چندي پيش تعرفه واردات تلفن همراه باز هم کاهش داشت. البته اين کاهش شامل واردکنندگان رسمي‌برندهاي مختلف در کشور نبود اما بدون شک داستان توليد، که بهانه آن طي سه سال گذشته بازار تلفن همراه در کشور را با چالش‌هاي عمده‌اي روبرو کرده بود، دگرگون خواهد کرد.


افزايش تعرفه واردات تلفن همراه باعث حذف بسياري از نام‌هاي معتبر در بخش خدمات پس از فروش و در عوض ايجاد نام‌هايي بي‌اعتبار در بازار شده بود. نام‌هايي که ضرر و زيان‌هاي بيشماري براي مصرف‌کنندگان نهايي به همراه داشتند و باعث شدند کالاي قاچاق در بازار با يدک کشيدن اسامي‌اي از اين دست تا حدودي وجه قانوني به خود ببخشند.

اينکه چرا نهادي مسوول و دستگاه‌هاي نظارتي همچنان نسبت به اين مهم در بازار بي تفاوت بوده و واکنشي از خود نشان نمي‌دهند سوالي است که خود بايد توضيح دهند اما کاهش تعرفه واردات به 28‌درصد تا حدودي زمينه فعاليت نام‌هاي معتبر گذشته را فراهم آورده و باعث شده تا فعاليت بازار قاچاق اندکي کاهش يابد.

يکي از همين نام‌هاي معتبر گذشته سيتادل است. اولين توزيع کننده و ارائه دهنده خدمات پس از فروش گوشي‌هاي سوني‌اريکسون که حتي به گفته ساير رقباي رسمي‌اش نه تنها در گذشته بلکه همچنان بهترين خدمات پس از فروش اين برند را در بازار ارائه مي‌دهد. اگر چه سيتادل به دليل افزايش تعرفه واردات و نداشتن توان رقابتي با قاچاقچيان براي مدتي در سايه بازار تلفن همراه کشور قرار داشت، اما اين روزها اگر سري به بازارهاي گوشي کشور زده باشيد، شاهد بازگشت دوباره اين مارک در بازار هستيد.

بر همين اساس گفت‌وگويي با سعيد اسکندري، مديرعامل سيتادل پيرامون گذشته و آينده اين شرکت انجام داده‌ايم که در ادامه مي‌خوانيد:

سيتادل اولين نماينده سوني‌اريکسون در بازار بود، تغييرات زيادي در بازار اين برند در کشور رخ داده و در يک مقطع زماني اين نماينده تقريبا از بازار کنار رفت. ‌خوب است بحث را با تغييراتي که سيتادل طي دو سال گذشته به خود ديده آغاز کنيد.
زماني که تعرفه‌هاي گمرکي تغيير پيدا کرد، شکل و سياست‌هاي بازار هم تغيير کرد. قبل از افزايش تعرفه واردات تلفن همراه از هر 10 گوشي که به فروش مي‌رفت، هشت گوشي با گارانتي بود و دو گوشي بدون گارانتي. اين روند در حال حاضر کاملا بر عکس شده است. به خصوص هر چقدر از پايتخت دور مي‌شويم اين‌درصد افزايش پيدا مي‌کند و حتي بعضي وقت‌ها اين داستان به قدري حاد مي‌شود که در برخي از استان‌ها به طور کلي نمايندگي وجود ندارد. در اين که ما ضعيف شده‌ايم، شکي نيست. نه تنها ما بلکه اين اتفاق در مورد خيلي از شرکت‌هاي ديگر نيز افتاده است. خيلي‌ها مانند ما ضعيف شده‌اند و حتي خيلي‌ها ورشکست.

اما در حال حاضر با صحبت‌هايي که با شرکت مادر انجام شده است سعي کرده‌ايم کار را تا جايي ادامه دهيم که فعاليت قاچاقچي‌ها در بازار کاهش پيدا کند. بعد از افزايش تعرفه، ما توانايي رقابت در بازار نداشتيم. اما امروز که تعرفه به 28‌درصد رسيده است توانستيم در بازار جايگاه خود را ارتقا دهيم. در حال حاضر من فکر مي‌کنم که توانستيم رتبه خود را در بين ساير نمايندگان اين برند از سوم به دوم کاهش دهيم و
هم اکنون هم فاصله خيلي کمي‌با رتبه اول داريم.

