بزرگراه فناوري -در کشاکش جدال ميان دو شرکت عمده توليد‌کننده سيستم‌عامل گوشي‌هاي تلفن‌همراه، يعني Symbian وMobile Windows و رقابت سخت و طاقت‌فرساي اين دو توليد‌کننده نرم‌افزار بحث ديگري در رسانه‌هاي عمومي و محافل تخصصي تلفن‌همراه و بازار آن سرگرفته و آن شکست گوشي‌هاي هوشمند در برابر گوشي‌هاي خرفت (اصطلاحي بازاري براي گوشي‌هايي که به سيستم‌عامل مجهز نيستند) در بازار فروش است. آمار فروش گوشي‌ها نشان مي‌دهد گوشي‌هاي خرفت از استقبال بيشتري نسبت به گوشي‌هاي هوشمند برخوردار بوده‌اند.

و پيش‌‌بيني‌هاي‌ کارشناسان بازار گوشي‌هاي هوشمند و دور‌نماي طلايي ارايه شده توسط ايشان براي توليد‌کنندگان اين گوشي‌ها و توليد‌کنندگان نرم‌افزار سيستم‌عامل اين گوشي‌ها، آنچنان هم طلايي نيست و فعلا کيميا‌گران بازار در آرزوي تبديل بازار مسي گوشي‌هاي هوشمند به بازار طلايي گوشي‌هاي خرفت هستند.

ديويد وود (David Wood) مدير مرکز تحقيقات شرکت Symbian هم در مورد بازار گوشي‌هاي هوشمند همين عقيده را دارد. شرکت Symbian زماني بازار اين گوشي‌ها را در انحصار خود داشت، اما با حضور گوشي‌هايي که از سيستم‌عامل Windows به‌عنوان سيستم‌عامل استفاده مي‌کنند، انحصار بازار Symbian شکسته شد و Windows تبديل به رقيبي سخت براي شرکت Symbian شد.

اگر‌چه بازار اين گوشي‌ها تا به حال به مرز پيش‌بيني‌هاي صورت گرفته نرسيده، اما کاربران اين گوشي‌ها هم از امکاناتي که اين گوشي‌ها در اختيار کاربران‌شان قرار مي‌دهند، استفاده نمي‌کنند.

ديويد وود معتقد است شايد و به احتمال قوي اين گوشي‌ها به‌درستي بازار‌يابي نشده‌اند و ضعف فرهنگ‌سازي در استفاده صحيح از امکاناتي که گوشي‌هاي هوشمند در اختيار کاربر قرار مي‌دهد، عامل بعدي مهم و تاثير‌گذار بر نه‌چندان داغ بودن بازار اين گوشي‌هاست.

با تمام اين اوصاف "وود" به آينده اين گوشي‌ها خوش‌بين است و مي‌گويد: " ما دورنماي خوش‌‌بينانه‌اي براي اين گوشي‌ها تصور مي‌کنيم.

البته تصور اينکه بازار گوشي‌هاي تلفن‌همراه به‌سرعت و به‌زودي به نفع ما تغيير کند، تصور باطل و ساده‌لوحانه‌اي است."

وود در ادامه از آمار فروش محصولات Symbain به‌عنوان معياري از موفقيت اين شرکت در بازار ياد مي‌کند و مي‌گويد: " تاکنون محصولات ما 100 ميليون کاربر را جذب کرده که البته اين آمار آمار دلگرم‌کننده‌اي است."

رييس مرکز تحقيقات Symbain از جهت‌گيري اين شرکت در تبديل گوشي‌هاي هوشمند به Organizer ديجيتال مي‌گويد و مي‌افزايد:" کاربردهايي مثل ايميل بسيار مفيد هستند. نبايد تلفن‌هاي همراه را طوري تغيير داد که کاربرد‌هاي مفيدي چون ايميل ضايع شوند بلکه بايد اين تغيير به گونه‌اي باشد که بازار چنين کاربردي بزرگ‌تر شود. اما در مورد کاربرد‌هايي مثل Browsing که چند وقتي است در گوشي‌هاي هوشمند وجود دارد بايد دوباره فکر شود.

