به طور کلي واژه بازاريابي اينترنتي به استفاده از اينترنت جهت انجام تبليغات، فروش کالا و خدمات اطلاق مي گردد. اين بازاريابي نوعاً بر اصل “پرداخت به ازاي هر کليک” استوار است و شامل آگهي هاي تبليغاتي موجود در سايت ها، ايميل هايي که براي معرفي محصولات ارسال ميشود، آگهي هاي متحرک و جذاب گرافيکي، تبليغ در موتورهاي جستجو، تبليغات در وبلاگهاي مختلف و مقالات تبليغاتي مي باشد.
تعريف
بازاريابي اينترنتي بخشي از تجارت الکترونيک است که مديريت اطلاعات، روابط عمومي، خدمات مشتريان و بخش فروش را در بر دارد. به طور کلي تجارت الکترونيک و بازاريابي اينترنتي از زماني که دسترسي به اينترنت به صورت گسترده براي عموم مردم فراهم شد، رواج يافته است.
در حال حاضر بيش از يک سوم مصرف کنندگان خانگي در آمريکا و بسياري از نقاط اروپا که به شبکه اينترنت دسترسي دارند، خريدهاي خود را به صورت اينترنتي انجام مي دهند. اين روش براي شرکت هايي که مايلند فعاليت هاي از راه دور خود را گسترش دهند و اصطلاحا آنرا به تجارت آنلاين تبديل نمايند نيز ثمربخش است.
تاريخچه
آغاز بازاريابي اينترنتي به اوايل دهه 90 برمي گردد، در آن زمان وب سايت ها اطلاعات خود را به روشي بسيار ساده و تنها با استفاده از فايل هاي متني ارائه مي دادند، به تدريج گرافيک و در پي آن تبليغات تصويري به سايت هاي مختلف افزوده شد. آخرين قدم در اين زمينه تکامل تجارت آنلاين و به کارگيري اينترنت جهت سرعت بخشيدن به فروش کالا و خدمات است.
مدل هاي تجاري و اشکال مختلف آن
بازاريابي اينترنتي به چندين مدل مختلف وجود دارد و مدل هاي اصلي آن عبارتند از : business-to-business که اصطلاحا B2B نام گرفته و business-to-consumer که B2C ناميده مي شود. در مدل B2B دو شرکت مختلف با يکديگر به تجارت مي پردازند، در حاليکه مدل B2C مستقيما با مصرف کننده در ارتباط است.
بازاريابي اينترنتي با مدل B2C آغاز شد و به تدريج مدل B2B نيز که پيچيده تر از مدل اول بود پديدار گشت. مدل سومي نيز وجود دارد که چندان رايج نيست و peer-to-peer يا اصطلاحا P2P ناميده مي شود، در اين مدل افراد اجناس مختلف را بين خود به اشتراک و معاوضه مي گذارند . سايت Kazaa يک نمونه از P2P است که بر مبناي به اشتراک گذاردن انواع فايل ها از جمله فايل هاي موسيقي، فيلم، متن و غيره توسط کاربران، راه اندازي شده است.
بازاريابي اينترنتي اشکال مختلفي دارد، يکي از آنها مشخص کردن محدوده قيمت است، مانند سايت priceline.com. در اين حالت، مشتريان محدوده قيمت و بودجه اي را که مي خواهند صرف کنند، مشخص مي کنند و سپس از ميان اجناس موجود در آن محدوده، کالايشان را انتخاب مي کنند. شکل ديگر، جستجو به منظور يافتن ارزانترين قيمت است، مانند سايت Hotwire.com.
در اين سايت کاربران به دنبال کمترين قيمت براي کالاي مورد نظر خود هستند. آخرين روش “حراج آنلاين” است، مانند سايت Ebay.com، که خريداران بر روي اجناس موجود قيمت هاي پيشنهادي خود را مي گذارند و در واقع نوعي مزايده آنلاين است.
