هر روز صدها شهاب را مي توان ديد که در آسمان شب حرکت مي کنند . به محض ورود به جو زمين ، اصطکاک موجب داغ شدن خرده سنگ هاي آسماني مي شود و رگه هايي از نور پديد مي آورد که توسط چشم انسان ديده مي شود بيشتر آنها قبل از آن که به سطح زمين برسند ، مي سوزند و نابود مي شوند . اما اگر يکي از آنها بتواند در اين سقوط طولاني دوام بياورد و با زمين برخورد کند، آنوقت ديگر به آن شهاب سنگ مي گوييم . در زير چند بر خورد شهاب سنگي مهم را مرور مي کنيم .
1- قديمي ترين شهاب سنگ ثبت شده ، شهاب سنگ ان سي شيم (ensisheim) است که در 7 نوامبر سال 1492 به زمين برخورد کرد . محل اين برخورد شهر کوچک ان سي شيم در فرانسه بود . قبل از آن که اين سنگ 330 پوندي (149 کيلوگرم) از آسمان در يک مزرعه گندم بيفتد ، يک صداي انغجار بلند منطقه را لرزاند ، تنها شاهد اين حادثه يک پسر جوان بود. همانطور که اخبار اين اتفاق منتشر مي شد ، مردم شهر دور اين سنگ جمع شدند و شروع به شکستن قطعاتي از آن براي يادگاري کردند . حتي ماکسيميليان شاه آلمان در مسيرش براي جنگ با فرانسه ، در شهر ان سي شيم ، توقف کرد تا اين سنگ را ببيند او گفت که اين سنگ هديه اي از بهشت است و معتقد بود که اين سنگ نشانه اين است که او از نبردي که در پيش دارد ، پيروز بيرون مي آيد و البته همين طور هم شد . در حال حاضر ، قطعاتي از اين سنگ آسماني در موزه هاي سراسر جهان وجود دارد اما بزرگترين قطعه در کاخ موزه نايب السلطنه در ان سي شيم در معرض ديد عموم قرار دارد .
2- شهاب سنگ تونگوسکا(Tunguska) که در سال 1908 نزديک رودخانه ي تونگوسکاي روسيه منفجر شد . هنوز هم پس از 100 سال مورد بحث است . اين شهاب سنگ چيزي مثل گودال ايجاد شده توسط ضربه از خود بر جاي نگذاشت . چيزي که بايد با توجه به حالت طبيعي آن حتماً وجود مي داشت . اما دانشمندان معتقد اند که در حدود ساعت 7 صبح در 30 ژوئن ، يک شهاب بزرگ در آسمان درخشيد و به صورت يک توپ عظيم منفجر شد و تا شعاع 13 مايلي جنگلها را در بر گرفت ، خانه ها را منفجر کرد و آدم ها و حيوانات را سوزاند .
دانشمندان منطقه را کاوش کردند و نه تنها اثري از شهاب سنگ که اثري از يک گودال هم هرگز پيدا نشد . نظرياتي که به توطئه مشکوک هستند، ادعا مي کنند که چيزي که در آن روز واقعاً با زمين برخورد کرد يک سفينه فضايي بيگانه يا شايد حتي يک سياه چاله بوده است .
3- در 9 اکتبر 1992، ميسل نپ در حال پرسه زدن در پيکس کيل نيويورک بود که يک سقوط با صداي بلند او را از جا پراند . وقتي بيرون دويد تا بفهمد چه شده ، ديد که يک سنگ به اندازه يک توپ فوتبال شورولت ماليبوي او را له کرده است و حفره اي در جلوي خانه اش به وجود آورده است . وقتي که ميسل به پليس خبر داد ، پليس آن سنگ را ضبط کرد و نهايتاً به موزه تاريخ طبيعي آمريکا در منهتن تحويل داد .
آيا يک شهاب سنگ دايناسور ها را از روي زمين محو کرد ؟
4- بر حسب خسارت ، يک شورولت ماليبوي قرمز رنگ در برابر يک جمعيت چيزي نيست . اما بسياري از دانشمندان معتقدند که يک شهاب سنگ مسئول انقراض دايناسورها بوده است . اين نظريه مي گويد که در حدود 65 ميليون سال قبل يک سيارک با عرض 6 مايل (8850) متر با زمين بر خورد کرد گودالي به عرض 110 مايل (160 کيلومتر) ايجاد کرد و مقدار زيادي از خاک و گرد را وارد جو کرد . دانشمندان معتقدند که اين برخورد چندين سونامي بزرگ ، آتش سوزي هاي فراگير، باران اسيدي و گرد و غبار را موجب شد . گرد و غبار هم نور خورشيد را براي چندين هفته يا ماه از زمين دريغ کرد . چرخه غذايي را مختل کرد و نهايتاً دايناسورها را از زمين محو کرد . اين تئوري بحث انگيز است اما طرفداران اين نظريه به گودال عظيم Chixulub در يوکاتان مکزيک به عنوان محل بر خورد شهاب سنگ اشاره مي کنند . اما مخالفان اين نظريه معتقدند که اين گودال 300 هزار سال يا بيش از 300 هزار سال قبل از انقراض دايناسورها ايجاد شده است . برخي هم معتقدند که چند برخورد شهاب سنگي مجزا موجب محو شدن دايناسور ها از روي زمين شده است (يعني به جاي يک برخورد بزرگ چندين برخورد موجب اين پديده شده است ) احتمالاً دانشمندان براي چند قرن آينده در مورد اين موضوع به بحث خواهند پرداخت. حداقل تا زماني که يک شهاب سنگ بزرگ به زمين برخورد کند و همه مارا از زمين محو کند .
