دنياي اقتصاد - اواخر دهه 60ميلادي و در يك موسسه تحقيقاتي متولد شد تا موجود نه چندان دوست‌داشتني خانواده‌ها، ميهمان هميشگي خانه‌ها شود. در حقيقت اولين بار داگلاس انگبارت از موسسه استانفورد موش يا همان ماوس معروف را در زندگي كاربران سراسر دنيا دواند.

البته چند سال بعد يعني در سال 1970 شركت زيراكس به مديريت جك‌هالي با كمك نمونه اوليه داگلاس، ماوس جديدي با قابليت‌هاي بيشتر را طراحي كرد. به اين ترتيب و با گذر زمان موش‌هاي الكترونيكي توانستند به محبوبيت خوبي در ميان كاربران برسند، تا آنجا كه ابتدايي‌ترين ماوس در سال 1982 توسط شركت ماوس براي كامپيوترهاي شخصي IBM توليد شد و شركت مايكروسافت هم در سال 1983 اولين ماوس دو كليدي را به بازار عرضه كرد.
به دنبال افزايش وسعت كار با كامپيوترها و ورود نرم‌افزارها و برنامه‌هاي كاربردي متنوع به بازار، ماوس‌ها و كاربردشان به نيازهاي ضروري هر كاربر تبديل شدند تا جايي كه اين روزها ماوس‌ها حجم بزرگي از خريد و فروش‌هاي بازار قطعات و تجهيزات كامپيوتري را به خودشان اختصاص داده‌اند.
نام‌هاي متنوع، پشت ويترين
در حالي كه برنامه‌نويسان سعي مي‌كنند برنامه‌ها و نرم‌افزارهاي جديد را طوري طراحي كنند كه بيشتر با ماوس قابل اجرا باشند، شركت‌هاي مختلف توليدكننده تجهيزات سخت‌افزاري هم براي ورود به بازار پررونق ماوس‌ها و يا افزايش سهم خود از آن در تلاشند.
شايد به همين دليل هم هست كه معمولا كاربران در جست‌وجوي ماوس مورد نظرشان، نام‌هاي متنوعي را پشت ويترين فروشگاه‌ها يا مراكز خريد و فروش قطعات كامپيوتري مي‌بينند.در اين ميان اما برندهايي كه در اغلب فروشگاه‌ها خريد و فروش مي‌شوند شامل: Farassoo A4tech، Logitech، Genius، Sony، Lg، Gigabyte، Generous و Mec هستند.
البته از بين اين نام‌هاي متفاوت تنها ماوس‌هاي مربوط به چهار شركت Sony، Logitech، A4tech و Gigabyte وارداتي هستند و ماوس‌هاي ديگر اغلب در داخل كشور سرهم يا assemble مي‌شوند.
با اين همه اما بازار ماوس يكي از كم‌نوسان‌ترين بازارهاي محصولات و تجهيزات كامپيوتري است.
دليل هم مشخص است، ماوس‌ها به خاطر آن كه يكي از لوازم جانبي كامپيوترها به حساب مي‌آيند استهلاك كمتري نسبت به قطعات الكترونيكي ديگر داشته و كمتر هم تحت تاثير نوسان قيمت‌ها قرار مي‌گيرند.
پرفروش‌ها و كم‌فروش‌ها
در ميان اين برندهاي مختلف گويا در بازار ماوس هم مثل بازار كيبورد، محصولات شركت Farassoo بازار را در دست دارند.
براساس آخرين آمار باشگاه فعالان بازار ICT ايران Farassoo با عرضه ماوس‌هاي با كيفيت و متنوع توانسته 42درصد سهم بازار ماوس را به خودش اختصاص دهد.
قيمت ماوس‌‌هاي ليزري Farassoo هم معمولا از 4 تا 13هزار تومان متغير است.
بعد از Farassoo اما ماوس‌هاي ري‌مارك و ناشناخته به خاطر ارزان‌ بودن جايگاه دوم پرفروش‌هاي بازار ماوس را در اختيار دارند.
در مقابل، گران‌ترين و البته كم‌فروش‌ترين ماوس‌هاي بازار، محصولات شركت Logitech هستند.
