17 دي ماه سال 1314 يادآور يک واقعه مهم در تاريخ معاصر کشور است؛ يادآور مبارزات عليه حجاب و تلاش براي بي عفتي زنان. اين تلاش ها توسط کساني صورت گرفت که با خود و با هويتشان و فلسفه حجاب ناآشنا و بيگانه بودند.
رضاشاه به خاطر تحول در فرهنگ و سنت جامعه و در جريان مدرن سازي و تلاش براي تجددگرايي گام هايي براي تغيير پوشش برداشت و اقداماتي در اين زمينه انجام داد. از جمله اين موارد قانون اجباري شدن لباس متحدالشکل بود که در تاريخ 6 دي ماه 1307 به تصويب شوراي ملي آن زمان رسيد. همچنين اجباري شدن کلاه پهلوي و ممنوع شدن استفاده از عبا و عمامه براي روحانيون، از برنامه هاي آن دوران بود. اجرايي شدن اين برنامه ها و به دنبال آن کشف حجاب به طور رسمي در پي سفر چهل روزه شاه به ترکيه در خرداد و تير سال 1313 و ديدن کشف حجاب آن کشور آغاز شد که متأسفانه عوارض آن تا به امروز باقي مانده است.
به راستي بايد پرسيد حجاب چيست؟ جايگاه عفاف کجاست؟ چرا براي عده اي مايه آرامش است و براي گروهي مايه عذاب؟! شايد بتوان گفت پاسخ به اين سؤالات را بايستي از درون خود جستجو کنيم. اينکه آدمي در راه کمال است و بايد از اين موانع زندگي به سلامت گذر کند و صبر و انديشه را توشه راه خود قرار دهد.
خداوند متعال سرمايه هاي وجودي فراواني در نهاد آدمي به وديعه گذاشته است که بايد از آنها نگهداري کنيم و با دانستن راه هاي حفظ آن، راه هاي سلامت را با موفقيت سپري کنيم.
اگر نگاهي نو و دوباره به تاريخ داشته باشيم، مي بينيم که انسان هاي سالم براي زندگي خود برنامه الهي داشتند و البته مخاطب اين برنامه الهي همه ي مردم، چه زن و چه مرد است. اما متأسفانه اين برنامه الهي، تبديل به برنامه بشري شده و هر کس به سليقه خود برنامه اي تنظيم مي کند.
عالم محضر خداست که بايد حريم آن نگه داشته شود. يکي از راه هاي حفظ اين حريم، حفظ حريم عفاف است. حريمي که خداي متعال تنظيم کرده و آحاد بشريت را به حفظ آن دستور داده است. نمونه بارز اين حفظ حريم را در سيره ائمه اطهار عليهم السلام مي توان مشاهده کرد، انسان هاي کاملي که با مشي و روش خود، شيوه صحيح زندگي را به انسان ها آموختند.
وقتي در سيره حضرت زهرا سلام ا... عليها به عنوان اسوه و الگوي عفاف و حجاب دقت مي کنيم، به سر رشته هاي نوراني برمي خوريم. اين زن حکيم، عالم، محدث، زني که با عوالم غيب ارتباط داشت و فرشتگان با او صحبت مي کردند، زني که قلب او همچون قلب علي و پيغمبر روشن به عوالم ملک و ملکوت بود، بايستي به عنوان سِر حقيقت آفرينش مطرح شود. با نگاهي به سيره اين بانوي بزرگوار به اهميت مسأله عفاف بيشتر پي مي بريم.
اگر به مسأله عفاف کم توجهي شود، جامعه به بي بند و باري کشيده مي شود. مسأله عفاف هم براي مرد و هم براي زن صدق مي کند و عفاف مخصوص زنان نيست و مردان هم بايد عفيف باشند، اما چون در جامعه به خاطر برتري جسماني، مردان مي توانند به زنان ظلم کنند و برخلاف تمايل زن رفتار نمايند، لذا به عفت زن بيشتر تکيه شده است. نمونه بارز آن را در جوامع غربي مي بينيم که به عفت زن تعدي و تجاوز مي کنند و آمارهاي وحشتناکي در اين زمينه وجود دارد. به عنوان مثال در کشور آمريکا در هر شش ثانيه، يک تجاوز به عنف صورت مي گيرد. اين موضوع توجه به مسأله عفاف را دو چندان مي کند.
