است. در اين نوع بردهاي اصلي نمي‌توان از هر دو نوع حافظه استفاده كرد. اين بردها داراي امكاناتي هستند كه مي‌توان بدون استفاده از كابل‌‌هاي بلند قطعات را بر روي آن وصل كرد زيرا داراي جايگاه‌هاي خاصي هستند. ضمن اينكه مي‌توان بر روي شكاف‌هاي آن هر كارتي را با هر طولي نصب كرد. كار با مادربورد NLX بسيار ساده و تغييرات، نگهداري و ارتقاي آن نيز ساده‌تر است.

پردازنده‌هاي دو هسته‌اي كارآمد
شكل جديد مادربورد نيز شامل آن دسته‌اي است كه پردازنده‌هاي دو هسته‌اي را كه با خازن حالت جامد كار مي‌كنند، ساپورت مي‌كنند.
پردازنده‌هاي دو هسته‌اي همان طور كه از نام آنها پيدا است داراي دو پردازشگر، دو كش L2 در يك واحد سيليكوني است.

مزيت اين پردازنده‌ها، پردازش بهتر دستورات است. در واقع مزاياي پردازنده‌هاي دو هسته‌اي زماني بهتر لمس خواهد شد كه به طور همزمان چندين كار انجام پذيرد و كامپيوتر هنگ نكند.
فعالان بازار معتقدند، تراشه‌هاي دو هسته‌اي INTEL نياز به يك مادربورد جديد دارند. در صورتي كه پردازنده‌هاي دو هسته‌اي AMD نيازي به مادربورد جديد ندارند و فقط با به روزرساني بايوس (BIOS) مي‌توان اين پردازنده‌ها را روي مادربوردهاي سوكت 939نصب كرد.

مجيدي، يك فروشنده انواع تجهيزات كامپيوتري مي‌گويد: شركت‌هاي INTEL و AMD رقابت شديدي را براي به دست گرفتن بازار فروش پردازنده‌هاي دو هسته‌اي با هم آغاز كرده‌اند.
به گفته وي پردازنده‌هاي دو هسته‌اي INTEL CORE2 DOU جديدترين پردازنده‌هاي موجود در بازار هستند كه قيمتي حدود 100تا180هزار تومان دارند و اگر چه بسيار كارآمد هستند اما به دليل قيمت بالايي كه نسبت به پردازنده‌هاي تك هسته‌اي دارند، چندان مورد توجه قرار نمي‌گيرند.
وي پردازنده‌هايي با قدرت 2500مگا هرتز را براي كامپيوترهاي پنتيوم 4 و پردازنده‌هاي دو هسته‌اي 3000 ، 3500 و 4500 مگا هرتزي را براي نسل پيشرفته‌تر كامپيوترها مناسب مي‌داند
.
انتخاب مادربورد مناسب
صفي‌پور، يك فروشنده تجهيزات كامپيوتري مي‌گويد: هنگام خريد مادربورد بايد به اندازه كيس توجه داشت.
چرا كه در‌حال‌حاضر كيس در اندازه‌هاي mini ATX، ATX و micro ATX در بازار موجود است و كاربران بايد با توجه به اندازه و نوع كيس، مادربورد را انتخاب كنند.
انطباق مادربورد با پردازنده‌‌اي كه قرار است روي آن نصب شود نكته ديگري است كه بايد به آن توجه شود.

كاربران بايد بدانند روي مادربورد مي‌خواهند پردازنده intel يا AMD نصب كنند و يا از كامپيوتر خود انتظار انجام امور محاسباتي را دارند يا كارهاي گرافيكي.
به طور كلي پردازنده‌هاي intel براي انجام كارهاي محاسباتي و اداري و پردازنده‌هاي AMD براي انجام امور گرافيكي و بازي‌هاي رايانه‌اي مناسب هستند.
نكته سوم اينجا است كه كاربران بايد بدانند چه ميزان حافظه را روي مادربورد نصب مي‌كنند و مادربورد مورد نظر چند ماژول (سوكت براي جايگذاري رم) دارد.