در حقيقت ماوس‌هاي Logitech با وجود كيفيت خوب و قابليت‌هاي مختلف، به دليل قيمت زياد چندان با اقبال عمومي بازار مواجه نمي‌شوند تا آنجا كه آخرين آمار باشگاه فعالان بازار ICT ايران در اين مورد نشان مي‌دهد، سهم Logitech از بازار ماوس تنها 2درصد است.
كارشناسان و فعالان بازار در اين مورد معتقدند: اين رقم با توجه به عرضه كم و قيمت بالاي ماوس‌هاي Logitech آنقدرها هم دور از انتظار نبوده است.
گارانتي‌هاي متفرقه و انتخاب‌هاي محدود
با وجود هجوم محصولات ري‌مارك و غيراستاندارد به بازار تجهيزات و قطعات كامپيوتري، هنوز هم بسياري از كاربران به دنبال محصولي با كيفيت يا حداقل با ضمانتنامه معتبر هستند.
اين كاربران در واقع انتخاب‌هاي محدودي دارند، چون در بين برندهاي مختلف تنها ماوس‌هاي توليدي شركت‌هاي Farassoo، A4tech، Logitech و Genius مجهز به ضمانتنامه‌هاي معتبر و خدمات پس از فروش هستند.
در اين ميان ماوس‌هاي Farassoo به مدت 2سال از طرف اين شركت گارانتي مي‌شوند.
ماوس‌هاي A4tech و Logitech هم به مدت يك سال به ترتيب مجهز به گارانتي A4tech و بين‌المللي هستند.
ماوس‌هاي Genius اما از طرف شركت sharp و به مدت 6 ماه ضمانت مي‌شوند.
علاوه بر خدمات گارانتي بعضي شركت‌ها براي جذب كاربران و افزايش سهم خود از بازار،‌ خدمات و امكانات ديگري را هم عرضه مي‌كنند. به عنوان مثال شركت Farassoo همراه با گارانتي ماوس‌هاي توليدي‌اش، خدماتي مانند 5ساعت اينترنت رايگان هم ارائه مي‌كند.
كدام كاربر؟ كدام محصول؟
قبل از انتخاب برند و شركت توليدكننده، مسلما مهمترين موضوع انتخاب نوع محصول با توجه به نياز كاربر است.
خريداران ماوس در واقع بايد از ميان انواع ماوس‌هاي بيسيم‌، باسيم، توپي و نوري(اپتيكال)،‌ محصول مورد نظرشان را انتخاب كنند.
در اين ميان اما نكاتي هستند كه به كاربران براي انتخاب دقيق‌تر كمك مي‌كنند.
به عنوان مثال دليل ركود بازار ماوس‌هاي مكانيكي (توپي) در برابر ماوس‌هاي نوري اين است كه ماوس‌هاي نوري نيازي به تميزكردن گوي و محيط زير ماوس نداشته و با دقت و سرعت بيشتري كار مي‌كنند.
اين ماوس‌ها كه از اواخر سال 1999به بازار عرضه شدند، به راحتي توانايي تشخيص الگوهاي موجود در تصاوير و نحوه تغيير آنها با تصوير قبلي را دارند.
البته ضعف بزرگ ماوس‌هاي اپتيكال به عدم امكان كاركردن آنها روي ماوس پدها و سطوح مختلف مربوط است. اما با ورود ماوس‌هاي جديد،‌ glass laiser كه اولين بار به وسيله شركت A4tech به بازار عرضه شد، اين مشكل هم برطرف شد. اين ماوس‌هاي جديد قابليت كار روي همه سطوح و حتي شيشه را داشته و اغلب مورد توجه كاربران نوت‌بوك‌ها و كامپيوترهاي قابل حمل قرار مي‌گيرند.
عامل ديگري كه در خريد ماوس‌ها اهميت دارد، توجه به DPI يا ميزان دقت ماوس‌ها است. در حال حاضر ماوس‌هاي با DPIهاي 400، 533 و 800 در بازار خريد و فروش مي‌شوند كه ميزان DPI و بالا بودن آن به نوع كاربرد و نياز كاربران بستگي دارد.
كاربراني كه معمولا با نرم‌افزارهاي نقشه‌كشي و مهندسي كار مي‌كنند، به ماوس‌هايي با DPI بالا نياز دارند تا دقت ماوس موردنظرشان به قدر كافي باشد.