کوشي، آداسي، نرخ ويژه تعداد محدود- اينترنت پرسرعت بيسيم و اي دي اس ال دو با يک مگابيت 5 هزار تومان- نصب درب اتوماتيک پارکينگ جک، ريموت، تعمير- آموزش فروش، بازاريابي، ويزيتوري، مذاکرهکننده حرفهاي- تور بدروم، صبحانه، نهار شام، همين هفته – قيمتهاي جديد تلويزيونهاي سه بعدي – تور آنتاليا ويژه عيد فطر با گارانتي هتل- به راحتي وارد دانشگاه سراسري شويد، فراگير پيام نور – فال حافظ يادت نره – با جديدترين سيستم تبليغات SMS بيشتر بفروشيد- جديدترين کالاکشن آديداس – با بنتون متفاوت ديده شويد و . . . .
اشتباه نکنيد اينها تبليغات نشريات زرد سر چهار راهها نيست بلکه همان پيامکهاي تبليغاتي است که اين روزها اگر از کاربران تلفن همراه بوده باشيد بدون شک روزي 10 يا 15 عدد از اين پيامکها به دستتان رسيده است.
هرچند که تا به حال تحقيقات بسياري در مورد مضرات احتمالي امواج تلفنهاي همراه انجام شده و برخي از پژوهشگران جهاني هم نسبت به اين موضوع اخطارهايي دادهاند با اين وجود و در حالي که هنوز مضرات اين امواج اثبات نشده است اما به نظر ميرسد که مشکلات روحي رواني از ارسال روزانه بيست پيامک تبليغاتي براي کاربران نياز چنداني به پژوهشهاي علمي نداشته باشد.
به گفته مسوولان اپراتورها ارسال پيامکهاي تبليغاتي يكي از راههاي درآمدزايي براي اپراتورهاي تلفن همراه محسوب ميشود، اما از سوي ديگر کاربران تلفن همراه اين اقدام را نوعي نقض حريم شخصي خود عنوان ميکنند. آنها معتقدند که در ازاي گرفتن خدمات از شرکت مخابرات اقدام به پرداخت وجه و دريافت سيم کارت کردهاند و اين شرکت حق ندارد با ارسال پيامکهاي تبليغاتي براي آنها مزاحمت ايجاد کند. کاربران تلفن همراه ميگويند اگر نيازي به دريافت پيامکهاي اطلاعرساني و تبليغاتي داشته باشند ميتوانند همانند دريافت سرويسهايي همچون آواي انتظار با ارسال يک پيامک به يک شماره از پيش تعيين شده براي دريافت اين پيامکهاي تبليغاتي اعلام آمادگي کنند.
کارشناسان معتقدند که ارسال پيامک بدون رضايت مشترک نوعي مزاحمت تلقي شده و با توجه به اينکه اين مزاحمت توسط دستگاههاي مخابراتي صورت ميپذيرد وفق ماده 641 قانون مجازات اسلامي قابل پيگرد است، اما متاسفانه حتي مسوولان ذيربط اين حق را به مشترکان خود نميدهند تا براي رعايت حقوق آنها حداقل در ساعات نيمه شب از ارسال اين قبيل پيامکها خودداري کرده و ارسال آن را به ساعات کاري روزانه محدود کنند.
اين در حالي است که مسوولان شرکت مخابرات ايران معتقدند تعداد پيامکهاي تبليغاتي که براي کاربران موبايل ارسال ميشود آنقدر نيست که باعث شکايت مشترکان شود و ميانگين ارسال پيامک انبوه و تبليغاتي براي هر مشترک کمتر از 2 پيامک در هفته است.
اما از سوي ديگر مسوولان برخي از شرکتهاي ارسال کننده اين پيامکها نظر ديگري دارند. آنها با مثال زدن بيلبوردهاي تبليغاتي موجود در سطح شهر ميگويند: در اقصي نقاط شهر بيلبوردهاي تبليغاتي وجود دارد. شما به عنوان يک رهگذر ميتوانيد به آنها نگاه کنيد يا اينکه بي تفاوت از کنار آن بگذريد، اما آنچه مسلم است آن است که اين بيلبوردها ربطي به حريم شخصي شما ندارند. در مورد پيامکهاي تبليغاتي هم به همين صورت است شما ميتوانيد در تماس با مخابرات تقاضاي عدم دريافت پيامک تبليغاتي را بدهيد تا ديگر براي شما ارسال نشود و اين کار درست مانند همان است که شما بيتفاوت از کنار يک بيلبورد تبليغاتي عبور ميکنيد.
اما درحالي که بحث بر سر ارسال و عدم ارسال و نقض حريم شخصي کاربران در اين بين مطرح است اخيرا محتواي اين پيامکها نيز براي برخي از نهادهاي ذيربط دردسر ساز شده است. به عنوان مثال وزارت بهداشت ميگويد برخي از محصولاتي که از اين راه يا درج آگهي در شبکههاي ماهوارهاي تبليغ ميشود مجوزهاي لازم را از بهداشت اخذ نکرده و ممکن است براي سلامتي مصرفکنندگان مضر باشد يا اينکه وزارت ارشاد معتقد است در بحث پيامکهاي تبليغاتي بايد از قوانين تبليغات اين وزارتخانه تبعيت شود.