به‌تازگي Symbian امکان استفاده از Browser معروف به Opera را در برنامه کاري خود قرار داده و تا چند وقت ديگر کاربران اين سيستم‌عامل مي‌توانند با Browser اپرا کار کنند." وود با اشاره به آخرين دستاورد شرکت نوکيا يعني Browser،S603E موسوم به "Web" مي‌گويد:" تا چند‌ وقت پيش هيچ‌گاه فکر نمي‌کرديم مي‌شود چنين امکاناتي را روي تلفن‌همراه داشته باشيم، اما پيشرفت سريع و گام‌هاي رو به جلوي شرکت‌هاي توليد‌کننده گوشي و شرکت‌هاي تامين‌کننده نرم‌افزار گوشي‌ها به آرزوي کاربران جامه عمل مي‌پوشاند." رييس مرکز تحقيقات Symbian در ادامه توضيح مي‌دهد که اين شرکت به‌دنبال راهکارهايي براي بالا بردن سرعت Browsing است.

آيا گوشي‌هاي خرفت فاقد هوشند؟

فقدان بازا‌ريابي صحيح گوشي‌هاي هوشمند و عدم فرهنگ‌سازي استفاده صحيح از امکانات و قابليت‌هاي اين گوشي‌ها را شايد بتوان عامل مهم عدم تحقق پيش‌بيني‌هاي کارشناسان بازار از استقبال عمومي کاربران گوشي‌هاي تلفن‌همراه به‌حساب آورد، اما مهم‌ترين مسئله‌اي که عرصه را بر توليد‌کنندگان گوشي‌هاي تلفن‌همراه هوشمند و تامين‌کنندگان نرم‌افزار سيستم‌عامل اين گوشي‌ها تنگ کرده، مقاومت و سماجت توليد‌کنندگان اصلي و خوش‌نام گوشي‌هاي خرفت در توليد نرم‌افزار‌هاي سيستم‌عامل در تناسب يک‌به‌يک با Brand، نوع و مدل گوشي‌هاست. شرکت‌ها ترجيح مي‌دهند که براي هر گوشي توليد شده، سيستم‌عامل خاص همان گوشي را توليد کنند. به ‌اين ترتيب به ميزان زيادي از خطر کدهاي اسکي که هر‌چند وقت يک‌بار خسارت‌هاي سنگيني به اپراتور‌هاي تلفن‌همراه و شرکت‌هاي توليد‌کننده گوشي وارد مي‌کنند، در امان مي‌مانند. ضمن اينکه برخي از گوشي‌ها به‌طور حتم نرم‌افزار‌هاي خاص همان سيستم‌عامل را قبول مي‌کنند که اين بازار با توليد يک يا چند سيستم‌عامل محدود توسط شرکت‌هايي مثل Symbian، از شرکت‌هاي توليد نرم‌افزار گوشي‌هاي خرفت گرفته مي‌شود.

اريک لنورت (Eric Lennort) کارشناس ارشد شرکت (Cellular Market Analyser) CMA با ديدگاهي متفاوت به قضيه مي‌نگرد و مي‌گويد: " بازار خواه ناخواه به سمت گوشي‌هاي هوشمند خواهد رفت."

وي در توضيح اين گفته اشاره مي‌کند:" از آن‌جايي که خدمات تلفن‌همراه رو به فزوني است و اپراتو‌رهاي شبکه‌هاي بين‌المللي به سمت تنوع ارايه خدمات و سريع کردن سرعت انتقال داده مي‌روند، وجود استانداردي مشخص براي سيستم‌عامل و برنامه‌هاي کاربردي الزامي مي‌شود. براي همين اين شرکت‌هاي توليد‌کننده گوشي‌هاي خرفت هستند که بايد به فکر بازار خود باشند."

