مقدمه :

لازمه عملکرد مناسب يک سازمان و امکان رهبري موفقيت آميز آن، اين است که اين سازمان به روشي نظام مند و شفاف تحت هدايت و کنترل قرار گيرد. موفقيت يک سازمان بيش از هر چيزي حاصل اجرا و حفظ يک سيستم مديريت است. سيستمي که براي بهبود کارائي سازمان، طراحي شده و در عين حال نيازهاي تمامي طرفهاي ذينفع را مورد توجه قرار مي دهد. اداره چنين سازماني، محتاج کاربرد شيوه هاي مختلف مديريت ميباشد که از جمله مهمترين آنها «مديريت کيفيت» است.
بدين منظور سازمان جهاني استاندارد (ISO ) (International Organization for Standardization) که از موسسات استاندارد ملي حدود 130 کشور جهان تشکيل شده است و کار آن تهيه و تدوين استانداردهاي بين المللي ميباشد، در سال 1987 اولين استانداردهاي مربوط به مديريت کيفيت را با عنوان ايزو سري 9000 تدوين و منتشر کرد ودر سالهاي 1994 و 2000 مورد بازنگري قرارداد. يکي از مهمترين استانداردهاي اين سري، ISO 9001 مي باشد که در سال 2000 ميلادي منتشر گرديده است. استاندارد ISO 9001-2000 بر 8 اصل استوار است که عبارتند از: مشتري گرائي، رهبري، مشارکت کارکنان، نگرش فرآيندي، نگرش سيستمي در مديريت، بهبود مستمر، نگرش واقع گرايانه در تصميم گيري و ارتباطات سودمند متقابل با تامين کننده.
به طور کلي پذيرش سيستم مديريت کيفيت در سازمان مستلزم يک تصميم استراتژيک ميباشد و استقرار آن در سازمان مي تواند باعث جلب رضايت مشتري، حفظ سهم بازارفعلي و دستيابي به بازارهاي جديد، کاهش ضايعات، پيشگيري از اتلاف منابع، صرفه جوئي بيشتر در سازمان، بالا رفتن سود، توسعه فرهنگ کيفيت و نظم در کار، شناسائي مشکلات و رفع آنها با اقدام اصلاحي و پيشگيرانه، برقراري ارتباط نزديک و متقابل بين سازمان و مشتري برون سازماني، افزايش بهره وري، مشخص شدن فصل مشترک بين واحدها و وظايف آنها و در نهايت مستند شدن سوابق فعاليت هايي که بر کيفيت موثرند و در هر مرجعي قابل دفاع مي باشند مي شود.
استاندارد مديريت کيفيت نيز از سازمان مي خواهد آنچه را که انجام مي دهد بيان کرده، مکتوب نموده و با نيازهاي مشخص شده در استاندارد انطباق دهد. سوابق را حفظ کرده و بر اساس آن اقدام صحيح بعمل آورد. همچنين کيفيت خدمات را سرلوحه کار خود قرارداده و مشارکت تمامي کارکنان را در اين زمينه جلب نمايد و در نهايت از تمامي امور مربوط به سازمان، مثل مواد، تجهيزات و کارکنان به نحو شايسته و صحيح براي کار مطلوب ودرست، در زمان تعين شده، به صورت فراگير و در جهت تأمين و حفظ کيفيت بهره گيري کند.