تمامي اين برنامه ها و فضاسازي هاي عفت، براي رسيدن و تکامل انساني – اسلامي است. زن به عنوان گوهر آفرينش است و همگي بايد براي رسيدن او به کمال وجوديش تلاش نمايند. زنان جامعه ما بايد به حق انساني و حقيقي خود برسند و استعدادهايشان شکوفا شود و به پيشرفت بشريت و جامعه خود کمک کند.
يک زن بايد بتواند وظايف خود را که مهم ترين آن خوب همسرداري است به بهترين شکل انجام دهد تا انسان هاي سالمي را که مورد رضاي الهي است تحويل جامعه دهد. اجراي اين وظيفه خطير، جزء در سايه عفاف ميسر نيست که براي رسيدن به اين مهم تلاشي همگاني لازم و ضروري است.
زن در لواي عفاف و در کانون خانواده مي تواند انسان هاي صالحي را تربيت کند. خانواده، سلول اصلي پيکره اجتماع است که زن در اين پيکر اجتماع به عنوان قلب جامعه محسوب مي شود و بايستي در راه صلاح جامعه تلاش کند.
زن سالم در درون خانواده سالم رشد مي يابد و از دامن اوست که مرد به معراج مي رود. خانواده که قلب آن زن است، بهترين پرورشگاه روح و روان و ايمان است. جامعه بي خانواده، جامعه اي آشفته و نامطمئن است، جامعه اي که در آن مواريث فرهنگي و فکري و عقايد نسل ها به يکديگر منتقل نمي شود و تربيت انسان به راحتي و رواني صورت نمي گيرد.
خانواده به عنوان مرکز توليد ايمان و دين باوري است و به گفته امام خميني (ره) همان گونه که قرآن نقش انسان سازي دارد و کارخانه انسان سازي محسوب مي شود، زن هم نقش انسان سازي دارد. يک زن بايد به بهترين سلاح، يعني سلاح حجاب و عفاف مجهز باشد تا بتواند بهترين نقش آفريني ها را داشته باشد.
دامنه عفت تنها به حجاب و پوشش ظاهري ختم نمي شود، بلکه در گستره باطن انسان هم نفوذ دارد. ابعاد عفت و گستره آن را مي توانيم در فکر، نگاه، معاشرت و در کلام مشاهده کنيم.
اين حريم زيبا، آثار و برکاتي هم به دنبال خود مي آورد. از جمله اين برکات سلامت اجتماع، آرامش رواني و استحکام خانواده است که به اهميت آن اشاره شد. همچنين تمرکز حواس، حفظ طراوت و زيبايي، بهداشت و سلامت جسمي، پاکي رحم ها و نسل انساني از ساير نتايج آن است.
در اينجا لازم است به علل کم توجهي به عفاف و حجاب در جامعه اسلامي اشاره کنيم:
1- تبيين نشدن شايسته فرهنگ اسلام که متأسفانه پس از انقلاب شکوهمند اسلامي ايران برنامه ريزان فرهنگ ديني از تبيين و استمرار فرهنگ ديني غافل شدند و به مسايل ديگري که گمان مي کردند از اهميت بيشتري برخوردار است پرداختند.
2- بحران سازي متعدد دشمن که هر روز شاهد شبيخون هاي فرهنگي آن هستيم.
3- سياست هاي فرهنگي که نمونه آن را در کتب معارف اسلامي دبيرستان ها و دانشگاه ها مي بينيم که با کمال تأسف از ذوق مناسب و جذابيت برخوردار نيست و بالطبع با جوان امروزي تناسب کافي ندارد و مطالب اين کتاب ها جوانان را جذب و اغنا نمي کند.