لنورت مي‌گويد:" همگرايي در ارايه خدمات، وجود استاندارد واحد را بديهي مي‌سازد و توليد‌کنندگاني که به‌جاي بازار امروز به بازار آينده‌اي نه‌چندان دور مي‌نگرند، شکست مي‌خورند."

در همين راستا ديويد وود مي‌گويد:" تفکر ما براي ساخت سيستم‌عامل‌هاي ‌Symbian، نرم‌افزار سيستم‌عاملي است که با پيشرفت فناوري گوشي تلفن‌همراه و شبکه آن قابل استفاده باشد و يا اينکه با حداقل تغيير، با فناوري جديد انطباق داشته باشد."

وود هم معتقد است با پيشرفت سريع فناوري، پيچيدگي‌اي که سيستم‌عامل‌هاي منحصر هر گوشي به‌وجود مي‌آورد، شرکت‌هاي سازنده را به سمت گوشي‌هاي هوشمند سوق مي‌دهد.

وود مي‌گويد:" زمان نشان خواهد داد که اين پيش‌بيني درست از آب درخواهد آمد. ما فکر مي‌کنيم همچنان که کانال‌هاي بي‌سيم و فناوري‌هاي Wi-Fi و WiMax کم‌کم جاي مناسب خود را در گوشي‌هاي تلفن‌همراه باز مي‌کنند، توليد‌کنندگان به فکر سيستمي باز و مدولار به‌عنوان سيستم‌عامل گوشي‌هاي خود بيفتند."

وود عقيده دارد استقبال کاربران و صنايع مختلف از جمله توليد لوازم جانبي و خودرو‌سازي از Organizer ديجيتالي‌اي مثل i-Pod و فروش رو به فزوني Palm PDA به‌زودي اين ايده را به استراتژي اکثر شرکت‌هاي توليد‌کننده گوشي تلفن‌همراه القا خواهد کرد.

اريک لنورت هم معتقد است کاربران آينده تلفن‌همراه گوشي‌هاي هوشمند را ترجيح خواهند داد و مي‌گويد:" من خودم عاشق صفحه‌نمايش‌هاي بزرگ گوشي‌ها هستم و کيبرد‌هاي راحت و Duatry را بيشتر مي‌پسندم.

کاربران جديد و کاربران آينده، نوستالژي و تعلقي به تجربه‌هاي من و شما نسبت به گوشي‌هاي خرفت ندارند و قريب به يقين وسايلي را که از همگرايي خدمات حمايت مي‌کنند، انتخاب خواهند کرد."

ديويد وود هم اشاره مي‌کند:" همان اندک چيزي که سيستم‌هاي بسته و غير‌همگرا دارند، رو به اتمام است. جهت‌گيري به‌سمت همگرايي شايد تنها راه بقا براي ما و توليد‌کنندگان گوشي است."

لنورت در اظهار نظر خود از وود هم فراتر رفته و معتقد است همگرايي اتفاقات ديگري را هم سبب خواهد شد. وي مي‌گويد:" همان‌طور که اقتضاي بازار و بقا در بازار تلفن‌همراه شرکت‌هايي مثل اريکسون و سوني ( Sonyو (Ericsson و زيمنس و بنکيو (Siemens و BenQ) را به‌هم پيوند داد و همان‌طور که Brandهايي مثل i-pod رقابت را براي ساير توليد‌کنندگان Mp3 Player سخت کرده، مشابه همين اتفاق ممکن است در مورد بازار تلفن‌همراه بيفتد و شايد آن وقت شرکت‌هاي بزرگي با هم يکي شوند. اگر ايده همگرايي و جهت‌گيري به سمت توليد Organizer ديجيتالي در استراتژي شرکت‌ها قرار گيرد، شايد روزي را شاهد باشيم که تعداد Brandهايي که يکي شده‌اند از تعداد فعلي خيلي بيشتر باشد و يا برعکس، فقط تعداد اندکي Brand بازار گوشي تلفن‌همراه را از آن خود خواهند کرد که البته شرکت‌هاي کوچک‌تر در معرض تهديد بسيار جدي قرار خواهند گرفت."