مارک اليوت زاکربرگ را با عناويني همچون برنامه نويس رايانهاي و کارآفرين اينترنتي ميشناسند. اما اين جوان 28 ساله آمريکايي همه شهرتش را مديون بزرگترين شبکه اجتماعي دنيا يعني فيس بوک است. زاکربرگ بنيانگذار اين شبکه اجتماعي و مدير عامل کنوني آن است. زاکربرگ در دوران دانشجويياش در دانشگاه هارواد در سال 2004 به اتفاق چندتن از همکلاسيهايش به نامهاي داستين مسکوويتز، ادواردو ساورين و کريس هيوز شرکت فيس بوک را تاسيس کردند. فيس بوک که حالا 8 ساله شده است در سراسر جهان بيش از 800 ميليون کاربر دارد.
زندگي شخصي
زاکربرگ در ماه مي1984 در نيويورک متولد شد. پدرش دندانپزشک و مادرش روانپزشک بود. وي در دوران نوجواني که در کالج استرا آکادمي درس ميخواند توانست در رشتههاي علمي رياضيات، ستارهشناسي و فيزيک جوايز مختلفي را از آن خود کند. زاکربرگ علاقه زيادي نيز به مطالعات کلاسيک داشت و زماني که وارد کالج شد ميتوانست به زبانهاي فرانسه، عبري، لاتين و يوناني باستان بخواند و بنويسد. زاکر برگ دو توانمندي ديگر نيز داشت و که باعث ميشد در آن زمان زبانزد اطرافيانش شود: اشعار کلاسيک زيادي مثل ايلياد و اديسه هومر را از حفظ ميخواند و در ورزش شمشير بازي نيز تبحر زيادي داشت.
زاکربرگ دانش آموز مقطع راهنمايي بود که با رايانه و طراحي نرم افزار آشنا شد. در آن زمان پدرش برنامه نويسي به زبان Atari BASIC را به او آموخت و يک برنامه نويس مشهور به نام ديويد نيومن را براي تدريس خصوصي او استخدام کرد. نيومن زاکربرگ را يک اعجوبه ميناميد. زاکر برگ در همان دوران يک دوره برنامه نويسي را نيز در مرسي کالج نيويورک گذراند.
وي از همان ابتداي برنامه نويسي علاقه زيادي به نرم افزارها و ابزارهاي ارتباطي و شبکهاي داشت. در آن زمان براي پدرش که دندانپزشک بود برنامهاي به نام زاکرنت طراحي کرد که پدرش به کمک آن توانست رايانههاي مطب دندانپزشکي خود را به رايانه خانهاش متصل کند. امروزه زاکرنت را نسخه اوليه مسنجر پيام فوري AOL که سال بعد به بازار آمد ميدانند.
زاکربرگ در زماني که دانش آموز دبيرستان بود کار مهم ديگري نيز انجام داد. وي براي شرکت اينتليجنت مديا گروپ برنامه پخش موسيقي طراحي کرد که سيناپس (Synapse) ناميده ميشد. اين برنامه به کمک هوش مصنوعي ميتوانست عادتهاي کاربران در گوش کردن به موسيقي را تشخيص دهد. اين برنامه در آن زمان محبوبيت زيادي کسب کرد و شرکتهاي AOL و مايکروسافت تلاش زيادي کردند تا زاکربرگ را به استخدام خود درآورند، اما زاکربرگ ورود به دانشگاه هاروارد در سپتامبر 2002 را کار در اين شرکتها ترجيح داد.
راه اندازي بزرگترين شبکه اجتماعي دنيا
زاکربرگ در دانشگاه هاروارد در رشته روانشناسي و علوم رايانهاي تحصيل ميکرد. وي که در دوران دانشجويياش همه از او با عنوان اعجوبه برنامه نويسي ياد ميکردند، برنامهاي با عنوان Coursematch طراحي کرد که شبيه برنامههاي انتخاب واحد بود. دانشجويان به کمک اين برنامه ميتوانستند کلاسهاي خود را با توجه به انتخاب ديگر دوستان و همکلاسيهايشان انتخاب کنند و گروههاي مطالعاتي مختلفي را شکل دهند. کمي بعد او برنامهاي طراحي کرد که در ابتدا آن را «فيسمش» (Facemash) ميناميد. اين برنامه به دانشجويان اجازه ميداد از ميان عکسهاي افراد مختلف خوش قيافهترين فرد را انتخاب کنند.