يکي از مهمترين مواردي که اين استاندارد بين المللي به آن توجه دارد ترويج رويکرد فرآيندي بمنظور افزايش رضايت مشتري ميباشد. بدين معني که سازمان لازم است تمامي فعاليت هاي متعددي را که به هم مرتبط ميباشند، شناسائي و اداره نمايد. هر فعاليتي که با صرف منابع و با اداره نمودن آن، وروديها را به خروجي ها تبديل کند ميتواند به عنوان يک فرآيند در نظر گرفته شود. يکي از مزاياي اين رويکرد، کنترل مستمري است که ارتباط بين فرآيندهاي مجزا در سيستم فرآيند ها، را علاوه بر ترکيب و اثر متقابل آنها تأمين مي نمايد.
به طور کلي استقرار سيستم مديريت کيفيت در يک سا زمان مستلزم رعايت الزامات مربوط به آن استاندارد ميباشد. استاندارد مديريت کيفيت داراي دو نوع الزام عمومي و مستندات ميباشد. در الزامات عمومي مي توان به شناسائي فرآيندهاي مورد نياز در سرتاسر سازمان، تعيين تبادل اين فرآيندها، تعيين معيارها براي حصول اطمينان از اثربخشي کارها، اطمينان از وجود منابع و اطلاعات مورد نياز براي اجراي صحيح اين سيستم، انجام پايش و اندازه گيري و انجام اقدامات اصلاحي و پيشگيرانه براي دستيابي به بهبود مستمر در سازمان اشاره کرد. در مورد الزامات مستندات نيز ميتوان به تدوين خط مشي و اهداف کيفي، تهيه يک نظامنامه کيفيت، تدوين رويه هاي مورد نياز، مستندات و سوابق لازم در سازمان اشاره کرد.
يکي ديگر از مهمترين مواردي که در اين استاندارد گنجانده شده است موضوع تعهد مديريت به مشتري گرائي، پايه گذاري خط مشي کيفيت، حصول اطمينان از پايه گذاري اهداف کيفي، هدايت بازنگري هاي مديريت، حصول اطمينان از در دسترس بودن منابع و ابلاغ حدود اختيارات و مسئوليت هريک از کارکنان ميباشد. از طرف ديگر موضوع مديريت منابع نيز از لحاظ تأمين منابع، بررسي توانائي کارکنان و آگاهي و آموزش آنها، تأمين زير ساخت ها ازقبيل ساختمان ها و تاسيسات، نرم افزارها و سخت افزارها، خدمات پشتيباني (مانند حمل و نقل و ارتباطات ) در اين استاندارد حائز اهميت است.

روش شناسي تحقيق:

در اين تحقيق از مطالعات کتابخانه اي و تحليل مطالعات استفاده شده است.

بحث و نتيجه گيري:

بکارگيري استاندارد ISO9001-2000 (مديريت کيفيت) در حوزه ورزش نيز مي تواند سودمند باشد، چراکه با کمک آن ميتوان برنامه ها را تثبيت و انجام امور مرتبط را تضمين کرد. بايد به اين نکته توجه کرد که هرگونه التهاب، هيجان و نتيجه گرائي مانع فرآيندگرايي مي باشد و چون در ورزش عواملي مانند نتايج و هيجانات ناشي از برد و باخت ميتواند بر اجراي امور اثرگذارد و مانع ثبت رويه ها و باعث اختلال در اجراي برنامه ها شود، لذا توجه به اين سيستم مديريتي ميتواند ارزشمند باشد. در اين راستا اقداماتي مانند ساخت تاسيسات و اماکن ورزشي مناسب، تأمين امکانات مناسب تمرين، انجام اقدامات اداري هدفمند و مستند، مانند تست و جذب بازيکن ها، عقد قراردادها، برگزاري مسابقات، انتخاب داوران و آموزش آنها، تعامل بين ليگ ها و تيم هاي ملي، اجراي مقررات بين المللي، برقراري ارتباطات لازم با سازمانهاي بين المللي و غيره براي دستيابي به اين استاندارد بين المللي لازم و ضروري است.
* مقاله برگزيده در همايش بين المللي علم و فوتبال
منابع :
1. شجاعي، اميرعباس. 1386. سيستم مديريت يکپارچه. انتشارات ترمه.
2. مالک، فرشيد و اميرمحمد طباطبايي. 1380. مروري بر ويرايش 2000 استانداردهاي ايزو 9000. انتشارات آموزه.
3. صادق فر، حسين. 1385. اصول مديريت كيفيت. پژوهشگاه اطلاعات و مدارک ايران. شماره دوم. دوره ششم.
4. شاهين آرش و مهدي جمشيديان. 1385. روشها و ابزارهاي مديريت کيفيت و چگونگي انتخاب و طبقه بندي آنها. فصلنامه علوم مديريت ايران. 1(1):133-156.
منبع: www.fooladsepahansport.com