معمولا تمام برندها يک نماينده منطقه‌اي دارند که نمايندگان کشوري از آن نماينده، کالاهاي خود را تهيه مي‌کنند، کانال اصلي قاچاق به ايران امارات است، چرا نمايندگان منطقه‌اي به فردي غير از نمايندگان کشور جنس مي‌فروشند؟
اين حرف منطقي است. متاسفانه اين داستان به يک نوع روال تبديل شده است. امروز شرکت ايکس نماينده سوني‌اريکسون در امارات است. فکر مي‌کنيد که اگر اين شرکت بسته شود و يا از فروش کالا به غير از نمايندگان اصلي خودداري کند، آيا جلوي قاچاق گرفته مي‌شود؟ خير، اينگونه نيست. چرا که کشش در بازار وجود دارد. وقتي تقاضا وجود داشته باشد باعث مي‌شود که برخي به دنبال استفاده از اين راه کشيده شوند. ما در حال حاضر به دنبال روشي هستيم که اين اتفاقات نيفتد اما شما فکر کنيد که از فردا امارات به غير از نمايندگان اصلي جنس نفروشد. مطمئنا اين کالا از بحرين، افغانستان و ساير کشورها وارد مي‌شود.

در سيستم توزيع شرکت مادر سوني‌اريکسون آيا قانوني وجود ندارد که فقط بايد به نمايندگان اصلي جنس فروخته شود؟
در تمامي‌اين کالاها شرکاي آمريکايي وجود دارند و به دليل آنکه ايران در حال حاضر در تحريم است نمي‌توان انتظار قانون از شرکت مادر داشت. در کنار اين موضوع، بحث ديگري که وجود دارد، اين است که ما اين مسير را به شکل اشتباه تعريف کرده‌ايم. اگر اين مسير را درست تعريف کنيم همه چيز حل مي‌شود. ما که نمي‌توانيم براي آنکه جلوي قاچاق را به کشور بگيريم تمام دنيا را عوض کنيم. مدير خاورميانه اي سوني‌اريکسون هم اگر تصميم بگيرد که از فردا اين کار انجام نشود باز نمي‌تواند، چرا که مدير آسياي مرکزي، آسياي شرقي و . . . نمي‌دانند اوضاع ايران به اين شکل است.

نمي‌توان شرايط و قواعد يک شرکت که با 200 کشور دنيا در حال کار است را به خاطر شرايط بازار کشوري مانند ايران تغيير داد. اگر در استان آذربايجان باشيد، گوشي به شکل قاچاق از سمت نخجوان به بازار اين منطقه وارد مي‌شود. اگر در کردستان باشيد به راحتي از طريق سليمانيه عراق گوشي وارد بازار اين منطقه مي‌شود.
فکر مي‌کنيد راهکار نهايي براي خروج بازار از دست قاچاقچي چيست؟
اول منطقي کردن تعرفه واردات و دوم متقاعد کردن سوني‌اريکسوني‌ها به سالم کار کردن، که خوشبختانه راهکار دوم در حال حاضر با رايزني‌هايي که صورت گرفته، در حال انجام است.

فکر نکنم براي شرکت مادر تفاوتي داشته باشد که به چه کسي جنس اش را مي‌فروشد، چرا که آنها مي‌خواهند کالايشان در بازار به فروش رود، حالا اين فروش مي‌تواند از طرف نماينده رسمي‌باشد يا قاچاقچي.

نه به اين شکل نيست. سياست هر کمپاني اين است که رشد منطقه‌اي داشته باشد. وقتي در کل کشور عراق به عنوان مثال يک‌ميليون سيم‌کارت وجود دارد اما در آن کشور دو‌ميليون سوني‌اريکسون فروش مي‌رود، اين چه معنايي مي‌تواند داشته باشد؟! چه اتفاقي مي‌افتد؟ حجم بازار عراق مشخص نمي‌شود. اگر تعرفه مقداري جابجا شود، اوضاع بهتر مي‌شود.

باتوجه به اينکه نزديک سه سال است قاچاق حاکم بازار شده است، به نظر مي‌رسد که بينش مصرف کننده نسبت به کالاهاي داراي خدمات پس از فروش معتبر تغيير کرده است. فکر مي‌کنم عوض کردن اين بينش، هم هزينه‌بر خواهد بود هم زمان‌بر. چرا سوني‌اريکسون با توجه به اينکه رتبه دوم را در ايران دارد اما برنامه اي براي ارائه يک گارانتي واحد ندارد و چرا اين شرکت به شکل کلي نمي‌خواهد تعاملي همانند ساير برندها با مصرف کننده نهايي داشته باشد؟

نبايد ساختار و برنامه‌هاي شرکت‌هاي مختلف را با يکديگر مقايسه کرد چرا که هر کدام داري نقاط ضعف و قوتي هستند. من اعتقاد دارم که سوني اريكسوني‌ها شيوه‌اي ژاپني - اروپايي دارند. واقعيت اين است که سوني‌اريکسون رشد خوبي داشته است.


