مقدمه گاه ديده مي‌شود که دانش آموزي از عهده انجام کاري برمي‌آيد اما آن کار را به دفعات لازم انجام نمي‌دهد. مثلا سلام کردن را ياد گرفته است اما به ندرت به افراد بزرگتر از خود سلام مي‌کند يا مي‌تواند تکاليفش را انجام دهد اما در اين کار سستي نشان مي‌دهد. در اين گونه موارد با استفاده از روشهاي افزايش رفتار مي‌توان رفتار دلخواه را در او افزايش داد.
روش تقويت مثبت براي افزايش رفتارهاي مطلوب
روش تقويت مثبت تقريبا همان روش متداول پاداش است که همه معلمان با آن آشنا هستند و غالبا آن را مورد استفاده قرار مي‌دهند. با اين حال بين پاداش و تقويت مثبت اندک تفاوتي وجود دارد که روان شناسان را بر آن داشته است تا به جاي پاداش از اصطلاح دقيق‌تر تقويت مثبت استفاده کنند. در پاداش دادن افراد هدف ما بطور عمده قدرداني و سپاسگذاري از اعمال گذشته آنهاست و گرچه پاداش يک رفتار معمولا به تکرار آن مي‌انجامد هدف ما از پاداش دادن رفتار ضرورتا تکرار آن رفتار در آينده نيست.
اما در تقويت مثبت هدف الزاما تکرار رفتار است يعني اگر پس از تقويت يک رفتار احتمال وقوع آن رفتار در شرايط همسان آتي افزايش نيابد گفته مي‌شود که تقويت صورت نگرفته است. تقويت مثبت بهترين و موثرترين روش افزايش رفتار است . فرايندي که در آن ارائه تقويت کننده مثبت بعد از رفتار منجر به نيرومند شدن آن رفتار مي‌شود. وقتي معلم تصميم مي‌گيرد هر وقت دانش آموزان موقع ورود به کلاس به او سلام کنند با لبخند زدن به هنگام جواب دادن به سلام آنها رفتار سلام کردن آنها را تقويت کند در واقع از تقويت مثبت استفاده مي‌کند.
اصول تقويت مثبتاصل اولاز تقويت کننده مناسب استفاده کنيد. تقويت کننده‌هاي مختلف بر افراد مختلف تاثيرات متفاوتي دارند. همچنين تاثير يک تقويت کننده واحد بر يک فرد معين در شرايط مختلف متفاوت است. بنابراين لازم است در استفاده از تقويت کننده‌ها در شرايط گوناگون و با افراد مختلف اين نکته به خوبي مورد توجه قرار گيرد.
اصل دومفوريت تقويت يک عامل مهم است. تقويت فوري اثر بخشي بيشتري از تقويت همراه با تاخير دارد و گاه تقويتي که با تاخير انجام شده هيچ فايده‌اي ندارد. معلم بايد بلافاصله پس از انجام رفتار مطلب از سوي دانش آموزان آن رفتار را تقويت کند و فاصله بين تقويت و رفتار را به حداقل برساند.
اصل سوممقدار تقويت را توصيه مي‌کند. دانش آموزان اگر ببينند معلمي هميشه و در هر مورد با دليل و بي‌دليل همه را مورد تشويق و تمجيد قرار مي‌دهد رفتار تقويت کننده او نسبت به دانش آموزان اثر تقويتي‌اش را از دست مي‌دهد بنابراين لازم است مقدار و ميزان مناسب تقويت رعايت گردد.
اصل چهارمتوصيه مي‌کند که از موقعيتها و تقويت کننده‌هاي تازه‌تر استفاده شود. افراد موقعيتهاي جديد يادگيري و انجام فعاليتهاي تازه را به موقعيتها و فعاليتهاي تکراري ترجيح مي‌دهند. بنابراين معلمان بايد بکوشند تا در آموزش و افزايش رفتارهاي مطلوب روشها و فنون گوناگون را بکار برند تا دانش آموزان مرتبا خود را در شرايط تقويتي حس کنند. همچنين بهتر است معلمان سعي کنند تا از روشهاي تقويتي متنوع استفاده کنند و براي مدتي طولاني از يک تقويت کننده بطور تکراري استفاده نمايند.
روش تقويت منفي براي افزايش رفتارهاي مطلوب
تقويت منفي نيز سبب افزايش رفتار مي‌شود. تفاوت اين روش با تقويت مثبت در آن است که در تقويت مثبت ارائه يک تقويت کننده مثبت مثل يک جايزه ، يک آفرين و ... رفتار مطلوب را نيرومند مي‌سازد. در حالي که در تقويت منفي حذف يک عامل منفي يا فرار از آن منجر به نيرومندي رفتار مي‌شود. نام ديگر تقويت کننده منفي محرک آزارنده است زيرا حضور آن در موقعيت موجب آزار فرد مي‌شود و لذا حذف آن از موقعيت يا به تعويق افتادن آن سبب تقويت رفتاري از فرد مي‌شود که به حذف يا به تعويق افتادن آن منجر شده است.
تقويت منفي مانند تقويت مثبت از پديده‌هاي معمولي زندگي روزانه است. کودکي که تازه راه رفتن را آموخته است اگر هنگام راه رفتن قدم اشتباهي بردارد زمين خواهد خورد و بخصوص از بدنش درد خواهد گرفت و بعد براي احتراز از زمين خوردن خواهد کوشيد تا از انجام حرکت غلط جلوگيري به عمل آورد. در کلاس درس معلم ممکن است با تهديد کردن دانش آموز به گرفتن نمره کم و مردود شدن در امتحان آنها را به درس خواندن وا دارد و رفتار درس خواندن را در آنها تقويت کند.