مزايا
از مزاياي بازاريابي اينترنتي مي توان به در دسترس بودن اطلاعات وسيع و نامحدود اشاره نمود، کاربران با اتصال به اينترنت و جستجوي کالاي مورد نظرشان به راحتي قادرند در هر ساعتي از شبانه روز اطلاعات کاملي راجع به آن کالا دريافت نمايند و در صورت تمايل نسبت به خريد آن اقدام کنند. به علاوه فروش آنلاين براي مالکين شرکت ها به علت عدم نياز به نيروي کاري، مقرون به صرفه تر نيز مي باشد. به طور کلي با استفاده از بازاريابي اينترنتي مي توان بازار محدود و محلي را به بازاري گسترده و جهاني تبديل نمود.
محدوديت ها
محدوديت هاي بازاريابي اينترنتي هم براي مشتريان و هم براي فروشندگان مشکلاتي بوجود مي آورد. پايين بودن سرعت اينترنت مي تواند مسبب مشکلات بسياري شود، اگر حجم اطلاعات و تعداد صفحات وب سايت شرکتي بيش از اندازه زياد باشد، کاربران براي دريافت و دانلود اطلاعات مورد نظر خود به کوشش فراوان نياز خواهند داشت.
بازاريابي اينترنتي به خريداران امکان لمس، بو کردن، چشيدن و به طور کلي ديدن کالا از نزديک را قبل از خريد، نمي دهد. برخي از فروشندگان عرصه تجارت الکترونيک، براي هر چه کم رنگ تر جلوه دادن اين قبيل مشکلات و جلب اطمينان مشتريان، سياست هاي مختلفي را به کار مي گيرند و تحت شرايطي امکان بازپس فرستادن کالا را در اختيار خريداران آنلاين قرار مي دهند.
اقدامات امنيتي
براي خريداران و فروشندگاني که از تجارت آنلاين استفاده مي کنند، نگراني هاي امنيتي مسئله بسيار مهمي است. بسياري از مصرف کنندگان از آنجائيکه به امنيت اطلاعات شخصي خود در اين سايت ها اطمينان ندارند، در مورد خريد اينترنتي دچار ترديد مي شوند. اخيرا برخي از شرکت هايي که خدمات فروش آنلاين ارائه مي دهند، از دادن هرگونه اطلاعات در مورد خريداران به شدت اجتناب مي ورزند.
حتي شرکت هايي وجود دارند که در وب سايت خود به امنيت اطلاعات شخصي خريداران اشاره نموده و آن را صد در صد تضمين مي کنند. در پاره اي موارد نيز اين امکان در اختيار کاربر قرار داده مي شود که پس از اينکه خريدش به پايان رسيد، اطلاعات شخصي خود را از بانک اطلاعاتي شرکت مورد نظر حذف نمايد.
به هرحال ، بسياري از خريداران آنلاين از اين امر که ممکن است اطلاعات شخصي شان در اختيار ديگر شرکت ها قرار بگيرد، کاملا بي اطلاعند. در چنين حالتي هيچ راهي جهت متوقف نمودن اين انتقال اطلاعات وجود نخواهد داشت.
امروزه شرکت هايي که فروش آنلاين انجام مي دهند، اقدام به استفاده از روش هاي گوناگون به منظور حفظ حريم اطلاعات شخصي مشتريان و برطرف نمودن نگراني هاي آنها هستند. پنهان سازي اطلاعات (Encryption) يکي از روشهاي اصلي است که در اين زمينه به کار گرفته مي شود. در اين روش اطلاعات کاربران به کدهايي تبديل مي شود که دسترسي به اطلاعات آنها تنها با تاييد شرکت مورد نظر امکان خواهد داشت. به عبارت ديگر با قوي تر شدن اين سيستم، درجه امنيت اطلاعات نيز بالاتر مي رود.
تاثيرات بر صنايع مختلف
بازاريابي اينترنتي تاثير فراواني بر بازار صنايع مختلف از جمله موسيقي، بانکداري و خريد و فروش عتيقه داشته است، در صنعت موسيقي بسياري از مصرف کنندگان و علاقمندان به جاي خريد سي دي، از سايت هاي اينترنتي MP3 هاي مورد نظر خود را خريداري و دانلود مي نمايند. مدت هاي مديد، صحبت در مورد قانوني يا غير قانوني بودن دانلود فايل هاي موسيقي، بحث روز دست اندر کاران اين صنعت به شمار مي رفت.