زاکربرگ وبسايت فيس بوک را در 4 فوريه 2004 از اتاقش در خوابگاه دانشگاه هاروارد راه اندازي کرد. پس از آن تصميم گرفت امکان استفاده از آن را در مدارس و دانشگاههاي ديگر هم فراهم كند
آريه هزيت، هم اتاقي زاکربرگ در دانشگاه هاروارد درباره اين برنامه گفته است: ما در آن زمان کتابهايي داشتيم که فيس بوک (FaceBook) ناميده ميشد. اين کتابها داراي اسامي و تصاوير افرادي بود که در خوابگاههاي دانشجويي زندگي ميکردند. زاکربرگ در ابتدا وب سايتي طراحي کرد و عکس دو نفر را بر روي آن ميگذاشت. بازديدکنندگان سايت ميتوانستند درباره اينکه کدام يک از اين دو نفر قيافه جذاب تري دارند، نظر بدهند. در پايان نظرات کاربران به رتبه بندي تبديل و جذابترين فرد اعلام ميشد. اين سايت در يکي از تعطيلات آخر هفته از کار افتاد. استقبال گسترده دانشجويان هاروارد از آن باعث شد سرور مرکزي دانشگاه از کار بيفتد و دسترسي دانشجويان به اينترنت قطع شود. در زمان راه اندازي سايت «فيسمش»، دانشجويان از مسئولان دانشکده ميخواستند وب سايت داخلي مشابهي طراحي کنند تا آنها بتوانند عکسها و جزئيات بيشتري از خود در آن به اشتراک بگذارند. زاکربرگ که اين درخواستها را شنيده بود، خود دست به کار شد و وب سايتي طراحي کرده بود که به مراتب از آنچه مسئولان دانشگاه راه اندازي کرده بودند، بهتر بود. اين وب سايت فيس بوک نام گرفت.
زاکربرگ وب سايت فيس بوک را در 4 فوريه 2004 از اتاقش در خوابگاه دانشگاه هاروارد راه اندازي کرد. پس از آن زاکربرگ تصميم گرفت امکان استفاده از اين وب سايت را در مدارس و دانشگاههاي ديگر هم فراهم سازد. مدتي بعد، وي به همراه چندنفر از دوستانش به پالو آلتو در کاليفرنيا رفتند و خانه کوچکي اجاره کردند. آنها از اين خانه به عنوان دفتر کار خود استفاده ميکردند. رفته رفته کار فيس بوک بالا گرفت و شرکتهاي زيادي براي خريد آن ابراز تمايل ميکردند. اما زاکربرگ هيچکدام از اين پيشنهادات را نپذيرفت. خود وي در اين باره گفته بود: «... اين کار را به خاطر پول انجام نداديم. براي من و همکارانم مهمترين موضوع اين بود که توانسته بوديم يک جريان آزاد اطلاعات را براي افراد ايجاد کنيم. مالکيت غولهاي تجاري بر شرکتهاي رسانههاي براي من ايده جذابي نبود.»
زاکر برک در سال 2010 اعلام کرد کاربران فيس بوک به مرز 500 ميليون نفر رسيده است.
24 مي2007 زاکربرگ پلت فرمي را براي شبکه اجتماعي فيس بوک طراحي کرد که برنامه نويسان به کمک آن ميتوانستند نرم افزارهاي کاربردي سازگار با فيس بوک را طراحي کنند. گفته ميشود هم اکنون بيش از 800 هزار برنامه نويس در سراسر دنيا از اين پلت فرم استفاده ميکنند.
مجله تايم در سال 2010 زاکربرگ را به عنوان شخصيت سال خود برگزيد
عناوين و موفقيتها
زاکر برگ در سال 2007 در فهرست منشرشده از سوي شرکت MIT به عنوان بزرگترين مبتکر جوان جهان معرفي شد.
مجله تايم در سال 2010 زاکربرگ را به عنوان شخصيت سال خود برگزيد. در سال 2011 وي با 17.5 ميليارد ثروت به جوانترين ميلياردر جهان تبديل شد. نشريه ونيتي فير (Vanity Fair) نيز در سال 2010 فهرست صدنفر از تاثيرگذارترين شخصيتهاي عصر اطلاعات را منتشر کرد که مارک زاکر برگ نفر اول اين فهرست بود.
مارک زاکربرگ و فيس بوک در سال 2010 موضوع يک فيلم سينمايي با عنوان «شبکه اجتماعي» قرار گرفتند. در اين فيلم كه ساخته ديويد فينچر است، جسي ايزنبرگ نقش مارک زاکربرگ را بازي كرد. وقتي ماجراي ساخت اين فيلم را به زاکربرگ گفتند او در پاسخ گفت «کاش تا زماني که زنده هستم هيچکس درباره من فيلمي نميساخت.»