4- ترويج تساهل و تسامح
افرادي که حجاب را قيد و بندي براي خود احساس کرده اند و مراعات آن را با آزادي مادي و جسمي خود سازگار نمي دانند و به دنبال راحتي و آسان بودن زندگي مي باشند خيلي زود به افکار و عقايد دشمن که در اين زمينه القاء مي شود، گرايش پيدا مي کنند.
ساير موارد آن بالا رفتن سن ازدواج، عقب نشيني نيروهاي مذهبي به دليل عدم به کارگيري روش صحيح در اجراي احکام، وجود مسايل و مشکلات دروني و تصوير غلطي است که زنان جامعه از خود دارند و به زن نگاه ابزاري شده و با اين ديدگاه، اشتغال زنان اصل مي شود.
متأسفانه امروزه تلاش هاي زيادي براي جدايي جوانان خصوصاً دختران از کانون خانواده صورت مي گيرد و بيگانگان نيز با اتخاذ راهکارهايي براي عدم کارايي فرهنگ ديني و با شعارهاي فريبنده به سست کردن اعتقادات مردم و دين زدايي پرداخته اند.
در اين راستا چند راهکار اجرايي براي عفاف توصيه مي شود؛
اولين و مهم ترين آن تقويت ايمان است که به عنوان يکي از راه هاي مبارزه با فساد و گناه محسوب مي شود. تلاش براي بيداري جوان ها، توجه دادن به خدا و حسابرسي روز جزاء، مسأله عمل و عکس العمل در نظام جهان، سبب تقويت ايمان در انسان است. ايمان، بازدارنده از گناه و موجب روشن بيني، يافتن راه صحيح، حفظ و حراست وجود و مايه تقواست و ايمان به غيب و آخرت در اين مسير راه گشاست.
دادن آگاهي هاي فرهنگي و اجتماعي راه حل ديگري است که بايد در اين زمينه تلاش هايي صورت گيرد. يکي از مهم ترين کارکردهاي عفاف، بهبود بخشيدن به وضع معيشتي مردم و رفع مشکلات اقتصادي مردم است که اين مسأله از دو نگاه قابل بررسي است. اول اينکه اثرات عفاف را در سلامت نهادها مي توان مشاهده کرد که عفاف زنان، عفت مردان را به دنبال مي آورد و بازدهي نيروي انساني و اقتصادي را بالا مي برد.
دوم اينکه مي توان به اين نکته اشاره کرد که حفظ عفاف امور اقتصادي جامعه، قوام جامعه انساني را به دنبال دارد و خداوند در قرآن به اين مسأله اشاره مي کند. گناهان فراواني در زمينه جرايم، جنايات، تعديات و مظالم مورد بررسي و آمارگيري قرار گرفته که يکي از علل آن بروز ثروت بي حسابي است که انسان را به اسراف در خوراک و پوشاک و بي بند و باري در شهوات و هتک حرمت ها و گسترش تعدي و تجاوز به مال و ناموس و جان مردم وا مي دارد.
در سايه عفاف و تمسک جستن به رهنمودهاي الهي حرکت در اين مسير با سهولت بيشتري انجام مي پذيرد چرا که جامعه بشريت امروزه گرفتار مشکلات فراواني است و بايد سراغ علاج اين مشکلات رويم.
علاج اين است که ما سراغ راه حل الهي برويم و آن را پيدا کنيم. ببينيم وحي در اين باره چه مي گويد وحي هم فقط به موعظه کردن بسنده نکرده، بلکه نمونه سازي هم نموده است. مثلاً در سوره مبارکه تحريم آيه 11 به حضرت آسيه عليه السلام اشاره شده و اين نشانه آن است که زن در اوج حرکت معنوي به جايي رسيده که فقط او را مي شود مثال زد.
بايد از اين نمونه ها الگو بگيريم و در زندگي خود آن را پياده کنيم. تنها در سايه اين راه است که مي توانيم سالم به مقصد برسيم و از فتنه هاي اين دوران (آخرالزمان) در امان بمانيم و رمز پيروزي در اين راه محور قرار دادن ولايت در زندگي است.
منبع: http://www.kanoonandisheh.com
/خ