بازاريابي اينترنتي بر صنعت بانکداري نيز بي تاثير نبوده و روز به روز بر تعداد بانک هايي که خدمات آنلاين انجام مي دهند، افزوده مي گردد. اين سيستم به دليل عدم نياز به مراجعه به شعب بانک ها، از طرف مشتريان مورد استقبال بسيار قرار گرفته است.
آمار نشان داده در حال حاضر بيش از 50 ميليون نفر از ساکنان آمريکا عمليات بانکي خود را به صورت آنلاين انجام مي دهند. البته پيشرفت تکنولوژي و بالا رفتن سرعت اتصال اينترنت در گسترش اين سيستم هاي بانکي تاثير چشمگيري داشته است. امروزه خدمات بانکي آنلاين يکي از پرسرعت ترين عملياتي است که از طريق اينترنت انجام مي شود. 44 درصد از کل کاربران اينترنت، عمليات بانکي خود را به صورت آنلاين انجام مي دهند.
با رواج حراج هاي اينترنتي، بازار خرده فروش هاي عتيقه نيز در معرض خطر قرار گرفت. اشياي عتيقه اين روزها در Ebay.com به فروش مي رسند و قيمت آنها نيز دستخوش تغييرات بسياري مي گردد. خريداران و فروشندگان قبل از اينکه اقدام به خريد اشياء قيمتي نمايند، در سايت Ebay قيمت ها را چک مي کنند و معمولا قيمت هاي موجود در اين سايت به عنوان قيمت استاندارد کالا در نظر گرفته مي شود.
اقدامات اخير
در نوامبر سال 2004 دادگاهي به منظور رسيدگي به شکايت عليه نرم افزار Bonzi Buddy مبني بر فريبنده بودن تبليغ اينترنتي اين نرم افزار تشکيل شد. ظاهرا پنجره هاي تبليغاتي اين نرم افزار، کاملا شبيه به پنجره هاي ويندوز مايکروسافت بود، اين امر سبب گمراهي کاربران مي شد به طوري که پس از کليک بر روي اين پنجره ها زماني که متوجه اشتباه خود مي شدند و سعي در بستن پنجره هاي تبليغاتي داشتند، به وب سايت Bonzi ارجاع داده مي شدند.
در تاريخ 27 ماه مه سال 2005، شرکت Bonzi نهايتا پذيرفت که شکل ظاهري پنجره هاي تبليغاتي خود را تغيير دهد. در حال حاضر براي آگاهي دادن به کاربران اينترنتي در بالاي پنجره هاي تبليغاتي اين نرم افزار کلمه “آگهي تبليغاتي” به چشم مي خورد.
اخيرا بحث هايي نيز در رابطه با ماليات فروش آنلاين از گوشه و کنار به گوش مي رسد، در حال حاضر در کشور آمريکا خريداران آنلاين در پايان هر سال ماليات اجناسي را که از طريق اينترنت خريداري نموده اند، همراه با بقيه ماليات هاي خود پرداخت مي کنند. هر چند به نظر مي رسد تنها تعداد اندکي از کاربران اين نوع ماليات را پرداخت مي نمايند.
به همين منظور اخيرا در سيزده ايالت مختلف آمريکا شرکت ها را تشويق مي کنند که به ازاي هر کالايي که آنلاين به فروش مي رسانند، ماليات آن را نيز در نظر بگيرند، اما هنوز اجباري در اين مورد وجود ندارد. به هر حال اگر وضع به همين منوال ادامه پيدا کند، طولي نمي کشد که دولت آنها را مجبور به دريافت ماليات نمايد. دولت آمريکا اعلام نموده همه ساله رقمي معادل 15 ميليارد دلار ماليات پرداخت نشده مربوط به خريدهاي آنلاين به اقتصاد اين کشور لطمه وارد مي نمايد.
منبع:http://www.academist.ir
/س