فعالان بازار معتقدند حافظه‌اي كه همراه يك مادربورد نصب مي‌شود، بايد حداقل 200 تا 260DDR و حداكثر 400/333 DDR ظرفيت داشته باشد.
آنهـــا همچنين حافظــــه260/333DDR يا‌1066/800 PCرا به كاربران پيشنهاد مي‌كنند.
بررسي چيپ‌ست، نكته ديگري است كه هنگام خريد مادربورد بايد به آن توجه كرد.
فاطمي يك فعال در اين زمينه مي‌گويد: شركت‌هايي مانند Nvidia، sis، ATi، VIA intel اكثر چيپ‌ست‌هاي موجود در بازار را توليد مي‌كنند كه چيپ‌ست‌هاي ATi و viA براي انجام امور گرافيكي و چيپ‌ست‌هاي sis، intel و NViDiA براي انجام امور اداري و محاسباتي مناسب هستند.

پرفروش‌هاي بازار
طبق اعلام فعالان بازار در حال حاضر، مادربوردهاي intel و Ausu جزو پرفروش‌هاي بازار هستند كه بسته به قابليت‌هايي دارند، از قيمت‌هاي مختلفي (بين 75 تا 148هزار تومان) برخوردارند.
لاري يك فروشنده مدل P5WD2 از مادربوردهاي Asus را جزو پرفروش‌هاي بازار معرفي مي‌كند كه قيمتي حدود 145 تا 150هزار تومان دارد و براي كامپيوترهاي پنتيوم 4 با چيپ‌ست‌هاي پيشرفته كاربرد دارد.

همچنين مدل AMD K8U پرفروش‌ترين مادربوردي است كه براي نسل قديمي‌تر كامپيوترها كاربرد دارد و با قيمت 75هزار تومان به فروش مي‌رسد.
مادربورد intel 3600 كه قابليت پشتيباني CPU3600 را دارد نيز جزو پرفروش‌هاي بازار است كه مخصوص كامپيوترهاي پيشرفته بوده و با قيمت 180هزار تا 200هزار تومان به فروش مي‌رسد. فروشندگان همچنين مدل P4 P800S از مادربوردهاي Asus را كه با قيمت 79 تا 80هزار تومان به فروش مي‌رسد جزو پرفروش‌هاي بازار دانستند كه براي كامپيوترهاي معمولي كاربرد دارند.
به طور كلي قيمت مادربوردهاي Asus در بازار حدود 50 تا 180هزار تومان، نرخ مادربوردهاي GIGABYTE بين 70 تا 200هزار و قيمت مادربوردهاي MSI بين 67 تا 160هزار تومان است كه اين قيمت‌ها نسبت به دو هفته گذشته در حدود 2درصد افزايش يافته است.

تازه‌هاي بازار
كاريان، يك فروشنده تجهيزات كامپيوتري مادربوردهاي سري
6 -GUAD گيگابايت را جديدترين‌هاي بازار معرفي كرد كه مخصوص كامپيوترهاي پيشرفته و حرفه‌اي است.
اين مادربوردها DDR2 را ساپورت كرده و بسيار بي صدا هستند.
در حال حاضر 5 مدل از اين مادربوردها وارد بازار داخلي شده‌اند كه از خازن‌هاي حالت جامد استفاده مي‌كنند.

نرخ اين مادربوردها بين 150 تا 230هزار تومان است. GA965P -Dq6 -GA695P -Dq6 دو نمونه از اين مادربوردها هستند. تنظيمات ضريب فركانسي حافظه آنها شامل مقادير X2، X2/5، X3/3 و X4 است كه كاربران را قادر مي‌سازد با سرعت بالا امور خود را انجام دهند.
مدل 15G DRO و DM نيز مادربورد جديد شركت ALBAT YON است كه به تازگي وارد بازار شده و با قيمت 78هزار تومان به فروش مي‌رسد.