به نظر مي‌رسد که اين شرکت تمام توان خود را روي تنوع محصولات خود معطوف کرده است تا ساير فاکتورهاي بازار، درست است؟
تا اندازه اي با اين نظر شما موافقم اما اين نظر در زمان‌هاي مختلف متغير است، چيزي که در اين بخش مهم است آن است که سوني‌اريکسون طي دو سال گذشته رشد فوق‌العاده بالايي داشته است. طراحي، مدل‌ها و امکاناتي که در کالاهايش در نظر گرفته است خيلي بالاتر از ساير مارک‌هاي فعال در بازار است.


سهم بازار سوني‌اريکسون در ايران چقدر است؟
فکر مي‌کنم بين 25 تا 30‌درصد بازار ايران در اختيار سوني‌اريکسون است. در آسيا بدون شک همچنان نوکيا جايگاه اول را در اختيار خود دارد و فکر مي‌کنم که سامسونگ دوم و سوني‌اريکسون در پله سوم قرار دارد. البته اين را هم در نظر داشته باشيد که اين جايگاه مدام در حال تغيير است. ايراني‌ها خيلي خوش‌سليقه هستد. البته اين را هم در نظر داشته باشيد که هر بازاري فاکتورهاي خودش را دارد. هر مدلي که در ايران فروش داشته باشد و نتيجه بگيرد بدون شک در 70‌درصد بازارهاي جهان فروش خواهد داشت. فکر نمي‌کنم از نظر تنوع رنگ هيچ شرکتي به پاي سوني‌اريکسون برسد.


چند‌درصد از گوشي‌هاي سوني‌اريکسون براي خدمات پس از فروش عودت داده مي‌شوند؟
کمتر از نيم‌درصد استراتژي قيمت‌گذاري در گوشي‌هاي سوني‌اريکسون به چه شکلي است؟
ما تابع دو سيستم هستيم. به دليل اينکه ما تمام کالاهاي خود را قانوني وارد مي‌کنيم، اولين چيزي که براي ما مهم است اين است که توانايي رقابت در بازار داشته باشيم. ما در برخي از مدل‌ها با ضرر روبه‌رو هستيم. نکته دوم مقايسه امکانات و قابليت‌هاي يک مدل خاص با ساير برندهاي موجود در بازار است که با يک مقايسه دقيق با توجه به امکانات رقبا سعي مي‌کنيم قيمتي مناسب را براي کالاي خود انتخاب کنيم.


تعداد نمايندگان سيتادل در کل کشور چقدر است؟
نزديک 250 نماينده

با توجه به جغرافياي ايران و پراکندگي جمعيت آيا قيمت کالاهاي سيتادل در کل کشور يکسان است يا تفاوت دارد؟
سياست شرکت ما ارائه قيمت ثابت در کل کشور است.

سوني‌اريکسون تمايلي به توليد گوشي در ايران دارند؟
اصلا بيشترين حجم توليد لوازم ديجيتالي براي کل جهان در چين است.

به عنوان آخرين سوال مشکلي که در حال حاضر در بخش کالاهاي الکترونيکي وجود دارد به انبوه زباله‌هاي ديجيتالي باز مي‌گردد. بسياري از شرکت‌ها هم‌اکنون براي بازيافت محصولات خود برنامه‌هاي بي‌شماري را در دستور کار خود دارند. آيا سوني‌اريکسون به شکل کلي و نمايندگان ايراني آن هم براي بازيافت گوشي‌هاي مستعملي که هم اکنون در اختيار کاربران قرار دارد برنامه‌اي دارد؟
بله. اين برنامه را پيش از اين در دستور کار داشتيم اما متاسفانه مشکلاتي که با اتخاذ تعرفه 60‌درصدي پيش روي شرکت قرار گرفت باعث شد تا روند فعاليت‌هايي از اين دست کند شود. در حال حاضر بحث جمع‌آوري گوشي‌هاي کهنه را در دستور کار داريم. اميدوارم که وزارت صنايع هر چه سريعتر تعرفه واردات را کاهش دهد. چند سال ديگر بايد بگذرد که ما بفهميم نمي‌توانيم توليد داشته باشيم. البته با توجه به کاهش 60‌درصد به 25‌درصد، تحولات عمده‌اي در اين بازار رخ داد. خيلي از شرکت‌ها به روزهاي اول کارشان نزديک شدند و زمينه اشتغال خيلي‌هاي ديگر هم مجددا فراهم مي‌شد.