5- وقتي که در 26 مارس سال 2003 کولبي ناوارو پشت کامپيوترش نشست ، اصلاً فکر نمي کرد که يک شهاب سنگ دارد مي آيد تا به سقف خانه ي او در پارک فارست ايليونويز برخورد کند ، چاپگرش را خرد کند ، به ديوار برخورد کند و برگردد و نهايتاً در کنار قفسه ي بايگاني جا خوش کند . اين سنگ حدوداً چهار اينچي (حدودا 10 سانتي متر ) قسمتي از يک بارش شهابي بود که منطقه ي شيکاگو را هدف قرار داده و به حداقل 6 خانه و 3 اتومبيل صدمه زده بود . دانشمندان مي گويند که قبل از آن که اين سنگ بزرگ چند تکه شود ، احتمالاً به اندازه ي يک خودرو بوده است . بايد خدا را به خاطر اين الطافش شکر کرد .
شهاب سنگ ها هميشه تکه هاي بزرگي از سنگ نيستند .
6 - شهاب سنگ هوبا که در مزرعه اي در ناميبيا در سال 1920 يافت شد ،سنگين ترين شهاب سنگي است که تا کنون يافت شده است.اين سنگ که حدود 66تن وزن داشت ،ظاهراً 80 هزار سال قبل در اين مکان افتاده است .علي رغم چثه عظيم اين سنگ هيچ گونه گودالي برجاي نگذاشته است که اين باعث شده تا دانشمندان به اين نتيجه برسند که اين سنگ با زاويه اي کم وطولاني وارد جو زمين شده است.برطبق گزارش ها اين سنگ تاسال 1920 همچنان نامکشوف بود تا اين که يک کشاورز گاو آهنش به آن برخورد کرد. با گذشت سال ها ،فرسايش وتخريب ونمونه برداري هاي علمي اين سنگ را به 60 تن رساند ،اما در سال 1955 دولت ناميبيا اين سنگ را به عنوان يک اثر ملي شناخت و هم اکنون اين سنگ يک جاذبه توريستي معروف است.
7- در شب کريسمس سال1965 بزرگترين شهاب سنگ بريتانيا هزاران تکه را به صورت بارش شهابي برروي شهر بارون در لستر شير فرستاد . موزه ها سريعاً شروع به پيشنهاد پول در قبال دريافت تکه هاي شهاب سنگ کردند وموجب شدند که شهر آرام قبلي پر از شکارچيان شهاب سنگ وماجراجويان از سراسر جهان شوند. در دهه هاي بعد اين اثر طبيعي ادامه يافت تا موجب شيفتگي مشتاقان شهاب سنگ شود وهم اکنون مي توان تکه هاي شهاب سنگ را به صورت اينترنتي خريد.
8- اگر به خاطر شهاب سنگ 160 فوتي (حدوداً 50 متري ) که 50 هزار سال پيش در کوير شمالي فرود آمد نبود، شايد الآن آريزونا چيزي براي گفتن نداشت . اين شهاب سنگ گودالي به عرض 1 مايل (1610متر) وعمق170 فوت(حدوداً 174 متر) ايجاد کرد. امروزه اين مکان به نام گودال بارينريا يا گودال شهاب شناخته مي شود که يک مکان توريستي معروف به حساب مي آيد.دانشمندان معتقدندکه شهاب سنگي که اين گودال را بوجود آورده ،با سرعت 28600مايل بر ساعت (حدود46 هزار کيلومتر برساعت) با زمين برخورد کرده است . اين برخورد انفجاري 150 مرتبه قوي تر از انفجار اتمي هيروشيما ايجاد کرده است.احتمالاً خود شهاب سنگ درطي انفجار ذوب شده است وغباري از نيکل وآهن گداخته در محيط اطراف پراکنده کرده است .
9- رد فورت دام در آفزيقاي جنوبي محل بزرگترين گودال ناشي از برخورد روي زمين است با 186 مايل (300 کيلومتر عرض). وقتي که در حدود 2 ميليارد سال قبل اين گودال بوجود آمد گودال chixulub در مکزيک در مقايسه با ان بيشتر شبيه يک جوجه شد.امروز گودال اصلي که توسط يک شهاب سنگ 6 مايلي ايجاد شده است ، دچار فرسايش شده است اماچيزي که باقي مانده است گنبدي است که بوسيله فروريختن ديوار هاي گودال به وجود آمده است. اين فرو ريزي ديوار ها موجب حرکت روبه بالاي سنگ ها ي گرانيت از مرکز محل برخورد شهاب سنگ شده است (وگنبد را بوجود آورده است).
10- دومين شهاب سنگ بزرگ پس رد فورت دام، ساد بري بيسين است که گودالي به ابعاد 40 مايل (64کيلومتر) طول ،16 مايل (26 کيلومتر) عرض و9 مايل (چهارده کيلومتر) عمق دارد .اين گودال بوسيله برخورد يک شهاب سنگ عظيم الجثه که يک ميليارد وهشتصد وپنجاه ميليون سال قبل به زمين برخورد کرده است ،بوجود آمده است . اين گودال که در استان انتاريو در کانادا قرار دارد در واقع محل زندگي حدود 162 هزار نفر است. درسال 1891 شرکت مس کانادا شروع به استخراج مس از بيسين کرد، اما به زودي معلوم شد که اين گودال علاوه بر مس ،نيکل هم دارد که ارزشمند تر از مس است. اين موجب شد تا معدنچي ها روش کاررا تغيير دادند. امروزه شرکت بين المللي نيکل ، از بيسين ومعادن آن 10 درصد کل نياز نيکل جهان را تأمين مي کند.
منبع:Howstuffworks.com
/س