رگولاتور نظارت ميکند
معاون سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي در گفتوگو با «مهر» از برنامههاي اين سازمان براي نظارت بر عملکرد اپراتورهاي موبايل در عرصه پيامکهاي انبوه خبر داد و گفت: بايد راهکار خاصي در نظر گرفته شود تا ديگر شکايتي از سوي مردم براي دريافت اين پيامکها در ساعات مختلف شبانه روز نداشته باشيم.
حسن رضواني با بيان اينکه ارسال پيام کوتاه از نظر فني داراي اشکال نبوده و در صورتي که محتواي آن مغاير با اصول و موازين کشور باشد نيز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مرجع آن خواهد بود، افزود: ارسال پيامهاي تبليغاتي از سوي اپراتورهاي موبايل کشور ممنوع نيست، اما اينکه اين پيامکها براي مشترکان ايجاد مزاحمت کند مسالهاي است که اپراتورها بايد پاسخگوي آن باشند.
رضواني با تاکيد بر اينکه مشترکان براي غيرفعالسازي اين سرويس بايد تقاضاي خود را به مراکز تماس اپراتورهاي موبايل مطرح کنند، اضافه کرد: لزوم اطلاعرساني جامع و کامل از سوي اين اپراتورها در اين زمينه کاملا احساس ميشود.
معاون نظارت و اعمال مقررات سازمان تنظيم مقررات و ارتباطات راديويي با بيان اينکه براي ارسال پيامکهاي انبوه از امکانات و ظرفيتهاي خالي شبکه استفاده ميشود، افزود: اين موضوع بايد مورد بررسي قرار گيرد و راهکاري ارائه شود تا با هماهنگي اپراتورها، پيام کوتاه تبليغاتي در ساعاتي غير از ساعات معمول به دست مشترکان نرسد.
وي گفت: پيامک انبوه در صورتي نقض حقوق شهروندي محسوب شده و از سوي رگولاتوري قابل پيگيري خواهد بود که دادستان کل به عنوان مدعيالعموم اين پرونده را به جريان بيندازد و از رگولاتوري بخواهد در اينباره اقدامات کنترلي انجام دهد.
قوانين مطبوعات براي پيامکهاي انبوه
اما از سوي ديگر مديرکل روابط عمومي شرکت مخابرات ايران تاکيد ميکند که پيامکهاي تبليغاتي پس از ساعت 12 شب ارسال نميشود و امکان دريافت آن در ساعات نيمه شب بعيد به نظر ميرسد مگر آنکه موبايل مشترک مقصد خاموش بوده يا خارج از محدوده سرويسدهي باشد که پيامک در سيستم ذخيره شده و بعد از اين زمان به مشترک ميرسد.
داوود زارعيان ميگويد: برخي پيمانکاران فرعي ارسال پيامک نسبت به پيامکهاي با محتواي غيرقانوني اقدام ميکنند، اما شرکت ارتباطات سيار در چارچوب برخي قوانين فعاليت پيمانکاران را تعيين ميکند به اين معني که همانند قوانين حوزه مطبوعات، قوانيني براي پيامکهاي انبوه نيز جاري است. وي گفت: پيامکهاي ارسالي نبايد مغاير با قوانين کشور باشد، تشويش اذهان عمومي را در پي نداشته باشد و روحيه مصرفگرايي
را ترويج ندهد و نگراني و استرس براي مشترکان به همراه نداشته و با مسائل شرعي در تناقض نباشد.
برخي از شرکتهاي فعال در اين بخش چندي پيش در اعتراضي عنوان کرده بودند که پيامکهاي ارسالي آنها به شکل خودکار فيلتر شده و هزينه ارسال از آنها کسر شده است. آنها ميگويند که از سوي اپراتورها قوانين يا کلماتي که منجر به فيلتر شدن پيامک ميشود، اعلام نميشود.
چگونه از پيامک تبليغاتي راحت شويم؟
براي عدم ارسال پيامکهاي تبليغاتي نياز است که با شماره 09990 تماس بگيريد، اما اين نکته را در نظر داشته باشيد که قبل از تماس با اين شماره حتما شماره پرونده سند سيمکارت خود را آماده کرده باشيد؛ چرا که براي درخواست عدم ارسال پيامکهاي تبليغاتي ارائه شماره پرونده الزامي است.
البته اين نکته را هم در نظر داشته باشيد که بازهم ممکن است براي شما پيامکهاي تبليغاتي ارسال شود؛ چرا که علاوه بر اپراتورهاي اصلي که در اين بخش فعال هستند برخي شرکتهاي خصوصي نيز به عنوان نمايندگان شرکتهاي اصلي اقدام به فروش و ارسال پيامکهاي تبليغاتي ميکنند که شماره شما قطعا از ليست آنها حذف نميشود. علاوه بر آن، دستگاههاي سخت افزار و بانکهاي نرمافزاري زيادي هماکنون در بازار وجود دارد که ميتوان با تهيه هرکدام از آنها و نيز اخذ يک شماره اختصاصي ارسال پيامک يا حتي يک سيمکارت به ارسال پيامک پرداخت.